İçeriğe atla

Sürke

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sürke
BölgesiOrta doğu
TürüPeynir
Ana malzemelersüt,peynir mayası, za'atar, halep biberi

Sürke (Arapça: شنكليش shanklīsh veya شنغليش shanghlīsh), aynı zamanda chancliche, shinklish, shankleesh, sorke olarak da bilinir, Levanten mutfağında bir tür inek sütü veya koyun sütü peyniridir. Genellikle za'atar (zahter) ve Halep biberiyle kaplanan ve daha sonra olgunlaştırılan ve kurutulan yaklaşık 6 cm çapında toplar halinde oluşturulur. Sürke toplar halinde biçimlendirilmiş veya biçimlendirilmemiş olarak satılmaktadır.

Yörelere Göre Çeşitleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Antakya Sürkü (Antakya Çökeleği)

[değiştir | kaynağı değiştir]
Antakya Sürkü (Antakya Çökeleği)

Antakya Sürkü (çökeleği); asitliği ilerlemiş inek sütünün veya yayık altı ayranının kaynatılması ile elde edilen çökeleğe başta yörede "zahter" olarak bilinen ve dağlardan toplanan yabani kekik (Tymbra spicata var spicata) ile birlikte tuz, biber salçası ye isteğe bağlı olarak değişik baharatların (kırmızı acı biber-Capsicum annum, nane-Mentha, kimyon-Cuminum cyminum, kişniş-Coriandrum sativum L., mahlep-Prumus mahaleb L., yenibahar-Pimenta officianalis, zencefil-Zingiber officinale Roscoe, küçük Hindistan cevizi-Cocus nucifera L.,karanfil-Eugenia caryophyllata Thunb., karabiber-Piper nigrum L., tarçın-Cinnamomum sp., fesleğen-Ocimum basilicum L., rezene-Foeniculum vulgare Mill. var. dulce, çörekotu- Nigella sativa L. ve Nigella damescena L.) istenirse sarımsak (Allium satuvini L.) ilave edilip yoğrulması ile üretilir. Ürüne elle şekil verildiğinden, armut büyüklüğünde konik bir yapısı bulunmaktadır ve her bir Antakya Sürk topağı 150-200 ağırlığında, 5–7 cm taban çapındadır. Arapça "çökelek" anlamına da gelen “sürk” taze olarak genellikle kahvaltıda tüketilir. Antakya Sürkü (Antakya Çökeleği) Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[1][2]

Antakya Küflü Sürkü (Çökeleği)

[değiştir | kaynağı değiştir]

Antakya Küflü Sürkü küflendirilerek (küflü hali yörede “pişmiş” olarak adlandırılır) olgunlaştırılır. Bu süreçte peynir; görünüm, tat ve koku olarak değişime uğrar. Ancak diğer küflü peynirlerin aksine Antakya Küflü Sürkü (Çökeleği) küfler yüzeyden uzaklaştırıldıktan sonra tüketilir. Antakya Küflü Sürkünün şu an için endüstriyel üretimi bulunmamaktadır. Antakya Küflü Sürkü (Çökeleği) Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[3][4]

  1. ^ "ANTAKYA SÜRKÜ (ANTAKYA ÇÖKELEĞİ)" (PDF). 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Nisan 2021. 
  2. ^ https://www.ci.gov.tr/cografi-isaretler/detay/38274[ölü/kırık bağlantı]
  3. ^ "ANTAKYA KÜFLÜ SÜRKÜ (ÇÖKELEĞİ)" (PDF). 16 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Nisan 2021. 
  4. ^ https://www.ci.gov.tr/cografi-isaretler/detay/38362[ölü/kırık bağlantı]