Pêvek:soranî-kurmancî/k
Xuyakirin
K k
[biguhêre]Soranî | سۆرانی | Kurmancî |
---|---|---|
ka | کا | ka, giyayê hişkkirî |
kaban | کابان | kabanî, kevanî, jin, jina bermalî |
Kabe | کابە | Kabe, Ke'be, kevirê reş yê Mekehê yê ku hecî li dor dizivirin |
kabîne | کابینە | kabîne, hukumet, civata wezîran |
kabra | کابرا | camêr, zelam, mêr, mêrik, peya, kabra |
kaç | کاچ | (dar) kaj; qaç |
kaçax | کاچاخ | bn gamêş |
kad | کاد | kad, qad, meydan, gorrepan, com, gom, zom |
kadan | کادان | kadîn, xaniyê ka tê ve têt parastin |
kaf | کاف | navê tîpa "k" di alfabeya kurdî-erebî de |
kafar | کافار | bn nawçe |
kafir | کافر | kafir, gawir, bêîman, bêdîn, kesa/ê baweriya wê bi dînî (t bi îslamê) û Xwedê nîne; zalim, stemkar; bêwijdan |
kafirman | کافرمان | bn giwêzan |
kahû | کاھوو | xes, giyayek e selete jê tê çêkirin |
kaj | کاژ | bn kaç |
kajaw | کاژاو | kajav, cûnek e ji tiriyê reş |
kajellax | کاژەڵاخ | kulox, ser |
kajelle | کاژەڵە | bn kajellax |
kajer | کاژەر | bn katjimêr |
kajere | کاژەرە | bn kajellax |
kak | کاک | kek, kak, birayê mezin; kek, hêja, birêz, berkeftî, ezîz, bihagiran |
kake | کاکە | keko (forma bangkirinê ji peyva kak ) |
kakelê | کاکەلێ | kako (forma şirînkirinê ji peyva kak ) |
kakeyî | کاکەیی | kakeyî: 1) endama/ê hozek kurd ya t li Başûrê Kurdistanê dijî 2) endama/ê rêbazek dînî (terîqeketê) ya t li Başûrê Kurdistanê peyda dibe |
kakill | کاکڵ | 1) kakil, nava tiştekî ya giring 2) pirtik, parçe; pate, paçe |
kakîbekakî | کاکیبەکاکی | (erdê) beyar / hişk |
kako | کاکۆ | gidîş, koma kayê |
kal | کال | kal, pîr, salmend, dijw. qenc, xort, ciwan |
kall I | کاڵ ١ | 1) kerrik, kojik, şînik, xang, (fêkiyên / keskeyên) negihiştî 2) xav, nekelî, nekelandî 3) rengê jêçûyî; kej, rengê vebûyî, rengê ne tarî |
~ kirç | ~ کرچ | kerrik, kojik, şînik, xang, (fêkiyên / keskeyên) negihiştî |
kall II | کاڵ ٢ | bn kiştûkall |
kalla | کاڵا | pertal, perrok, cil, libas |
kallakut | کاڵاکوت | bn gellakutk |
kalan | کالان | kevlan, şûrdank, kaloxk, alava şûr tê de têt danîn dema mirov wî bi xwe re tîne û dibe daku ziyanan negihîne mirov yan daku pîs nebe |
kallat | کاڵات | talan, şelandin |
kale | کالە | pêlav, sol |
kallek | کاڵەک | gundor, petêx, talik, kalik |
kallemiste | کاڵەمستە | lîstikek e kesek herdu destên xwe û tiştikekî dibe pişt xwe û paşî herdu destan miçandî tîne û ji yê dî dipirse ka ew tişt di kîjan destî de ye |
kalî | کالی | kalî, pîrî, dijw. gencî, xortî, ciwanî |
kallî | کاڵی | navdêr e ji rengdêra kall I |
kallîn | کاڵین | bn hellkallîn |
kalyar | کالیار | cûnek xiyaran e |
kam I | کام ١ | kîj, kîjan, kîşk; kî; çi |
kam II | کام ٢ | daxwaz, hêvî, xwestek, hez, bêrî, hesret |
kamar | کامار | dorber, tixûb |
kamax | کاماخ | ran, rehn, qalçe, derqûn |
kame | کامە | bn kam |
kameran | کامەران | bextiyar, bextxweş, kameran, dilşa, dilşad; serkeftî |
kameranî | کامەرانی | bextiyarî, bextxweşî, kameranî, dilşayî, dilşadî; serkeftinî |
kameta | کامەتا | ka, kanî, kanê, li kû ye, li kû ve ye |
kamil | کامل | kamil, temam, bêkêmasî; gihiştî |
kamp | کامپ | kamp, war, wargeh |
kan | کان | kan, kehn, kanî, kehnî, serekanî, ciyê tiştek lê çêdibe / dizê yan jê tê kan -yan: mamostekan wut mamosteyan got |
kanaw | کاناو | kanav, ava binerdî |
kanga | کانگا | bin, kûratî, kûrahî |
-kanim | -کانم | -yên min: birakanim birayên min |
-kanit | -کانت | -yên te: birakanit birayên te |
kaniyedirozine | کانیەدرۆزنە | kaniya havînan hişk dibe |
kanî | کانی | kanî, kehnî, ciyê av jê dizê, cihê av lê ji bin erdê hildibilqe |
-kanî | -کانی | -yên: mamostekanî kurdî mamosteyên kurdî; -yên wê / wî: mamostekanî mamosteyên wê / wî |
kanîaw | کانیاو | kanîav, kehnîav, ava kaniyan / kehniyan |
kanîberdîne | کانیبەردینە | kanîkevir, (ciyê) ava (lê) ji nav keviran derdikeve |
kanîle | کانیلە | kanîk, kehnîk, kaniyên / kehniyên biçûk |
-kanman | -کانمان | -yên me: hawrêkanman hevalên me |
-kantan | -کانتان | -yên we: hawrêkantan hevalên we |
-kanyan | -کانیان | -yên wan: hawrêkanyan hevalên wan |
kanûn | کانوون | kanûn: ~î yekem kanûna yekê, berfanbar, meha 12 ji salnameya romî; ~î duwem kanûna duyê, rêbendan, meha 1 ji salnameya romî |
kanza | کانزا | kanza, maden, metal |
kanzayî | کانزایی | kanzayî, madenî, metalîk |
kapoll | کاپۆڵ | kulox, ser |
kar I | کار ١ | kar, şol, îş, şuxl, sin'et; ked; mijûlî; pîşe: Ewan çi kar in? Ew mijûlî çi ne? Pîşeya wan çi ye?; karûbar; bandor, tesîr, karîgerî. Biwêj: Kar le kar tiraza Mesele ji dest derket |
kar II | کار ٢ | kar, karik, kehr, kehrik, bizina hê mezin nebûye |
-kar | -کار | -kar, ya karê wê / yê karê wî tiştek e; -ker, ya / yê tiştekî dike |
kara | کارا | kara, bibandor, tesîrker, giring, fer, karîger |
karame | کارامە | jêhatî, bişiyan, karzan |
karask | کاراسک | karxezal, xezalên hê mezin nebûne |
karaşna | کاراشنا | şareza, karnas, pispor, kesa/ê karekî baş dizane / dinase |
karaşnayî | کاراشنایی | şarezatî, karnasî, pisporî |
karbedest | کاربەدەست | karbidest, rayedar, desthilatdar, kesên kar (t yên fermî / resmî) di bin fermana / rêveberiya wan de ne |
karbedestî | کاربەدەستی | karbidestî, rayedarî, desthilatdarî |
karbirr | کاربڕ | karbirr, tişta dawiyê li karekî tîne |
karbira | کاربرا | hevkar, kesên li gel hev karekî dikin |
karbirayetî | کاربرایەتی | hevkarî, kirina karekî li gel hev |
karbîn | کاربین | pispor, şareza, zanaya/ê karekî |
kardanewe | کاردانەوە | bertek, bersiv, reaksiyon |
kardîtû | کاردیتوو | kardîtî, karkirî, şareza |
kareba | کارەبا | 1) kareba, kehreba, elektrîk, ceyran 2) zîqok, zîqzîqok, hin pirtikên gewerî yên biriqin in bi cilên <st1:City><st1:place>jinan</st1:place></st1:City> / keçan ve tên zeliqandin daku xweşik bin |
kareker | کارەکەر | xidam, xizmetkara jin / keç |
karesat | کارەسات | bela, karesat, bextreşî |
karez | کارەز | coya binerdî, kanala binerdî, ava di bin erdê re diherrike |
karezaw | کارەزاو | karezav, ava di bin erdê re wek coyan / kanalan diherrike |
karezken | کارەزکەن | karezçêker, kesa/ê karê çêkirina coyên binerdî baş dizane |
karg | کارگ | kivark, hacîlok, kuvark |
karge | کارگە | karge, kargeh, cihê kar lê têt kirin |
karger | کارگەر | sedem, binas, sebeb, ho, faktor |
kargêrr | کارگێڕ | kargêrr, serkêşa/ê yan birêvebera/ê karekî, kesa/ê serkêşiya karkeran dike |
kargêrrî | کارگێڕی | kargêrrî, birêveberî, serkêşî |
karguzar | کارگوزار | bikêr, bikêrhatî; xizmetkar, destsivik, kesa/ê dixwaze xizmetan bike |
karguzarî | کارگوزاری | kêr, bikêrhatin, bikêrî; xizmet, xizmetkarî |
karhatû | کارھاتوو | kêrhatî, bikêr, bikêrhatî |
karî | کاری | (êş / nesaxî ya) kujek, ya dikuje yan dikare bikuje |
-karî | -کاری | -karî, kirina karekî: tawankar tawankar, kesa/ê tawanan / xirabiyan dike |
karîger | کاریگەر | bibandor, karîger, tesîrker, efektîf |
karîgerî, karîgerêtî | کاریگەری، کاریگەرێتی | bandor, tesîr, karîgerî, karîgertî, efekt |
karîte | کاریتە | karîte, darê dirêj û qayim yê banên xanî xwe lê digirin |
karjole | کارژۆلە | karik, kehrik, kara / kehra sava / nûçêbûyî |
karkenar | کارکەنار | karkinar, zanenşîn, teqawid |
karkenarî | کارکەناری | karkinarî, zanenşînî, teqawidî |
karker | کارکەر | karker, şolker, îşker, şuxlker, kesa/ê kar / şol / îş / şuxl dike |
karkirde | کارکردە | şareza, pispor, karzan, karkirde |
karname | کارنامە | karname, nameya / plana birêvebirina kar; karname, belgenameya ku kesekî filan kar li bêvan demê kiriye daku kesa/ê kar kiriye vê belgenameyê di pêşerojê de wek nîşaneya pisporiya / şarezatiya xwe bi kar bîne |
karnas | کارناس | bn karzan |
karniyar | کارنیار | karxwaz, karniyar, kesa/ê daxwaz dike ku bikeve ser karekî |
karniyarname | کارنیارنامە | karniyarname, karxwazname, nameya / forma têt dagirtin dema daxwaza ketina ser karekî têt kirin |
kart, karte I | کارت، کارتە ١ | karte, name, belgename, kaxez |
karte II | کارتە ٢ | dirûna cara duyem, berhemrakirina cara duyem ji heman zeviyê |
karsaz | کارساز | 1) karsaz, kesa/ê yan şirketa tiştan çêdike 2) çêker, kesa/ê tiştekî çêdike / karekî dike |
karûbar | کارووبار | karûbar, kar, kar û tiştên dî yên pê re |
karûfirman | کارووفرمان | bn karûbar |
karûs | کارووس | waz, şiroveya dînî |
karwan | کاروان | karwan, kerwan, koma mirovan / dewaran ya bi hev re dimeşe |
karwançî | کاروانچی | karwançî, berpirsa/ê karwanekî |
karwanî | کاروانی | karwanî, endama/ê karwanekî, ya / yê li gel karwanekî |
karwanker | کاروانکەر | gerrestêr, planet |
karwankuj | کاروانکوژ | stêra spêdeyê, karwankuj |
karwanqirran | کاروانقڕان | bn karwankuj |
karxane | کارخانە | karxane, kargeh, cihê kar lê têt kirin; fabrîqe |
karzan | کارزان | karzan, pispor, şareza, kesa/ê karekî (baş) dizane |
karzanî | کارزانی | karzanî, pisporî, şarezayî |
kas | کاس | gêj, bêhay; mat, ecêbgirtî, matmayî; mismid, ya / yê guhên wê / wî ji ber dengek bilind kêlîkekê tiştekî nabîzin |
kase | کاسە | kase; kûp; tirar; şûşe, cam |
kasib | کاسب | bazirgan, ticar, tacir; dikandar |
kasibî | کاسبی | bazirganî, ticaret; dikandarî |
kasî | کاسی | gêjî, bêhayî; matî, ecêbgirtinî, matmanî; mismidî |
kasp | کاسپ | bazar, bazirganî, ticaret |
kastî | کاستی | kêmasî, kêmûkasî |
kaş | کاش | cot, kêlan, çandin |
kaşane | کاشانە | koşk, koçk, seray, qesr, xaniyên mezin û bihagiran |
kaşe | کاشە | kaşe, tiştê mirov li ser / têde rûdine û xwe li ser berfê dixwişînin |
kaşî | کاشی | kaş, libin, blok |
kaşka | کاشکا | bn keşke |
kat | کات | dem, wext, çax, zeman |
katewkat | کاتەوکات | carinan, car car, geh geh |
katê | کاتێ | dema, gava, hingê ku, (wê) dema ku, (wê) gava ku, wexta ku |
katî | کاتی | demkî, navdem, berdem, rabor, neberdewam, neherherî, nemayinde |
katjimêr | کاتژمێر | demjimêrk, saet |
katpêw | کاتپێو | dempîvk, alava pêpîvana / pêdiyarkirina demê |
kaw | کاو | kerb, kîn, nefret |
kawêj | کاوێژ | cûn, cûtin |
kawil | کاول | kavil, wêran, xopan, xerabe |
kawirr | کاوڕ | kavirr, mihên di navbera temenê 3 û 6 mehî de |
kawiş | کاوش | sosret, ecêb, seyr, neasayî, nesiriştî, nexwezayî |
kawîr | کاویر | navê giyayekî ye |
kawlî | کاولی | bn qereç |
kaxez | کاخەز | perr, kaxez, kaxiz, pel; name |
kaxezdar | کاخەزدار | kaxezdar, kesa/ê karê wê /wî (t li daîreyên hikûmî) tomarkirina kaxezan e |
kaye | کایە | 1) com, gom, meydan, sahe, gorrepan 2) dor ("Dora min e, ne ya te lew ez dê pêşî bikim paşî tu.") 3) rişte, biwar, şax (yê zanistê) |
ke I | کە ١ | ku; dema (ku), gava (ku), wexta (ku); madem, pa madem: Ke wa ye, bo nayê? Madem wa ye, çima nayê?; daku, da: Hatim ke bitbînim Hatim daku te bibînim; ger, eger, heke, heger, heker, heko: Ne nazanî mellê Eger nizanî nebêje |
ke: II dî ke / dîke | کە:٢ دی کە / دیکە | ya / yê / yên dî / din |
-ke | -کە | paşbendika diyariya (# nediyariya) yekjimar e (Di kurmancî de bi pirranî nayê wergerandin: Pencereke sor e Pencere sor e. Bi îngilîzî li şûna wê pêşpeyvika "the" cî digire: The window is red. Carinan di kurmancî de pêşpeyvika "ya / yê" li şûnê tê bikaranîn: Nawî jinî aşewaneke Zehra bû Navê jina yê aşvan Zehra bû.) |
-ke- | -کە- | -k- (rayê dema niho ji lêkera "kirdin = kirin": [Min d]ekem, [to d]ekeyt, [ew d]eka[t], [ême d]ekeyn, êwe [d]eken, ewan [d]eken |
kebab | کەباب | kebab, pirtên goşt yên bi şifşeyan ve li ser yan ber agir tên biraştin |
kebar | کەبار | xumamiya / tarîgewrikiya spêdeyan; dawayên (bi li meha rojîgirtinê remezanê) berspêdeyan ji mizgeftê bi bangek bilind tên xwendin |
kebat | کەبات | cûnek lîmonan e |
keç | کەچ | (serê) şorr / berjêr |
keçe | کەچە | (heywanên / lawirên) şaxbadok, şaxçemiyayî |
keçell | کەچەڵ | keçel, hewês [h wek heft] |
keçellî | کەچەڵی | keçelî, hewêsî, keçeltî |
keçeşax | کەچەشاخ | bn keçe |
keçî | کەچی | lê; tevî ku, herçend e |
kede | کەدە | bn namo |
kef I | کەف ١ | kef (ya sabûnê / pêlên deryayê); bilq (ya şorbê); gilîz (yê ji devî) |
~ çandin | ~ چاندن | gilîz (ji devî) hatin |
kef II | کەف ٢ | lêb, lêhb, hîle, xap, xîf |
~ bûn | ~ بوون | (xwe) xîfandin, hîleyan xwe jê xilas kirin |
~ lê dan | ~ لێ دان | (jê) xîfandin, lêb lê kirin, xapandin, bi fêl û hîleyan jê standin |
kefalet | کەفالەت | kefalet, gerew; garantî, misogerî |
kefaret | کەفارەت | filitîn, xilasî, azadî, silametî |
~ bûn | ~ بوون | (ji belayekê / nexweşiyekê) filitîn, xilas bûn |
kefaw | کەفاو | kefav, ava kefdar |
kefîl | کەفیل | kefîl, gerewdêr; garantor, misogerker |
kefûkoll | کەفووکۆڵ | bilq, kefa bi ser tiştekî dikele dikeve |
kehlan | کەھلان | (hespên) kihêl / kehêl [h wek 7] |
kej | کەژ | tat, teht, helan; zinar; rizde; gir |
kejawe | کەژاوە | şixre, darqetkên / darbestên wek baran li hespan / hêstiran tên barkirin |
kejell | کەژەڵ | bn keçell |
kejmall | کەژماڵ | kom, gurûb, deste |
kel I | کەل ١ | ker, pirt, par, parçe, qet |
kel II | کەل ٢ | gupik, gupîtk, lûtke, cihê herî bilind (yê çiya / darê û hwd) |
kel III | کەل ٣ | hût, rût, hilû, keçel |
kell | کەڵ | nêr (t heywanên mezin) |
~ girtin | ~ گرتن | telew bûn, nêr xwestin, (hin lawirên mê dema dixwazin yên nêr li gel wan di nav têkiliya leşî de bin) |
kela | کەلا | varê, avarê, dûrî rê / navendê, dûr |
kellafe | کەڵافە | bn killaf |
kelak | کەلاک | kelex, term, leşê mirî |
kellam | کەڵام | kelam, kilam, nivîsên pîroz yên hin mezheban (t. kakeyiyan): we kellam bi kelam, bi sond, sond dixwim ku... |
kellan | کەڵان | serek, serok, mezin |
kellanter | کەڵانتەر | bn kellan |
kelar | کەلار | 1) gidîş, koma giyayê dirûyî û li ser hev civandî 2) navê bajarokekî ye li Başûrê Kurdistanê |
kelare | کەلارە | kum, kulav, şewqe, şepqe |
kellaş | کەڵاش | bn killaş |
kellb | کەڵب | gumtil, gumtilk, komik |
kellbe | کەڵبە | kêlbe, kelbe, didanên tûj, didanên dirrinde (wek yên seyan < kelb (A) = se, kûç) |
kele | کەلە | kulox, kele, ser; ser-, sere-: kelepaçe serûpêk (xwarinek e ji ser û piyên heywanan tê çêkirin), keleberaz înato, serhişk, sereberaz’, kelegurpe seregamêş, sermezin |
kelle- | کەڵە- | nêre-: kellejin nêrejin, jina wek mêran, kelleşêr dîk, dîkilê, mirîşkê nêr |
-kele, -kelle | -کەلە، -کەڵە | -ve (paşpirtikek e bo diyarkirina hin rengên dişibin rengekî lê ne tam ew reng in): sûrkele sorve, rengek nêzîkî sor lê ne tam sor |
kelleget | کەڵەگەت | bejndirêj, dirêj |
kellek I | کەڵەک ١ | 1) kelek, darên bi hev re girêdayî yên pê mirov di ser avê re derbas dibin 2) kom 3) gidîş, koma giyayê li hev civandî |
~e kirdin | ~ە کردن | kom kirin, danîn ser hev, kirin gidîş |
kellek II | کەڵەک ٣ | lêb, fêl, hîle, xap, fen, lêhb |
kellekbaz | کەڵەکباز | lêbo, hîlebaz, xapînok, hîleker |
kellekçî I | کەڵەکچی ١ | kelekvan, kesa/ê rêveberiya kelekekê dike |
kellekçî | کەڵەکچی | bn kellekbaz |
kelekuç | کەلەکوچ | perasû, parsû |
kelela | کەلەلا | seqet, bêdest yan bêpî, birîndar, kirêtkirî |
kelem | کەلەم | kelemî, kelem |
kelepçe | کەلەپچە | kelemçe, kelepçe |
keleper | کەلەپەر | şeq, tîk, tiştê ji hin deran ji hev vebûye û kunek dirêj ketiyê |
kelepûr | کەلەپوور | kelepûr, mîras, bermayî, torre, çande |
kelepûrî | کەلەپووری | kelepûrî, mîrasî, mermayî, torreyî, çandeyî |
kelerm | کەلەرم | bn kelem |
kelles | کەڵەس | bizîng, werîs |
keleşeq | کەلەشەق | serhişk, înato, biînat |
kelleşêr | کەڵەشێر | dîk, dîkil, mirîşkê nêr |
keletezên | کەلەتەزێن | tikîtezî, cipîcemidî, sirrûsar, pirr tezî / cemidî / sar |
kellewê | کەڵەوێ | giyayek borr û strîtûj e |
kelêj | کەلێژ | bn desellat |
kelên | کەلێن | 1) şeq, tîk 2) meydan, qad |
kellk | کەڵک | sûd, sûde, mifa, feyde, kelk, kar, qezenc, qazanc |
kelle | کەڵە | bn kele |
kellos | کەڵۆس | kesa/ê didanên wê / wî yên pêşiyê ketine |
keltûr | کەلتوور | çande, torre, kultûr |
kelûkom | کەلووکۆم | bêserûber |
kelûpel | کەلووپەل | kerûper, pirtûmirt, hûrûmûr |
kellûrrî | کەڵووڕی | cûnek stiranên gelêrî yên kurdî ye |
kelwaz | کەلواز | sirrûseqem, sirrûsarma |
kelxane | کەلخانە | kelxane, dikana çek-/ tivengçêkeran |
kem | کەم | kêm, hindik, piçek |
~ keme | ~ کەمە | piço-piço, kêm-kêm, hindik-hindik |
kemall | کەماڵ | kemal, kamil, tam, temam, bêkêmasî, têrûtijî |
keman | کەمان | keman, alavek jendar ya muzîkê ye |
kemançe | کەمانچە | kemançe, viyolîn, alavek jendar ya muzîkê ye |
kemançejen | کەمانچەژەن | kemançejen, viyolînîst, kesa/ê li kemançeyê dide |
kemax | کەماخ | bn simt |
kemayesî | کەمایەسی | kêmayesî, kêm yan biçûk hesibandin |
kemayetî | کەمایەتی | kêmayetî, mînorîte, kêmanî |
kemayî | کەمایی | bn kemî |
kembîr | کەمبیر | kêmbîr, kesa/ê tişt baş namînin li bîrê, kesa/ê bi asanî tiştan ji bîr dike |
kemçîkilldane | کەمچیکڵدانە | venehewayî, bêsebr, balkurt, dw. baldirêj, bisebr |
kemdest | کەمدەست | destkurt, hejar, feqîr, belengaz, perîşan |
kemdû | کەمدوو | kêmbêj, kesa/ê kêm suhbetê dike |
keme | کەمە | rex, kinar, qirax, tenişt, serlêvî, sersinorî |
kemekêk | کەمەکێک | piçekê, kêmekê, hinekî |
kemer | کەمەر | kemer, navteng, newq |
~î zewî | ~ی زەوی | kemera zemînê, ekwator |
kemebend | کەمەبەند | kemerbend, kemerek pan e |
kemerbest, kemerbeste | کەمەربەست، کەمەربەستە | 1) parastî, neşkê, îmmûn 2) camêr, qenc |
kemerbestî | کەمەربەستی | îmmûnîte, parastinî |
kemerçîn | کەمەرچین | çarşev, mêzer |
kemerdar | کەمەردار | kemerdar, kemerkirî, bikemer |
kemereyî | کەمەرەیی | kemerî, ekwatoriyal |
kemeyî | کەمەیی | rexî, kinarî, qiraxî, teniştî, serlêv, sersinor |
kemêll | کەمێڵ | pîsatiya bi dawa / derqûna mihan ve hişkbûyî |
kemêtî | کەمێتی | bn kemî |
kemî | کەمی | kêmî, piçekî, hindikî, kêmayî, hindikahî |
kemnaw | کەمناو | kêmnas, kesa/ê yan tişta/ê kêm tê nasîn |
kemo | کەمۆ | jîr, zîrek, jêhatî, hişyar |
kemokar | کەمۆکار | manîpûleker |
kemokarî | کەمۆکاری | manîpulasyon |
kemoyar | کەمۆیار | jêhatî, dîplomat |
kemoyarî | کەمۆیاری | jêhatinî, dîplomasî |
kemrrû | کەمڕوو | şermîn, fedîker, kesa/ê şerm / fedî / fihêt dike |
kemsall | کەمساڵ | kêmsal, kêmtemen, jîkêm, kesa/ê ji alî temen / jî / umur ve biçûk (t ya / yê hê nebûye 18-salî) |
kemşîr | کەمشیر | kêmşîr (bizina / miha / çêla û hwd) ya kêm şîrî dide |
kemterxem | کەمتەرخەم | xemsar, sersar, kesa/ê baş pûte bi tiştek giring nake, kesa/ê giringiyê nade tiştek giring |
kemterxemî | کەمتەرخەمی | xemsarî, sersarî |
kemtiyar | کەمتیار | kemtiyar, hiyena, lawirek kûvî yê dirrinde ye û dişibe gur û seyan |
kemtîn | کەمتین | kêmtên, kêmbandor, kêmtesîr |
kemûkastî | کەمووکاستی | bn kemûkûrrî |
kemûkurtî | کەمووکورتی | bn kemûkûrrî |
kemûkûrrî | کەمووکووڕی | kêmasî, kêmûkasî, netemamî |
ken I | کەن ١ | ken, kenî |
ken II | کەن ٢ | (kiç) keç, qîz; dot |
kenar | کەنار | kinar, qirax, lêv, serlêv, rex, alî, hêl, tenişt |
kenaraw | کەناراو | avdestxaneya / tiwaleta derveyî xanî |
kenareyî | کەنارەیی | asoyî, kinarî, horîzontal |
kenargir | کەنارگر | terkemirov, kesa/ê zû-zû nayê nav civatan lê bi tena serê xwe dimîne |
kenargirî | کەنارگری | terkemirovî |
kend | کەند | kend, çal, xendek, newal, nihal |
~ û kosp | ~ و کۆسپ | kend û kosp, astengî, dijwarî |
kendall | کەنداڵ | kendal, cihê av yan ax tê de datêt |
kendaw | کەنداو | kendav, xelîc, cihê ava deryayekê lê dike navber du bejayiyan (Agadarî: Ger av li van bejayiyan bisekine, jê re 'kendav' (ing. 'gulf') tê gotin. Ger di wê navbeyna du bejayiyan re bibore û dîsan bigihe ser avek berfire, jê re 'tengav' (ing. 'straits') tê gotin |
kendek | کەندەک | xendek, kendek, kend |
kendekar | کەندەکار | kolîner, kolînkar, kesa/ê dikole |
kendellan | کەندەڵان | kend, şeq, kun, tîk, çal |
kendesme | کەندەسمە | bn kenesme |
kendin | کەندن | kolîn, kêlîn |
kene | کەنە | bn kine |
keneft | کەنەفت | hewce, lazim, neçar, mecbûr, pêdivî, pêwîst |
keneftî | کەنەفتی | hewcetî, lazimî, neçarî, mecbûrî, pêdivîtî, pêwîstî |
kenesme | کەنەسمە | navê teyrikekî ye |
kenêr, kenêre | کەنێر، کەنێرە | navê giyayekî ye |
kenişt, kenişte | کەنشت، کەنشتە | kinîşte, perestgeha / pîrozgeha cihûyan (hevberî mizgefta misilmanan û dêra fileyan) |
kenî | کەنی | bn ken II |
kenîçe | کەنیچە | navê teyrikekî ye |
kenîlê | کەنیلێ | 1) keçik, qîzik, keça / qîza biçûk 2) zerî, canik, bernavê rêzgirtinê bo keçan (li şûna 'camêr' bo zelaman û 'xanim' bo jinan) |
kenîse | کەنیسە | bn killêse |
kenîşk | کەنیشک | bn ken II |
kentor | کەنتۆر | kentor [di kurmancî de k-ya nerm wek 'kêm'], dolaba cilan |
kenzek | کەنزەک | 1) yar, hevala keç, destgirtî 2) xidam, bermalî, keçika karûbarên navmalî yên malbatek biyanî dike |
kepçe | کەپچە | bn eskiwê |
kepek | کەپەک | sivî. bn sos |
kepenek | کەپەنەک | kepen, kepene, kepenek, qapûtek / saqoyek / çakêtek dirêj e (t şivan şivan bi ser milê xwe de dikin) |
kepir | کەپر | bn kepr |
kepiran | کەپران | bn kepran |
kepke | کەپکە | bn lûtke |
kepr | کەپر | kepir, banek e ji çeq û çilû ye ku li ser çar stûnan yan jî du stûnan û aliyek dîwarê xanî hatiye danîn û daku hîn û sîber be û bo lêrûniştina yan lênivistina heyamên germ e |
kepran | کەپران | kepiran, heyama / demsala mirov li bin kepiran dijî / dinive |
keproke | کەپرۆکە | kepirk, kepirok, kepirên biçûk |
kepû | کەپوو | 1) (limoz) lixav 2) (lût) kepî, poz, difin, bêvil |
ker | کەر | 1) ker, guhdirêjk (lawirek e) 2) ker, kerçove, bêaqil |
kerr I | کەڕ ١ | kerr, kesa/ê (ti tiştî) nabîze, kesa/ê guh lê (li ti) nabe |
kerr II | کەڕ ٢ | qerrisî, (pirr) tezî / cemidî / sar |
-ker | -کەر | -ker (paşbendikek e bo diyarkirina ya / yê dike): niwêjker nivêjker |
keranbawkgaw | کەرانباوکگاو | kerbav, kerbab, keça / kûrrê keran (dijûn) |
kerane | کەرانە | kerane, mîna keran / bêaqilan |
kerbeş | کەربەش | kerbeşk, kelbeşk, giyayek bistrî ye (t ker jê hez dikin) |
kerdirr | کەردڕ | kerdirr, navê giyayekî ye dişibe garis |
kere | کەرە | nîvişk, rûn |
kerecî | کەرەجی | belem, keştîk, keştiyên biçûk, amraza raguhezandinê ya seravî |
keredêz | کەرەدێز | mejîreş, kesa/ê ti tişt naçe mejî / serî yan tê nagihe yan fêr nabe |
kerekêwî | کەرەکێوی | kerekûvî, zebra |
kerekî | کەرەکی | kerî: barêkî kerekî barek kerî |
kerrekontê | کەڕەکۆنتێ | (bi temamî) kerr |
kerreniso | کەڕەنسۆ | bêxem, sersar, xemsar, kesa/ê t tişt bo ne xem e |
kerentû | کەرەنتوو | şalok, alava giyadirûnê |
kerese | کەرەسە | kerese, materyal |
kereste | کەرەستە | bn kerese |
kerret | کەڕەت | car, gav, dem, bîsk, kêlîk |
kerretî | کەڕەتی | carcarî, carinan, carcar |
kerrewalle | کەڕەواڵە | 1) jêhatî û dilsaf 2) navê teyrikekî ye |
kerewz | کەرەوز | kerefs, bexdenoz, meydenoz, navê giyayek xwerbar e |
kerêtî | کەرێتی | kerî, kertî, kerînî, kerîtî |
kergez | کەرگەز | xertel, sîsalk, sêmirr, dalereşk, kergezk |
kerheng | کەرھەنگ | kerhing, hingên (ango mêşên hingivî / hingivînî yên) dixebitin |
kerrî | کەڕی | kerrî, nebûna hinêra bîstinê / guhlêbûnê |
kerke | کەرکە | nîvgirav, bn nîmçedorge |
kerkuj | کەرکوژ | kerkujk, jale (giyayek e. ing. orleander) |
keroke | کەرۆکە | kerok, kerkok, bêaqilok, peledîn |
kerpese | کەرپەسە | xemegurî, margîsok, marik, marok |
kerpiyaw | کەرپیاو | kermêr, mêreker, mirovê mîna keran |
kerseg | کەرسەگ | kerse, mirovê mîna keran û seyan |
kerrû | کەڕوو | pijûk; kûfîk |
~ hêllhênan | ~ ھێڵھێنان | pijûkîn, pijûkê girtin, bûn pijûkî; kûfikîn, kûfîkê girtin, bûn kûfîkî |
kerrûwawî | کەڕووواوی | pijûkî; kûfîkî |
kerûbar | کەرووبار | kerûbar, karwanê keran |
ker-û-xollemêş | کەر-و-خۆڵەمێش | kêrhatî, lihevhatî, mîna ker û mêşan li hev |
kersek | کەرسەک | bn gillimtik |
kert | کەرت | ker, pirt, [k-ya nerm wek kêm], pişk, par, parçe, pirtik |
~ bûn | ~ بوون | ker bûn, kerîn, hatin kerkirin |
~ kirdin | ~ کردن | ker kirin, kerandin |
kerte | کەرتە | 1) kîte, kite, kit, pirtikên peyvan. Nimûne: peyva "azadî" sê-kîteyî ye: a-za-dî 2) piç, piçek |
kertî | کەرتی | kerî, pirtî, pişkî, parî, parçeyî |
kertkiraw | کەرتکراو | kerkirî, bn kert |
kertûpert | کەرتووپەرت | kerûper, pirtûmirt, kitûmat, hûrûmûr, bn kert |
kerwêşk | کەروێشک | kerguhk, kîroş, kêvrûşk, xirrnîfk, xirnaq |
kerwêşke | کەروێشکە | çirisok, biriqok, teyisok, birqdar |
kerx | کەرخ | bn sinor |
kes | کەس | 1) kes, mirov, şexs 2) (kesûkar) kesûkar, xizm, lêzim, mrov, eqrebe |
kesane | کەسانە | kesane, prîvat, şexsî, kesî |
kesîre | کەسیرە | qerrisî, qefilî, cemidî, tezî, teziyayî |
kesk | کەسک | (rengê) kesk, bn sewz |
keskî | کەسکی | keskî, ji rengê kesk, bn sewzî |
keskûn | کەسکوون | tîj, xwarina tama wê bihêz |
keskûsor | کەسکووسۆر | keskûsor, keskûala, bûka baranê, bn pelkezêrrîne |
kesnedar | کەسنەدار | kesnedar, împersonal |
kesnedîw | کەسنەدیو | nedîtî, kesê-nedîtî, berê-nedîtî |
kestek | کەستەک | guloka berfê / befrê, goga / hola / topa / tepika ji berê çêkirî |
keş I | کەش ١ | seqa, avûhewa, siqa, rewşa tevayî ya avûhewa |
keş II | کەش ٢ | bn keşûfiş |
keşakeş | کەشاکەش | derd, kul, keder, keser, eger, elem, êş, jan |
keşe | کەشە | werz, demsal; car, dem, gav, kêlîk, bîsk |
keşeng | کەشەنگ | kincirr, perritî, dirryayî, çirryayî |
keşîde | کەشیدە | bn keşye |
keşîş | کەشیش | keşîş (di filetiyê de hevberê "feqe" yê misilmanan) |
keşk | کەشک | keşk, mastê / şîrê / penîrê hişkkirî |
keşke | کەشکە | xwezî, xwezîka, xweziya, xozî, hêvî dikim ku..., baştir e / bû ger... |
Keşkelan | کەشکەلان | (stêrgela / koma stêran ya) Kakêşan, Rêya Kadizan |
~î felek | ~ی فەلەک | ber perrên esmanan, cihê pirr bilind, ciyê mirov nikare bi asanî bigihiyê |
keşmekeşm | کەشمەکەشم | qerebalix, heytûhot, geremol |
keştiyewan | کەشتیەوان | bn keştîwan |
keştî | کەشتی | keştî, gemî, sefîne, baxîre, vapor |
keştîgel | کەشتیگەل | keştîgel, koma keştiyan, fîlo, donenme |
keştîwan | کەشتیوان | keştîvan, keştîgêrr, kesa/ê karê meşandina keştiyekê dike |
keştîwanî | کەشتیوانی | keştîvanî, keştîgêrrî |
keşûfiş | کەشووفش | pesno, metho, xwemezinker |
keşxe | کەشخە | keşxe, xweşik, delal, spehî, bedew, ciwan |
keşye | کەشیە | keşye, şaşik, cemedanî, dersok (t ya zer ya hecî dikin zerê xwe) |
keşzan | کەشزان | seqanas, hewanas, kesa/ê bi zanista hewa û seqayê mijûl; seqadêr, hewadêr, kesa/ê di navgînek ragihandinê de (televizyon yan radyo) rewşa seqayê radigihîne |
keşzanî | کەشزانی | seqanasî, hewanasî |
ket | کەت | bermayiyên ar / ard dema tê patin |
ketan | کەتان | kitan, ketan, qumaşek e; kitan, caw, ketan |
ketane | کەتانە | kitane, ketane, cûnek stranên gelêrî yên kurdî ne |
ketanî | کەتانی | kitanî, ketanî, cûnek behîvan / bahîvan e |
ketan-û-kewan | کەتان-و-کەوان | kule, ketan-û-kevan. bn kule II |
kete | کەتە | gir, milpan, mezin, girs, debdebe, gembolan |
ketik | کەتک | bn ketk |
ketin | کەتن | lêb, xap, lêhb, hîle, fêl, fen, xapandin |
ketîre | کەتیرە | gezo, ava / dewê daran |
ketk | کەتک | kitik / ketik [k-ya nerm], hejîrên hişkkirî |
ketn | کەتن | bn ketin |
ketû | کەتوو | alavek e bo kolîna coyan / cokan / kanalan |
kew I | کەو ١ | kew, firrindeyê neteweyî yê kurdan |
kew II | کەو ٢ | kew, saxkirina birînan |
~ kirdin | ~ کردن | kewandin, kew kirin |
kew III | کەو ٣ | moxel, bêjing, alavek e bo bijartina t birinc yan ar ji qirşikên pîs |
kew IV | کەو ئڤ | (şîn) şîn, rengê şîn |
-kew- | -کەو- | -kev- (rayê dema nihoyî ji lêkera "kewtin = ketin / keftin") |
kewa | کەوا | eba, hin cûn cilên dirêj |
kewale | کەوالە | kavil, xopan, xerabe, wêran |
kewan I | کەوان ١ | kevan, kivan (tîr û kevan) |
kewan II | کەوان ٣ | (qareman) pelewan, mêrxas, çeleng, fêris, qehreman, egîd, gernas |
kewane I | کەوانە ١ | 1) (le nûsîn da) kevanek, ev nîşandeka nivîsînê: (...) 2) kevane, banê ji alî binî ve mîna kevanê |
kewane II | کەوانە ٢ | (pêllaw) kele, cûnek pêlavên / solên ser berfê yên ji rûlên vehûnayî çêkirî ne daku pî di berfê re kûr daneçin |
kewankoşe | کەوانکۆشە | kevanek, ev nîşandeka nivîsînê: (...) |
kewbarr | کەوباڕ | têjkew, kewên sava / temenbiçûk |
kewbaz | کەوباز | kewgîr, kesa/ê kewan digire û xwedî dike |
kewbazî | کەوبازی | kewgîrî, nêçîra kewan, xwedîkirina kewan |
kewbedar | کەوبەدار | kewlidar, ew heyama salê ya kew bi pirranî li ser daran in |
kewçik | کەوچک | kefçik, kefçî, kevçik, kevçî, alavek pêxwarinê ye |
kewçî | کەوچی | bn kewçik |
kewdaw | کەوداو | kewdav, vedana kewekî li ber kewan daku bên nik kewa vedayî daku bên girtin |
kewden | کەودەن | mejîreş, kesa/ê ti tiştî fam nake; peledîn, tirredîn, hepletiraş, delodîn, bêhiş |
kewe | کەوە | şînî zelal, rengê şînî esmanî |
kewer | کەوەر | cûnek pîvazterrkan e |
kewêll | کەوێڵ | 1) bn kepr 2) bn eşkewt |
kewgîr | کەوگیر | mifsik, heskû, kefçiyek e di çêkirina xwarinê de bo têkvedanê tê bikaranîn |
kewirk | کەورک | cûnek hirmiyan e |
kewî | کەوی | kedî, kehî, malî, dj. kûvî, kovî |
kewj | کەوژ | hez, dilbijî, daxwaz, dildarî, azwerî, arezû |
kewjîn | کەوژین | kewjîn, dil bijîn, xwestin, hez kirin, dil ketin tiştekî |
kewll | کەوڵ | kevl, pîst, çerm, post |
kewmar | کەومار | navê cûnek marên rengzelal e |
kewn | کەون | bn kon |
kewot | کەوۆت | kevot, kevotk, navê darekê / terraşekê ye |
kewş | کەوش | pêlav, sol, kalik |
kewşek | کەوشەک | navê lîstikekê / yariyekê ye |
kewşeken | کەوشەکەن | berrika / cihê pêlavan / solan / kalikan |
kewşekon | کەوشەکۆن | navê lîstikekê / yariyekê ye |
kewşen | کەوشەن | bazarr, cihê kirrîn û firotinê; meydan, qad, gorrepan |
kewtin | کەوتن | ketin, keftin, kevtin |
kewtû | کەوتوو | ketî, keftî, kevtî |
key | کەی | kengî, çi demê, kinga, kingê, çi wextê, çi çaxê |
keybanû | کەیبانوو | kabanî, kevanî, xanim, bermalî, jin, hurmet |
keyf | کەیف | 1) kêf, keyf, xweşî, şadî, zewq 2) rewş, hal |
keyl | کەیل | 1) xemgîr, xemgîn, têrxem, xembar 2) serxweş, mest, sermest |
keylan | کەیلان | spehî, delal, bedew, şirîn, şeng |
keyn: keynûbeyn | کەین: کەینووبەین | tiştûmişt: her xerîkî keynûbeyn e Her mijûlî tiştûmiştan e / Her bi hin tiştan ve mijûl e. |
keynê | کەینێ | bn key |
keys | کەیس | delîv, derfet, delîve, keys, şens |
Keywan | کەیوان | Keywan, Satûrn (planetek e) |
kezaxe | کەزاخە | kezaxe, qusandina / kurrkirina mêwên tirî |
~ kirdin | &نبسپ؛ ~ کردن | kezaxtin, kezaxe kirin |
kezî | کەزی | kezî, pirça / porê hûnandî |
kê | کێ | kî; kê: Kê ye? Kî ye? Bo kê ye? Bo kê ye? |
kêç | کێچ | kêç, spih |
kêçawî | کێچاوی | kêçewî, kêçan-girtî |
kêl I | کێل ١ | (berdî ser gorrekan) kêl, kevirê li ser gorrê tê vedan û pirrî caran tekstek li ser tê nivîsîn |
kêl II | کێل ٢ | (kox) kol, kolik, kox, koxik, xanîkê bêserûber |
kêllan | کێڵان | kêlan, bo çandinê ax (ne kûr) kolan, cot kirin, gasin lê dan |
kêllge | کێڵگە | kêlgeh, zevî, cihê kêlanê |
kêllraw | کێڵراو | kêlayî, (ne kûr) kolayî |
kêr | کێر | kîr, xirr, pido, doqişk, organê cinsî yê mêran |
kêrr | کێڕ | xet, rêz |
kêrat | کێرات | kêrat, terraş, devî, tirraş |
kêrd | کێرد | bn çeqo |
kêrzil | کێرزل | pozbilind, difinbilind, kesa/ê xwe pirr mezin dihesibîne |
kêrzilî | کێرزلی | pozbilindî |
kêş | کێش | kêş, kêşandin, kişandin; giranî, qursî; kêş, pîvana helbestan |
~ kirdin | &نبسپ؛ ~ کردن | kêşandin, kişandin, kêşan |
kêşan | کێشان | kêşandin, kişandin, kêşan; (xayandin) vekêşan (Civîn dê du saetan vekêşe" ango "Civîn dê du saetan dirêj be) |
kêşanewe | کێشانەوە | vekişandin, paşve kişandin / kêşan |
kêşdar | کێشدار | dirêjvekêş, bûyera demek dirêj didome |
kêşe | کێشە | 1) pirsgirêk, arîşe, kêşe, problem, girift, dubendî 2) ked, rênc, rêncberî |
~ dan | ~ دان | ked kirin, rêncberî kirin |
kêşedar | کێشەدار | bn kêşdar |
kêşk | کێشک | kêşik, alava tişt pê tên kişandin |
kêşman | کێشمان | kêşman, dirêjker: gurîsî kêşman werîsê kêşman, werîsê li werîsek din hatiye zêdekirin daku dirêjtir bibe û bigihe ciyekî |
kêşmekêş | کێشمەکێش | şerrenîx, nîgaş, gengeşe, rikmane |
kêşran | کێشران | kişîn, kêşîn, hatin kişandin / kêşandin / kêşan |
kêşraw | کێشراو | kêşayî, kişandî, kêşandî |
kêw | کێو | çiya |
~î agirpirjên | ~ی ئاگرپرژێن | volkan, çiyayê agiravêj |
kêwî | کێوی | kûvî, kovî (dijberî 'kedî', 'kehî'); hov, wehşî |
kêwîle | کێویلە | dêm, beyar, giyayê / fêkiyê bi xwe (ne bi avdana bi destê mirovan) çêdibin |
kêyetî, kêyêtî | کێیەتی، کێیێتی | kesîtî, kiyetî, nasnav, îdentîte |
kibrît | کبریت | şixar, şixart, kibrît, gogird |
kiç | کچ | keç, qîz, kiç, dot |
kiçane | کچانە | keçane, mîna keçan yan yên keçan |
kiçetîw | کچەتیو | keçsêwî, keça bav yan dayik yan herdu nînin |
kiçeza | کچەزا | keçeza, nevî, zarokên keça kesekî |
kiçênî, kiçêtî | کچێنی، کچێتی | keçanî, dema mirovekê ya ew tê de keç e / bû |
kiçinî | کچنی | keçok, mîna keçan (t peyvek neşirîn e bo kurran / zelaman) |
kiçke | کچکە | bn kiçolle |
kiçkolle | کچکۆڵە | biçûk, biçûkok, biçkok |
kiçolle | کچۆڵە | keçik, kiçik, keçên biçûk |
kif | کف | pif |
~ bûn | ~ بوون | pif bûn, perçivîn, nepixîn, werimîn |
~ kirdin | ~ کردن | pif kirin, perçivandin, nepixandin, werimandin |
kifin | کفن | kifin, kefen, cilên (t spî yên) li miriyan dikin û wan binax dikin |
kifindirr | کفندڕ | kifindirrîn, ya / yê rê lê nikare bêt girtin; berxwedêr |
kifir | کفر | kufur, kifir, guneh, bêîmanî |
kifirbaz | کفرباز | kufurbaz, gunehkar, bêîman |
kift | کفت | betilî, westî, tehibî, mandî, westiyayî |
kij | کژ | demsal, werz, heyam |
kil | کل | kil, dermankek reş e li mijûlankên / bijangên çavan têt dan |
kill | کڵ | çêkirina cerran û alavên dî ji axê bi agirdanê |
kila | کلا | bn kela |
killaf, killafe | کڵاف، کڵافە | gulolk, gog, hol, tepik, benê / deziyê / rîsê li hev hatiye alandin û wek gogekê lê hatiye kirin |
killaş | کڵاش | kalik, pêlava / sola serê wê ji rîs hatiye çêkirin |
killaşçin | کڵاشچن | kalikker, kalikçêker |
killaw | کڵاو | kulav, kum, tiştek e mirov dike serê xwe t daku serê xwe biparêze |
killawasin | کڵاواسن | kumzirx, kumasin, kulavasin, kumê / kulavê madenî / asinî / hesinî |
killawçin, killawdirû | کڵاوچن، کڵاودروو | kulavçêker |
killawe | کڵاوە | gupik, gupîtk, lûtke, serikên çiyayan |
killawkurre | کڵاوکوڕە | bn killawne |
killawne | کڵاونە | navê firrindeyekê ye |
killawqij | کڵاوقژ | perûk, pirça / porrê çêkirok / nerastîn |
killawzirê | کڵاوزرێ | kumzirx, kumasin, , kumê / kulavê madenî / asinî / hesinî |
kilçan | کلچان | fanos, lampe |
kilçêwk | کلچێوک | kilçîv, kilçîvik, çîvê / çîvikê / pênivîskê kildanê |
kildan | کلدان | 1) kildan 2) kildank, cihê alavên kildanê tê de tên parastin / ragirtin |
kildûman | کلدوومان | mij, moran, dû, mij û moran |
kile | کلە | bn hellm |
kiler | کلەر | embar, depo |
killês | کڵێس | birihayî, qelihayî, qirr, nemayî; demborî, kevnbûyî |
~ bûn | ~ بوون | birihîn, qelihîn, qirr bûn, neman; dem lê borîn, kevn bûn, êdî kêr nehatin |
~ kirdin | ~ کردن | birihandin, qelihandin, qirr kirin, nehêlan |
killêse | کڵێسە | dêr, kilîse, perestgeha îsawiyan |
killêsman | کڵێسمان | seramîk |
killêşe | کڵێشە | kefş, binkefş; gulte |
killift | کڵفت | stûr, qalind; asê |
kilîl | کلیل | kilîl, kilît, vekerk, enextar |
kilîle I | کلیلە ١ | cihê kilîl dikin tê re |
kilîle II | کلیلە ٢ | gulolika berfê, komikek berfê ya hewa bi xwe re dimeşîne |
kilîm | کلیم | kilîm, xalîçe, berrik, mehfûr, merş |
kilk | کلک | 1) kilik, kurî, dûv, daw, kurîk, dûvik, dawik, tiştek dirêj e bi derqûna gelek cûn lawiran / ajalan / heywanan ve 2) destik, li alavên pêkarkirinê (wek bivir / das / kêr) cihê mirov dikare destê xwe biavêjiyê û pê bibirre; çembil, li amanan / firaxan cihê mirov dikare destê xwe biavêjiyê û pê rabike 3) (pence) til, tilî, tibl 4) (pênûs) qelem, pênivîsk |
~ kirdin | ~ کردن | kilik / kurî / dûv qusandin / kurt kirin |
killo | کڵۆ | gumtil, gumtilk, kom, komik |
kiloc | کلۆج | bn şêwe |
killoll | کڵۆڵ | bextreş, bêsiûd |
killollî | کڵۆڵی | bextreşî, bêsiûdî |
killonce | کڵۆنجە | bn kullonce |
killor | کڵۆر | xulole, dara jixwe kunek yekderî li qurmê wê heye |
killoş | کڵۆش | cehê li ber gihiştinê lê yê hê nehatiye dirûn |
killpe | کڵپە | qirç, qirçik, çirûsk, çirîsk (yên agirî) |
~ lê hellsan | ~ لێ ھەڵسان | hilbûn, (agir) berbûnê, vêketin, geş bûn |
killpûhûrr | کڵپووھووڕ | gurrmij, agirê pirr gurr |
kilt | کلت | navê giyayekê ye hin cûnên tilyakê jê tên çêkirin |
kiltûr | کلتوور | kiltûrik, tûrikê alavên kildanê |
kin | کن | nik, cem, bal, ba, def, deve; rex, tenişt: Malyan le kin malman e Mala wan li rex mala me ye |
kina, kinaçe | کنا، کناچە | bn kiç |
kinan, kinanewe | کنان، کنانەوە | [-kinê-] (giyayek çandî) şên nebûn, çênebûn |
kinar I | کنار ١ | rex, kinar, qerax, lêwar |
kinar II | کنار ٢ | kinar, navê darekê û fêkiyê wê ye |
kine | کنە | lêkolîn, hûrlênerî, ezmûn, cerribandin, vekolîn |
kinekar | کنەکار | lêkol, hûrlêner, ezmûnker, cerribîner, vekol |
kinêr | کنێر | navê giyayekî ye |
king | کنگ | qûn, paşî, pişt, derqûn |
kingder | کنگدەر | qûnde, qûnder, kesê qûna xwe dide / difiroşe (herw. mecazî) |
kinge- | کنگە- | 1) qopik, bermayiya nayêt bikaranîn ya hin tiştan: kingecigere qopikê cigareyê, pirtika nekêşandîmayî ya cigareyê 2) kundiloşk, qut, qutok, kurt, kin: kingeçinoke kundiloşk, quto / qutê, bejnbost 3) biçûk kingeşerr pevçûn, lêkdan, lihevxistin |
kingir I | کنگر ١ | kereng, kengir, giyayek xwarbar e |
kingir III | کنگر ٣ | ben, dezî, ta, rîs |
kingxilîskê | کنگخلیسکێ | qûndaxwişk, qûndaxwişînk, xwexwişandina jêrve li ser qûnê |
kingxişkê | کنگخشکێ | qûnxwişk, qûnxwişînk, meşîna li ser qûna (t zarok dema hê nikarin xwe li ser piyan bigirin lew qûna xwe dixwişînin ta ku xwe digihînin tiştekî) |
kinîwall | کنیواڵ | pîvazterrk |
kinoşe | کنۆشە | bn gesk |
kip | کپ | 1) kip, kesa/ê bi demkî kerr, kesa/ê bo demek neberdewam tiştan nabîze 2) mit, ciyê / kesê / tiştê qet ti deng jê nayên; kip, dengek pirr kêm |
kipene | کپەنە | bêkipên, bêdeng, mit |
kipî | کپی | 1) kipî, kerriya / kerrbûna neberdewam 2) mitî, rewşa tê de ti deng nayên bîstin |
kirr | کڕ | 1) kirr, mit, kerr, bêdeng, bêpêjn 2) kurk, mirîşk û çengdarên dî dema li ser hêkên xwe rûdinin daku wan bimeriqînin û çûçelokan / çêlikan jê derbixin |
~ kewtin | ~ کەوتن | kurk bûn |
kiras | کراس | kiras; gumlek, qemûs |
kiraw | کراو | kirî, hatî kirin, (ya / yê) hatiye kirin |
kirawe | کراوە | vekirî, dijw. girtî |
kirç I | کرچ ١ | qirç, dengê "qirçe-qirç" |
kirç II, kirçûkall | کرچ ٢، کرچووکاڵ | req (fêkî / keske ji ber ku hê negihaye) |
kird | کرد | kir, dema borî ji lêkera "kirdin" ango "kirin" |
kirdar | کردار | 1) lêker, verb 2) kirar, kiryar, kirin, kir |
~î lêkdiraw | ~ی لێکدراو | lêkera hevdudanî |
~î têper | ~ی تێپەر | lêkera gerguhêz, transîtîv verb |
~î têneper | ~ی تێنەپەر | lêkera gerneguhêz, întransîtîv verb |
kirdarî | کرداری | kirarî, pratîkî, jiyanî |
kirde | کردە | kar, xebat: Kirdey min û birdey ewe Ez dikim û ew dixwe |
Kirdegar | کردەگار | Yezdan, Afirîner, Xwedê |
kirdekar | کردەکار | rêveber; çêker |
kirdewe | کردەوە | kirar, kir, kirin; reftar, rabûn-û-rûniştin |
Kirdgar | کردگار | bn Kirdegar |
kirdin | کردن | kirin |
kirdinewe | کردنەوە | vekirin, dijw. daxistin, girtin, girê dan |
kirre | کڕە | conî, cuhnî; destarr |
kirrek | کڕەک | bêruh, nejîndar |
kirê | کرێ | 1) kirê 2) paletî 3) miz, heq, heqdest, meaş |
kirêbar | کرێبار | kirêbar, mizê / heqê barhilgirtinê |
kirêkar | کرێکار | kedkar, pale, şolker, îşker, karker |
kirêkarî | کرێکاری | paletî, kedkarî, karkerî, palehî, şolkerî, îşkerî |
kirrêne | کڕێنە | berzûr, zeviya ber / kevir / xij lê pirr in lew kêrî kêlan û çandinê nayê |
kirrêş | کڕێش | keveşk, kepek, pab, serebêj |
kirrêşawî | کڕێشاوی | keveşkî, kepekî, pabawî, serebêjî |
kirrêwe | کڕێوە | berfebahoz, rewşa seqayî ya tê de bi hev re berf dibare û bayê tund tê |
kirisp | کرسپ | kerefs, giyayek xwarber e |
kirrîn | کڕین | kirrîn, standin, stendin, dijw. firotin |
kirîv | کریڤ | heval, hogir, dost, yar; xizm, lêzim, mirov, eqreba |
kirk | کرک | deşt, nizmistan, nizmgeh, rastgeh |
kirrkewtû | کڕکەوتوو | 1) kurk, kurkbûyî 2) pûjber, kesa/ê ketiye hizir û pûnijina û kûr difikire |
kirrkirrage | کڕکڕاگە | kerrik, kirrik, kerrika guhî |
kirm | کرم | kirm, kurm |
kirmanc | کرمانج | kurmanc, kirmanc, kurd |
kirmancî | کرمانجی | kurmancî, kirmancî, kurdî, kurdiya bakur |
kirmawî, kirmê , kirmoll | کرماوی، کرمێ ، کرمۆڵ | kirmî, kirmewî, kirman girtî / xwarî, kurmî, kurmewî, kurman girtî / xwarî |
kirmdill | کرمدڵ | biguman, bişik, kirmdil |
kirok | کرۆک | kakil; gewer; nav, hindirr |
kirosk | کرۆسک | cûnek hirmiyan çolê ye |
kiroştin | کرۆشتن | kirrandin, kerritandin, bi dengê "kirre-kirr" tiştek req xwarin |
kirot | کرۆت | cûnek hirmiyan e |
kirtnak | کرتناک | tîrok |
kirrûhurr | کڕووھوڕ | dengûdor, dengê bilind û berdewam |
kirrûzanewe | کڕووزانەوە | kizîn (girîna zarokan / savayan) |
kirrûze | کڕووزە | kiz, kizgirî, giriyê savayan / zarokan |
kirryar | کڕیار | bikirr, kirryar, kesa/ê dikirre; mişterî |
kisok | کسۆک | bn seg |
kisp | کسپ | kerb, kîn, qehr |
kispûko | کسپووکۆ | kerb, kîn, qehr, kerb û kîn |
kisse | کسسە | kişe! bigire! (bang li se / kûçik) |
kiş | کش | bn kişûmat |
kişan | کشان | kişîn, kêşîn, xwe kişandin / kêşan; xwişîn; qeliqîn, velivîn, lebitîn; (stêr) darijîn, xwiricîn; jêk çûn, ji hev çûn |
kişt | کشت | çandin, cotkarî, çandinî, zîraet |
kiştek | کشتەک | ben, dezî, rîs, benik, ta |
kiştgeh | کشتگەھ | cotgeh, çandingeh, zevî |
kiştkar | کشتکار | cotkar, cotyar, çîner |
kiştûkall | کشتووکاڵ | çandinî, cotkarî |
kişûmat | کشوومات | mit, kirr, bêdeng, bêpêjn; bindest, çewisandî |
kişûmatî | کشووماتی | mitî, kirrî, bêdengî, bêpêjnî; bindestî, çewisandinî |
kitêb | کتێب | pirtûk, kitêb, kîtab |
kitêbbaz | کتێبباز | pirtûkbaz, kitêbbaz, kesa/ê pirr dixwîne; kesa/ê serê xwe ji pirtûkan / kitêban venake û karek dî nake |
kitêbevan | کتێبەڤان | pirtûkxanevan, kesa/ê li ber pirtûkxaneyekê kar dike |
kitêbfiroş | کتێبفرۆش | pirtûkfiroş, kitêbfiroş, kesa/ê pirtûkan / kitêban difiroşe |
kitêbxane | کتێبخانە | pirtûkxane, kitêbxane, ciyê pirtûkan |
kitik | کتک | kitik, pisîk, pişîk |
kitiknewtîne | کتکنەوتینە | belakirr, kesa/ê dixwaze her belayan peyda bike |
kitkî | کتکی | kufîkî, kifîkî, rizî, genî, fistewî |
kitûpirr | کتووپڕ | tavil, tavilê, di cih de, di cî de, derhal, serdanser |
kiwê | کوێ | kû, kû der, kîj cî, kîjan cih: le kiwê li kû, li kû ve, li kû derê; le kiwêwe ji kû ve, ji kû, ji kû derê |
kiwêle | کوێلە | kole, xulam, xizmetkar, berdestk |
kiwêledar | کوێلەدار | koledar, xwediyên koleyan, kesên kole hene; kolekirî, kesên hatine kolekirin |
kiwêledarî | کوێلەداری | koledarî, pergala / sîstema hebûna / kolekirina / firotina / kirrîna / xwedîkirina mirovan wek kole |
kiwêletî | کوێلەتی | bn kiwêleyî |
kiwêleyî | کوێلەیی | koleyî, koletî, rewşa koleyan |
kiwênderî | کوێندەری | kûderî, xelkê kîj derê / deverê / bajarî / welatî: Êwe kiwênderîn? Hûn kûderî ne? Hûn ji kû ne? |
kiwêr | کوێر | 1) kor, kore, ya / yê nikare (ti tiştî bi çavên xwe) bibîne 2) bêûcax 3) (kaniya) hişk(bûyî) |
kiwêrra | کوێڕا | (di) kû re, (di) kêrê re, çawan wa zû: Kiwêrra hatît!? Kû re hatî!? Çawan wa zû hatî!? |
kiwêrane | کوێرانە | korane, mîna koran |
kiwêraw | کوێراو | korav, ava hêdîka dimeşe (ya çem / rûbar) |
kiwêrayî | کوێرایی | bn kiwêrî |
kiwêrdere | کوێردەرە | kordere, ava / çemê / rûbarê çikbûyî / hişkbûyî |
kiwêredê | کوێرەدێ | gundên varê / avarê, gundên marjînal |
kiwêrekanî | کوێرەکانی | korekanî, kaniya hişkbûyî, kaniya (êdî / niha) av jê nayê |
kiwêremar | کوێرەمار | koremar |
kiwêremûşe | کوێرەمووشە | şêlîbîn, kesa/ê bi çavên xwe baş nabîne |
kiwêrerrê | کوێرەڕێ | korerê, rêya dawî lê tê û bi derek din ve naçe; tengerê, rêya teng |
kiwêreşeqam | کوێرەشەقام | korekolan, korekuçe, kuçeya / kolana dawî lê tê û bi derek din ve naçe |
kiwêrewerî | کوێرەوەری | tengasî, tengavî, rewşa dijwar |
kiwêrî | کوێری | korî, koreyî, kortî, korbûn |
kiwêstan | کوێستان | zozan, deverên hîn(ik) yên (t koçer) havînan lê dijîn dema ji germiya li deştan direvin, dijw. deşt |
kiwêstanî | کوێستانی | zozanî |
kiwêt | کوێت | (hespên) kihêl |
kiwêwe | کوێوە | kû ve, kû de: Le kiwêwe gerrawît? Ji kû ve vegerriyayî? |
kiwêxa | کوێخا | axa, muxtar, serokê / serdarê gundekî / hozekî / êlekî / eşîrekî |
kiwêxayetî | کوێخایەتی | axatî, muxtarî, serdarî |
kix | کخ | kix, pîs e, nexwe, biavêje (bo bangkirina li zarokan) |
kiz | کز | 1) kêmron, nîvtarî, mat 2) kiz, bêhêvî, dilsar, xeyalşkestî |
kizandinewe | کزاندنەوە | kuzurandin, bi êşek tûj şewitandin / sojandin / suşandin |
kizanewe | کزانەوە | kuzurîn, bi êşek tûj şewitîn / suşîn |
kize | کزە | jan, azar, êş, şewat |
kiz | کز | rîsî, giyayê nû hatiye dirûn û hê hişk nebûye; solhe, birincê nû hatiye dirûn û hê hişk nebûye |
kizelle | کزەڵە | bn kizolle |
kizir | کزر | kizir, nîvziwa, erda ne herrî û ne jî toz |
kizî | کزی | 1) kêmronî, nîvtarîtî, matî 2) kizî, bêhêvîtî, dilsarî |
kizolle | کزۆڵە | kizok, bêhêvî, dilsar |
kîf | کیف | kalox, kaloxk, tişta demanceyan dikin tê de |
kîj | کیژ | keç, qîz, kiç, kîj, bn kiç |
kîjelle | کیژەڵە | keçik, qîzik, kiçik |
kîjolle | کیژۆڵە | bn kîjelle |
kîla | کیلا | bn kela |
kîn, kîne | کین، کینە | kîn, nefret, qîn, dijminatî, heznekirin |
kînedar, kînekêş | کینەدار، کینەکێش | bikîn, kînedar, nefretdar, kesa/ê di dilî de kîn û nefret heye |
kîrr, kîrre | کیڕ، کیڕە | qîrr, qîj, qîrrîn, qîjîn, dengek pirr tûj û bilind derkirin |
kîrrekîrr, kîrrehûrr | کیڕەکیڕ، کیڕەھووڕ | qîrreqîr, qîjeqîj, qajewaj |
kîs I | کیس ١ | kîs, kîsk, çiwal, torbe, telîs, zerf; cizdan, berîk |
kîs II | کیس ٢ | peq, pelq, porg, peqlîşk, peqik, pelqik |
kîs III | کیس ٣ | bn keys |
kîsell | کیسەڵ | kûs, kûsî, kûsele, req |
kîşwer | کیشوەر | kîşwer, parzemîn, qita, kontînent |
kîşwerbirr | کیشوەربڕ | navkîşwer, transkontînental, tişta navberî kîşweran |
kîşwerî | کیشوەری | kîşwerî, parzemînî, qitayî, kontînental |
kîtelle | کیتەڵە | cerrik, cerr |
kîwar | کیوار | strî, dirr, giyayek çeqiktûj e |
ko | کۆ | 1) kom, berhev; tevayî, tevahî, hemû, giş 2) tax, mehel, pişkek / beşek ji bajarekî 3) ~î zoxall kul, derd, xem, keser, azar, ezyet, êş, jan, kovan 4) kox, çiya |
~ bûnewe | ~ بوونەوە | civîn, kom bûn, berhev bûn |
~ kirdin | ~ کردن | kom kirin, berhev kirin, civandin |
Ko | کۆ | Perwîn, navê komstêrek heftstêrî ye (bi îngilîzî "Pleiades" e) |
kobend | کۆبەند | kombend, civang, civîn |
kobûnewe | کۆبوونەوە | kombûn, civîn |
kocelle | کۆجەڵە | kas, kasik, tirar, tirark (amanek / firaxek e) |
koç | کۆچ | koç, (mal)barkirin, ji ciyekî bar kirin cihek dî |
~î diwayî | ~ی دوایی | koça dawîn, mirin, wefat |
koçawkoç | کۆچاوکۆچ | koçerî, koçkirina berdewam |
koçek | کۆچەک | 1) koçek, gerrok 2) koçek (hin alim û zanayên êzidiyan in) |
koçeke | کۆچەکە | kum, kulav (t cûnek kulavên bo jinan) |
koçer | کۆچەر | koçer, kesên bi berdewamî yan jî li gor demsalan malên xwe bar dikin û ji ciyekî diçin yek dî (t yên zivistanan li deştan û havînan li zozanan diborînin) |
koçerêtî | کۆچەرێتی | koçertî, (awayê) jiyana koçeran |
koçerî | کۆچەری | koçerî, mîna koçeran |
koçî | کۆچی | koçî, hicrî, salnameya îslamî |
koçker | کۆچکەر | koçker, gerrok, geştiyar |
kod | کۆد | den, dewlik, bîdon; zerik (amanek e şîrî ji bizinan / mihan didoşinê) |
kode | کۆدە | bn bac |
kofiroş | کۆفرۆش | komfiroş, kesa/ê yan şirketa tiştan kom bi kom difiroşe |
kofiroşî | کۆفرۆشی | komfiroşî, firotina tiştan bi kom / li ser hev |
koga, koge | کۆگا، کۆگە | komgeh, civîngeh, cihê kombûnê / civînê yan komkirinê / civandinê; enstîtu; embar; dikan |
kogawan, kogewan | کۆگاوان، کۆگەوان | komgehvan, civîngehvan, rêvebera/ê yan karmenda/ê komgehekê / civîngehekê |
koje | کۆژە | pisto, pistok, berstu, berstuk, yax, girîvan |
kojo | کۆژۆ | xirab, xopan, kembax |
kokirdinewe | کۆکردنەوە | berhevkirin, komkirin, berhevkarî |
kok I | کۆک ١ | kêlî, kêlîk (karê derzî û dirêziyan) |
kok II | کۆک ٢ | lihev, lihevkirî, pêkhatî |
~ bûnewe | ~ بوونەوە | li hev kirin, pêk hatin, sulh kirin, aşt bûn |
~ kirdinewe | ~ کردنەوە | li hev anîn, pêk anîn, sulh pê kirin, aşt kirin |
kok III | کۆک ٣ | bn koke |
koke | کۆکە | kuxik, kux |
kokekok | کۆکەکۆک | kuxekux, kuxîna berdewam |
kokêtî | کۆکێتی | lihevkirin, pêkhatin, sulh |
kokîn | کۆکین | kuxîn, dengê kuxikê jê hatin |
koll I | کۆڵ ١ | 1) pişt (t beşa jorîn ji pişta mirovan) 2) pişto, piştî, barê mirovek dide pişta xwe û hildigire |
koll II | کۆڵ ٢ | 1) goc, (kesên) destên (wan) baş naxebitin, destên nikarin tiştan zeft bikin 2) goc, reben, feqare, nejêhatî, nekar, nikar |
kollan | کۆڵان | kolan, kuçe, cadde, rê, şeqam |
kollandoz | کۆڵاندۆز | kolanname, kuçename, berhevoka / ferhengoka / îndeksa kuçe û kolanan, |
kollankut | کۆڵانکوت | kolanî, gerrok, kesa/ê li kolanan dijî (ango ne di xaniyekî ve / ne li mala xwe) |
kollare | کۆڵارە | 1) (yariyeke) firrfirrok, pirrpirrok (navê pêlîstokekê ye ku têt firrandin) 2) (ballendeke) kolare, qereqûş, xertel, qertal (navê firrindeyekî ye) |
kolle I | کۆڵە ١ | zarokên bavê wan miriye û dayika wan dîsan zewiciye |
kolle II | کۆڵە ٢ | cehê / genimê avêtî / çandî |
kolle III | کۆڵە ٣ | tenê: kolley sing hestiyê sîng(î) |
-kolle | -کۆڵە | paşbendikek e wateya "pûç" / "nebaş" dide peyvan |
kolleke | کۆڵەکە | stûn, dîrek |
~ dan | ~ دان | li ber xwe dan, xwe çirrikandin |
koller | کۆڵەر | 1) koler, kesa/ê tiştekî dikole 2) vekoler, lêkolîner, kesa/ê azmûnan li ser tiştan dike |
kollewar | کۆڵەوار | gocewar, bi dijwarî seqet / birîndar |
kollêk | کۆڵێک | 2) piştoyek, piştiyek, barek piştê 2) pirr, gelek, zêde (kar, bar, berpirsiyarî) |
kollgêrr | کۆڵگێڕ | piştgêrr, kesa/ê malê firotinê (t çît û qumaşan) dide pişta xwe û digerrîne û difiroşe |
kollhellgir | کۆڵھەڵگر | piştohilgir, piştîhilgir, hemal |
kollinc | کۆڵنج | qolinc, milreqî, êşîna ji ber reqiya navbera <st1:City><st1:place>milan</st1:place></st1:City> û patikê |
kollincan | کۆڵنجان | 1) qolincan, pirrjimariya "kollinc" 2) qolincan, giyadermanek e bo saxkirina ji êşa qolincê têt bikaranîn |
kollinge | کۆڵنگە | patik, paşstu, pate, stukur |
kollîn | کۆڵین | kolîn, kolan, kolandin; kêlîn, kêlan, kêlandin |
kollînewe | کۆڵینەوە | vekolîn, lê kolîn |
kolîsk | کۆلیسک | alavek e kefçiyên darîn pê tên çêkirin |
kollît | کۆڵیت | kolik, xanîk, kox, koxik; stargeh, asêgeh, senger |
kolk I | کۆلک ١ | kok, qurm |
kolk II | کۆلک ٢ | bn amanc |
kollkêş | کۆڵکێش | piştokêş, piştîhilgir |
kollneder | کۆڵنەدەر | xweragir, xurt, kesa/ê (bi asanî) rê nade ku kesek zora wê / wî bibe |
kollraw | کۆڵراو | kolî, qewartî, kolayî, tiştên (darên / kevirên) hatine kolandin |
kollû | کۆڵوو | cûnek nanê tenûrê ye |
kom I | کۆم ١ | qoz, kûz, xûz, qilûz, piştkûz, piştqoz, piştxûz, kesa/ê pişta wî daçemiyaye û rast nabe |
kom II | کۆم ٢ | avsûrk, ava sûr(kirî/bûyî) |
kom III | کۆم ٣ | bn ko |
kom III | کۆم ٣ | bn king |
koma | کۆما | qumtil, qumtilk, komikek (axê / şekirê û hwd ya) hevgirtî |
koman, komanewe | کۆمان، کۆمانەوە | daçemîn, (pişt) qoz / xûz / kûz / qilûz bûn |
komar | کۆمار | 1. komar, cimhûriyet, cumhûriyet, pergala / sîstema dewletî ya tê de gel (bi hilbijartinên rasterê yan jî bi rêya nûnerên gel) seroka/ê dewletê hildibijêre 2. êl, hoz, eşîr 3. civak; civat |
komarî | کۆماری | komarî, cimhûrî, cumhûrî |
komawe | کۆماوە | qozbûyî, kûzbûyî, xûzbûyî, qilûzbûyî |
komek | کۆمەک | alîkarî, arîkarî, harîkarî, harî, alî, arî |
komekî | کۆمەکی | 1. bn komek 2. kêrhatî, guncav; alîkar |
komell | کۆمەڵ | komel, civat; kom, grûb; berhevok; cûn; birr; kerî; ref; deste; civak |
komellayetî | کۆمەڵایەتی | civakî, sosyalî |
komelle | کۆمەڵە | komele, komîte, sazî, rêxistin, yeketî; kom, grûb; berhevok |
komellga | کۆمەڵگا | civak, tevaya têkilî û peywendiyên navbera komek mirovan t yên bi hev re çandeyek hevpar pêk tînin yan li welatek hevbeş dijîn |
komellzan | کۆمەڵزان | civaknas, sosyolog |
komellzanî | کۆمەڵزانی | civaknasî, sosyolojî |
komfiroş | کۆمفرۆش | komfiroş, kesa/ê yan şirketa eşya li ser hev difiroşe, dijw. kitfiroş |
komfiroşî | کۆمفرۆشی | komfiroş, firotina eşya li ser hev, dijw. kitfiroşî |
komî | کۆمی | (pişt) qozî, xûzî, kûzî, qilûzî |
kon | کۆن | kevn, dijw. nû |
kone | کۆنە | kincirr, kevne, kevnekincirr, tiştên (t cilên) kevn; kevnenû, tiştên (t cilên) hatine bikaranîn lê hê pûç nebûne |
kone- | کۆنە- | kevne-, yê kevn; ya / yê berê |
konebaw | کۆنەباو | mêjîn, dijw. nûjen / modern |
konefiroş | کۆنەفرۆش | kevnefiroş, kesa/ê yan şirketa tiştên kevnenû difiroşe |
koneperist | کۆنەپەرست | kevneperest, konservatîf |
koneperistî | کۆنەپەرستی | kevneperestî, perestina irf û edetên berê û dijberiya nûbûnê |
konepoş | کۆنەپۆش | kinc, cil û bergên mêjîn (ne nûjen / modern) |
konesall | کۆنەساڵ | pîr, salmend |
konî | کۆنی | kevnî, kevntî, kevnatî |
konîne | کۆنینە | kevnar, kevnare, mêjîn, dêrîn, qedîm, antîk, (tiştek zemanê) berê |
kopan | کۆپان | bn kurtan |
kopare | کۆپارە | kovik, qozik, xûzik, cihê bilind yê pişta hêştiran |
kor | کۆر | bn kiwêr |
korr | کۆڕ | 1) nav, navend, hindirr 2) kom, gel, grûp 3) civîn; semînar, semposyûm Bw: Çi heye le korrê? Çi xeber hene? Çi nû heye? |
korrge | کۆڕگە | civang, encûmen, şûra |
korpe | کۆرپە | sava, zarok(ên nûbûyî / welidî) |
korpele | کۆرپەلە | savak, zarokên hê di zikê diya xwe de |
kos I | کۆس ١ | bn deholl |
kos II | کۆس ٢ | bn kosp |
kosar | کۆسار | koxistan, çiyastan, cihê çiyayîn / koxîn |
kose | کۆسە | semasî, sêmasî, dirrindeyek avî ye (ing. shark, tirkî köpekbaligi) |
kosp | کۆسپ | kosp, asteng, kend û kosp, rêya nexweş |
kospayî | کۆسپایی | kospayî, erda nedûz / ne-edil |
kospe | کۆسپە | bn kospayî |
koste | کۆستە | 1) kose, mirov bêmû (t zelamê bêrih) 2) şatir, fena, hîlebaz, fêlbaz, jîrek, şeytan |
kostewewî | کۆستەوەوی | sexte, sixte, ne resen, ne rast |
koş | کۆش | koş, pêsîr, hemêz, dergûşan |
koşan | کۆشان | koşîn, xebitîn, dan xwe, hewl dan, mihawele kirin |
koşiş | کۆشش | 1) xebat, koşiş, hewl, koşîn 2) ra-anîn, rahênan, ders, temrîn |
koşîn | کۆشین | bn koşan |
koşk | کۆشک | koşk, koçk, eywan, dîwan, seray, qesr |
koşyar | کۆشیار | koşyar, xebatker, têkoşer, koşer, hewldêr |
kot I | کۆت ١ | qurm, kok (yê daran); stûn |
kot II: | کۆت ٢: | kot û zincîr bend û zincîr, nîr û zincîr |
kota I | کۆتا ١ | dawî, talî, kuta, kota, hew, bes |
kota II | کۆتا ٢ | kurtenerî, kurtebêjî, kurtebas |
kotan | کۆتان | kotan, koz, guhêrr, cihê tankirî / çeperkirî bo têve parastina terş û tewal |
kotayî I | کۆتایی ١ | dawî, ya dawî, dawîn |
~yî pê / dan hênan | ~یی پێ / دان ھێنان | dawî lê anîn, bes kirin, hew kirin |
kotayî | کۆتایی | texsîr, xemsarî, sersarî |
kotell I | کۆتەڵ ١ | qirş, qirşik (t zîwan / reşreşk / narîcank / birabirinck û hwd yên di nav dexl yan birinc re şên dibin lê divê yên bên derxistin çiku kêr xwarinê nayên) |
kotell II | کۆتەڵ ٢ | li gor hin edetan spêdeyek şînî û behiyan / taziyan e bo kesek mirî |
kotere | کۆتەرە | qurmik, kokik; stûnik; serikê stûnan |
kotir | کۆتر | kevok, kotir, kotirk, kevot, kevod, kevotk, navê firrindeyekê ye |
kovan | کۆڤان | kovan, kul, xem, derd, keser, keder |
kox | کۆخ | kol, kolik, kox, koxik, xanîk |
koxte | کۆختە | bn kox |
koxwazî | کۆخوازی | lihevkirin, konsensûs |
koz | کۆز | 1) koz, kozik, kotan, guhêrr, cihê tankirî / çeperkirî lê bêban bo têve parastina terş û tewal 2) koze, kom, komel, rêxistin, komek mirovên li pey hin armancên hevpar bn koze |
kozanîn | کۆزانین | komzanîn, akademî |
koze | کۆزە | koze, kom, komel, rêxistin, komek mirovên li pey hin armancên hevpar |
kozere | کۆزەرە | belim, pûşk, tûşk, çeltûk, qirş, qirşik |
koziman | کۆزمان | saziya / akademiya ziman |
kozir | کۆزر | bn kozere |
kuçk | کوچک | bn berd |
kuçûle | کوچوولە | xefik, dav, tepik |
kudelle | کودەڵە | bezarok, têjikên berazan |
kuf: ~ kirdin | کوف: ~ کردن | pif kirin (t dema lava û dua tên xwendin) |
kufar | کوفار | kafir (t pirrjimar) |
-kuj | -کوژ | -kuj, paşqertafek e: piyawkuj mirovkuj, ya / yê mirovan dikuje, qatil |
kujandinewe | کوژاندنەوە | temirandin, vemirandin, mirandin, birhandin, nehêlan |
kujanewe | کوژانەوە | vemirîn, temirîn, birhîn, neman |
kujaw, kujawe | کوژاو، کوژاوە | vemirî, temirî, birhayî, nemayî |
kujênraw, kujênrawe | کوژێنراو، کوژێنراوە | bn kujraw, kujrawe |
kujran | کوژران | hatin kuştin |
kujraw | کوژراو | kuştî, (ya / yê) hatiye kuştin |
kul | کول | ko, kuh, koh, devê / devikê (birrekan / kêran yê) xweş nabirre, dijw. tûj, xweş |
kull I | کوڵ ١ | kel, pirr germ, tişta ku dikele; kel, kela dil |
kull II | کوڵ ٢ | kund, firrindeyên kilikên / dûvikên wan hatine birrîn; qut, lawirên (ker / çêl û hwd yên) kuriyên / kurîkên wan hatine jêkirin yan kurtkirin; qut, kurt, kin, dijw. dirêj |
~ pê dan | ~ پێ دان | kel dan (tiştekî), piçekî kelandin |
kulaf | کولاف | pencirrk, dest û tilên firrindeyan |
kullan | کوڵان | kelîn, kel hatin (tiştekî), pirr germ bûn |
kullandin | کوڵاندن | kelandin, pirr germ kirin |
kulandinewe | کولاندنەوە | kulandin, êşandin, arandin, zûrandin; vekulandin, vezûrandin, dîsan kulandin / êşandin / arandin / zûrandin (t bi bîranînên têrxem) |
kulanewe | کولانەوە | arîn, ariyan, zûrîn, êşîn; vearîn, vezûrîn |
kullaw | کوڵاو | kelî, kelayî, keliyayî, tiştê ku keline yan hatiye kelandin |
kule I | کولە ١ | kulî |
kule II | کولە ٢ | kule, perdeyek e bo xweparastina ji pêşûmêşan (t dema havînan mirov li derveyî odeyan li bin kepiran dinivin / radizin) |
kulle- | کوڵە- | kurte-, qut-, kin- |
kullebes | کوڵەبەس | nevisî, nevis, zarokên jina kesekî yên ji mêrê wê yê berî yê niha |
kullebine | کوڵەبنە | bejnqut, kin, kurt, bejnbost, qut, qutik, quto, qutê, kinê, kino |
kullehesar | کوڵەھەسار | balavgeh, ciyê jin lê leşê xwe û cilan dişon (t li beravên çem û rûbaran) |
kulemergî | کولەمەرگی | astengî, dijwarî; tegasî, tengavî |
kullenan | کوڵەنان | sêr, efsûn, cadû, sihir |
kullenanî | کوڵەنانی | sêrker, cadûbaz, efsûnkar, sihirbaz |
kullence | کوڵەنجە | çoxik, êlek |
kulepaç | کولەپاچ | tevir |
kullepêç | کوڵەپێچ | neliv, kesa/ê nikare bilive |
kulêre | کولێرە | cûnek nan e |
kulling | کوڵنگ | kulîn, kûratiyek e di dîwaran re û li şûna dolaban tê bikaranîn, bb stêrrk |
kulîçe | کولیچە | kulîçe, kulîparçe, xwarinek ji nan û gûzan û şekirê / xurmê yê |
kullîn | کوڵین | bn kullan |
kulk | کولک | kul, birîn |
kullk | کوڵک | 1) (pirça / porrê) qijavij, ne hilû 2) (vexwiraka) tîr |
kullkulle | کوڵکوڵە | avreşînk |
kulle | کوڵە | bn kule II |
kullm | کوڵم | alek, gep, hinarik, rû |
kullo | کوڵۆ | bn killo |
kullok | کوڵۆک | kelok, tiştên baş kêrî kelînê / kelandinê tên, dijw. çirr, nekelok |
kulloll | کوڵۆڵ | bn killoll |
kullor | کوڵۆر | bn killor |
kulloş | کوڵۆش | bn killoş |
kullot | کوڵۆت | kemax, hêt, ran, qorrik |
kulp | کولپ | tengasî, tengavî, rewşa dijwar |
kullûko: ~ damirkan | کوڵووکۆ: ~ دامرکان | vemirîn, temirîn (çirûsk / ronahî / hest) |
kulxan | کولخان | argûn, ciyê agir tê ve tê hilkirin li hindirrî xaniyan ve |
kumse | کومسە | bn tiwana |
kun | کون | kun, qul, kulek |
kunar | کونار | kenarî, navê deviyek / terraşek strîtûj e |
kunawder | کوناودەر | kunkirî, qulkirî |
kunbirr | کونبڕ | hewaragir, tişta hewa nikare tê re biçe |
kunc I | کونج ١ | kunc, qunc, ciyê ne ber-rê / ser-rê; kuncal, quncal, ciyê du dîwar lê digihin hev |
kunc II | کونج ٢ | zîwanî, zîwanîk, çinçinî, çinçinîk; bazbazî |
kuncên | کونجێن | kuncanê, navê lîstikekê / yariyekê ye |
kuncire | کونجرە | cûnek giyayê mord / mûrtik e |
kuncî | کونجی | kuncî (Bot. Indicum) |
kunçik | کونچک | kunik, kunên hûr(ik) |
kuncûr | کونجوور | bn qujbin |
kunde | کوندە | bn meşk |
kundebebû | کوندەبەبوو | bn kunebebû |
kune- | کونە- | pêşpirtikek e wateya "kuna / kunên" ya kurmancî dide: kunegiwê kuna guh; kunelût firrnik, kunên pozan / difinan / bêvilan / kepiyan |
kunebace | کونەباجە | pixêrîk, pace, kuna sobeyan, kuna li ban dûkêl tê re derdikeve derî xanî |
kunebebû | کونەبەبوو | kund, bum, pepûk |
kungî | کونگی | bn kotan |
kunîle | کونیلە | kunik, kunên hûr(ik) |
kunîledar | کونیلەدار | kunkunîk, kunkunîşk, tiştê pirr kunik / kunên hûr lê hene |
kunkere | کونکەرە | kunkerk, alava kunkirinê; birxû |
kunkiraw | کونکراو | kunkirî, qulkirî |
kuntîle | کونتیلە | kuntîle, leqem, tunel |
kunzeyn | کونزەین | delodîn, tirredîn, peledîn, netemam, aqilsivik |
kurr | کوڕ | kurr, law, pis, xort, gede, sebî, kurrik, lawik. dijw. keç, dot, qîz, kiç |
kurrane | کوڕانە | kurrane, lawane, xortane, gedane, sebiyane, mîna kurran / lawan / gedeyan / sebiyan |
kurd | کورد | kurd |
kurdane | کوردانە | kurdane, mîna kurdan |
kurdayetî | کوردایەتی | kurdayetî, kurdîtî, kurdînî, hesta neteweperweriya kurdî / kurdistanî, tevgera neteweyî ya kurdan |
kurdewan | کوردەوان | bn kurdşinas |
kurdewarî | کوردەواری | kurdewarî, jiyana (mîna ya) kurdan |
kurdhez | کوردھەز | kurdhez, kurdvîn, kesa/ê ji kurdan hez dike |
Kurdistan | کوردستان | Kurdistan, welatê kurdan, deverên (pirraniya) nişteciyên wan kurd |
kurdistanî | کوردستانی | kurdistanî, kesa/ê yan tişta/ê ji Kurdistanê; kurd û gelên dî yên li Kurdistanê dijîn; welatiyên Kurdistanê; kurd |
kurdî | کوردی | kurdî: 1) zimanê kurdî 2) tiştê ser bi kurdan ve |
kurdîaxêw | کوردیاخێو | kurdîaxiv, kurdîpeyiv: 1) kesa/ê bi kurdî diaxive / dipeyive yan dizane biaxive / bipeyive 2) kesa/ê zimanê wê / wî kurdî ye |
kurdîzan | کوردیزان | 1) kurdîzan, kesa/ê zimanê kurdî dizane 2) kurdînas, kesa/ê pispora/ê zimanê kurdî ye |
kurdîzanî | کوردیزانی | 1) kurdîzanî, zanîna zimanê kurdî 2) kurdînasî, pisporiya li ser zimanê kurdî |
kurdîziman | کوردیزمان | kurdîziman: 1) kesa/ê zimanê wê / wî kurdî ye 2) tişta bi zimanê kurdî ye |
kurdînî | کوردینی | bn kurdayetî |
kurdkuje | کوردکوژە | navê cûnek xurmeya / qespên bêxêr / nexweş e |
kurdperwer | کوردپەروەر | kurdperwer, kesa/ê dilsoza/ê doza kurdan e |
kurdşinas | کوردشناس | kurdnas, kurdevan, kurdolog, kesa/ê lêkolînan li ser (jiyana) kurdan dike, kesa/ê li ser (jiyana) kurdan pispor e |
kurdşinasî | کوردشناسی | kurdnasî, kurdevanî, kurdolojî, karê lêkolînan li ser (jiyana) kurdan |
kurdziman | کوردزمان | bn kurdîziman |
kurrgel | کوڕگەل | xort, kurrgel, komek kurran / lawan |
kurre | کوڕە | kurro! lawo! (bangkirina li kurran / lawan) |
kurek | کورەک | nîvek, nav(a tiştekî), navik, navend |
kurreza | کوڕەزا | kurreza, lawza, zaroyên kurrê kesekî, nevî |
kurrezaza | کوڕەزازا | kurrezaza, lawzaza, zaroyên zaroyên kurrê kesekî, nevîçirrk |
kurrêtî | کوڕێتی | 1) kurrtî, kurrîtî, xortanî, xortî, lawanî, lawtî 2) tolazî, tûletî 3) kurrgerrî, karê keç dibin pey kurran |
kurk | کورک | kurk, cilek e ji hiriya / pûrtê hin heywanan têt çêkirin |
kurrk | کوڕک | bn ciwanû |
kurkandin | کورکاندن | kinkinîn, bi kinkinkî girîn / nalîn |
kurke, kurkekurk | کورکە، کورکەکورک | kin, kinekin, kinkin, giriyê / nalîna kinkinkî |
kurrkurre | کوڕکوڕە | kolare, qereqûş, xertel, qertel, qertal, navê firrindeyekî ye (zool. Milvus) |
kurrnûş | کوڕنووش | tewîn, çemîn |
~ birdin / kêşan | ~ بردن / کێشان | (bejna xwe li ber kesekî / tiştekî) tewandin / çemandin |
kursî | کورسی | kursî, rûniştek, cihê liserrûniştinê; kursî, text, cihê rûniştina mîr / serok |
kurt | کورت | kurt, kin, qut, gurc. dijw. dirêj |
~ û kirmancî | ~ و کرمانجی | kurt û kurmancî, rasterast, bêyî dirêjkirin, bi sadeyî |
kurtan | کورتان | kurtan, palik, hawid |
kurtandirû | کورتاندروو | kurtançêker, kurtandirû, kesa/ê kurtanan didirû |
kurtbirr | کورتبڕ | kurtbirr, kurt û kurmancî, bi kurtî |
kurtbirrî | کورتبڕی | kurtbirrî |
kurtbîn | کورتبین | kurtbîn: 1) ya / yê ku çavên wê / wî tiştên li dûr (baş) nabînin 2) ya / yê ku (baş) li encamên karekî nikare binirxîne. dijw. dûrbîn |
kurtbînî | کورتبینی | kurtbînî |
kurte | کورتە | kurte, kurtebêje |
kurteballa | کورتەباڵا | bejnkurt; bejnbost |
kurtebine | کورتەبنە | kurtik, kinik, qutik, hûrik, hûrkok, qutok |
kurtek | کورتەک | qutik, êlek |
kurtim | کورتم | qut (zelam: quto; jin: qutê), kinik, kurtik, bejnbost, kurt û qelew |
kurtî | کورتی | kurtî, kinî, qutî, gurcî |
kurtîle | کورتیلە | kurtik, kinik, qutik, kurtok, pirr kurt / kin / qut |
kurtîle- | کورتیلە- | kurtike-: kurtîleçîrrok kurtikeçîrok, çîrrokên pirr kurt |
kuşinde | کوشندە | kujer, kujende, bikuj (tiştê dikare bibe sedema kuştinê wek jehr) |
kuştar | کوشتار | kuştar, kujî, karê kuştinê |
kuştbendan | کوشتبەندان | komkujî, kuştina gelekan bi carekê |
kuşte I | کوشتە ١ | kuştî, mirandî, birhandî, telaftî, telifandî, qetlkirî |
kuşte II | کوشتە ٢ | gêç, cis, ces |
kuştera | کوشتەرا | rende, planya |
kuştin | کوشتن | kuştin, mirandin, telaftin, telifandin, birhandin, qetl kirin |
kut | کوت | pirt, pert, qet, ker, parçe, parî, pirtik |
kutall | کوتاڵ | pertal, kerkon, qerpal, eşya |
kutan | کوتان | 1) qutan, kutan: a) lê dan, lê xistin b) hûr kirin, hûr-hûr kirin c) derzî lê dan, şirînqe kirin 2) (~ be zewî da) avêtin erdê, li erdê dan |
kut-kut | کوت-کوت | kut-kut! (bangkirina li seyan / kûçikan e: "were vir") |
kutûmit | کوتوومت | tam, tam wa, eynî |
kutûpirr | کوتووپڕ | tavilê, di cî de, bi lez |
kuwa, kuwanê | کووا، کووانێ | ka, kanê, li kû ye |
kuwang, kuwanû | کووانگ، کووانوو | kuçk, cihê li derve agir lê hatiye hilkirin; argû, cihê li hindirr agir lê têt hilkirin |
kuz | کوز | quz, virçik, zî, zîlik, poz (endama cinsî ya mêyan) |
kuzan | کوزان | kuzirîn, kuzîn, suşîn, şewitîn, sotin, kuziryan |
kuzandin, kuzandinewe | کوزاندن، کوزاندنەوە | kuzirandin, kuzandin, sujandin, şewitandin, sotin |
kuzanewe | کوزانەوە | bn kuzan |
kû | کوو | çawan, kusan, çilo, çawa, kusa, bi çi awayî bn çon |
kûçe | کووچە | kuçe, kolan, cadde, şeqam, şarih, rêyên nav bajar yan gund (t yên çîmento- yan kevirkirî) |
kûkele | کووکەلە | kulind, kundir |
kûkû | کووکوو | kûkû, dengê pepûkan |
kûkûkere | کووکووکەرە | pepûk, kund, bum, kûkûk |
kûnî | کوونی | 1) qûnde, qûnder 2) bêkulek, newêrek, newêrok, bizdok |
kûp | کووپ | kûp, amanek e çay / qawe / av pê tê vexwarin |
kûpe | کووپە | kûp, kûpe, tas, tirar (amanek e) |
kûpelle | کووپەڵە | kûpik, tirarok, tasik, kûpê biçûk |
kûr | کوور | kûr [k-ya nerm], nêriyê xort ku êdî ne gîsk e lê hê nebûye nêriyê temam (Ji yên mê re bi kurmancî "tiştûr / tiştîr / teştîr / tuştîr" û bi soranî "tiştîr / çiştîr" tê gotin.) |
kûrr | کووڕ | çemiyayî, tewiyayî; xwar, xwehr, xêl; badok; qoz, xûz, qilûz, kûz; rizde, nişîviyê asê |
~ bûnewe | ~ بوونەوە | girrêl bûn, gindirrîn |
kûre | کوورە | agirdank, ciyê agir: argûn, di mal ve ciyê agir tê de tê hilkirin; kuçik, li derî xanî ciyê agir lê tê hilkirin |
kûreperxane | کوورەپەرخانە | bn kûre |
kûrexane | کوورەخانە | bn kûre |
kûz | کووز | ker, parçe, pirt, par (t ji hin fêkiyan mîna sêv / pirteqal) |
kw... | کو... | bn kiw... |