Gaan na inhoud

Alexis Weissenberg

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Alexis Weissenberg, 1947

Alexis Sigismund Weissenberg (Bulgaars: Алексис Сигизмунд Вайсенберг) (26 Julie 1929 – 8 Januarie 2012) was 'n Bulgaarsgebore Franse pianis.[1][2]

Vroeë lewe en loopbaan

[wysig | wysig bron]

Weissenberg was gebore in 'n Joodse gesin in Sofia, Bulgarye. Weissenberg het op die ouderdom van drie jaar begin klavierlesse neem van Pancho Vladigerov, 'n Bulgaarse komponis. Hy het sy eerste openbare uitvoering op die leeftyd van agt jaar gegee. In 1941 het hy en sy moeder gepoog om van die Duitse-besette Bulgarye na Turkye te ontsnap. Hulle was egter gevang en vir drie maande gevangene gehou in 'n saamgeflanste konsentrasiekamp in Bulgarye. 'n Duitse wag - wat dit geniet het om Weissenberg op 'n trekklavier te hoor Schubert speel - het hom en sy moeder inderhaas na die treinstasie geneem. Hy het die trekklavier deur die venster van die trein gegooi en hom en sy moeder "Sterkte" toegeskreeu. Hulle het 'n dag later veilig en ongedeerd in Istanboel aangekom.[3]

In 1945 het hulle na die Palestynse mandaatgebied (nou Israel) getrek, waar Weissenberg onder Leo Kestenberg gestudeer het en Beethoven saam met die Israel Filharmoniese Orkes onder leiding van Leonard Bernstein gespeel het. In 1946 het Weissenberg na die Juilliard Skool gegaan ten einde onder Olga Samaroff te studeer. Hy het ook onder Artur Schnabel en Wanda Landowska studeer. In 1947 het Weissenberg sy New Yorkse buiging saam met die New York Filharmoniese Orkes en George Szell gemaak met die speel van Rachmaninoff se Klavierconcerto No. 3 en met die Philadelphia Simfonieorkes en Eugene Ormandy, saam met wie Weissenberg die Leventritt Kompetisie gewen het. Tussen 1957 en 1965 het hy 'n uitgebreide sabbatsverlof geneem en einde te studeer en klas te gee. Weissenberg het sy loopbaan in 1966 hervat met 'n uitvoering in Parys. Later daardie jaar het hy Tsjaikofski se Klavierconcerto No. 1 in Berlyn onder leiding van Herbert von Karajan, gespeel, wat hom geprys het as "een van die beste pianiste van ons tyd".

Weissenberg[4] het regoor die wêreld meesterklasse in klavier gegee. Hy het met sy Meesterklas in Engelberg (Switserland), baie studente van die opkomende geslag pianiste gehad; met Kirill Gerstein, Simon Mulligan, Mehmet Okonsar [1], Nazzareno Carusi, Andrey Ponochevny, Loris Karpell, en Roberto Carnevale tussen hulle. Hy het klaviermusiek en 'n musiekblyspel, Nostalgie, gekomponeer wat by die Staatsteater van Darmstadt op 17 Oktober 1992 uitgevoer is.

Weissenberg het op 8 Januarie 2012 op die ouderdom van 82 in Lugano, Switserland, nadat hy vir geruime tyd aan Parkinson se siekte gely het, beswyk.[1] Hy was oorleef deur sy drie kinders, David, Cristina en Maria.[5]

Opgeneemde werke

[wysig | wysig bron]

Bryce Morrison, in "Gramophone", het Weissenberg se vroeë 1970s opname van die Liszt Sonate in B mineur as een van die mees opwindende en ook liriese weergawes van die werk beskryf.[verwysing benodig] Sy interpretasies van Schumann, Rachmaninoff, en baie werke deur Frédéric Chopin (insluitende sy volledige werke vir klavier en orkes, die Klaviersonates No. 2 & 3, nokturnes, en Walse is ook baie bekend.

Van sy ander noemenswaardige interpretasies was die van Johannes Brahms se Klavierconcerto No. 1 met Carlo Maria Giulini en Riccardo Muti, ("Les Introuvables d'Alexis Weissenberg", 2004), Rachmaninoff se Klavierconcerto No. 2 met Herbert von Karajan en die Berliner Philharmoniker, sowel as sy Klavierconcerto No. 3 met Georges Prêtre en die Chicago Simfonieorkes en Seiji Ozawa met die Boston Simfonieorkes (ook met Leonard Bernstein en die Orchestre National de France).

Weissenberg se 1965 rolprent-opname van Strawinski se Drie Bewegings uit Petrushka (geregisseer deur Åke Falck) was ook hoog aangeslaan. Toe Karajan die rolprent gesien het, het hy onmiddellik vir Weissenberg uitgenooi om aan 'n verfilmde uitvoering van Tsjaikofski se Eerste Klavierconcerto deel te neem, waar hy vir niemand minder nie as die groot Maestro Sviatoslav Richter vervang het.[6]

Geselekteerde diskografie

[wysig | wysig bron]

Audio

[wysig | wysig bron]
  • Bach: Goldberg Variasies
  • Bach: Jesu bleibet meine Freude (Koraal - aus: Herz und Mund und Tat und Leben BWV 147), Orfeo (CD)
  • Bartók: Klavierconcerto No. 2 met Eugene Ormandy en die Philadelphia Simfonieorkes RCA
  • Beethoven: Die Vyf Klavierconcertos met Herbert von Karajan en die Berliner Philharmoniker EMI (3 CDs)
  • Beethoven: Klaviersonates: "Pathétique, Maanligsonate en Appassionata"
  • Brahms: Klavierconcerto No. 1 (twee opnames, met Carlo Maria Giulini en Riccardo Muti, EMI
  • Brahms: Rhapsodie g-Moll op. 79 Nr. 2, Orfeo (CD)
  • Brahms: Étude F-Dur, Orfeo (CD)
  • Brahms: Sonates vir viool en klavier Nos. 1–3, met Anne-Sophie Mutter. EMI (CD)
  • Chopin: Klaviersonate No. 3, Ballade No. 4, Nokturnes. SWR Music (CD)
  • Chopin: Werke vir klavier en orkes. EMI (2 CDs)
  • Chopin: Die Nokturnes. EMI
  • Chopin: Klaviersonate Nos. 2 en 3 EMI
  • Debussy: Estampes, Suite Bergamasque, Kinderhoekie, L'Isle Joyeuse, ens. op Deutsche Grammophon
  • Debussy: Klavierwerke. Deutsche Grammophon (CD)
  • Franck: Simfoniese Variasies vir klavier en orkes (met Herbert von Karajan en die Berliner Philharmonier)
  • Haydn: Sonates Hob.XVI/20,37 & 52, RCA (LP)
  • Liszt: Klaviersonate in B mineur. Einsatz Records, Japan
  • Liszt: Valse impromptu A-Dur, Orfeo (CD)
  • Mozart: Klavierconcertos Nos. 9 en 21 met Giulini en die Weense Simfonieorkes
  • Moessorgski: Prente by 'n Uitstalling, Orfeo (CD)
  • Moessorgski: Prente by 'n Uitstalling, EMI
  • Prokofiëf: Klavierconcerto No.3 – Seiji Ozawa, Orchestre de Paris
  • Rachmaninoff: Volledige Preludes. RCA (CD)
  • Rachmaninoff: Klaviersonates Nos. 1, 2. Deutsche Grammophon (CD)
  • Rachmaninoff: Klavierconcerto No. 2 (met Herbert von Karajan en die Berliner Philharmoniker, 1972)
  • Rachmaninoff: Klavierconcerto No. 3 (drie verskillende opnames, met Georges Pretre, Seiji Ozawa en Leonard Bernstein)
  • Ravel: Klavierconcerto – Seiji Ozawa, Orchestre de Paris
  • Ravel: Le Tombeau de Couperin, Orfeo (CD)
  • Scarlatti: Sonates ('n Seleksie van 15) op Deutsche Grammophon
  • Schumann: Fantasie, op. 17. Orfeo (CD)
  • Schumann: "Karnaval" op.9, "Kinderszenen", Op. 15 (Toshiba-EMI)

Video

[wysig | wysig bron]

Boeke

[wysig | wysig bron]
  • Gustl Breuer/Henno Lohmeyer (Hrsg.): »Alexis Weissenberg. Ein kaleidoskopisches Porträt«. Rembrandt Verlag, Berlyn 1977.
  • Lettre d'Alexis Weissenberg à Bernard Gavoty, 1966
  • Weissenberg – Drei Onderhoude – 2012, Sofia

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ 1,0 1,1 "Alexis Weissenberg, Pianist of Fire and Ice, Dies at 82". The New York Times (in Engels). 9 Januarie 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Julie 2018.
  2. ↑ "Alexis Weissenberg". The Daily Telegraph (in Engels). 10 Januarie 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Mei 2019.
  3. ↑ "Alexis Weissenberg obituary". Los Angeles Times. 10 Januarie 2012. Besoek op 10 Januarie 2012.
  4. ↑ Jean-Pierre Thiollet, 88 notes pour piano solo, "Solo nec plus ultra", Neva Editions, 2015, p.51. ISBN 978 2 3505 5192 0.
  5. ↑ Barry Millington (12 Januarie 2012). "Alexis Weissenberg obituary". The Guardian (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Julie 2018. Besoek op 24 September 2014.
  6. ↑ Sarah Kirkup (10 Januarie 2012). "Pianist Alexis Weissenberg has died". Gramophone (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 September 2016. Besoek op 9 Januarie 2015.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Alexis_Weissenberg&oldid=2219667"