1. april
Utsjånad
1. april er den 91. dagen i den gregorianske kalenderen (92. under skotår). Det er 274 dagar att av året. 1. april er fleire stader i verda kjend som ein dag ein driv gjøn med kvarandre, sjå aprilsnarr.
Merkedag
[endre | endre wikiteksten]Nasjonaldagar og nasjonale flaggdagar
[endre | endre wikiteksten]- Utkal divas, Orissa-dagen til minne om opprettinga av delstaten
Religiøs helgedag
[endre | endre wikiteksten]Bevegelege heilagdagar som fell på 1. april i 2024:
Namnedag
[endre | endre wikiteksten]Noreg | Aron, Arve og Arvid |
Sverige | Harald og Hervor |
Danmark | Hugo |
Hendingar
[endre | endre wikiteksten]Utlandet
[endre | endre wikiteksten]- 1867: Singapore blei britisk kronkoloni.
- 1924: Adolf Hitler blei dømd til fem år i fengsel for å ha medvikra i «ølkneipekuppet».
- 1933: Holocaust. Dei nyleg valde nazistane, leia av Julius Streicher, organiserte ein boikott av alle jødiske butikkar i Tyskland.
- 1945: Andre verdskrigen. Amerikanske styrkar gjekk i land på Okinawa
- 1946: Eit jordskjelv med ein styrke på 7,8 skapte ei flodbølgje som ramma Hawaii-øyane. 159 menneske blei drepne.
- 1948: Berlinblokaden. Militære austtyske styrkar sette opp ein blokkade mellom Vest-Berlin og Vest-Tyskland
- 1964: João Belchior Marques Goulart blei avsett som president av Brasil i eit statskupp.
- 1979: Iran blei islamsk republikk.
- 2001: Den tidlegare jugoslaviske presidenten Slobodan Milosevic, ettersøkt for krigsbrotsverk, overgav seg til politiet.
- 2002: Nederland gjorde aktiv dødshjelp lovleg, som det første landet i verda.
Noreg
[endre | endre wikiteksten]- 1899: Landsorganisasjonen (LO) blei stifta under namnet Arbeidernes faglige landsorganisasjon.
- 1900: Landbruks- og matdepartementet blei oppretta under namnet Det Kongelige Landbruksdepartement.
- 1977: Kystvakta blei oppretta som en del av Forsvarsorganisasjonen
- 1998: Jørpeland i Rogaland fekk bystatus.
Fødde
[endre | endre wikiteksten]- Sjå òg Fødde den 1. april.
- 1545: Peder Claussøn Friis, norsk prest
- 1578: William Harvey, britisk vitskapsman som oppdaga blodomløpet
- 1621: Guru Teg Bahadur, den niande sikh-guruen
- 1776: Sophie Germain, fransk matematikar og filosof
- 1809: Nikolaj Gogol, russisk forfattar
- 1814: Søren Jaabæk, norsk bonde og politikar
- 1815: Otto von Bismarck, tysk aristokrat og politikar
- 1865: Richard Zsigmondy, austerriksk kjemikar og nobelprisvinnar
- 1873: Sergej Rakhmaninov, russik tonesetjar
- 1883: Edvard Drabløs, norsk skodespelar
- 1887: Knut Vartdal, norsk fiskebåtreiar og organisasjonsleiar
- 1920: Toshiro Mifune, japansk skodespelar
- 1929: Milan Kundera, tsjekkisk forfattar
- 1933: Per Kleiva, norsk målar
- 1940: Wangari Maathai, kenyansk miljøvernforkjempar og politikar
- 1982: Andreas Thorkildsen, norsk spydkastar
Døde
[endre | endre wikiteksten]- Sjå òg Døde den 1. april.
- 1085: Shenzong av Song, kinesisk keisar
- 1132: Heilage Hugo, biskop av Grenoble
- 1204: Eleanor av Aquitaine, hertuginne av Aquitaine, engelsk dronning og kongsmor
- 1580: Alonso Mudarra, spansk komponist
- 1621: Cristofano Allori, italiensk kunstmålar
- 1906: Johannes Steen, norsk statsminister
- 1910: Andreas Achenbach, tysk kunstmålar
- 1917: Scott Joplin, amerikansk komponist og pianist
- 1947: Kong Georg II av Hellas
- 1968: Lev Landau, sovjetisk fysikar
- 1984: Marvin Gaye, amerikansk songar
- 1998: Anne Gullestad, norsk teaterkvinne