Bieito XIV, papa

Bieito XIV, papa

(1746)
Nome orixinal	(la) Benedictus PP. XIV
Biografía
Nacemento	(it) Prospero Lorenzo Lambertini 31 de marzo de 1675 Boloña (Estados Pontificios)
Morte	3 de maio de 1758 (83 anos) Roma (Estados Pontificios)
Lugar de sepultura	Tomb of Benedict XIV (en)
247º Papa
17 de agosto de 1740 – 3 de maio de 1758 ← Clemente XII – Clemente XIII →
Cardeal
30 de abril de 1728 –
In pectore
9 de decembro de 1726 –
Arcebispo católico
16 de xullo de 1724 – 14 de xaneiro de 1754 ← Giacomo Boncompagni – Vincenzo Malvezzi Bonfioli (pt)  → Diocese: Arquidiocese de Bolonha (pt)
Arcebispo titular
12 de xuño de 1724 – Diocese: Archdiocese of Teodosia (en)
Datos persoais
Relixión	Igrexa católica
Educación	Universidade de Roma La Sapienza
Actividade
Campo de traballo	Administration and management of the church (en)
Lugar de traballo	Roma Estados Pontificios
Ocupación	sacerdote católico, canonista
Consagración	Bieito XIII
Participou en
18 de febreiro de 1740	Conclave de 1740 (pt)
5 de marzo de 1730	Conclave de 1730 (pt)
Familia
Familia	House of Lambertini (en)
Cónxuxe	sen valor
Descrito pola fonte	Nordisk familjebok Biblioteca dixital BEIC Dicionario Enciclopédico Brockhaus e Efron

Bieito XIV, nado co nome de Prospero Lorenzo Lambertini en Bologna o 31 de marzo de 1675 e finado en Roma o 3 de maio de 1758, foi un relixioso, Papa n.º 247 da Igrexa católica entre 1740 e 1758.

Orixes e formación

Pertencía a unha familia nobre de Bologna, daquela a segunda maior cidade dos Estados Papais. Era o terceiro dos cinco fillos de Marcello Lambertini e Lucrezia Bulgarini.

Estudou inicialmente cos Padres Somascos de Bologna, e ingresa despois no Collegio Clementino de Roma, onde se licenza en Retórica, Filosofía e Teoloxía. En 1694 conclúe o seu doutoramento en Dereito civil e canónico na Universidade da Sapienza.

Carreira eclesiástica

Tivo diversos cargos na curia romana, sempre relacionados co Dereito, os máis importantes o de asesor da Congregación de Ritos (1712), secretario da Congregación do Concilio (1718) e primeiro canonista da Penitenciaria Apostólica (1722). Ademais, desde 1720 era reitor da Universidade La Sapienza.

Episcopado e cardenalato

O 12 de xuño de 1724 o papa Bieito XIII consagrouno persoalmente arcebispo titular de Teodosia cunha dispensa previa excepcional, pois só era diácono e non accedera ao sacerdocio. En 1727 foi nomeado bispo de Ancona, mantendo o grao de arcebispo ad personam e todos os cargos que ocupaba na curia. En 1726 foi nomeado cardeal in pectore, pero non foi proclamado até o 30 de abril de 1728, recibindo o título de S. Croce in Gerusalemme. En 1731 foi nomeado arcebispo de Bologna.

Papado

Elección

O conclave que o elixiu durou seis meses por mor da adscrición dos cardeais ás potencias estranxeiras e aos intereses das mesmas. Ademais, durante a reunión faleceron catro dos electores, co que resultaba difícil conseguir unha maioría. Para máis, un dos favoritos, Pier Marcellino Corradini, cardeal bispo de Frascati, fora vetado por Filipe V de España. Seica ao final Lambertini dixo aos cardeais: "Se desexades elixir a un santo, elixide a Gotti (cardeal do título de S. Pancrazio e patriarca titular de Xerusalén); se a un home de estado, a Aldovrandi (cardeal do título de S. Eusebio e arcebispo-bispo de Montefiascone-Corneto); se a un home honesto, elixídeme a min". Finalmente foi elixido papa o 17 de agosto de 1740 con 51 votos a favor e 50 en contra. Foi coroado oito días despois polo cardeal Carlo Maria de' Marini, protodiácono de S. Agata in Suburra. Compatibilizou o seu cargo supremo coa sede arcebispal de Bologna, que mantivo até 1754.

Actuación pontifical

A súa elección ao trono papal chegara nun momento de grandes dificultades, principalmente causadas polas disputas entre os estados romano-católicos e o papado en relación a esixencias dos gobernos para designar os bispos, en vez de deixar os nomeamentos á Igrexa. Bieito XIV logrou sobreporse á maioría. As disputas entre a Santa Sé e o Reino de Nápoles, Sardeña, España, Venecia, e o Imperio foron solucionadas mediante concordatos, nos que se mostrou quizais demasiado condescendente co regalismo dos seus monarcas.

Era un home moi do seu tempo, imbuído do espírito ilustrado, dunha grande erudición e aberto a todas as correntes culturais. Mantivo correspondencia con pensadores e científicos sen discriminación -son notorios os seus contactos co mesmo Voltaire-, até o punto de ser respectado e admirado tamén nos países protestantes (o anglicano Horace Walpole dedicoulle un soneto que cualificaba a Bieito XIV coma "o mellor dos papas"). Merece tamén atención a correspondencia que cruzou coa tsarina Catarina a Grande de Rusia e co rei Frederico II de Prusia, na que se pon de manifesto o seu mutuo interese pola ciencia e a cultura en xeral. Tomou baixo a súa protección persoal a científicos coma o matemático, astrónomo e filósofo Ruggiero Giuseppe Boscovich, o historiador e arqueólogo Angelo Maria Querini, o arqueólogo Johann Joachim Winckelmann, o polígrafo Ludovico Antonio Muratori ou a matemática Maria Gaetana Agnesi, á que chegou a ofrecer unha cátedra na Universidade de Bologna nunha época en que as mulleres non eran admitidas nin sequera coma alumnas.

Potenciou o ensino superior das ciencias en todos os seus territorios. Na universidade La Sapienza de Roma fundou cátedras de Física, Química e Matemáticas. Creou nesa cidade a Calcografía Pontificia, dotándoa dun fondo inicial mediante a adquisición do fondo de Domenico de' Rossi. Tamén instituíu a Pontificia Accademia Archeologica, á que encargou importantes escavacións e a restauración do Colosseo.

Creou na Universidade de Bologna unha escola de cirurxía e unha cátedra para o ensino da obstetricia, para a cal comprou a colección completa de modelos do profesor Giovanni Antonio Galli. Tamén fundou nesa cidade un museo arqueolóxico, ao que doou a súa importante colección de moedas do período imperial romano.

Bieito XIV mandou borrar do índice de libros prohibidos o De revolutione de Galileo Galilei, co que daba por definitivamente probada a teoría heliocéntrica do sistema solar. Tivo especial transcendencia a implantación, de forma pioneira en Europa, da vacina antivariólica en todos os Estados da Igrexa.

Desde o punto de vista doutrinal, non obstante, mostrouse intransixente cos costumes dos pobos que se ían incorporando á Igrexa. Probablemente o acto máis importante do seu pontificado foi a promulgación das famosas leis sobre as misións en dúas bulas papais, Ex quo singulari e Omnium solicitudinum. Nesas bulas denunciaba as prácticas misioneiras orientais, de acomodar usos e palabras cristiás aos ritos de culturas nativas co fin de asimilalas. Isto fora realizado extensamente polos xesuítas nas súas misións na China e a India. Un exemplo das cuestións condenadas é o culto ás estatuas dos antergos: "É inaceptable a honra que se lle dá aos antergos, ou é algo parecido á veneración católica aos santos?", e "pode un católico lexitimamente 'venerar' a un antergo que se sabía que non era cristián?". Esta intransixencia atrasou, incluso anulou en determinados lugares, a evanxelización de Extremo Oriente.

En 1741 autorizou a Congregación dos Pasionistas, e en 1749 a dos redentoristas.

Tivo un papado moi activo, reformando a educación dos sacerdotes, o calendario das festas da Igrexa, a liturxia e moitas institucións papais. No Brasil fundou as dioceses de São Paulo e Mariana en 1745. Concedeu o título de Rei Fidelísimo a Xoán V de Portugal, logo de recoñecelo coma soberano do seu país, independente de España trala revolución dos "Restauradores" de 1640. Co seu amigo Domenico Silvio Passionei, cardeal do título de S. Bernardo alle Terme e de S. Prassede, impulsou a catalogación da Biblioteca Vaticana á que incorporou os máis de 32.000 volumes do Palazzo della Consulta que Passionei reunira. Para esta biblioteca mandou traducir ao italiano aos grandes autores franceses e ingleses, tanto relixiosos coma profanos.

En 1742 ordenou a revisión do proceso contra Niccolò Paolo Andrea Coscia, cardeal do título pro illa vice de S. Maria in Dominica e arcebispo de Benevento, que fora condenado polo anterior papa Clemente XII por delitos económicos. Coscia foi finalmente absolto e reposto nos seus cargos.

Polo que respecta aos seus traballos intelectuais, reunidos en doce volumes, destacan De servorum Dei beatificatione et beatorum canonizatione (1734-1738), De synodo diocesana (1748) e De festis, de sanctorum Missae sacrificio (1748), obras mestras do dereito canónico que conservan a súa vixencia. Para os documentos pontificios de carácter pastoral e de ámbito universal, foi Bieito XIV quen retomou o nome de "encíclica".

Bieito XIV era un fumador empedernido: o que puido influír na decisión de eliminar os impostos sobre o tabaco e despoxar os farmacéuticos dos Estados da Igrexa do monopolio da súa comercialización.

Á marxe de anécdotas, trátase dun dos papas de maior cultura e solvencia intelectual, e, visto con perspectiva histórica, o seu pontificado figura entre os máis importantes da Igrexa católica.

Canonizacións

Durante o seu pontificado canonizou a Camilo de Lelis (1746), Pedro Regalado (1746) e a Ceslas de Cracovia (1748).

Morte

Faleceu o 3 de maio de 1758, e está sepultado no mausoleo que os cardeais que el creou mandaron erixir na Patriarcal Basílica Vaticana.

As profecías de San Malaquías refírense a el coma Animal rurale (o animal rural), facendo referencia á orixe rural e a que foi un gran traballador.

Encíclicas

• Ubi primum (3 de decembro de 1740)
• Non ambigimus (30 de maio de 1741)
• Pro eximia tua (30 de xuño de 1741)
• Quanta cura (30 de xuño de 1741)
• In suprema Universalis (22 de agosto de 1741)
• Quamvis paternae (26 de agosto de 1741)
• Satis vobis compertum (17 de novembro de 1741)
• Etsi minime (7 de febreiro de 1742)
• Certiores effecti (13 de novembro de 1742)
• Cum illud semper (14 de decembro de 1742)
• Quemadmodum preces (23 de marzo de 1743)
• Nimiam licentiam (18 de maio de 1743)
• Inter omnigenas (2 de febreiro de 1744)
• Cum semper oblatas (19 de agosto de 1744)
• In suprema Catholicae (20 de novembro de 1744)
• Cum multorum charitate (18 de febreiro de 1745)
• Libentissime quidem (10 de xuño de 1745)
• Gravissimum supremi (8 de setembro de 1745)
• Vix pervenit (1 de novembro de 1745)
• Quemadmodum nihil (16 de decembro de 1746)
• Accepimus praestantium?? (16 de xullo de 1746)
• Inter caetera (1 de xaneIro de 1748)
• Magnae nobis (29 de xuño de 1748)
• Annus qui hunc (19 de febreiro de 1749)
• Officii nostri (15 de marzo de 1749)
• Peregrinantes a Domino (5 de maio de 1749)
• Apostolica constitutio (26 de xuño de 1749)
• Gravissimo animi (31 de outubro de 1749)
• Inter praeteritos (3 de decembro de 1749)
• Benedictus Deus (25 de decembro de 1750)
• Celebrationem magni (1 de xaneiro de 1751)
• Prodiit jamdudum (30 de xaneiro de 1751)
• Elapso proxime anno (20 de febreiro de 1751)
• Providas Romanorum (18 de marzo de 1751)
• Magno cum animi (2 de xuño de 1751)
• A quo primum (14 de xuño de 1751)
• Cum religiosi aeque (26 de xuño de 1754)
• Quod provinciale (1 de agosto de 1754)
• Allatae sunt (26 de xullo de 1755)
• Quam ex sublimi (8 de agosto de 1755)
• Ex quo primum (1 de marzo de 1756)
• Ex omnibus christiani (16 de outubro de 1756)
• Quam grave (2 de agosto de 1757)

Sucesión apostólica

Artigo principal: Sucesión apostólica.

• Bieito XIV (entón Prospero Lorenzo Lambertini) (1724)
• Pietro Francesco Orsini (1675)
• Paluzzo Paluzzi Altieri degli Albertoni (1666)
• Ulderico Carpegna (1630)
• Luigi Caetani (1622)
• Ludivico Ludovisi (1621)
• Galeazzo Sanvitale (1604)
• Girolamo Bernerio (1586)
• Giulio Antonio Santorio (1566)
• Scipione Rebiba (1541)

Véxase tamén

Bibliografía

• Bertone SDB, Tarcisio. In governo della Chiesa nel pensiero di Benedetto XIV (1740-1758). Roma: LAS, 1977.
• Raybaud, Léon-Pierre. Papauté et ouvoir temporel sous les pontificates de Clément XII et Benoît XIV (1730-1758). París: Vrin, 1963.
• Rosa, Mario. "Benedetto XIV" en Enciclopedia dei Papi. Roma: Istituto della Enciclopedia Italiana, 2000, vol. III, pp. 446–461.
• Tarré, Josep. Un document del papa Benet XIV sobre el lul·lisme. Barcelona: Casa de Caritat, 1936.
• Pastor, Ludovico. Historia de los papas en la época de la monarquía absoluta. Volumen XXXV, (Benedicto XIV) (1740-1758) (Barcelona: Gustavo Gili, 1937).