1632
Rządzący państwami w 1632
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 11 marca-3 kwietnia – w Warszawie obradował sejm nadzwyczajny[1].
- 22 czerwca-17 lipca – w Warszawie obradował sejm konwokacyjny[1].
- 24 września-15 listopada – w Warszawie obradował sejm elekcyjny[1].
- 30 września – armia rosyjska wkroczyła w granice Rzeczypospolitej, rozpoczęła się wojna smoleńska.
- 18 października – armia rosyjska pod dowództwem Michaiła Szeina rozpoczęła oblężenie Smoleńska.
- 8 listopada – na króla Polski i wielkiego księcia litewskiego wybrano Władysława IV Wazę.
- 18 listopada – pierwsze wydanie Biblii gdańskiej.
- Założenie prawosławnej Akademii w Kijowie.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 21 lutego – Galileusz opublikował Dialog o dwóch najważniejszych systemach świata: ptolemeuszowym i kopernikowym.
- 14-15 kwietnia – wojna trzydziestoletnia: bitwa pod Rain, w której Szwedzi pokonali wojska Ligi Katolickiej.
- 21 kwietnia:
- założono Uniwersytet w Tartu w Estonii.
- przywódcy holenderskich mennonitów przyjęli Dordrechckie Wyznanie Wiary.
- 17 maja – wojna trzydziestoletnia: wojska szwedzkie zdobyły Monachium.
- 25 maja – wojna trzydziestoletnia: Albrecht von Wallenstein odbił Pragę z rąk saskich.
- 24 sierpnia – wojna trzydziestoletnia: bitwa pod Norymbergą.
- 6 września – powstała diecezja bagdadzka.
- 25 września – rosyjska wyprawa założyła twierdzę Jakuck.
- 16 listopada – wojna trzydziestoletnia: bitwa pod Lützen pomiędzy wojskami szwedzkimi a habsburskimi w której poległ król Szwecji Gustaw II Adolf.
- 17 listopada – Krystyna, 6-letnia córka Gustawa II Adolfa, została królową Szwecji.
- Rozpoczęto budowę Tadź Mahal.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 1 stycznia - (lub 1631) Katherine Philips, angielska poetka, tłumaczka (zm. 1664)
- 8 stycznia – Samuel von Pufendorf, niemiecki teoretyk prawa i historyk (zm. 1694)
- 3 maja – Maria Katarzyna od św. Augustyna, francuska zakonnica, mistyczka, błogosławiona katolicka (zm. 1668)
- 3 lipca – Tylman z Gameren, architekt pochodzenia niderlandzkiego (zm. 1706)
- 20 sierpnia – Louis Bourdaloue, francuski jezuita i kaznodzieja (zm. 1704)
- 29 sierpnia – John Locke, angielski filozof, lekarz, polityk i ekonomista (zm. 1704)
- 20 października – Christopher Wren, uczony i architekt angielski (zm. 1723)
- 24 października – Antoni van Leeuwenhoek, holenderski przyrodnik (zm. 1723)
- 23 listopada – Jean Mabillon, francuski historyk, zakonnik, prekursor dyplomatyki (zm. 1707)
- 24 listopada – Baruch Spinoza, filozof pochodzenia żydowskiego zamieszkujący w Niderlandach (zm. 1677)
- 28 listopada – Jean-Baptiste Lully, kompozytor francuski (zm. 1687)
- 31 grudnia – Abbas II, szach Iranu (zm. 1666)
- data dzienna nieznana:
- Johannes Vermeer van Delft, malarz holenderski (zm. 1675)
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]- 25 stycznia – Abraham Janssens, flamandzki malarz (ur. 1575)
- 10 kwietnia – Hieronim Rozdrażewski Jarosz, kasztelan międzyrzecki (ur. przed 1585?)
- 30 kwietnia:
- Zygmunt III Waza, król polski i Szwecji (ur. 1566)
- Johan von Tilly, generał w służbie bawarskiej i habsburskiej podczas wojny trzydziestoletniej, austriacki generalissimus (ur. 1559)
- 25 maja – Ferdynand Gonzaga, młodszy syn księcia Nevers Karola I Gonzagi i Katarzyny, córki Karola Lotaryńskiego (ur. 1610)
- 14 sierpnia – August Wittelsbach, hrabia palatyn i książę Palatynatu-Sulzbach (ur. 1582)
- 13 września - Leopold V Habsburg - książę Tyrolu (ur. 1586)
- 16 listopada – Gustaw II Adolf, król Szwecji, zginął w bitwie pod Lützen (ur. 1594)
- 17 listopada – Gottfried Heinrich von Pappenheim, marszałek polny Świętego Cesarstwa Rzymskiego, wódz z czasów wojny trzydziestoletniej (ur. 1594)
- 10 grudnia:
- Marcin od św. Mikołaja, hiszpański augustianin rekolekta, misjonarz w Japonii, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. 1598)
- Melchior od św. Augustyna, hiszpański augustianin rekolekta, misjonarz na Filipinach i w Japonii, męczennik, błogosławiony katolicki (ur. 1599)
- Filip Fabricius, czeski urzędnik i szlachcic, ofiara drugiej defenestracji praskiej (ur. 1570)
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 19 lutego
- Ostatki: 24 lutego
- Popielec: 25 lutego
- Niedziela Palmowa: 4 kwietnia
- Wielki Czwartek: 8 kwietnia
- Wielki Piątek: 9 kwietnia
- Wielka Sobota: 10 kwietnia
- Wielkanoc: 11 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 12 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 20 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 30 maja
- Boże Ciało: 10 czerwca
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]
