Polatsk

Polatsk Полацк • Полоцк
Kaart	Wapen
	Vlag
Land	Belarus
Admin. gewes (woblast)	Witebsk
Stigting	862
Oppervlakte:
- Totaal	36,74 vk km
Hoogte bo seevlak	231 m
Bevolking:
- Totaal (2010)	82 800
- Bevolkingsdigtheid	2 253,7 /vk km
Tydsone	EET/ UTC +2
- Somertyd	EEST/ UTC +3
Burgemeester	Oeladzimir S. Tachyla
Amptelike Webwerf	polotskgik.by

Polatsk (dikwels ook gespel as Polotsk, Belarussies Полацк Polatsk of Полацак Polazak, Russies Полоцк Polotsk, Pools Połock, Litaus Polockas) is die oudste stad in Belarus en hoofstad van die gelyknamige rajon (distrik). Polatsk is in die noorde van die land aan die Daugava-rivier (Belarussies: Dzwina), sowat 250 km noord van Minsk, geleë.

Sint Sofiakatedraal aan die Dzwina-rivier se regteroewer

In administratiewe opsig maak Polatsk deel uit van die woblast (gewes) Witebsk. In die vroeë Middeleeue was Polatsk die politieke sentrum van een van die drie vorstedomme wat in die gebied van die huidige Belarus bestaan het. Hulle het hul historiese oorsprong in die Kiëf-Roes en word deur Belarus as sy historiese voorlopers beskou. Wes van Polatsk het 'n groot voorstad, Nawapolatsk, ontstaan. 'n Klein lughawe is 9 km suid van Polatsk gevestig.

Polatsk was steeds 'n belangrike handelsplek en vesting. In moderne tye het dit tot 'n spoorwegsentrum en nywerheidstad ontwikkel. Naas 'n olieraffinadery en petrochemiese aanlegte steun die plaaslike ekonomie op die vervaardiging van glasvesels asook hout- en voedselverwerking.

Polatsk se stadsbeeld word oorheers deur die Sint Sofiakatedraal wat oorspronklik tussen 1044 en 1066 in die historiese middestad ontstaan het en destyds met gelyknamige katedrale in Kijif en Nowgorod meegeding het. Groot dele van die katedraal is in oorlogstye vernietig en heropgebou, maar sy oostelike gedeelte en dele van die fondament dateer uit die ontstaantydperk.

Geskiedenis

Sakrale boukuns in Polatsk

Sy stigtingsdatum (862) maak van Polatsk nie net die oudste nedersetting in Belarus nie, maar ook een van die oudstes in die Slawiessprekende wêreld. Die stad is in sy stormagtige geskiedenis verskeie kere deur Wikings uit die noorde asook Kruisvaarders aangeval en ingeneem.

Polatsk was een van die vroeë Christelike sentrums van Kiëf-Roes. Dit is die geboorteplek van Euphrosyne van Polatsk, die eerste Wit-Russiese vrou wat deur die Kerk gekanoniseer is. Later, tussen die 10de en 13de eeue, was Polatsk die magtige middelpunt van die gelyknamige hertogdom. In 1307 is die stad by die Groothertogdom Litaue ingelyf, maar het in 1498 die status van selfregerende stad gekry. In 1563 is Polatsk deur Iwan die Verskriklike ingeneem, maar vyftien jaar later weer aan Litaue teruggegee.

Gedurende die Napoleontiese Oorloë het twee beslissende veldslagte naby die stad plaasgevind. Polatsk het in die vroeë 20ste eeu 'n bloeitydperk beleef. Vanaf 1941 is dit tydens Adolf Hitler se veldtog teen die Sowjetunie deur die Duitse Weermag beset en drie jaar later deur die Rooi Leër bevry. Vandag is die stad, wat in 2010 as Belarus se eerste "kultuurhoofstad" aangewys is, 'n gewilde toeristebestemming.