Ali Abdullah Saleh
Ali Abdullah Saleh | |
|---|---|
 | |
| Tổng thống Yemen | |
| Nhiệm kỳ 22 tháng 5 năm 1990 – 27 tháng 2 năm 2012 21 năm, 281 ngày | |
| Thủ tướng | Haidar Abu Bakr al-Attas Muhammad Said al-Attar Abdul Aziz Abdul Ghani Faraj Said Bin Ghanem Abdul Karim al-Iryani Abdul Qadir Bajamal Ali Muhammad Mujawar |
| Phó Tổng thống | Abd al-Rab Mansur al-Hadi |
| Tiền nhiệm | Chức vụ thiết lập |
| Kế nhiệm | Abd Rabbuh Mansur Hadi |
| Tổng thống Bắc Yemen | |
| Nhiệm kỳ 18 tháng 7 năm 1978 – 22 tháng 5 năm 1990 11 năm, 308 ngày | |
| Thủ tướng | Abdul Aziz Abdul Ghani Abdul Karim al-Iryani Abdul Aziz Abdul Ghani |
| Tiền nhiệm | Abdul Karim Abdullah al-Arashi |
| Kế nhiệm | Chức vụ bãi bỏ |
| Thông tin cá nhân | |
| Sinh | 21 tháng 3, 1947[1] Bayt al-Ahmar, Bắc Yemen (nay ở Yemen)[2] |
| Mất | 4 tháng 12, 2017 (70 tuổi) |
| Đảng chính trị | General People's Congress |
Ali Abdullah Saleh (tiếng Ả Rập: علي عبدالله صالح, ʿAlī ʿAbdullāh Ṣāliḥ; sinh ngày 21 tháng 3 năm 1947[3][note 1][4] – mất ngày 4 tháng 12 năm 2017) là một chính trị gia người Yemen. Ông từng là Tổng thống Cộng hòa Ả Rập Yemen (Bắc Yemen) từ tháng 7 năm 1978 sau vụ ám sát Tổng thống Yemen Ahmad al-Ghashmi,[5] đến ngày 22 tháng 5 năm 1990, khi ông trở thành tổng thống đầu tiên của Yemen sau khi Yemen thống nhất. Ông lãnh đạo đất nước cho đến khi ông từ chức vào ngày 25 tháng 2 năm 2012 sau cuộc Cách mạng Yemen. Thường được mô tả như một nhà độc tài, ông đã bị buộc tội cướp bóc hàng tỷ đô la từ quốc gia Ả Rập nghèo nhất trong suốt hai thập kỷ nắm quyền.[6][7]
Saleh giám sát sự phát triển của đất nước ông về mối quan hệ càng ngày càng sâu đậm hơn với các cường quốc phương Tây, đặc biệt là Hoa Kỳ, trong "Cuộc chiến chống Khủng bố" của họ. Vào năm 2011, sau khi "Mùa xuân Ả Rập" lan rộng khắp Trung Đông, bao gồm cả Yemen, thời kỳ nắm quyền của Saleh ngày càng trở nên không vững chắc cho đến khi cuối cùng ông bị lật đổ và buộc phải rời khỏi chức vụ Tổng thống vào năm 2012. Ông được thay thế bởi Abdrabbuh Mansur Hadi.
Vào tháng 5 năm 2015, Saleh đã liên minh công khai với Houthis (Ansar Allah) trong cuộc nội chiến Yemen,[8] trong đó một phong trào biểu tình phản đối và cuộc nổi dậy tiếp theo đã chiếm được thủ đô Sana'a của Yemen, khiến Tổng thống Abdrabbuh Mansur Hadi phải từ chức và bỏ chạy khỏi đất nước.
Vào tháng 12 năm 2017, ông tuyên bố rút quân khỏi liên minh với Houthis và thay vào đó nhập vào phe với những kẻ thù cũ của ông - Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Tổng thống Hadi.[9][10] Tuy nhiên, sau khi bị Houthis cáo buộc phản bội, ông đã bị giết bởi một tay bắn tỉa Houthis[11] trong khi cố gắng chạy trốn khỏi thủ đô Sana'a[12] giữa trận chiến năm 2017 nhằm tranh giành quyền kiểm soát Thành phố vào ngày 4 thánh 12 năm 2017[13][14].
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ “President Ali Abdullah Saleh Web Site”. Presidentsaleh.gov.ye. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 12 năm 2010. Truy cập ngày 18 tháng 11 năm 2010.
- ^ a b “YEMEN - Ali Abdullah Saleh Al-Ahmar”. APS Review Downstream Trends. ngày 26 tháng 6 năm 2006. Truy cập ngày 7 tháng 4 năm 2011.
- ^ https://www.alhurra.com/a/ali-saleh-yemen/405586.html
- ^ Encyclopedia of World Biography. Thomson Gale. 2006. Truy cập ngày 7 tháng 4 năm 2011.
- ^ “AFP: Yemen's Saleh formally steps down after 33 years”. Google. Truy cập ngày 3 tháng 3 năm 2012.
- ^ “Ali Abdullah Saleh's death will shake up the war in Yemen”. The Economist. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2017.
- ^ Riedel, Bruce (ngày 18 tháng 12 năm 2017). “Who are the Houthis, and why are we at war with them?”. Brookings (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 12 tháng 6 năm 2018.
- ^ “Yemen's Saleh declares alliance with Houthis”. Al Jazeera. Truy cập ngày 27 tháng 5 năm 2015.
- ^ “Yemen: Ex-President Ali Abdullah Saleh killed”. Al Jazeera. Truy cập ngày 4 tháng 12 năm 2017.
- ^ “Houthis claim takeover of Yemeni capital, president calls for 'all people' to rise against them”. RT International. Truy cập ngày 4 tháng 12 năm 2017.
- ^ Sputnik. “What Does the Death of Former President Saleh Mean for the Yemeni Civil War?”. sputniknews.com. Truy cập ngày 5 tháng 12 năm 2017.
- ^ The last hours of Yemen's Saleh
- ^ “Analysis: Yemen's ex-president Saleh's killing was 'revenge'”. Al Jazeera. Truy cập ngày 4 tháng 12 năm 2017.
- ^ Hakim Almasmari, Tamara Qiblawi and Hilary Clarke. “Yemen's former President Saleh killed in Sanaa”. CNN. Truy cập ngày 4 tháng 12 năm 2017.
Ghi chú
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ There is a dispute as to Saleh's date of birth, some saying that it was on ngày 21 tháng 3 năm 1942. See: Downing, Terry Reese (ngày 1 tháng 11 năm 2009). “Martyrs in Paradise”. AuthorHouse. Truy cập ngày 4 tháng 12 năm 2017 – qua Google Books.. However, by Saleh's own confession, he was born in 1947.