Пантомима
Пантомима (старогрчки: παντόμῑμος, pantómīmos за „пантомима“, буквален превод: „се што се имитира“) — облик на сценската уметност, чиишто изведувачи најчесто настапуваат без говор. Сцените, предметите, местата и ликовите главно се предаваат по пат на гестикулација и мимика, при што може да се употребуваат маски или шминки. Лицата кои изведуваат пантомима се наречени „пантомимичари“.
Во пантомимата разликуваме три вида на движења:
- уметност на стасот или држење (низ надворешен, телесен став и движење на еден карактер, неговите чувства и внатрешен став на една фигура);
- знакови и движења од секојдневнит живот во нејзината зголемена форма (мафтање, поздравување, итн.); и
- Илузиона техника (објаснување, човек со неговата околина на која се прикажани само со чисти телесни средства).
Пантомимата е уметност на тишината; поезија со високо култивирано движење. Мимос или мим од грч. мимос-движење без зборови; првобитно е посебен начин на претставување во античкиот театар. Пантомимата (панто-све, мимос-движење без зборови) се спомнува уште во Стара Грција и Рим, но и во записите на патописците низ Далечниот Исток.
Во своите почетоци, пантомимата како изведба составена од танц и циркузантство била препознатлива во немиот филм, но во поново време истата се развлила независно, како современ уметнички облик. Сепак, пантомимата и натаму понекогаш се поврзува со другите театарски облици, како на пример со црниот театар, а поретко и со црносветлечкиот театар. Исто така, елементи на пантомима може да содржат и изведбите на кловновите.
Општењето меѓу луѓето кои не можат да се изразуваат на странски јазик исто така често се сметаат за „пантомимски“, но сепак во потесна смисла на зборот не ѝ припаѓаат на пантомимата како уметнички облик, за чијашто изведба обично е потребно подолго образование.
Поврзано
[уреди | уреди извор]Литература
[уреди | уреди извор]- Walter Bartussek: Pantomime und darstellendes Spiel. Grünewald, Mainz 1990, ISBN 3-7867-1427-4.
- R. J. Broadbent: A History of Pantomime. Erstauflage 1901, IndyPublish, 2005, ISBN 1-4142-4923-3. Online im Project Gutenberg.
- Kay Hamblin: Pantomime. Ahorn, Soyen 1973, ISBN 3-88403-005-1.
- Janina Hera: Der verzauberte Palast. Aus der Geschichte der Pantomime. Henschel, Berlin 1981
- Annette B. Lust: From the Greek Mimes to Marcel Marceau and Beyond. Mimes, Actors, Pierrots and Clowns. A Chronicle of the Many Visages of Mime in the Theatre. Foreword by Marcel Marceau. The Scarecrow Press, London 2000, ISBN 0-8108-4593-8.
- Marcel Marceau, Herbert Ihering: Die Weltkunst der Pantomime. Erstauflage 1956, dtv, München 1989, ISBN 3-423-61870-1.
- Stephanie Schroedter: Tanz – Pantomime – Tanzpantomime. Wechselwirkungen und Abgrenzungen der Künste im Spiegel der Tanzästhetik. In: Sibylle Dahms u. a. (Hrsg.): Meyerbeers Bühne im Gefüge der Künste. Ricordi, München 2002, ISBN 3-931788-13-X, S. 66–81.
- Stephanie Schroedter: Pantomime. In: Gert Ueding (Hrsg.): Historisches Wörterbuch der Rhetorik. WBG 1992 ff., Bd. 10, Darmstadt 2011, Sp. 798–806
- Jean Soubeyran: Die wortlose Sprache. Als Neuauflage zusätzlich Lehrbuch der Pantomime. Friedrich, Velber bei Hannover 1963, und Orell Füssli, Zürich/Schwäbisch Hall 1984, ISBN 3-280-01549-9.
- Hans Jürgen Zwiefka: Pantomime, Ausdruck, Bewegung. 3. Auflage, Edition Aragon, Moers 1997, ISBN 3-89535-401-5.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]„Пантомима“ на Ризницата ? |