Дуб коркавы

Дуб коркавы
Навуковая класіфікацыя
Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Букакветныя Сямейства:  Букавыя Род:  Дуб Від:  Дуб коркавы
Міжнародная навуковая назва
Quercus suber L.
Арэал
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   19430 NCBI   58331 EOL   1151259 IPNI   296785-1 TPL   kew-175312

Дуб коркавы (Quercus suber) — вечназялёнае дрэва сямейства букавых, паходзіць з паўднёва-заходняй Еўропы і паўночнай Афрыкі, шляхам інтрадукцыі з’явілася таксама ў іншых краінах Міжземнамор’я.

Апісанне

Дрэва дасягае вышыні 20 м, у шырыню дыяметрам да 1 м. Ствол і старыя галіны пакрыты цвёрдай тоўстай карой (коркам), якая перыядычна здымаецца ў прамысловых мэтах (раз у 9-12 гадоў). Лісце авальнае, скурыстае, ападае раз у 2-3 года. Квітнее амаль бесперапынна, за выключэннем летніх месяцаў.

Жалуды сядзяць па 1-3 штукі, на кароткай ножцы, утоеныя. Спеюць восенню. Прарастаюць хутка — за 2-5 дзён. У першыя гады расце павольна і патрабуе стараннага догляду. Цеплалюбівая і засухаўстойлівая расліна. Каранёвая сістэма глыбокая. Жыве да 200 гадоў і больш. Мае дэкаратыўнае значэнне.

Драўніна вельмі цвёрдая, дзякуючы чаму не мае выкарыстанне пры вытворчасці мэблі. Аднак часта выкарыстоўваецца пры апале ў камінах. Асаблівасцю дрэва з’яўляецца вогнеўстойлівая кара, дзякуючы чаму ствол амаль не зведвае значных пашкоджанняў пры лясных пажарах.

У прамысловасці

Для вытворчасці корка здымаецца толькі верхні пласт кары.

Асноўнае практычнае выкарыстанне гэта выраб корка. Для вытворчасці корка здымаецца толькі верхні пласт кары ствала і старых галін, таму «абразанне» зусім не шкодзіць дрэву. Прыкладна праз 10 гадоў кара цалкам аднаўляецца, і яе зноў здымаюць з дрэва. Яшчэ ў сярэднія вякі корак выкарыстоўваўся манахамі для ўцяплення сцен у халодных залах манастыроў. Дзякуючы сваёй структуры дрэва з’яўляецца адным з лепшых прыродных цепла і гукаізаляцыйных матэрыялаў. Асноўнай з тэхнічных уласцівасцяў з’яўляецца мяккая пругкасць корка (лёгка набывае першапачатковы від пасля дэфармацыі).

Партугалія вырабляе больш 50 % коркі ў свеце, галоўным чынам у яе паўднёвых правінцыях. Іншымі важнымі экспарцёрамі з’яўляюцца Іспанія, Алжыр, Марока, Францыя, Італія і Туніс. У пералічаных краінах агульная плошча коркавых дрэвастояў складае каля 25 тыс. км².

Корак, які выкарыстоўваецца для закупорвання вінных бутэлек, складае толькі 15 % ад агульнай колькасці.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).

Спасылкі

• APCOR Партугальская коркавая асацыяцыя Архівавана 29 снежня 2008. (англ.) (парт.)
• Дуб пробковый: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)