Kreta
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Kreta (Grieks: Κρήτη, Kriti) is 'n periferie (vergeliekbaar mèt de regio's in Fraankriek) in Griekeland. Daoneve is 't 't groetste Griekse eiland, en vörmp 't, same mèt klein naobijgelege eilen, allewijl de mies zuieleke vaan de daartien Griekse regio's. Veur d'n Aajdgrieksen tied woort Kreta Idaia geneump.
De allewijl gouvernäör vaan Kreta is Stavros Arnaoutakis en behuurt bis de PASOK.
Geografie
[bewirk | brón bewèrke]Kreta heet 'n oppervlak vaan 8.336 km². 't Grens, umtot 't midde op zie ligk, aon gein aander periferieë.
Kreta heet drei groete gebergtes, naomelek de Lefka Ori in 't weste, de Psiloritisberg, in 't midde en de Dikti in 't ooste. De berg bestoon groetdeils oet kalkstein (eus Limbörgs woord 'kriet' kump vaan Kreta) en herberge väöl grotte en tege de 50 klove. De köslijn heet 'n lengte vaan ruim 1050 km, boevaan 't noorde bergechteg is en 't zuie zjus vlak.
Eilen
[bewirk | brón bewèrke]Kreta tèlt 'n aontal klein bijbehurende eilen, boe-oonder 't bekindste Gavdos (29,6 km²) is. De mies interessante zien woersjijnelek de zuidoosteleke eilen Chrissi en Koufonisi (4,8 km²), die 'oonbewoend' zien.
Demografie
[bewirk | brón bewèrke]Volges de census vaan 2011 heet Kreta 'n inwoeneraontal vaan 623.065, en 'n deechde vaan 75/km². De Kretaone höbbe daomèt de groetse stijging vaan hun bevolking zien oontwikkelinge in de aofgelaope 10 jaor vaan gans Griekeland. In 2001 goof 't nog zoen 601.131 lui oppe eiland en de res vaan de regio. De hoofstad is Iraklion. Aander belaangriek steij op Kreta zien Agios Nikolaos, Rethymno, Chania en Kastelli.
Departeminte
[bewirk | brón bewèrke]De periferie waor bis 2011 oonderverdeild in 4 prefecture (nomos):
Allewijl gief 't evels gein prefecture in Kreta, meh zien de departeminte 4 regionaal einheije (perifereiaki enotita). Dezen euvergaank, vaan nomos nao perfereiaki enotita, is euveral in Griekeland op 't zelfde memint gebäörd. Veur de Kretaone had 't evels neet väöl invlooi umtot de departeminte hun groette en naom höbbe behawwe.
Zuug ouch
[bewirk | brón bewèrke]Periferieë: Attika · Centraol-Griekeland · Centraol-Macedonië · Kreta · Oos-Macedonië en Thracië · Epirus · Ionische Eilen · Noord-Egeïsche Eilen · Peloponnesos · Zuid-Egeïsche Eilen · Thessalië · Wes-Griekeland · Wes-Macedonië |