Мазмұнға өту

IQOS

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет



IQOS

Accord-тан бастап Iluma-ға дейінгі IQOS құрылғылары
Иесі Philip Morris International
Қолданылуы 2014
Веб-торабы www.iqos.com

IQOS (/ˈaɪkoʊs/, көбіне IQOS деп жазылады) – Philip Morris International (PMI) компаниясы өндіретін қызатын темекі өнімдерінің тізбегі.[1] Ол ең алғаш 2014 жылы Жапонияда және Италияда жарыққа шықты, содан кейін басқа елдерде де біртіндеп сатыла бастады.


2016 жылдан бастап IQOS өнімі Philip Morris International компаниясының флагмандық түтінсіз өніміне айналды, оның байланысы қазір толығымен «түтінсіз болашақ» бастамасына бағытталған. 2021 жылдан бастап IQOS және басқа да түтінсіз өнімдерді сату темекі саласындағы алпауыт компанияның жаһандық кірісінің 30%-на жетер жетпес болды, бұл 2019 жылғы көрсеткіштен 20% жоғары.[2][3]


Қызатын темекінің жанатын темекі өнімдеріне қарағанда ұзақ мерзімді пайдасы әлі көрсетілмеген, бұл өнім кез келген уақытта темекіге қарағанда зиянды болуы мүмкін деген идея әлі күнге дейін ғылыми қоғамдастық арасында талқыланып жатыр.


2020 жылы АҚШ-тың Азық-түлік және дәрі-дәрмек басқармасы PMI компаниясына IQOS-ты Америка Құрама Штаттарында әсер ету қаупі аз темекі өнімі (MRTP) ретінде сатуға рұқсат берді, бұл – Swedish Match компаниясының snus өнімінен кейінгі осындай атақ алған екінші өнім. Қаупі аз дегенге қатысты шағымдар қабылданбағанымен, зиянды әсерін азайтуға қатысты шағымдарға рұқсат ету туралы шешім Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы тарапынан тұтынушыларға жаңылыстырады деп сынға ұшырады.[4]


Тарих

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Алғашқы қадамдар

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
The Cube, Philip Morris International компаниясының негізгі ғылыми-зерттеу және әзірлеу мекемесі, Нойшатель, Швейцария.

Темекіге балама өнімдер ондаған жыл бойы зерттелсе де, Philip Morris қыздырылған темекі саласындағы алғашқы коммерциялық қадамдарын 1990 жылы жасады. Ол кезде топ темекіні жандырмай қыздыруға арналған құрылғының алғашқы прототипін ұсынған (Бета жобасы) болатын.[5] Компания темекінің жануын шектей отырып, темекіні қыздыруға арналған екі құрылғыны нарыққа шығарды: 1998 жылдан 2006 жылға дейін АҚШ-та сатылған «Accord» құрылғысы (құрылғы Жапонияда да «Oasis» деген атпен шығарылды), содан кейін компанияның халықаралық еншілес кәсіпорны сатқан «Heatbar» құрылғысы 2006 жылы Австралияда және Швейцарияда іске қосылды, содан кейін нарықтан шығарылған.[5][6]


2008 жылы Altria Group компаниясынан бөлініп шыққаннан кейін бір жылдан соң Philip Morris International компаниясы The Cube деп аталатын Швейцарияның Нойшатель қаласында құны 200 миллион доллардан асатын ғылыми-зерттеу орталығын ашты. Онда "қаупі аз" өнімдер мен темекінің баламаларына қатысты зерттеулер жүргізілді.[7]


IQOS-тың нарыққа шығуы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2014 жылдың қаңтарында Philip Morris International компаниясы Болонья (Италия) маңында қызатын темекі өнімдерін өндіруге арналған зауыт салуға 500 миллион еуро инвестиция салғанын жариялады.[8] 2014 жылдың қарашасында IQOS-тың бірінші нұсқасы шығарылды, ол бірінші рет Жапонияның Нагоя қаласында және Италияның Милан қаласында сатылды, содан кейін біртіндеп басқа елдерге таратылды.[9]


2016 жылдан бастап Philip Morris «темекісіз болашақты» кеңінен насихаттай бастады, коммерциялық күш темекіге балама болатын өнімдерге көбірек бөліне бастады.[10] Содан бері IQOS Philip Morris компаниясының флагмандық өніміне айналды және бұл бренд түрлі құрылғыларды қамтыды. 2020 жылдың қаңтарында PMI және Оңтүстік Кореяның KT&G IQOS портфолиосының бөлігі ретінде гибридті электронды темекі/қыздыратын темекі өнімі Lil халықаралық дистрибуциясы бойынша серіктестік туралы жариялады.[11] Индукциялық жылыту технологиясын пайдаланатын жаңа жүйе Iluma 2021 жылдың тамызында Жапонияда іске қосылды.[12]


2017 жылы түтінсіз сегмент бойынша PMI компаниясының сауда айналымы 3,6 миллиард доллар болды (жалпы сауда айналымының 13%). Ал 2015 жылы 64 миллион доллар болған.[13] 2018 жылдың басында IQOS брендті өнімдер Жапониядағы темекі өнеркәсібі нарығының 15% үлесін алып тұрды.[5] 2020 жылы IQOS әлемнің 52 елінде қолжетімді болып, әлемдік темекі нарығының 5,5%-ын құрады. Бір жылдан кейін аталмыш елдердің саны 70-ке жуықтады.[14][15] PMI компаниясының қаржылық есептеріне сүйенсек, 2021 жылдың бірінші тоқсаны бойынша түтінсіз өнімдердің сатылымы компания табысының 30%-на жуықтаған.[16] Philip Morris компаниясы өз бюджетінің 99%-ын R&D түтінсіз өнімдерді қолдауға жұмсап жатқанын айтты.[17]


PMI компаниясының түтінсіз бизнеске көшу жолындағы ұмтылысы компанияға 2021 жылдың тамызында өзін қаржыландыру үшін тұрақты облигацияларды шығару процесін бастауға мүмкіндік берді. Мұндай қадамдар гринвошинг қаупін тудырды.[18]


Дизайн

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Технология

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Heets/Heatstick жүйесі темекіні жүзінен қыздырады.
Тереа таяқшаларындағы темекі таяқшасының өзінде металл кірістірме бар және индукциялық қыздыру арқылы жұмыс істейді.


Жандырмай күйдіретін құрылғының зарядтағышы және қалам сияқты ұстағышы болады.[19] Ұстағышқа пропиленгликольге малынған өңделген темекісі бар бір рет қолданылатын таяқша (нарыққа байланысты "HeatStick" немесе "Heets" деп аталады)[20][21] салынады, содан кейін ол оны 350 °C градусқа дейін қыздырады.[22] Пайдаланушы қыздырғышты қосу үшін түймені басып, темекі таяқшасынан дем алады.[23] Ең соңғы итерация болып есептелетін Iluma темекі таяқшаларын қыздыру үшін индукцияға сүйенеді (өздері «Terea» деп аталады).[24][25]


2009 және 2017 жылдар аралығында Philip Morris International компаниясы IQOS-қа қатысты 1900-ден астам патент берді.[26] Fortune мәліметтері бойынша компания «электрондық темекі құрылғыларын» 2020 жылы жаңа технологиялардың екінші жылдам дамып келе жатқан санатына айналдыруға көмектесті.[27]


Өндіріс

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

IQOS таяқшалары бірнеше елде, негізінен Еуропада шығарылады. Зауыт Швейцарияның Нойшатель қаласында PMI R&D орталығының жанында орналасқан.[28] IQOS темекі таяқшаларын шығаратын ірі зауыт Италияның Креспеллано қаласында орналасқан. Philip Morris компаниясы бұл зауыттың жасалуына 1 миллиард еуро инвестиция жасады, 2014 жылы 500 миллион еуролық бірінші инвестициясын жариялаған болатын, екіншісі 2017 жылы жасалды.[29] 2017 жылы PMI компаниясы Аспропиргос қаласында (Грекия) орналасқан темекі зауытын IQOS темекі таяқшаларын өндіретін зауытқа түрлендіру үшін 300 миллион еуро бөлді.[30] Дәл сондай операция Румынияның Отопени қаласындағы зауытта жасалып, темекі зауытынан түтінсіз өнім құрылғысын шығаратын зауытқа түрлендіру үшін 490 миллион еуро инвестицияланды.[31] Тағы бір 320 миллион еуролық HEETS өндіру зауыты Дрезден қаласында (Германия) 2017 жылы жарияланды, бірақ кейін инвестиция уақытша тоқтатылды.[32][33] Азия құрлығында да Philip Morris компаниясының зауыты бар, ол Янгсан қаласында (Оңтүстік Корея) 2017 мен 2019 жылдар аралығында 420 миллион долларға салынды.[34]


Үлгілер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Темекіні қыздыру құрылғылары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

IQOS 2.2 – осы брендпен коммерциялық түрде шығарылған алғашқы құрылғы.[35]


Үлгі Аты Шығарылды Темекі тығыны Қыздыру Жұмыс температурасы Тарту саны Батарея қуаты
Accord (АҚШ)
Oasis (Жапония) 		1998 Арнайы әзірленген темекі Сыртқы (8 жүзді массив) 500°C 8 1 сессия
Accord (АҚШ)
Oasis (Жапония) 		2002 Арнайы әзірленген темекі Сыртқы (8 жүзді массив) 500°C 8 1 сессия
Қыздыру панелі 2006 Арнайы әзірленген темекі Сыртқы (8 жүзді массив) 500°C 8 1 сессия
IQOS 2.2 2014 Ұсақталған құйма жапырақты темекі Ішкі (5 мм жүз) < 400°C 14 15 сеанс / ұстаушының заряды 1 сеанс
IQOS 2.4 2016 Қырылған темекі Ішкі (5 мм жүз) < 400°C 14 20 сеанс / ұстаушының заряды 1 сеанс
IQOS 2.4 Plus 2018 Қырылған темекі Ішкі (5 мм жүз) < 400°C 14 15 сеанс / ұстаушының заряды 1 сеанс
IQOS 3 2018 Қырылған темекі Ішкі (5 мм жүз) < 400°C 14 15 сеанс / ұстаушының заряды 2 сеан
IQOS 3 Multi 2018 Қырылған темекі Ішкі (5 мм жүз) < 400°C 14 10 сеанс (бір бөлікті біріктірілген құрылғы)
IQOS 3 Duo 2019 Қырылған темекі Ішкі (5 мм жүз) < 400°C 14 2 сессия
Iluma 2021 Қырылған темекі Ішкі (индукция) < 400°C 14 20 сеанс / ұстаушының заряды 2 сеан
Iluma One 2021 Қырылған темекі Ішкі (индукция) < 400°C 14 20 сеанс (бір бөлікті біріктірілген құрылғы)
Iluma Prime 2021 Қырылған темекі Ішкі (индукция) < 400°C 14 20 сеанс / ұстаушының заряды 2 сеан


Лицензия бойынша сатылатын өнімдер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Корей өндірушісі KT&G мен PMI компаниясы 2020 жылдың қаңтарында IQOS аясында KT&G компаниясының Lil брендін Кореядан тыс коммерцияландыру бойынша жаһандық ынтымақтастық туралы келісімге қол қойды.


Үлгі Аты Шығарылды Темекі тығыны Қыздыру Жұмыс температурасы Тарту саны Батарея қуаты
Lil Solid 1.0 2020 Құйма жапырақты темекі Ішкі істік 250-300°C 10 20 сеанс
Lil Solid 2.0 2021 Құйма жапырақты темекі Ішкі істік 250-300°C 10 25 сеанс
Lil Hybrid 2021 Темекі таяқшасы және электрондық сұйықтық құтысы Сыртқы қыздыру және сұйық картриджге арналған фитиль және катушкалар 250°C 12 20 сеанс


Маркетинг

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2021 жылы IQOS құрылғылары шамамен 70 елде қолжетімді болды.[36] Олардың ішінде Америка Құрама Штаттары, Канада, Беларусь, Молдова, Грузия, Израиль, Швеция, Оңтүстік Корея және Португалия қызатын темекі/IQOS сатылымын қадағалаудың арнайы тәсілін таңдады.[37] Канада мен Израильде IQOS құрылғыларының қаптамасы толығымен ескерту хабарымен жабылған.[37] Америка Құрама Штаттарында FDA ұйымы Philip Morris компаниясына темекіден IQOS-қа толығымен ауысу зиянды химиялық заттардың әсерін азайтатынын ескере отырып, «төмендетілген әсер ету» маркетингтік шағымын жасауға рұқсат берді, бірақ Philip Morris компаниясына ауысу туралы кез келген талап қою мүмкіндігінен бас тартты. Темекіден IQOS-қа дейін қолданушының ауру қаупін азайтады.[38][37]


Тікелей маркетинг

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Құрылғыны бастапқыда шығарушылардың түсіндіргені бойынша бұл қысқарған сөз «I Quit Ordinary Smoking» (Мен кәдімді темекіні тастаймын) болғанымен, Philip Morris компаниясы IQOS-ты түсіндіру немесе жарнамалау үшін бұл түсіндірмені ешқашан қолданған емес.[39]


Philip Morris компаниясы IQOS-ты темекі өнімі емес, технологиялық құрылғы екенін үнемі ескертіп, темекіні насихаттауға тыйым салатын заңдарды айналып өтті деп айыпталады. Канада өзінің темекі туралы заңдарын қызатын темекі құрылғыларын реттелетін темекі өнімдерінің тізіміне енгізу үшін жаңартты, соның салдарынан PMI компаниясы IQOS-тың қаптамаларын өзгертуге мәжбүр болды.[37] Францияда Philip Morris өз құрылғыларын жеке кештерде жарнамалап жатқаны, сатушылар кейде қызығушылық танытқан тұтынушыларға алкогольдік сусындарды ұсынатыны хабарланды.[40][41]


Philip Morris компаниясы реттелмейтін немесе заңсыз маркетингілік стратегияларды пайдаланды деп айыпталды: 2018 жылғы есепте «IQOS бутик дүкендері агрессивті жарнаманың басты бағыты, соның ішінде темекі қорабын немесе оттықты IQOS құрылғысына айырбастау, тұсаукесер кештері, «кездесіп, сәлемдесу» түскі астары және жоспардан тыс іс-шаралар сияқты насихат деп айыпмалды ».[42] Reuters мәліметі бойынша «Маркетингтік стратегия 20 ғасырдың ортасында темекі компанияларын Голливудпен және жоғары қоғаммен байланыстыра бастаған кездегі темекі компанияларына ұқсайды.»[43]


Philip Morris компаниясы сонымен қатар IQOS туралы тікелей бірнеше маркетингілік науқан жүргізіп, аталмыш өнімді «түтінсіз» және «қауіпті төмендетілген» балама ретінде ұсынып, тұтынушыларды темекіні тастауға немесе IQOS-қа ауысуға шақырды.[43][44] Бұл маркетингілік әдіс сынға ұшырады. PMI компаниясының FDA-ға өтінішін қолдау үшін берген есептеріне сыни шолу «Тұтынушылар «толығымен ауысу» дегенді дұрыс түсінбеуі мүмкін [және] төмендетілген қауіп туралы қолдау көрсетілмейтін талаптарды дұрыс түсінбеуі мүмкін» деп мәлімдеді. Әсер ету туралы бұйрықты беру кезінде FDA ересек тұтынушылар рұқсат етілген хабарламаларды дұрыс түсінетінін мойындады.[38]


Жастарға бағытталған маркетинг

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2019 жылы Reuters агенттігі Philip Morris компаниясы бірнеше елде әлеуметтік желідегі танымал адамдарды брендтің «амбассадорлары» етіп, IQOS-ты жас аудиторияға насихаттап жатқанын хабарлады.[45] PMI танымал адамдарды пайдалануды тоқтататынын айтты.[45] Темекісіз балаларға арналған науқанның президенті Мэтью Майерстің айтуынша, компания "тек қылмыс үстінде ұсталған кезде ғана мінез-құлқын өзгертеді".[45]


Сондай-ақ 2020 жылы Philip Morris компаниясының Австралияда IQOS-ты қолданысқа енгізу стратегиясы туралы есепте «Егер ұсынылған заңнамалық өзгерістер енгізілсе, Philip Morris компаниясы Австралия үкіметін қызатын темекі өнімдерін заңдастыруға қатты құлшыныс танытты, сонымен бірге IQOS-ты барлар, клубтар мен пабтар сияқты жасөспірімдерге қолайлы үй-жайларда сатуды жоспарлады. »[46]


Сын мен қайшылықтар

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

2017 жылдың желтоқсанында Reuters агенттігі АҚШ-тың FDA ұйымы IQOS өнімін мақұлдау үшін PMI жүргізген клиникалық сынақтардағы заңсыздықтар туралы бұрынғы қызметкерлердің құжаттары мен айғақтарын жариялады.[47] Бұл тергеу жұмысында Philip Morris компаниясының ДДҰ темекіге қарсы күрес жөніндегі негіздемелік конвенциясының (ТҚКК) ережелерін бұғаттау немесе әлсірету үшін лобби жасап, компания темекісіз болашақты қолдайды деген идеяға қайшы келетінін хабарлады.[26]


Үшінші тарап жүргізген уыттылық зерттеулерінің бірқатарындағы нәтижелер Philip Morris International ұсынған нәтижелерге қайшы келді.[48] 2020 жылы қолжетімді ғылыми әдебиеттерге жүйелі шолу IQOS шылым шегетін адамның денсаулығына әсері туралы қолжетімді деректердің өте шектеулі екенін анықтады және одан әрі зерттеулерді ұсынды.[49]


2018 жылдың қазан айында Бельгияның қатерлі ісікке қарсы қоры осы тақырып бойынша жарияланған алдыңғы тәуелсіз зерттеулер негізінде IQOS туралы кеңес берді. Бұл қордың мәлімдеуінше «IQOS темекі тастаудың шешімі емес».[50] Сонымен қатар онда былай делінген: «Темекі нарығындағы алпауыт компания өзін осы инновациялық нарықта көретін болса, ол темекі сатылымының төмендеп кетуіне байланысты қаржылық шығындарды қайтарып алуды мақсат етеді (...). Сондықтан темекі өнеркәсібі табыс табуды жалғастыру және тәуелді тұтынушыларды сақтау үшін шешімдерді зерттейді.»[50]


2020 жылдың шілдесінде Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДҰ) «қызатын темекі өнімдері туралы мәлімдеме және IQOS-қа қатысты АҚШ FDA шешімін» жариялады, онда: «ДДҰ қызатын темекі өнімдеріндегі (HTPs) зиянды химиялық заттардың әсерін азайту оларды зиянсыз етпейтінін және адам денсаулығына қауіп төндірмейтіндей жасамайтынын қайталайды. Шынында да, кейбір токсиндер HTP аэрозольдарында әдеттегі темекі түтініне қарағанда жоғары деңгейде болады және HTP аэрозольдарында әдеттегі темекі түтінінде жоқ кейбір қосымша токсиндер бар. Олардың денсаулыққа тигізетін әсері белгісіз. (...) HTP пайдалану кезінде денсаулыққа қосымша токсиндердің әсері әсер етуі мүмкін екенін ескере отырып, HTP әдеттегі темекіге қатысты зиянды химиялық заттардың әсерін азайтады деген мәлімдемелер жаңылыстыруы мүмкін.»[4]


Бат университетінің TobaccoTactics веб-сайтындағы ақпаратқа сәйкес «IQOS жеке деңгейде немесе популяция деңгейінде [темекі] тастау құралы ретінде тиімді екендігі туралы өте аз дәлелдер бар» делінген.[51] Қоғамдық денсаулық және қоршаған орта жөніндегі Нидерланд ұлттық институтының мәліметі бойынша IQOS «денсаулыққа зиян, бірақ темекі шегуден гөрі зияны азырақ» делінген.[52]


Сыртқы сілтемелер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: IQOS


Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. ↑ Philip Morris sees six million U.S. smokers switching to iQOS device if cleared  (ағыл.), Reuters (24 January 2018).
  2. ↑ Smoke-free now 28% of PMI revenue, boosted by European take-up of Iqos (en-US) (20 сәуір 2021).
  3. ↑ LaVito, Angelica IQOS boosts Philip Morris International's quarterly profit, revenue. Stock jumps  (ағыл.) (18 July 2019).
  4. ↑ a b WHO statement on heated tobacco products and the US FDA decision regarding IQOS  (ағыл.).
  5. ↑ a b c Elias, Jesse; Dutra, Lauren M.; Helen, Gideon St; Ling, Pamela M. (2018-11-01). "Revolution or redux? Assessing IQOS through a precursor product" (in en). Tobacco Control 27 (Suppl 1): s102–s110. https://tobaccocontrol.bmj.com/content/27/Suppl_1/s102. 
  6. ↑ Heated Tobacco Products - TobaccoTactics  (ағыл.).
  7. ↑ La piste d'une «cigarette propre»  (фран.), Le Temps (13 ақпан 2014).
  8. ↑ Da Philip Morris 500 milioni di euro per filiera italiana tabacco  (итал.).
  9. ↑ Philip Morris to launch Marlboro HeatSticks system in Milan  (ағыл.), Reuters (19 November 2014).
  10. ↑ Lester, Toby. How Philip Morris Is Planning for a Smoke-Free Future, Harvard Business Review (14 шілде 2020).
  11. ↑ KT&G expands global foothold with 4,700 e-cigarette IP rights  (ағыл.).
  12. ↑ Philip Morris International Launches New IQOS Iluma in Japan (en-US) (17 тамыз 2021).
  13. ↑ Philip Morris International talks smoke-free future  (ағыл.) (26 June 2018).
  14. ↑ Duprey, Rich Philip Morris' IQOS Still Hot Despite a Cigarette Sales Drop  (ағыл.) (10 February 2020).
  15. ↑ PMI's IQOS Iluma Prime smoke-free device goes live with Japan Duty Free - Travel Retail Business (en-US) (6 қыркүйек 2021).
  16. ↑ Smoke-free now 28% of PMI revenue, boosted by European take-up of Iqos (en-US) (20 сәуір 2021).
  17. ↑ Singer, Stephen Philip Morris International is bringing its vision for a 'smoke-free' tobacco future to Connecticut, but why is the company moving here?.
  18. ↑ Philip Morris to Court ESG Investors Whose Mantra Is Shunning It (27 тамыз 2021).
  19. ↑ Philip Morris unveils smoke-free cigarette in Korea  (ағыл.) (17 May 2017).
  20. ↑ St.Helen, Gideon; Iii, Peyton Jacob; Nardone, Natalie; Benowitz, Neal L. (2018-11-01). "IQOS: examination of Philip Morris International's claim of reduced exposure" (in en). Tobacco Control 27 (Suppl 1): s30–s36. https://tobaccocontrol.bmj.com/content/27/Suppl_1/s30. 
  21. ↑ 'Heets' facility in Germany (en-US) (19 маусым 2017).
  22. ↑ Auer, Reto; Concha-Lozano, Nicolas; Jacot-Sadowski, Isabelle; Cornuz, Jacques; Berthet, Aurélie (2017-05-22). "Heat-Not-Burn Tobacco Cigarettes". JAMA Internal Medicine 177 (7): 1050–1052. 
  23. ↑ Ruprecht, A. A.; De Marco, C.; Saffari, A.; Pozzi, P.; Mazza, R.; Veronese, C.; Angellotti, G.; Munarini, E. et al. (2017-06-03). "Environmental pollution and emission factors of electronic cigarettes, heat-not-burn tobacco products, and cigarettes". Aerosol Science and Technology 51 (6): 674–684. https://doi.org/10.1080/02786826.2017.1300231. 
  24. ↑ ITC Recommendation Against PMI Should Have Limited Impact  (ағыл.) (18 May 2021).
  25. ↑ Virtual Expo Exhibitor of the Day: Phillip Morris International "revolutionises" heated tobacco sector with IQOS ILUMA (en-GB) (7 қараша 2021).
  26. ↑ a b Olivier, Wurlod. Une enquête de Reuters fait tousser Philip Morris  (фран.), Tribune de Genève (15 шілде 2017).
  27. ↑ IBM received the most patents in 2020. Here's the rest of the top 20  (ағыл.).
  28. ↑ Stein, Findlay An insider's view of Reduced Risk Products (en-GB) (20 March 2019).
  29. ↑ Vesentini, Ilaria Philip Morris raddoppia l'investimento su Bologna (27 маусым 2017).
  30. ↑ €300 million investment in smoke-free product manufacturing facility in Greece  (ағыл.) (24 March 2017).
  31. ↑ Huge Philip Morris investment in Romania: EUR 490 M to convert the Otopeni factory into smoke-free product unit (en-GB).
  32. ↑ 'Heets' facility in Germany (en-US) (19 маусым 2017).
  33. ↑ Hofer, Joachim Tabakindustrie: Iqos in der Kritik – Philip Morris bangt um seine wichtigste Innovation (9 қазан 2019).
  34. ↑ Korea to be 1st Asian country producing HEETS  (ағыл.) (17 December 2017).
  35. ↑ Platform 1 THS technology evolution.
  36. ↑ Schott, Paul Will Philip Morris fulfill pledge to be 'majority smoke-free' in Connecticut? (en-US) (14 қараша 2021).
  37. ↑ a b c d Heated Tobacco Products - Global regulation.
  38. ↑ a b Office of the Commissioner FDA Authorizes Marketing of IQOS Tobacco Heating System with 'Reduced Exposure' Information  (ағыл.) (7 July 2020).
  39. ↑ Seidenberg, Andrew; Freeman, Becky (2021-05-01). "IQOS is not an acronym: a call to researchers and journals". Tobacco Control 30 (3): 356–358. 
  40. ↑ Le cigarettier Philip Morris jugé pour publicité déguisée à cause de son produit Iqos (fr-FR) (23 қыркүйек 2021).
  41. ↑ Tabac : les soirées de promotion illégales de Philip Morris à Paris (fr-FR) (13 наурыз 2018).
  42. ↑ Mathers, Annalise; Schwartz, Robert; O'Connor, Shawn; Fung, Michael; Diemert, Lori (2019-03-01). "Marketing IQOS in a dark market" (in en). Tobacco Control 28 (2): 237–238. https://tobaccocontrol.bmj.com/lookup/doi/10.1136/tobaccocontrol-2017-054216. 
  43. ↑ a b Inside the Philip Morris campaign to "normalize" a tobacco device  (ағыл.), Reuters (21 February 2020).
  44. ↑ Controversy Regarding U.S. Marketing of New Heated Tobacco Product IQOS  (ағыл.).
  45. ↑ a b c Exclusive: Philip Morris suspends social media campaign after Reuters exposes young 'influencers'  (ағыл.), Reuters (11 May 2019).
  46. ↑ Watts, Christina; Burton, Suzan; Freeman, Becky (2020-11-08). "Creating a market for IQOS: analysis of Philip Morris' strategy to introduce heated tobacco products to the Australian consumer market" (in en). Tobacco Control. https://tobaccocontrol.bmj.com/content/early/2020/11/07/tobaccocontrol-2020-056057. 
  47. ↑ Scientists describe problems in Philip Morris e-cigarette experiments  (ағыл.), Reuters.
  48. ↑ Two more peer reviewed papers find that PMI's own data shows IQOS is more dangerous than PMI claims, likely as bad as cigarettes  (ағыл.) (30 August 2018).
  49. ↑ Kopa, Paulina Natalia; Pawliczak, Rafał (2019-09-18). "IQOS - a heat-not-burn (HnB) tobacco product - chemical composition and possible impact on oxidative stress and inflammatory response. A systematic review". Toxicology Mechanisms and Methods 30 (2): 81–87. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31532297/. 
  50. ↑ a b IQOS : aussi nocif que la cigarette  (фран.).
  51. ↑ PMI's IQOS: Use, "Switching" and "Quitting" - TobaccoTactics  (ағыл.).
  52. ↑ Addictive nicotine and harmful substances also present in heated tobacco.
«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=IQOS&oldid=3400827» бетінен алынған