Premio Nobel de Fisioloxía ou Medicina

Premio Nobel de Fisioloxía ou Medicina
Tipo	premio científico
Data de fundación	1901
Nomeado en referencia a	Alfred Nobel
País	Suecia
Na rede
https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/
[ editar datos en Wikidata ]

O Premio Nobel de Fisioloxía ou Medicina é un premio atribuído anualmente pola Real Academia das Ciencias de Suecia que recompensa as persoas que se destaquen nas áreas de investigación da Fisioloxía ou da Medicina. É un dos premios internacionais de investigación científica instituídos en 1901 por Alfred Nobel, coñecidos como Premios Nobel e outórgase a "aqueles que, durante o ano anterior, conferisen o maior beneficios á humanidade".

2021-2030

2024 Victor Ambros e Gary Ruvkun, pola descuberta dos microARN, unha nova clase de ARN.

2023 Katalin Karikó e Drew Weissman

polo desenvolvemento das tecnoloxías que permitiron a elaboración das vacinas contra a COVID-19.

2022 Svante Pääbo

polos seus descubrimentos en xenética de especies extintas, coma o xenoma dos homínidos neandertais.

2021 David Julius e Ardem Patapoutian

polas súas pescudas sobre o sentido do tacto e a percepción da temperatura.

2011-2020

2020 Harvey J. Alter, Michael Houghton e Charles M. Rice

pola descuberta do virus da hepatite C.

2019 William Kaelin, Gregg Semenza e Peter Ratcliffe

pola súa descuberta de como as células perciben e se adaptan ao osíxeno dispoñible.

2018 Tasuku Honjo e James Allison

polos seus traballos sobre o control do sistema inmunitario humano para combater o cancro.

2017 Jeffrey Hall, Michael Rosbash e Michael Young

polas súas descubertas dos mecanismos moleculares que controlan o ritmo circadiano.

2016 Yoshinori Ōsumi

polas súas pescudas sobre a autofaxia celular, que explica algunhas das características de enfermidades como o párkinson ou o cancro.

2015 William C. Campbell, Satoshi Omura e Youyou Tu

pola descuberta de novas medicinas que combaten enfermidades parasitarias, Campbell e Omura a elefantíase e Tu a malaria.

2014 John O'Keefe, May-Britt Moser e Edvard Moser

pola descubera das células que constitúen o sistema de xeoposicionamento do cerebro.

2013 James E. Rothman, Randy W. Schekman e Thomas C. Südhof

polas súas descubertas na regulación do tráfico vesicular, un dos principais sistemas de transporte nas células

2012 John Gurdon e Shinya Yamanaka

polo seu descubrimento de que as células adultas poden reprogramarse para adquirir múltiples funcións.

2011 Bruce Beutler, Jules Hoffmann e Ralph Steinman

Beutler e Hoffmann polo descubrimentos sobre a activación da inmunidade innata e Steinman polas súas descubertas sobre as células dendríticas.

2001-2010

2010 Robert Edwards

polo desenvolvemento da fertilización in vitro.

2009 Elizabeth Blackburn, Carol W. Greider e Jack Szostak

polo descubrimento da telomerase e de como os cromosomas están protexidos por telómeros.

2008 Harald zur Hausen, Françoise Barré-Sinoussi e Luc Montagnier

Hausen, polo descubrimento do virus do papiloma humano que causan o cancro cervical e os outros dous polo descubrimento do VIH.

2007 Mario Capecchi, Oliver Smithies e Martin Evans

polos traballos sobre células nai e o descubrimento das células que causan as úlceras.

2006 Andrew Fire e Craig C. Mello

polo descubrimento da ribointerferencia.

2005 Robin Warren e Barry Marshall

polo seu descubrimento da bacteria Helicobacter pylori e o seu papel na úlcera de estómago e a gastrite

2004 Linda B. Buck e Richard Axel

polos seus descubrimentos dos receptores odorantes e a organización do sistema olfactivo

2003 Paul Lauterbur e Sir Peter Mansfield

por invención e desenvolvemento da resonancia magnética nuclear

2002 Sydnei Brenner, H. Robert Horvitz, John E. Sulston

pola súa investigación sobre o fenómeno da apoptose cos vermes C. elegans.

2001 Leland H. Hartwell, R. Timothy Hunt, Paul M. Nurse

1991-2000

2000 Arvide Carlsson, Paul Greengard, Eric R Kandel

1999 Günter Blobel

por descubrir que as proteínas teñen sinais intrínsecos que gobernan o seu transporte e situación na célula.

1998 Robert F. Furchgott, Louis J. Ignarro, Feride Murade

polos seus traballos sobre o óxido nítrico

1997 Stanley B. Prusiner

descubrimento do prión como partícula infecciosa proteica

1996 Peter C. Doherty, Rolf M. Zinkernagel

polos seus descubrimentos sobre a resposta inmunitaria das células fronte ao ataque de organismos infecciosos.

1995 Edward B. Lewis, Christiane Nüsslein-Volhard, Eric F. Wieschaus.

1994 Alfrede G. Xilman, Martin Rodbell

1993 Richard J. Roberts, Phillip A. Sharp

polo seu traballo sobre os intróns, fragmentos de ADN que non ten nada que ver coa información xenética. Puideron describir que a información depositada nun xene non estaba disposta de forma continua senón que se atopaba fraccionada

1992 Edmond H. Fischer, Edwin G. Krebs

1991 Erwin Neher, Bert Sakmann

1981-1990

1990 Joseph E. Murrai, E. Donnall Thomas

1989 J. Michael Bishop, Harold E. Varmus

Cos seus achados puido comprenderse a produción de tumores malignos a partir de cambios que se producen en xenes normais dunha célula, que non só son producidos por virus senón que tamén poden ser producidos por radiacións, substancias químicas etc.

1988 Sir James W. Black, Xertrude B. Elion, Xeorxe H. Hitchings

1987 Susumu Tonegawa

Polo seu descubrimento do fundamento xenético na formación dunha ampla variedade de anticorpos

1986 Stanlei Cohen, Rita Levi-Montalcini

1985 Michael S. Brown, Joseph L. Goldstein

1984 Niels K. Jerne, Georges J.F. Köhler, César Milstein

1983 Barbara McClintock

polo seu traballo cos transposóns.

1982 Sune K. Bergström, Bengt I. Samolsson, John R. Vane

1981 Roger W. Sperry, Davide H. Hubel, Torsten N. Wiesel

1971-1980

1980 Baruj Benacerraf, Jean Dausset, George D. Snell

1979 Allan M. Cormack, Godfrey N. Hounsfield

1978 Werner Arber, Daniel Nathans, Hamilton O. Smith

1977 Roger Guillemin, Andrew V. Schally, Rosalyn Sussman Yalow

1976 Baruch S. Blumberg, D. Carleton Gajdusek

1975 David Baltimore, Renato Dulbecco, Howard Martin Temin

1974 Albert Claude, Christian de Duve, George E. Palade

1973 Karl von Frisch, Konrad Lorenz, Nikolaas Tinbergen

polos seus traballos en Etoloxía: comportamento e comunicación animal.

1972 Gerald M. Edelman, Rodney R. Porter

1971 Earl W. Sutherland, Jr.

1961-1970

1970 Sir Bernard Katz, Ulf von Euler, Julius Axelrod

1969 Max Delbrück, Alfred Hershey, Salvador Luria

1968 Robert W. Holley, Har Gobind Khorana, Marshall W. Nirenberg

1967 Ragnar Granit, Haldan Keffer Hartline, George Wald

1966 Peyton Rous, Charles Brenton Huggins

1965 François Jacob, André Lwoff, Jacques Monod

1964 Konrad Bloch, Feodor Lynen

polos seus traballos sobre o metabolismo do colesterol

1963 Sir John Carew Eccles, Alan Lloyd Hodgkin, Andrew Fielding Huxley

1962 Francis Harry Compton Crick, James Dewey Watson, Maurice Hugh Frederick Wilkins

1961 Georg von Békésy

1951-1960

1960 Sir Frank Macfarlane Burnet, Peter Brian Medawar

1959 Severo Ochoa, Arthur Kornberg

1958 George Wells Beadle, Edward Lawrie Tatum, Joshua Lederberg

1957 Daniel Bovet

logra sintetizar o primeiro antihistamínico clinicamente dispoñíbel

1956 André Frédéric Cournand, Werner Forssmann, Dickinson W. Richards

1955 Axel Hugo Theodor Theorell

polos seus traballos sobre os procesos bioquímicos das enzimas

1954 John Franklin Enders, Thomas Huckle Weller, Frederick Chapman Robbins

1953 Hans Adolf Krebs, Fritz Albert Lipmann

descrición do Ciclo de Krebs

1952 Selman Abraham Waksman

descubrimento do antibiótico estreptomicina

1951 Max Theiler

polo desenvolvemento das primeiras vacinas efectivas para a febre amarela

1941-1950

1950 Edward Calvin Kendall, Tadeus Reichstein, Philip Showalter Hench

1949 Walter Rudolf Hess, Antonio Caetano De Abreu Freire Egas Moniz

1948 Paul Hermann Müller

polo seu descubrimento da alta eficacia do DDT como veleno de contacto no tratamento de artrópodos.

1947 Carl Ferdinand Cori, Gerty Theresa, nacida Radnitz Cori, Bernardo Alberto Houssay

1946 Hermann Joseph Muller

autor de notábeis estudos acerca da acción dos raios X como produtores de mutacións e da acción das radiacións sobre células

1945 Sir Alexander Fleming, Ernst Boris Chain, Sir Howard Walter Florey

polo descubrimento da penicilina e mellora dos métodos de produción.

1944 Joseph Erlanger, Herbert Spencer Gasser

1943 Henrik Carl Peter Dam, Edward Adelbert Doisy

polos seus traballos no descubrimento e a función fisiolóxica da vitamina K.

1942 1/3 destinado ao Fondo Principal e 2/3 ao Fondo Especial desta sección do premio

1941 1/3 destinado ao Fondo Principal e 2/3 ao Fondo Especial desta sección do premio

1931-1940

1940 1/3 destinado ao Fondo Principal e 2/3 ao Fondo Especial desta sección do premio

1939 Gerhard Domagk

1938 Corneille Jean François Heymans

1937 Albert von Szent-Györgyi Nagyrapolt

1936 Sir Henry Hallett Dale, Otto Loewi

1935 Hans Spemann

1934 George Hoyt Whipple, George Richards Minot, William Parry Murphy

1933 Thomas Hunt Morgan

1932 Sir Charles Scott Sherrington, Edgar Douglas Adrian

1931 Otto Heinrich Warburg

polas súas investigacións sobre o citocromo na respiración celular

1921-1930

1930 Karl Landsteiner

por descubrimento dos grupos sanguíneos

1929 Christiaan Eijkman, Sir Frederick Gowland Hopkins

1928 Charles Jules Henri Nicolle

polas súas investigacións sobre o tifo.

1927 Julius Wagner-Jauregg

1926 Johannes Andreas Grib Fibiger

polas súas investigacións sobre a hipótese inflamatoria na etiopatoxenia do cancro

1924 Willem Einthoven

polo seu descubrimento do electrocardiograma

1923 Frederick Grant Banting, John James Richard Macleod

por descubrir a insulina

1922 Archibald Vivian Hill, Otto Fritz Meyerhof

1911-1920

1920 Schack August Steenberg Krogh

por establecer o mecanismo que regula o intercambio gasoso na respiración e por descubrir a fisioloxía dos vasos capilares

1919 Jules Bordet

polo achado dun factor bactericida presente no soro do sangue dos mamíferos, coñecido como complemento

1918 - Destinado ao Fondo Especial desta sección do premio.

1917 - Destinado ao Fondo Especial desta sección do premio.

1916 - Destinado ao Fondo Especial desta sección do premio.

1915 - Destinado ao Fondo Especial desta sección do premio.

1914 Robert Bárány

polas súas investigacións sobre o aparello vestibular no oído interno

1913 Charles Robert Richet

por descubrir a anafilaxe

1912 Alexis Carrel

traballos sobre sutura vascular e trasplante de vasos sanguíneos e órganos.

1911 Allvar Gullstrand

polo seu traballo con respecto ás dioptrías do ollo

1901-1910

1910 Albrecht Kossel

polas súas investigacións en bioloxía celular, especialmente proteínas e ácidos nucléicos.

1909 Emil Theodor Kocher

polos seus traballos sobre a fisioloxía, patoloxía e cirurxía da glándula tiroide.

1908 Ilya Ilyich Mechnikov, Paul Ehrlich

polos seus estudos sobre o sistema inmunitario

1907 Charles Louis Alphonse Laveran

polas súas investigacións sobre as enfermidades causada por protozoos

1906 Camillo Golgi, Santiago Ramón y Cajal

polas súas investigacións sobre o sistema nervioso

1905 Robert Koch

polo descubrimento da causa da tuberculose

1904 Ivan Petrovich Pavlov

1903 Niels Ryberg Finsen

emprego da luz no tratamento do lupus vulgaris

1902 Ronald Ross

polas súas investigacións sobre a malaria

1901 Emil Adolf von Behring.

pola súa soroterapia para tratar a difteria

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Páxiña oficial de Premios Nobel (en inglés)
• Educacional (en inglés)