Teetlum (buurtschap)
Buurtschap in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie | Friesland | ||
| Gemeente | Waadhoeke | ||
| Coördinaten | 53° 8′ NB, 5° 35′ OL | ||
| Overig | |||
| Postcode | 8804 | ||
| Woonplaats (BAG) | Tzum | ||
| Foto's | |||
| |||
| Het Duivenhok, een molen in Teetlum | |||
| |||
Teetlum (Fries: Teatlum) is een voormalige buurtschap in de gemeente Waadhoeke, in de Nederlandse provincie Friesland. De nederzetting lag tussen Wommels en Tzum ter hoogte van de huidige Wommelserweg. De Nieuwe Encyclopedie van Fryslân duidde Teetlum als een van de buurtschappen van Tzum.[1]
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]Teetlum is ontstaan op een terp, die met name in noordelijke deel werd weggegraven en geëgaliseerd. Bij een booronderzoek in 1995 werden er terplagen van een halve meter dik gevonden. Ook werden er diepere sporen aangetroffen.[2]
De vorm van de terp is anno 2024 nog zichtbaar in het veld. De terp behoort tot een cluster van terpen op de kwelderwal op en ten noorden van de lijn Achlum-Spannum die dateren uit het midden van de IJzertijd.[2]
In het eerste deel van de twintigste eeuw verdween de duiding van Teetlum van de kadasterkaart.[3] De plaatsnaam zou verwijzen naar de woonplaats van de persoon Têtila.[4]
Molens
[bewerken | brontekst bewerken]Bij Teetlum stond in de 19e eeuw een molen, Polder 27. Deze molen was een spinnenkopmolen en dateert van voor 1823 en verdween na 1850.[5] 100 meter verderop stond de molen Polder 28, ook een spinnenkopmolen die gebruikt werd als watermolen. Deze molen dateert van voor 1832 en verbrandde in 1914 geheel of gedeeltelijk.[6] De molen werd opnieuw opgebouwd als molen Fatum. De spinnenkopmolen is een rijksmonument.[7]
Ten zuidwesten van de plaats staat de poldermolen het Duivenhok, of Teatlum. De molen is een spinnenkopmolen uit circa 1800 en is een rijksmonument.[8][9]
Teetlum in fictie
[bewerken | brontekst bewerken]Een aantal romans van H.G. Cannegieter spelen zich af in Teetlum, zoals De volontair, Vier schoten voor een vrouw, Mijn varkens en mijn zoon en de Gokma-State.[10]
- ↑ De Nieuwe Encyclopedie van Fryslân | Tzum — Tsjom. www.tresoar.nl (2016). Geraadpleegd op 16 maart 2025.
- ↑ a b Archeologisch onderzoek oever- en Kadeproject Tzummervaar, Bijlage 5. Grontmij Nederland in opdracht van Wetterskip Fryslân 11 februari 2014 via archisarchief.cultureelerfgoed.nl Geraadpleegd op 8 november 2024.
- ↑ Kadasterkaart uit 1931 die Teetlum nog aangeeft en uit 1932 die Teetlum niet meer aangeeft via topotijdreis.nl Geraadpleegd op 9 november 2024.
- ↑ Nederlandse plaatsnamen verklaard (2018), G. van Berkel en Kees Samplonius en Friese Plaatsnamen: Alle steden, dorpen en gehuchten (2007), Karel F. Gildemachervia via etymologiebank.nl, pagina Teetlum Geraadpleegd op 9 november 2024.
- ↑ Molen Polder 27, Tzum/ Tsjom. De Nederlandse Molendatabase (1 april 2018). Geraadpleegd op 14 maart 2025.
- ↑ Molen Polder 28, Tzum/ Tsjom. De Nederlandse Molendatabase (12 oktober 2023). Geraadpleegd op 14 maart 2025.
- ↑ Molen Fatum, Tzum / Tsjom. De Nederlandse Molendatabase (9 juli 2024). Geraadpleegd op 14 maart 2025.
- ↑ Molen Teatlum / Duivenhok, Tzum / Tsjom. De Nederlandse Molendatabase (6 februari 2025). Geraadpleegd op 14 maart 2025.
- ↑ Molen Duivenhok in het monumentenregister via monumentenregister.cultureelerfgoed.nl Geraadpleegd op 9 november 2024.
- ↑ 'Teetlummer tetralogie', Neerlandistiek online tijdschrift taal- en letterkunde, 26 september 2023 Geraadpleegd op 9 november 2024.
· 
· 
