Μετάβαση στο περιεχόμενο

Iqos

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λογότυπο.
Συσκευές Iqos, από το Accord έως το Iluma.

IQOS (προφέρεται «Άικος», στυλιζαρισμένο ως «IQOS») είναι η εμπορική ονομασία μιας σειράς προϊόντων θερμαινόμενου καπνού και ηλεκτρονικού τσιγάρου που κατασκευάζονται από τη Philip Morris International (PMI). Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Νοέμβριο του 2014 με την κυκλοφορία της συσκευής θέρμανσης καπνού Iqos στην Ιαπωνία και την Ιταλία, προτού αρχίσει σταδιακά να διατίθεται στο εμπόριο και σε άλλες χώρες.

Παράλληλα με τα ηλεκτρονικά τσιγάρα με την επωνυμία Iqos, ένα μεγάλο τμήμα του χαρτοφυλακίου προϊόντων επικεντρώνεται σε συσκευές που θερμαίνουν τον καπνό χωρίς να τον καίνε.[1] Τα μακροπρόθεσμα οφέλη για την υγεία από τον θερμαινόμενο καπνό σε σύγκριση με τον καιόμενο καπνό δεν έχουν ακόμη διαπιστωθεί, με την ιδέα ότι το προϊόν θα μπορούσε σε οποιοδήποτε σημείο να είναι λιγότερο επιβλαβές από τα τσιγάρα να εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο διαφωνίας στην επιστημονική κοινότητα.

Οι συσκευές θέρμανσης καπνού έχουν υποστεί διάφορες τεχνολογικές αλλαγές με την πάροδο των χρόνων με την κυκλοφορία διαφορετικών εκδόσεων: «Iqos 2.2» (2014), «Iqos 2.4» (2016), «Iqos 3» (2018), «Iqos 3 Duo» (2019) και «Iqos Iluma» (2021). Έχουν επίσης συναφθεί συμφωνίες άδειας εκμετάλλευσης με άλλους κατασκευαστές καπνού, όπως για τη συσκευή lil της KT&G, η οποία τώρα διατίθεται στο εμπόριο από την PMI εκτός Κορέας. Από το 2016, το Iqos αποτελεί τη ναυαρχίδα των προϊόντων χωρίς καπνό της Philip Morris International, η εμπορική επικοινωνία της οποίας είναι πλέον εξ ολοκλήρου προσανατολισμένη σε ένα «μέλλον χωρίς καπνό». Από το 2021, οι πωλήσεις του Iqos και άλλων προϊόντων χωρίς καπνό αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 30% των παγκόσμιων εσόδων του γίγαντα του καπνού, από 20% που ήταν το 2019.[2][3]

Το 2020, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ έδωσε στην PMI την άδεια να πωλεί το Iqos στην Ηνωμένες Πολιτείες ως προϊόν καπνού τροποποιημένου κινδύνου (Modified risk tobacco product: MRTP) με ισχυρισμούς μειωμένης έκθεσης, το δεύτερο προϊόν που λαμβάνει ποτέ αυτόν τον χαρακτηρισμό μετά τo snus General της Swedish Match. Αν και οι αιτήσεις για τους ισχυρισμούς που αφορούσαν τον τροποποιημένο κίνδυνο απορρίφθηκαν, η απόφαση να επιτραπούν οι ισχυρισμοί μειωμένης έκθεσης επικρίθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως παραπλανητική για τους καταναλωτές.[4]

Ιστορικό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα πρώτα βήματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
The Cube (ο Κύβος), η κύρια μονάδα Έρευνας και Ανάπτυξης της Philip Morris International στο Νεσατέλ της Ελβετίας.

Παρόλο που εναλλακτικές των τσιγάρων ερευνώνται εδώ και αρκετές δεκαετίες, η Philip Morris έκανε τα πρώτα της εμπορικά βήματα στον τομέα του θερμαινόμενου καπνού το 1990, όταν ο όμιλος παρουσίασε το πρώτο του πρωτότυπο μιας συσκευής που θερμαίνει τον καπνό χωρίς να τον καίει (Project Beta).[5] Η εταιρεία κυκλοφόρησε εν τέλει στην αγορά δύο συσκευές που προορίζονταν για τη θέρμανση του τσιγάρου, περιορίζοντας παράλληλα την καύση του καπνού: το «Accord», μια συσκευή που πωλούταν στις Ηνωμένες Πολιτείες από το 1998 έως το 2006 (η συσκευή κυκλοφόρησε επίσης στην Ιαπωνία με την ονομασία «Oasis»), και στη συνέχεια το «Heatbar», μια συσκευή που πωλούταν από τη διεθνή θυγατρική της εταιρείας και κυκλοφόρησε το 2006 σε Αυστραλία και Ελβετία, προτού αποσυρθεί από την αγορά.[5][6]

Ένα χρόνο μετά την απόσχιση από τον Όμιλο Altria το 2008, η Philip Morris International εγκαινίασε το «The Cube», μια κτιριακή μονάδα Ε&Α αξίας άνω των 200 εκατομμυρίων δολαρίων στο Νεσατέλ της Ελβετίας, αφιερωμένη στην έρευνα για προϊόντα «μειωμένου κινδύνου» και εναλλακτικές των τσιγάρων.[7] Μεταξύ 2011 και 2014, η PMI προέβη σε διάφορες στρατηγικές ενέργειες (αγορές διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, εξαγορές επιχειρήσεων, σύναψη συνεργασιών) για να εισέλθει στην αγορά των προϊόντων χωρίς καπνό. Το 2011, η PMI απέκτησε μια τεχνολογία χωρίς καπνό από τους εφευρέτες του Πανεπιστημίου Ντιούκ, στους οποίους συγκαταλεγόταν ο Καθηγητής Jed Rose, ένας κορυφαίος εμπειρογνώμονας στην εξάρτηση από τη νικοτίνη, ο οποίος συνέβαλε καθοριστικά στην ανάπτυξη του αυτοκόλλητου νικοτίνης.[8][9] Το 2013, η PMI ανακοίνωσε συμφωνία με τον Όμιλο Altria για την πώληση της τεχνολογίας ηλεκτρονικού ατμίσματος της Altria εκτός των ΗΠΑ, με την Altria να αποκτά τα αποκλειστικά δικαιώματα για την πώληση μελλοντικών εναλλακτικών προϊόντων θερμαινόμενου καπνού που θα αναπτύσσει η Philip Morris International στις ΗΠΑ.[10] Το «MarkTen» της Altria, που μετονομάστηκε σε «Solaris», κυκλοφόρησε στην Ισπανία και το Ισραήλ δύο χρόνια αργότερα.[11] Το 2014, η PMI εξαγόρασε τη Nicocigs Ltd., τη μεγαλύτερη τότε εταιρεία ηλεκτρονικών τσιγάρων στο Ηνωμένο Βασίλειο, της οποίας οι μάρκες περιλάμβαναν τη «Nicolites» και τη «Vivid».[12]

Έναρξη κυκλοφορίας του Iqos

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Ιανουάριο του 2014, η Philip Morris International ανακοίνωσε επένδυση ύψους 500 εκατομμυρίων ευρώ για την κατασκευή ενός εργοστασίου κοντά στην Μπολόνια της Ιταλίας, αποκλειστικά για την παραγωγή θερμαινόμενων προϊόντων καπνού.[13] Τον Νοέμβριο του 2014 διατέθηκε στην αγορά η πρώτη έκδοση του Iqos, που κυκλοφόρησε πρώτα στη Ναγκόγια της Ιαπωνίας και στο Μιλάνο της Ιταλίας, προτού αρχίσει να επεκτείνεται σταδιακά και σε άλλες χώρες.[14]

Από το 2016, η Philip Morris άρχισε να προωθεί σθεναρά ένα «μέλλον χωρίς καπνό», με τις εμπορικές της προσπάθειες να επικεντρώνονται όλο και περισσότερο σε προϊόντα που αποτελούν εναλλακτικές λύσεις του τσιγάρου.[15] Έκτοτε το Iqos αποτελεί το προϊόν-ναυαρχίδα της Philip Morris, με την εμπορική ονομασία να επεκτείνεται καλύπτοντας διάφορες συσκευές. Το 2016, η PMI κυκλοφόρησε το Iqos Mesh στο Ηνωμένο Βασίλειο και, ως προϊόν ατμίσματος τότε, το μοναδικό προϊόν Iqos που δεν βασιζόταν στον θερμαινόμενο καπνό.[16] Η επόμενη γενιά του Iqos («Iqos 3» και «Iqos 3 Multi») κυκλοφόρησε στο Τόκιο τον Οκτώβριο του 2018 και στη συνέχεια σε άλλες αγορές σε όλον τον κόσμο.[17]

Τον Ιανουάριο του 2020 η PMI και η νοτιοκορεάτικη KT&G ανακοίνωσαν μια συνεργασία για τη διεθνή διανομή του Lil, ενός υβριδικού προϊόντος ηλεκτρονικού τσιγάρου/θερμαινόμενου καπνού, ως μέρος του χαρτοφυλακίου προϊόντων Iqos.[18] Το επόμενο καλοκαίρι η PMI μετονόμασε το Mesh σε Veev και το κυκλοφόρησε στη Νέα Ζηλανδία προτού επεκτείνει σταδιακά τη διανομή σε άλλες χώρες.[19] Το Iluma, ένα νέο σύστημα που χρησιμοποιεί τεχνολογία επαγωγικής θέρμανσης, κυκλοφόρησε στην Ιαπωνία τον Αύγουστο του 2021.[20]

Το 2017, ο τομέας προϊόντων χωρίς καπνό απέφερε πωλήσεις ύψους 3,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την PMI (13% των συνολικών της πωλήσεων), έναντι των 64 εκατομμυρίων δολαρίων το 2015.[21] Έως τις αρχές του 2018, τα προϊόντα της μάρκας Iqos αντιπροσώπευαν το 15% του μεριδίου αγοράς της βιομηχανίας καπνού στην Ιαπωνία.[5] Μέχρι το 2020, το Iqos αντιπροσώπευε το 5,5% της παγκόσμιας αγοράς καπνού, ενώ ήταν διαθέσιμο μόνο σε 52 χώρες, οι οποίες αυξήθηκαν σε σχεδόν 70 έναν χρόνο αργότερα.[22][23] Σύμφωνα με τις οικονομικές ανακοινώσεις της PMI, οι πωλήσεις προϊόντων χωρίς καπνό αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 30% των εσόδων της εταιρείας για το πρώτο τρίμηνο του 2021.[2] Η Philip Morris ανέφερε επίσης ότι δαπανά το 99% του προϋπολογισμού της για Ε&Α στην υποστήριξη των προϊόντων χωρίς καπνό.[24]

Οι προσπάθειες της PMI να επιτύχει τη μετάβαση σε επιχειρηματικές δραστηριότητες που αφορούν προϊόντα χωρίς καπνό επέτρεψαν στην εταιρεία να ξεκινήσει τη διαδικασία έκδοσης βιώσιμων ομολόγων για τη χρηματοδότησή της τον Αύγουστο του 2021. Τέτοιες κινήσεις έχουν εγείρει φόβους για προβολή ψευδοοικολογικής ταυτότητας (greenwashing).[25]

Άδεια κυκλοφορίας από τον FDA στις Ηνωμένες Πολιτείες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 6 Δεκεμβρίου 2016, η PMI υπέβαλε μια αίτηση πολλών εκατομμυρίων σελίδων στον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) για τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας στο προϊόν θερμαινόμενου καπνού Iqos ως προϊόν καπνού τροποποιημένου κινδύνου (MRTP).[26] Τον επόμενο Μάρτιο, η PMI υπέβαλε επίσης στον FDA των ΗΠΑ αίτηση άδειας κυκλοφορίας προϊόντος καπνού πριν από τη διάθεση στην αγορά για το προϊόν Iqos 2.4.[27] Η επιστημονική συμβουλευτική επιτροπή (TPSAC) που ορίστηκε από τον FDA των ΗΠΑ εξέτασε την αίτηση της Philip Morris International τον Ιανουάριο του 2018 και ψήφισε 8 προς 1 υπέρ του ισχυρισμού ότι το Iqos «μειώνει σημαντικά [...] την έκθεση σε επιβλαβείς ή δυνητικά επιβλαβείς χημικές ουσίες.»[28] Ωστόσο, απέρριψε κάθε ισχυρισμό ότι το προϊόν θα μπορούσε να προωθηθεί στην αγορά ως ασφαλέστερο από τα τσιγάρα.[28][29] Ο FDA ενέκρινε την αίτηση άδειας κυκλοφορίας προϊόντος καπνού πριν από τη διάθεση στην αγορά της PMI για την έναρξη πώλησης του Iqos στις ΗΠΑ στις 30 Απριλίου 2019 και η μάρκα κυκλοφόρησε επίσημα στο εμπόριο τον Οκτώβριο του 2019.[30][31]

Στις 7 Ιουλίου 2020, ο FDA χορήγησε στη Philip Morris την άδεια να προβάλλει ισχυρισμούς εμπορικής προώθησης για «μειωμένη έκθεση», θεωρώντας ότι το σύστημα θέρμανσης καπνού Iqos πληρούσε τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστεί ως «Προϊόν καπνού τροποποιημένου κινδύνου». Επρόκειτο για το δεύτερο σύνολο προϊόντων που έλαβε ποτέ ανάλογη άδεια μετά το Snus General της Swedish Match.[32][33] Ο FDA δήλωσε ρητά ότι το προϊόν δεν πρέπει να θεωρείται «ασφαλές ή εγκεκριμένο από τον FDA».[32] Επίσης, «αποφάσισε ότι επί του παρόντος τα στοιχεία δεν υποστηρίζουν την έκδοση εντολών τροποποίησης κινδύνου».[32]

Σχεδιασμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τεχνολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το σύστημα Heets/Heatstick θερμαίνει τον καπνό από μια λεπίδα.
Οι ράβδοι Terea έχουν ένα μεταλλικό ένθετο στην ίδια τη ράβδο καπνού και λειτουργούν μέσω επαγωγικής θέρμανσης.

Η βασική συσκευή θέρμανσης έναντι καύσης αποτελείται από έναν φορτιστή και μια βάση που μοιάζει με στυλό.[34] Μια αναλώσιμη ράβδος μίας χρήσης (γνωστή ως «HeatStick» ή «Heets» ανάλογα με την αγορά[35][36]) που περιέχει επεξεργασμένο καπνό εμποτισμένο με προπυλενογλυκόλη εισάγεται στη βάση, η οποία στη συνέχεια θερμαίνει τη ράβδο σε θερμοκρασίες έως 350 °C.[37] Ο χρήστης πατάει ένα κουμπί για να ενεργοποιήσει το θερμαντικό στοιχείο και στη συνέχεια εισπνέει από το στόμα από τη ράβδο καπνού.[38] Το Iluma, μια πιο πρόσφατη επανέκδοση, βασίζεται στην επαγωγή για τη θέρμανση των ράβδων καπνού (οι οποίες κυκλοφορούν στην αγορά με την εμπορική ονομασία Terea).[39][40]

Από το 2009 έως το 2017 περισσότερα από 1.900 διπλώματα ευρεσιτεχνίας που συνδέονται με το Iqos έχουν κατατεθεί από τη Philip Morris International.[41] Σύμφωνα με το Fortune, η εταιρεία συνέβαλε στο να γίνουν οι «ηλεκτρονικές συσκευές καπνίσματος» η δεύτερη ταχύτερα αναπτυσσόμενη κατηγορία νέων τεχνολογιών το 2020.[42]

Παραγωγή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι ράβδοι Iqos παράγονται σε διάφορες χώρες, κυρίως στην Ευρώπη. Ένα εργοστάσιο βρίσκεται στο Νεσατέλ της Ελβετίας, κοντά στο κέντρο Έρευνας & Ανάπτυξης της PMI.[43] Το κεντρικό εργοστάσιο παραγωγής ράβδων καπνού Iqos βρίσκεται στο Κρεσπελάνο της Ιταλίας. Η Philip Morris επένδυσε 1 δισεκατομμύριο ευρώ στη δημιουργία αυτού του εργοστασίου, με την πρώτη επένδυση ύψους 500 εκατομμυρίων ευρώ να ανακοινώνεται το 2014 και τη δεύτερη το 2017.[44] Το 2017, η PMI επένδυσε 300 εκατομμύρια ευρώ για τη μετατροπή ενός εργοστασίου τσιγάρων σε μονάδα παραγωγής ράβδων καπνού Iqos στον Ασπρόπυργο της Ελλάδας.[45] Η ίδια επιχείρηση πραγματοποιήθηκε στο Οτοπένι της Ρουμανίας για τη μετατροπή ενός εργοστασίου τσιγάρων σε μονάδα παραγωγής προϊόντων χωρίς καπνό έναντι 490 εκατομμυρίων ευρώ.[46] Μια άλλη μονάδα παραγωγής HEETS αξίας 320 εκατομμυρίων ευρώ ανακοινώθηκε στη Δρέσδη της Γερμανίας το 2017, αλλά αργότερα η επένδυση ανεστάλη.[36][47] Στην Ασία, η Philip Morris έχει επίσης ένα εργοστάσιο στη Γιάνγκσαν της Νότιας Κορέας, το οποίο κατασκευάστηκε μεταξύ 2017 και 2019 έναντι 420 εκατομμυρίων δολαρίων.[48]

Μοντέλα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συσκευές θέρμανσης καπνού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Iqos 2.2 ήταν η πρώτη συσκευή που κυκλοφόρησε στο εμπόριο με τη συγκεκριμένη επωνυμία.[49]

Ονομασία Κυκλοφόρησε Τύπος καπνού Θέρμανση Θερμοκρασία λειτουργίας Αριθμός ρουφηξιών Χωρητικότητα μπαταρίας
Accord (ΗΠΑ)
Oasis (Ιαπωνία) 		1998 Ειδικά σχεδιασμένο τσιγάρο Εξωτερική (συστοιχία 8 λεπίδων) 500 °C 8 1 χρήση
Accord (ΗΠΑ)
Oasis (Ιαπωνία) 		2002 Ειδικά σχεδιασμένο τσιγάρο Εξωτερική (συστοιχία 8 λεπίδων) 500 °C 8 1 χρήση
Θερμαινόμενη ράβδος 2006 Ειδικά σχεδιασμένο τσιγάρο Εξωτερική (συστοιχία 8 λεπίδων) 500 °C 8 1 χρήση
Iqos 2.2 2014 Τεμαχισμένα και ανασυσταθέντα φύλλα καπνού Εσωτερική (λεπίδα 5 mm) <400 °C 14 15 χρήσεις / 1 χρήση ανά φόρτιση βάσης
Iqos 2.4 2016 Συμπιεσμένος καπνός Εσωτερική (λεπίδα 5 mm) <400 °C 14 20 χρήσεις / 1 χρήση ανά φόρτιση βάσης
Iqos 2.4 Plus 2018 Συμπιεσμένος καπνός Εσωτερική (λεπίδα 5 mm) <400 °C 14 15 χρήσεις / 1 χρήση ανά φόρτιση βάσης
Iqos 3 2018 Συμπιεσμένος καπνός Εσωτερική (λεπίδα 5 mm) <400 °C 14 15 χρήσεις / 2 χρήσεις ανά φόρτιση βάσης
Iqos 3 Multi 2018 Συμπιεσμένος καπνός Εσωτερική (λεπίδα 5 mm) <400 °C 14 10 χρήσεις (ενιαία μονοκόμματη συσκευή)
Iqos 3 Duo 2019 Συμπιεσμένος καπνός Εσωτερική (λεπίδα 5 mm) <400 °C 14 2 χρήσεις
Iluma 2021 Συμπιεσμένος καπνός Εσωτερική (επαγωγή) <400 °C 14 20 χρήσεις / 2 χρήσεις ανά φόρτιση βάσης
Iluma One 2021 Συμπιεσμένος καπνός Εσωτερική (επαγωγή) <400 °C 14 20 χρήσεις (ενιαία μονοκόμματη συσκευή)
Iluma Prime 2021 Συμπιεσμένος καπνός Εσωτερική (επαγωγή) <400 °C 14 20 χρήσεις / 2 χρήσεις ανά φόρτιση βάσης

Ηλεκτρονικά τσιγάρα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ονομασία Κυκλοφόρησε Αναπλήρωση Θέρμανση Θερμοκρασία λειτουργίας Όγκος φύσιγγας
Mesh 2018 Κάψουλες (pods) υγρού αναπλήρωσης Μεταλλικό πλέγμα 200-220 °C Κάψουλες των 2 ml, 400 ρουφηξιές ανά κάψουλα
Veev 2020 Κάψουλες υγρού αναπλήρωσης Μεταλλικό πλέγμα 200-220 °C Κάψουλες των 1,5 ml, 400 ρουφηξιές ανά κάψουλα

Προϊόντα που πωλούνται κατόπιν αδείας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η κορεάτικη κατασκευάστρια εταιρεία KT&G και η PMI υπέγραψαν συμφωνητικό παγκόσμιας συνεργασίας τον Ιανουάριο του 2020 για την εμπορική εκμετάλλευση της μάρκας Lil της KT&G εκτός Κορέας, υπό την ομπρέλα της Iqos.

Ονομασία Κυκλοφόρησε Τύπος καπνού Θέρμανση Θερμοκρασία λειτουργίας Αριθμός ρουφηξιών Χωρητικότητα μπαταρίας
Lil Solid 1.0 2020 Ανασυσταθέντα φύλλα καπνού Εσωτερική ακίδα 250-300 °C 10 20 χρήσεις
Lil Solid 2.0 2021 Ανασυσταθέντα φύλλα καπνού Εσωτερική ακίδα 250-300 °C 10 25 χρήσεις
Lil Hybrid 2021 Ράβδος καπνού και κάψουλα υγρού αναπλήρωσης Εξωτερική θέρμανση και πηνίο αντίστασης με φυτίλι (wick & coil) για φύσιγγα υγρού 250 °C 12 20 χρήσεις

Μάρκετινγκ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Philip Morris ισχυρίζεται ότι το Iqos μειώνει τα απόβλητα και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σε σύγκριση με το τσιγάρο και παρουσιάζει το προϊόν ως μέρος των πρωτοβουλιών της για αειφορία.[50][51] Η εταιρεία προβάλλει επίσης τον εαυτό της ως παράγοντα της κυκλικής οικονομίας, υποστηρίζοντας ότι οι συσκευές Iqos μπορούν να ανακυκλωθούν επιστρεφόμενες στα κέντρα παραγωγής.[15][51]

Οι ισχυρισμοί αυτοί αμφισβητήθηκαν από το Κέντρο Δικαίου Δημόσιας Υγείας στο Σαιντ Πωλ της Μινεσότα, καθώς τα χρησιμοποιημένα HeatStick αποτελούν απόβλητα παρόμοια με τα συμβατικά αποτσίγαρα. Επιπλέον, «Νέα προϊόντα όπως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, ή προϊόντα θερμαινόμενου τσιγάρου όπως το Iqos, θα αυξήσουν τον συνολικό όγκο των ηλεκτρονικών αποβλήτων. Είναι πιθανότατα αδύνατο να δημιουργηθεί οποιοδήποτε ηλεκτρονικό τσιγάρο χωρίς μπαταρία, δηλητηριώδες υγρό, μέταλλα και πλαστικά ενσωματωμένα σε μικρές συσκευές, εκ των οποίων κανένα δεν μπορεί να ανακυκλωθεί ή να απορριφθεί υπεύθυνα».[52]

Το 2021, οι συσκευές Iqos ήταν διαθέσιμες σε περίπου 70 χώρες.[53] Μεταξύ αυτών, οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς, η Λευκορωσία, η Μολδαβία, η Γεωργία, το Ισραήλ, η Σουηδία, η Νότια Κορέα και η Πορτογαλία επέλεξαν να υιοθετήσουν μια ειδική προσέγγιση για την εποπτεία της πώλησης προϊόντων θερμαινόμενου καπνού/Iqos.[54] Στον Καναδά και το Ισραήλ, η συσκευασία των συσκευών Iqos καλύπτεται πλήρως από ένα προειδοποιητικό μήνυμα.[54] Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο FDA χορήγησε στη Philip Morris την άδεια να προβάλει έναν ισχυρισμό εμπορικής προώθησης για «μειωμένη έκθεση», θεωρώντας ότι η πλήρης μετάβαση από τα τσιγάρα στο Iqos μειώνει την έκθεση σε επιβλαβείς χημικές ουσίες, αλλά αρνήθηκε στη Philip Morris τη δυνατότητα να προβάλει οποιονδήποτε ισχυρισμό ότι η μετάβαση από τα τσιγάρα στο Iqos μειώνει τον κίνδυνο ασθένειας του χρήστη.[32][54]

Άμεσο μάρκετινγκ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ενώ η ονομασία περιγραφόταν συχνά από τους πρώτους που την υιοθέτησαν ως ακρωνύμιο της φράσης «I Quit Ordinary Smoking» (Κόβω το συνηθισμένο κάπνισμα), η Philip Morris δεν το χρησιμοποίησε ποτέ αυτό για να περιγράψει ή να προωθήσει το Iqos και έχει επανειλημμένως απορρίψει αυτήν την ερμηνεία.[55]

Η Philip Morris κατηγορείται συχνά ότι παρακάμπτει τους νόμους που απαγορεύουν την προώθηση του καπνού, θεωρώντας ότι το Iqos είναι ένα τεχνολογικό προϊόν και όχι ένα προϊόν καπνού. Ο Καναδάς επικαιροποίησε τη νομοθεσία του για τον καπνό, ώστε να συμπεριλαμβάνει με σαφήνεια τις συσκευές θερμαινόμενου καπνού στον κατάλογο των ρυθμιζόμενων προϊόντων καπνού, αναγκάζοντας την PMI να τροποποιήσει τη συσκευασία της για το Iqos.[54] Στη Γαλλία αναφέρθηκε ότι η Philip Morris προωθούσε τις συσκευές της σε ιδιωτικά πάρτι, με τους πωλητές να προσφέρουν μερικές φορές αλκοολούχα ποτά στους ενδιαφερόμενους πελάτες.[56][57]

Η Philip Morris έχει κατηγορηθεί ότι χρησιμοποιεί μη ρυθμιζόμενες ή παράνομες στρατηγικές μάρκετινγκ: μια έκθεση του 2018 ανέφερε ότι «τα καταστήματα Iqos boutique είναι το επίκεντρο της επιθετικής προώθησης, που συμπεριλαμβάνει ανταλλαγή ενός πακέτου τσιγάρων ή ενός αναπτήρα με μια συσκευή Iqos, πάρτι παρουσίασης, γεύματα «γνωριμίας και υποδοχής» και μεταμεσονύκτιες εκδηλώσεις».[58] Σύμφωνα με το Reuters «Η στρατηγική μάρκετινγκ μιμείται εκείνη των καπνοβιομηχανιών στα μέσα του 20ου αιώνα, όταν άρχισαν να συσχετίζουν τα τσιγάρα με το Χόλιγουντ και την υψηλή κοινωνία».[59]

Η Philip Morris φέρεται επίσης να έχει πραγματοποιήσει αρκετές διαφημιστικές εκστρατείες με άμεση αναφορά στο Iqos, παρουσιάζοντας το προϊόν ως μια εναλλακτική «χωρίς καπνό» και «μειωμένου κινδύνου», ενθαρρύνοντας τους καταναλωτές να κόψουν το κάπνισμα ή να στραφούν στο Iqos.[59][60] Αυτή η προσέγγιση μάρκετινγκ έχει επικριθεί. Μια κριτική ανασκόπηση των εκθέσεων που υπέβαλε η PMI στον FDA για την υποστήριξη της αίτησής της προέβαλλε τον ισχυρισμό ότι «οι καταναλωτές μπορεί να παρεξηγήσουν τι σημαίνει «πλήρης μεταστροφή» [και] είναι πιθανό να παρεξηγήσουν τους αβάσιμους ισχυρισμούς περί μειωμένου κινδύνου». Ωστόσο, ο FDA, χορηγώντας την εντολή προβολής, αναγνώρισε ότι οι ενήλικοι καταναλωτές κατανόησαν σωστά τα μηνύματα που είχαν εγκριθεί.[32]

Μάρκετινγκ προσανατολισμένο στη νεολαία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2019, το Reuters ανέφερε ότι η Philip Morris χρησιμοποιούσε influencers των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε διάφορες χώρες για να τους καταστήσει «πρεσβευτές» της μάρκας και να προωθήσει το Iqos στο νεανικό κοινό.[61] Η PMI απάντησε ότι θα σταματούσε να χρησιμοποιεί influencers.[61] Σύμφωνα με τον Matthew Myers, πρόεδρο της αντικαπνιστικής εκστρατείας Campaign for Tobacco-Free Kids, η εταιρεία «αλλάζει τη συμπεριφορά της μόνο όταν πιάνεται στα πράσα».[61]

Επίσης, το 2020, μια έκθεση για τη στρατηγική υλοποίησης του Iqos της Philip Morris στην Αυστραλία επεσήμανε ότι «η Philip Morris άσκησε έντονες πιέσεις στην αυστραλιανή κυβέρνηση για τη νομιμοποίηση των προϊόντων θερμαινόμενου καπνού, ενώ ταυτόχρονα έκανε σχέδια για την πώληση του Iqos σε χώρους φιλικούς προς τους νεαρούς ενήλικες, όπως μπαρ, κλαμπ και παμπ, εφόσον γίνονονταν οι προτεινόμενες νομοθετικές αλλαγές.»[62]

Κριτική και αντιπαραθέσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Δεκέμβριο του 2017, το Reuters δημοσίευσε έγγραφα και μαρτυρίες πρώην υπαλλήλων που ισχυρίζονταν ότι είχαν γίνει παρατυπίες στις κλινικές δοκιμές που διεξήγαγε η PMI για την έγκριση του προϊόντος Iqos από τον FDA των ΗΠΑ.[63] Η εν λόγω έρευνα ανέφερε ότι η Philip Morris ασκούσε πιέσεις για να εμποδίσει ή να αποδυναμώσει τις διατάξεις που θεσπίστηκαν υπό τη Σύμβαση Πλαίσιο του Π.Ο.Υ. για τον Έλεγχο του Καπνού (ΣΠΕΚ), αμφισβιτώντας την ιδέα ότι η εταιρεία θα υποστήριζε ένα μέλλον χωρίς καπνό.[41]

Ορισμένες μελέτες τοξικότητας που διεξήχθησαν από τρίτους κατέληξαν σε ευρήματα που συχνά έρχονται σε αντίθεση με εκείνα της Philip Morris International.[64] Ο καθηγητής Stanton Glantz που έχει την έδρα του στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο, UCSF, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, όσον αφορά τις επιβλαβείς συνέπειες, «το Iqos δεν διαφέρει ιδιαίτερα από τα συμβατικά τσιγάρα».[65] Μια συστηματική ανασκόπηση της διαθέσιμης επιστημονικής βιβλιογραφίας που πραγματοποιήθηκε το 2020 βρήκε πολύ περιορισμένα διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με τις επιπτώσεις του Iqos στην υγεία του καπνιστή και συνέστησε περαιτέρω μελέτες.[66]

Τον Οκτώβριο του 2018, το Βελγικό Ίδρυμα για τον Καρκίνο εξέδωσε συμβουλές σχετικά με το Iqos με βάση προηγούμενες ανεξάρτητες μελέτες που είχαν δημοσιευθεί επάνω στο συγκεκριμένο αντικείμενο. Το Ίδρυμα υποστήριξε ότι «το Iqos δεν αποτελεί λύση για τη διακοπή του καπνίσματος».[67] Δήλωσε επίσης ότι «αν ο γίγαντας του καπνού τοποθετείται σε αυτή την καινοτόμο αγορά, είναι για να αντισταθμίσει τις οικονομικές απώλειες που προκύπτουν από τις μειωμένες πωλήσεις των τσιγάρων (...). Συνεπώς, η βιομηχανία καπνού ερευνά λύσεις προκειμένου να συνεχίσει να αποκομίζει κέρδη και να διατηρεί τους εξαρτημένους καταναλωτές πελάτες της».[67]

Τον Ιούλιο του 2020, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δημοσίευσε μια «δήλωση σχετικά με τα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού και την απόφαση του FDA των ΗΠΑ για το Iqos», η οποία έγραφε: «Ο ΠΟΥ επαναλαμβάνει ότι η μείωση της έκθεσης σε επιβλαβείς χημικές ουσίες στα Θερμαινόμενα Προϊόντα Καπνού (ΘΠΚ) δεν τα καθιστά αβλαβή, ούτε μεταφράζεται σε μειωμένο κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία. Πράγματι, ορισμένες τοξίνες είναι παρούσες σε υψηλότερα επίπεδα στα αερολύματα των ΘΠΚ από ό,τι στον καπνό των συμβατικών τσιγάρων και υπάρχουν ορισμένες πρόσθετες τοξίνες στα αερολύματα των ΘΠΚ που δεν υπάρχουν στον καπνό των συμβατικών τσιγάρων. Οι επιπτώσεις στην υγεία από την έκθεση σε αυτές είναι άγνωστες. (...) Δεδομένου ότι η υγεία μπορεί να επηρεαστεί από την έκθεση σε πρόσθετες τοξίνες κατά τη χρήση ΘΠΚ, οι ισχυρισμοί ότι τα ΘΠΚ μειώνουν την έκθεση σε επιβλαβείς χημικές ουσίες σε σχέση με τα συμβατικά τσιγάρα μπορεί να είναι παραπλανητικοί.»[4]

Σύμφωνα με τον ιστότοπο TobaccoTactics του Πανεπιστημίου του Μπαθ, «Υπάρχουν πολύ λίγα στοιχεία ότι το Iqos είναι αποτελεσματικό ως εργαλείο διακοπής [του τσιγάρου] σε ατομικό επίπεδο ή σε επίπεδο πληθυσμού».[68] Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας και Περιβάλλοντος των Κάτω Χωρών, το Iqos είναι «επιβλαβές για την υγεία, αλλά πιθανότατα λιγότερο επιβλαβές από το κάπνισμα των κοινών τσιγάρων».[69]

Τον Σεπτέμβριο του 2021, η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου των ΗΠΑ αποφάνθηκε ότι η Philip Morris International και ο εμπορικός της εταίρος Altria πρέπει να σταματήσουν την πώληση και την εισαγωγή της συσκευής Iqos στις Ηνωμένες Πολιτείες, λόγω της υπόθεσης αγωγής για παραβίαση διπλώματος ευρεσιτεχνίας που κατέθεσε η R.J. Reynolds.[70] Η Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου των ΗΠΑ διαπίστωσε ότι το εναλλακτικό τσιγάρο παραβίαζε δύο διπλώματα ευρεσιτεχνίας της Reynolds. Η Philip Morris International ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να ασκήσει έφεση κατά της απόφασης του εν λόγω φορέα εμπορίου.[71]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «Philip Morris sees six million U.S. smokers switching to iQOS device if cleared» (στα αγγλικά). Reuters. 2018-01-24. https://www.reuters.com/article/us-health-tobacco-pmi-idUSKBN1FD2Z1. 
  2. ↑ 2,0 2,1 «Smoke-free now 28% of PMI revenue, boosted by European take-up of Iqos». TobaccoIntelligence (στα Αγγλικά). 20 Απριλίου 2021. 
  3. ↑ LaVito, Angelica (18 Ιουλίου 2019). «IQOS boosts Philip Morris International's quarterly profit, revenue. Stock jumps». CNBC (στα Αγγλικά). 
  4. ↑ 4,0 4,1 «WHO statement on heated tobacco products and the US FDA decision regarding IQOS». www.who.int (στα Αγγλικά). 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Elias, Jesse; Dutra, Lauren M.; Helen, Gideon St; Ling, Pamela M. (2018-11-01). «Revolution or redux? Assessing IQOS through a precursor product» (στα αγγλικά). Tobacco Control 27 (Suppl 1): s102–s110. doi:10.1136/tobaccocontrol-2018-054327. ISSN 0964-4563. PMID 30305324. PMC 6238084. https://tobaccocontrol.bmj.com/content/27/Suppl_1/s102. 
  6. ↑ «Heated Tobacco Products - TobaccoTactics». tobaccotactics.org (στα Αγγλικά). 
  7. ↑ «La piste d'une «cigarette propre»» (στα γαλλικά). Le Temps. 2014-02-13. ISSN 1423-3967. https://www.letemps.ch/economie/piste-dune-cigarette-propre. 
  8. ↑ Korn, David Kesmodel And Melissa (2011-05-27). «Philip Morris Looks to Nicotine Aerosol» (στα αγγλικά). Wall Street Journal. ISSN 0099-9660. https://online.wsj.com/article/SB10001424052702304066504576347513991162274.html. 
  9. ↑ Vinluan, Frank (27 Μαΐου 2011). «Philip Morris buys smokeless nicotine technology». MedCity News (στα Αγγλικά). 
  10. ↑ Esterl, Mike (2013-12-20). «Altria, Philip Morris to License, Distribute E-Cigarettes, Other Smokeless Products» (στα αγγλικά). Wall Street Journal. ISSN 0099-9660. https://online.wsj.com/article/SB10001424052702303773704579270022744525040.html. 
  11. ↑ «PMI rebranding Altria MarkTen as Solaris for European launch». ECigIntelligence (στα Αγγλικά). 19 Φεβρουαρίου 2015. 
  12. ↑ Erheriene, Ese (2014-06-26). «Philip Morris Strikes U.K. E-Cigarette Deal» (στα αγγλικά). Wall Street Journal. ISSN 0099-9660. https://online.wsj.com/articles/philip-morris-strikes-u-k-e-cigarette-deal-1403783669. 
  13. ↑ «Da Philip Morris 500 milioni di euro per filiera italiana tabacco». Gazzetta del Sud (στα Ιταλικά). 
  14. ↑ «Philip Morris to launch Marlboro HeatSticks system in Milan» (στα αγγλικά). Reuters. 2014-11-19. https://www.reuters.com/article/philipmorris-iqos-idUSL6N0T946P20141119. 
  15. ↑ 15,0 15,1 Lester, Toby (2020-07-14). «How Philip Morris Is Planning for a Smoke-Free Future». Harvard Business Review. ISSN 0017-8012. https://hbr.org/2020/07/how-philip-morris-is-planning-for-a-smoke-free-future. 
  16. ↑ «Next Generation Products: Philip Morris International - TobaccoTactics». tobaccotactics.org (στα Αγγλικά). 
  17. ↑ «Philip Morris International unveils next generation of IQOS products». The Moodie Davitt Report (στα Αγγλικά). 22 Οκτωβρίου 2018. 
  18. ↑ «KT&G expands global foothold with 4,700 e-cigarette IP rights». The Korea Economic Daily Global Edition (στα Αγγλικά). 
  19. ↑ Caruana, Diane (23 Μαρτίου 2021). «PMI to Launch IQOS VEEV in Several Markets Throughout The Year». Vaping Post (στα Αγγλικά). 
  20. ↑ «Philip Morris International Launches New IQOS Iluma in Japan». Tobacco Business Magazine (στα Αγγλικά). 17 Αυγούστου 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2022. 
  21. ↑ «Philip Morris International talks smoke-free future». Vietnam Investment Review (στα Αγγλικά). 26 Ιουνίου 2018. 
  22. ↑ Duprey, Rich (10 Φεβρουαρίου 2020). «Philip Morris' IQOS Still Hot Despite a Cigarette Sales Drop». The Motley Fool (στα Αγγλικά). 
  23. ↑ «PMI's IQOS Iluma Prime smoke-free device goes live with Japan Duty Free | Travel Retail Business». TR Business (στα Αγγλικά). 6 Σεπτεμβρίου 2021. 
  24. ↑ Singer, Stephen. «Philip Morris International is bringing its vision for a 'smoke-free' tobacco future to Connecticut, but why is the company moving here?». The Hartford Courant. 
  25. ↑ Mutua, David Caleb· Gretler, Corinne (27 Αυγούστου 2021). «Philip Morris to Court ESG Investors Whose Mantra Is Shunning It». Bloomberg. 
  26. ↑ Hendlin, Yogi Hale; Elias, Jesse; Ling, Pamela M. (2017-08-15). «The Pharmaceuticalization of the Tobacco Industry». Annals of Internal Medicine 167 (4): 278–280. doi:10.7326/M17-0759. ISSN 0003-4819. PMID 28715843. 
  27. ↑ Caplinger, Dan (26 Μαΐου 2017). «The FDA Moves Forward With Philip Morris iQOS Review». The Motley Fool (στα Αγγλικά). 
  28. ↑ 28,0 28,1 «FDA Panel Gives Qualified Support To Claims For "Safer" Smoking Device» (στα αγγλικά). NPR.org. https://www.npr.org/sections/health-shots/2018/01/25/580213742/fda-panel-gives-qualified-support-to-claims-for-safer-smoking-device. 
  29. ↑ Kaplan, Sheila (2018-01-25). «F.D.A. Panel Rejects Philip Morris' Claim That Tobacco Stick Is Safer Than Cigarettes» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2018/01/25/health/fda-tobacco-philip-morris.html. 
  30. ↑ Kirkham, Chris (2019-04-30). «FDA permits sale of Philip Morris IQOS tobacco-heating alternative to cigarettes» (στα αγγλικά). Reuters. https://www.reuters.com/article/us-philip-morris-fda-idUSKCN1S629A. 
  31. ↑ LaVito, Angelica (4 Οκτωβρίου 2019). «Altria launches Iqos tobacco device in US, and the timing couldn't be better». CNBC (στα Αγγλικά). 
  32. ↑ 32,0 32,1 32,2 32,3 32,4 Office of the Commissioner (7 Ιουλίου 2020). «FDA Authorizes Marketing of IQOS Tobacco Heating System with 'Reduced Exposure' Information». Food and Drug Administration (στα Αγγλικά). 
  33. ↑ CNN, Jen Christensen (22 Οκτωβρίου 2019). «Smokeless tobacco company can advertise snus as less risky than cigarettes, FDA says». CNN. 
  34. ↑ «Philip Morris unveils smoke-free cigarette in Korea». The Korea Times (στα Αγγλικά). 17 Μαΐου 2017. 
  35. ↑ St.Helen, Gideon; Iii, Peyton Jacob; Nardone, Natalie; Benowitz, Neal L. (2018-11-01). «IQOS: examination of Philip Morris International's claim of reduced exposure» (στα αγγλικά). Tobacco Control 27 (Suppl 1): s30–s36. doi:10.1136/tobaccocontrol-2018-054321. ISSN 0964-4563. PMID 30158205. PMC 6252487. https://tobaccocontrol.bmj.com/content/27/Suppl_1/s30. 
  36. ↑ 36,0 36,1 «'Heets' facility in Germany». Tobacco Reporter (στα Αγγλικά). 19 Ιουνίου 2017. 
  37. ↑ Auer, Reto; Concha-Lozano, Nicolas; Jacot-Sadowski, Isabelle; Cornuz, Jacques; Berthet, Aurélie (2017-05-22). «Heat-Not-Burn Tobacco Cigarettes». JAMA Internal Medicine 177 (7): 1050–1052. doi:10.1001/jamainternmed.2017.1419. ISSN 2168-6106. PMID 28531246. 
  38. ↑ Ruprecht, A. A.; De Marco, C.; Saffari, A.; Pozzi, P.; Mazza, R.; Veronese, C.; Angellotti, G.; Munarini, E. και άλλοι. (2017-06-03). «Environmental pollution and emission factors of electronic cigarettes, heat-not-burn tobacco products, and cigarettes». Aerosol Science and Technology 51 (6): 674–684. doi:10.1080/02786826.2017.1300231. ISSN 0278-6826. https://doi.org/10.1080/02786826.2017.1300231. 
  39. ↑ «ITC Recommendation Against PMI Should Have Limited Impact». LaVerne Investing (στα Αγγλικά). 18 Μαΐου 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2022. 
  40. ↑ «Virtual Expo Exhibitor of the Day: Phillip Morris International "revolutionises" heated tobacco sector with IQOS ILUMA». The Moodie Davitt Report (στα Αγγλικά). 7 Νοεμβρίου 2021. 
  41. ↑ 41,0 41,1 Olivier, Wurlod (2017-07-15). «Une enquête de Reuters fait tousser Philip Morris» (στα γαλλικά). Tribune de Genève. ISSN 1010-2248. https://www.tdg.ch/economie/entreprises/enquete-reuters-tousser-philip-morris/story/20777852. 
  42. ↑ «IBM received the most patents in 2020. Here's the rest of the top 20». Fortune (στα Αγγλικά). 
  43. ↑ Stein, Findlay (20 Μαρτίου 2019). «An insider's view of Reduced Risk Products». Scottish Local Retailer Magazine (στα Αγγλικά). 
  44. ↑ Vesentini, Ilaria (27 Ιουνίου 2017). «Philip Morris raddoppia l'investimento su Bologna». Il Sole 24 Ore (στα Ιταλικά). 
  45. ↑ «€300 million investment in smoke-free product manufacturing facility in Greece». Neos Kosmos (στα Αγγλικά). 24 Μαρτίου 2017. 
  46. ↑ «Huge Philip Morris investment in Romania: EUR 490 M to convert the Otopeni factory into smoke-free product unit». The Romania Journal (στα Αγγλικά). 
  47. ↑ Hofer, Joachim (9 Οκτωβρίου 2019). «Tabakindustrie: Iqos in der Kritik – Philip Morris bangt um seine wichtigste Innovation». www.handelsblatt.com (στα Γερμανικά). 
  48. ↑ «Korea to be 1st Asian country producing HEETS». koreatimes (στα Αγγλικά). 17 Δεκεμβρίου 2017. 
  49. ↑ «Platform 1 THS technology evolution» (PDF). pmiscience.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 20 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2022. 
  50. ↑ «Exec: Innovative IQOS sits at the top of PMI's sustainability efforts». BusinessMirror (στα Αγγλικά). 30 Αυγούστου 2020. 
  51. ↑ 51,0 51,1 «Jacek Olczak«Το όραμά μας για ένα μέλλον χωρίς τσιγάρο παραμένει η βασική μας προτεραιότητα»». Το Βήμα. 2021-06-27. https://www.tovima.gr/printed_post/jacek-olczak/. 
  52. ↑ «To End the Tobacco Industry's Pollution, Put an End to the Tobacco Industry». www.publichealthlawcenter.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2022. 
  53. ↑ Schott, Paul (14 Νοεμβρίου 2021). «Will Philip Morris fulfill pledge to be 'majority smoke-free' in Connecticut?». CT Insider (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2022. 
  54. ↑ 54,0 54,1 54,2 54,3 «Heated Tobacco Products - Global regulation» (PDF). tobaccofreekids.org. 
  55. ↑ Seidenberg, Andrew; Freeman, Becky (2021-05-01). «IQOS is not an acronym: a call to researchers and journals». Tobacco Control 30 (3): 356–358. doi:10.1136/tobaccocontrol-2019-055571. ISSN 1468-3318. PMID 32300026. 
  56. ↑ «Le cigarettier Philip Morris jugé pour publicité déguisée à cause de son produit Iqos». Le Parisien (στα Γαλλικά). 23 Σεπτεμβρίου 2021. 
  57. ↑ «Tabac : les soirées de promotion illégales de Philip Morris à Paris». Le Parisien (στα Γαλλικά). 13 Μαρτίου 2018. 
  58. ↑ Mathers, Annalise; Schwartz, Robert; O'Connor, Shawn; Fung, Michael; Diemert, Lori (2019-03-01). «Marketing IQOS in a dark market» (στα αγγλικά). Tobacco Control 28 (2): 237–238. doi:10.1136/tobaccocontrol-2017-054216. ISSN 0964-4563. PMID 29724866. https://tobaccocontrol.bmj.com/lookup/doi/10.1136/tobaccocontrol-2017-054216. 
  59. ↑ 59,0 59,1 «Inside the Philip Morris campaign to "normalize" a tobacco device» (στα αγγλικά). Reuters. 2020-02-21. https://www.reuters.com/article/us-philipmorris-international-iqos-insig-idUSKBN20F1Q7. 
  60. ↑ «Controversy Regarding U.S. Marketing of New Heated Tobacco Product IQOS». International Association for the Study of Lung Cancer (στα Αγγλικά). 
  61. ↑ 61,0 61,1 61,2 «Exclusive: Philip Morris suspends social media campaign after Reuters exposes young 'influencers'» (στα αγγλικά). Reuters. 2019-05-11. https://www.reuters.com/article/us-philipmorris-ecigs-instagram-exclusiv-idUSKCN1SH02K. 
  62. ↑ Watts, Christina; Burton, Suzan; Freeman, Becky (2020-11-08). «Creating a market for IQOS: analysis of Philip Morris' strategy to introduce heated tobacco products to the Australian consumer market» (στα αγγλικά). Tobacco Control. doi:10.1136/tobaccocontrol-2020-056057. ISSN 0964-4563. PMID 33191270. https://tobaccocontrol.bmj.com/content/early/2020/11/07/tobaccocontrol-2020-056057. 
  63. ↑ «Scientists describe problems in Philip Morris e-cigarette experiments» (στα αγγλικά). Reuters. http://www.reuters.com/investigates/special-report/tobacco-iqos-science/. Ανακτήθηκε στις 2021-12-05. 
  64. ↑ «Two more peer reviewed papers find that PMI's own data shows IQOS is more dangerous than PMI claims, likely as bad as cigarettes». Center for Tobacco Control Research and Education (στα Αγγλικά). 30 Αυγούστου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2021. 
  65. ↑ Glantz, Stanton A. (2018-08-21). «PMI's own in vivo clinical data on biomarkers of potential harm in Americans show that IQOS is not detectably different from conventional cigarettes». Tobacco Control 27 (Suppl 1): s9–s12. doi:10.1136/tobaccocontrol-2018-054413. ISSN 1468-3318. PMID 30131374. 
  66. ↑ Kopa, Paulina Natalia; Pawliczak, Rafał (2019-09-18). «IQOS - a heat-not-burn (HnB) tobacco product - chemical composition and possible impact on oxidative stress and inflammatory response. A systematic review». Toxicology Mechanisms and Methods 30 (2): 81–87. doi:10.1080/15376516.2019.1669245. ISSN 1537-6524. PMID 31532297. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31532297/. 
  67. ↑ 67,0 67,1 «IQOS : aussi nocif que la cigarette | Fondation contre le CancerIQOS cause autant de dégâts aux poumons et aux artères que la cigarette classique». www.cancer.be (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2021. 
  68. ↑ «PMI's IQOS: Use, "Switching" and "Quitting" - TobaccoTactics». tobaccotactics.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2021. 
  69. ↑ «Addictive nicotine and harmful substances also present in heated tobacco | RIVM». www.rivm.nl. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2021. 
  70. ↑ Lucas, Amelia (30 Σεπτεμβρίου 2021). «Philip Morris, Altria banned from importing or selling Iqos tobacco device in the U.S.». CNBC (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2021. 
  71. ↑ Maloney, Jennifer (2021-09-30). «U.S. Trade Body Rules Against Import of IQOS Heat-Not-Burn Tobacco Devices» (στα αγγλικά). Wall Street Journal. ISSN 0099-9660. https://www.wsj.com/articles/u-s-trade-body-rules-against-import-of-iqos-heat-not-burn-tobacco-devices-11632966156. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Iqos&oldid=10823718"