Mine sisu juurde

Maikop

Vikipedii-späi
Maikop
Майкоп (ven.)
Мыекъуапэ (adig.)
 Lidnanznam
 Flag
Valdkund Venäma
Eläjiden lugu (2024) 137,965 ristitud
Pind 69,64 km²
Maikop Майкоп (ven.) Мыекъуапэ (adig.)
Pämez' Gennadii Mitrofanov
(tal'vku 2021—)
Telefonkod +7−8772-xxx-xxx
Avtokod 01
Aigvö UTC+3 (MSK+0)


Lidnan kart (2021)

Maikop (ven.: Майко́п, adig.: Мыекъуапэ «jablokalangišton jogensu») om Venäman lidn da lidnümbrik valdkundan suvipäivlaskmas. Se om Adigejan Tazovaldkundan pälidn da kaikiš suremb lidn.

Eländpunktan aluz om pandud vl 1857. Se sai lidnan statusad vl 1870. Vspäi 1936 oli Adigejan avtonomižen agjan pälidnaks.

Maikop šingotase mašiništonsauvomižen (gidromanipulätorad, reduktorad) i sömsarakon tegimil (maidkombinat, lindkombinat, oluden tegim, limonadan fabrik), mugažo meckombinat, špagatan edheotand i kartonfabrik ratas lidnas.

Geografijan andmused

[vajehta | vajehtada lähtetekst]

Lidn sijadase tazovaldkundan keskuzpalas, Vaugedjogen oiktal randal (adig.: Шъхьагуащэ, Kubanin hurapol'ne bassein), 220 m ü.m.t. keskmäižel korktusel. Lähembaižed lidnad (orhal) oma Krasnodaran randan Apšeronsk 40 km suvipäivlaskmha i Belorečensk 30 km lodeheze.

Klimat om ven pehmed. Voden keskmäine lämuz om +11,3 C°, kezakun-elokun +19,4..+22,3 C°, tal'vkun-uhokun +0,1..+1,3 C°. Ekstremumad oma −24 C° (viluku) i +39 C° (eloku). Kezaaigan minimum om +5,5 C° (kezaku), tal'vaigan maksimum om +24 C° (uhoku). Ei voi panda halad kezakus-sügüz'kus (sügüz'kun minimum om +1 C°). Paneb sadegid 772 mm vodes, läz tazomäras kuidme, enamba semendkus-heinkus (70..89 mm) i kül'mkus-tal'vkus (69..75 mm), vähemba uhokus (41 mm). Hätkeline kuivaig voib tulda kezal. Voden keskmäine relätivine nepsuz om 72 %.

Hanskai-stanic (ven.: Ханская, adig.: Хъанхьабл, 11 752 rist. vl 2018), nell' žilod da koume futorad mülüdas lidnümbrikho Maikopan ližaks. Lidnümbrikon pind — 283,6 km².

Edeline municipaližen ühtnikan pämez' (Administracijan pämez') om Andrei Getmanov (tal'vku 2017 — 2021).

Vl 1939 lidnan ristitišt oli 55 871 eläjad, vl 1959 — 82 135 eläjad. Vn 2010 kaiken Venäman ravahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 144 249 ristitud, lidnümbrikon — 166 540 ristitud, tazovaldkundan koumandez. Kaikiš suremb lidnan ristitišt oli 167 300 eläjad vl 2000, sid' poleni lidnan territorijan vähendusen tagut. Vn 2020 augotišel kaik 141 475 ristitud elihe lidnas i 164 575 ristitud kaikes Maikopan lidnümbrikos.

Rahvahad (enamba 0,4 % vl 2010): venälaižed — 66,6 %, adigejalaižed — 17,0 %, armenijalaižed — 2,8 %, ukrainalaižed — 1,8 %, čerkesalaižed — 1,3 %, totarlaižed — 0,6 %, vaugedvenälaižed — 0,4 %, toižed rahvahad — 3,0 %, rahvahuden ozutandata — 6,5 %.

Ortodoksižen hristanuskondan Eläban Eziauguižen Stroican kafedraline päjumalanpert' (om saudud vodele 1888), nell' jumalanpertid[1] i časoun' oma olmas lidnas. Islaman Adigejan i Krasnodaran randan ohjandaikund i Halid Bin Sakr-al'-Kassimi-pämečet' sijadasoiš Maikopas. Armenižen jumalankodikundan «Surb Arutün»-jumalanpert' (Sündun Eläbzdusen) i protestantizman kuden kundan sauvused ratas lidnas.

Üläopendusen kaks' aluzkundad baziruišoiš lidnas: Adigejan valdkundaline universitet[2], Maikopan valdkundaline tehnologine universitet. Toižiden lidnoiden kahten akademijan i kahtenuniversitetan filialad ratas Maikopas. Viž kolledžad, industrialine i politehnine tehnikumad anttas professionališt keskopendust.

Lidnan kundaližen transportan shem (2013)

Trolleibusan i avtobusan maršrutad ratas lidnas. Om kaks' lendimpöudod Maikopas («Maikop» i «Hanskai»); nügüd' il'mlikund om sauptud.

Maikop-päraudtestancii radab lidnan pohjoižes vspäi 1910, avtobusstancii om saudud senno.

Tetabad sündnuded

[vajehta | vajehtada lähtetekst]
  • Aidamir Mugu (Aidamir Mugujev) (sünd. 1990) — adiglaine (čerkesalaine) mez', Venäman pajatai.
  • Anželika Načesova (sünd. 1982) — Venäman pajatai naine venän da adigejan kelil.
  1. Maikopan pühäpertid sobory.ru-saital. (ven.)
  2. Adigejan valdkundaližen universitetan sait (adygnet.ru). (ven.) (angl.)



Adigejan Tazovaldkundan lidnad
Adigeisk | Maikop


Venälaižen Federacijan subjektoiden pälidnad
Abakan | Alauz'lidn | Anadir' | Arhangel'sk | Astrahan' | Barnaul | Belgorod | Birobidžan | Blagoveščensk | Bränsk | Čeboksarad | Čeläbinsk | Čerkessk | Čit | Elist | Gatčin | Gorno-Altaisk | Groznii | Habarovsk | Hanti-Mansiisk | Irkutsk | Iževsk | Ivanovo | Jakutsk | Jaroslavl' | Jekaterinburg | Joškar-Ol | Kaliningrad | Kalug | Kazan' | Kemerovo | Kirov | Kizil | Kostrom | Krasnodar | Krasnogorsk | Krasnojarsk | Kurgan | Kursk | Lipeck | Magadan | Magas | Mahačkal | Maikop | Moskv | Murmansk | Nal'čik | Nar'jan Mar | Novosibirsk | Omsk | Orel | Orenburg | Penz | Perm' | Petropavlovsk Kamčatkal | Petroskoi | Piter | Pskov | Rostov Donal | Räzan' | Salehard | Samar | Saransk | Saratov | Siktivkar | Simferopol' (de fakto) | Sevastopol' (de fakto) | Smolensk | Stavropol' | Sur' Uz'lidn | Suvisahalinsk | Tambov | Tomsk | Tul | Tver' | Tümen' | Uf | Ulan Ude | Ul'janovsk | Vladikavkaz | Vladimir | Vladivostok | Volgograd | Vologd | Voronež