Plinio Zaharra

Plinio Zaharra
	; Irudi gehiago
praefectus classis Misenensis (mul)
Procurator (en)
Bizitza
Jaiotza	Novum Comum (en) , 20(e)ko hamarkada
Herrialdea	Antzinako Erroma
Lehen hizkuntza	latina
Heriotza	Estabia, 79 (49/59 urte)
Heriotza modua	istripuzko heriotza: Sumendi-erupzioa
Familia
Aita	Gaius Plinius Celer
Ama	Marcella
Seme-alabak	ikusi Plinio Gaztea;
Haurrideak	ikusi Plinia Marcella (en) ;
Familia	ikusi Plinio Gaztea (iloba);
Hezkuntza
Hizkuntzak	latina; antzinako greziera
Irakaslea(k)	Apion; Antonius Castor (en)
Ikaslea(k)	ikusi Plinio Gaztea;
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, historialaria, naturalista, militarra, poeta, filosofoa, arte-historialaria, funtzionarioa eta buruzagi militarra
Lantokia(k)	Antzinako Erroma
Lan nabarmenak	ikusi Naturalis Historia;

Plinio Zaharra, egiazko izena Caius Plinius Secundus edo Gaius Plinius Secundus (Comum, gaur egungo Italia, 23 – Estabia, Ponpeiatik gertu, 79ko abuztuaren 25a), erromatar idazle, naturalista, historialari eta militarra izan zen.

Erroman ikasi eta gero eta hogeita hiru urte zuela, Germaniara joan zen bere guda karrera hasteko, hurrengo hamabi urteetan iraungo zuena. 57 urtean Erromara itzuli baino lehen, zalditeriaren komandantea zen. Erroman ikasteari ekin zion. 69 urteaz geroztik, Vespasiano enperadorearentzat zenbait kargu eduki zituen Germania eta Hispanian.

79 urteko abuztuaren 24an, Vesuvio mendiak Ponpeia suntsitu zuen erupzioa izan zenean, gertuko Misenon zegoen. Erupzioa gertutik ikusi nahi zuelako eta Napoliko golkoan arriskuan zeuden bere lagunak laguntzeko asmotan, galerak Estabiara bidali zituen. Han hil zen, nonbait itota, 56 urte zituela.

Lanak

Behatzaile zorrotza, Plinio Zaharrak zalditeriari buruzko tratatuak, Erromaren historia bat eta baita zenbait kronika historiko idatzi zituen.

Tamalez, ia bere lan guztiak galdu dira bat izan ezik: bere Historia Naturala (latinez: Naturalis Historia). Lan honetan irakurritako 2.000 libururen laburpena egiten du 37 liburutan. Historia Naturalean antzinako jakintza zientifikoa biltzen du, botanika, zoologia, mineralogia, medikuntza eta etnografia arloetan.

Ikus, gainera

Kanpo estekak

(Ingelesez) (Latinez) Naturalis Historiaren testua
(Frantsesez) Plinio Zaharraren edizioak

Datuak: Q82778
Multimedia: Plinius Maior / Q82778