Teleskop

Dialäkt: Markgräflerisch (Ebringe)

Unter eme Teleskop verstoht mer hüt Instrument, wo elektromagnetischi Welle sammle un bündle chänne, zum witt entfernti Objekte vergrösseret betrachte z'chänne. Je nooch em Frequenz spektrum beziegigswiis em Wellelängeberiich vu dr elektromagnetische Strahlig underscheidet mer debi zwische

Röntgenteleskope
optische Teleskope (Spiegelteleskope, Linseteleskope)
Infrarotteleskope
Radioteleskope.

Früeher isch s'Wort Teleskop gliichbedütend mit Fernrohr gsi.

Vu dr Weltruumteleskope abgsähe, sin Teleskope uf d'Wellelängene vum Astronomische Fenster agwiise, also sälli Wellelänge, wo d'Erdatmosphäri durdringe chänne. E möglichst hoche un druchene Standort (Wasserdampf stört) isch debi vu Vordeil.

Um e Teleskop uf e astronomischs Objekt richte z'chänne, wird es uf ere Montierig abrocht. Säll trifft uf alli Arte vu Teleskope zue, Usnahme sind bispilswiis feststehendi Grossteleskope wie s Arecibo Observatorium oder Weltruumteleskope. Usserdem git's e riichhaltigs Teleskopzuebehör (lueg unte), anfange vu Filter bis hi zue unterschidlichste Okulare.

Dr Begriff Teleskop wird au hüffig noch witter verallgmeineret uf Instrumenter, wo zuer Himmelsbeobachtig igsetzt werre:

Neutrinoteleskope
Gravitationswelleteleskope
Teleskope zuer Beobachtig vu dr kosmische Strahlig

Witterhi wird dr Begriff Teleskop au fer entsprechend ufbauti optischi Baugruppe verwendet, wo nit dr Betrachtig vu ferne Gegeständ diene: E Teleskop cha z. B. zuer Strahlufwittig (Vergrössere vum Strahldurmessers) vu Laser verwendet werre um dr Strahl iber grösseri Entfernunge ibertrage z'chänne oder dem si Leistigsflussdichti z'verringere.

S' Wort Teleskop setzt sich zämme us dr grichische Wörter tele (fern) un skopein (betrachte).

Vorsichtsmassnahme

Bi dr Sunnebeobachtig dur e Teleskop muess zwingend e geeignete Sunnefilter verwendet werren. Geeigneti Sunnefilter sin Objektivsunnefilter, d. h. Sunnefilter, wo s'Liecht vor em Teleskop filtere, um e Iberhitzig vum Instrument z'verhindere. Die bi billige Komplettagebote mitgliferte Okularsunnefilter sind absolut ugeignet, wil si sich nooch am Fokus vum Teleskop befinde un dodur sehr heiss werre un somit zerspringe chänne. Wenn säll passiert, ischs Aug dr vollen, bündelte Sunneistrahlig ugschützt usgsetzt, was mit sehr hocher Wohrschinlichkeit zue schwere Augeschäde (Netzhüttverbrennige. Erblindig) füehrt.

Bedütendi Teleskope

Teleskope fer sichtbars Liecht

Die zuer Zitt grösste optische Teleskope mit Hauptspiegeldurmesser iber 8 m sin

Die zwei Keck-Teleskope vum Mauna-Kea-Observatorium uf Hawaii
Die vier Teleskope vum Very Large Telescope (VLT) in dr Atacama-Wüste in Chile
Die Gemini-Teleskope uf Hawaii un in Chile
S' Subaru-Teleskop uf Hawaii
S' Hobby-Eberly-Teleskop in Texas

Im Bau befindlich:

S' Southern African Large Telescope (SALT) in Südafrika
S' Large Binocular Telescope (LBT) in Arizona. (Fertigstellig: 2007)
S' Gran Telescopio Canarias uf La Palma, Kanarischi Insle, (Fertigstellig: 2006)

Grösseri Teleskope wie OWL sind in Planig.

Historisch bedütend isch under anderem.