İçeriğe atla

Çin'in özerk bölgeleri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Çin'deki özerk bölgeler sayfasından yönlendirildi)
Özerk bölge
自治区
Zìzhìqū
KategoriÜniter devlet
YerÇin Çin
Sayı5
Nüfus3.002.166 (Tibet) – 46.026.629 (Guangksi)
Yüzölçüm25.000 milkare (65.000 km2) (Ningksia) – 642.800 milkare (1.665.000 km2) (Sincan)
YönetimTek partili hükûmet
Alt bölümlerİl düzeyi şehir, İl, Aymak, Eyalet altı özerk il, Özerk il

Çin'de "özerk bölge" (Çince: 自治区; pinyin: zìzhìqū), üst düzey bir idari bölümdür. Özerk bölgeler Çin'deki eyaletler gibi kendi yerel hükûmetine sahiptir, ancak özerk bölgeler daha fazla yasama hakkına sahiptir. Özerk bölge, belirli bir azınlığın nüfusunun daha yüksek olduğu bir azınlık varlığıdır.

İç Moğolistan özerk bölgesi 1947 yılında kuruldu; Sincan ise 1955 yılında özerk kılındı; 1958 yılında Guangksi ile Ningksia ve 1965'te Tibet özerk oldular.

Özerk bölgeler listesi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Etnik
grup
Türkçe isim Basitleştirilmiş Çince
Pinyin
Yerel isim
(Dil)
Kısaltma Başkent
Zhuang Guangksi Zhuang Özerk Bölgesi 广西壮族自治区
Guǎngxī Zhuàngzú Zìzhìqū
Gvangjish Bouxcuengh Swcigih (Zhuangca)
Guì
(GZAR)
Nanning
(南宁; Nanzningz)
Moğol İç Moğolistan Özerk Bölgesi
(Nei Mongol Özerk Bölgesi)
内蒙古自治区
Nèi Měnggǔ Zìzhìqū
ᠦᠪᠦᠷ ᠮᠣᠩᠭᠤᠯ ᠤᠨ ᠥᠪᠡᠷᠲᠡᠭᠡᠨ ᠵᠠᠰᠠᠬᠣ ᠣᠷᠣᠨ
Öbür mongγol-un öbertegen zasaqu orun (Moğolca)
內蒙古
Nèi Měnggǔ
(IMAR)
Huhhot
(呼和浩特; ᠬᠥᠬᠡᠬᠣᠲᠠ)
Tibetli Tibet Özerk Bölgesi
(Xizang Özerk Bölgesi)
西藏自治区
Xīzàng Zìzhìqū
བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས།
Poi Ranggyong Jong (Tibetçe)

Zàng
(TAR)
Lhasa
(拉萨; ལྷ་ས།)
Uygur Sincan Uygur Özerk Bölgesi 新疆维吾尔自治区
Xīnjiāng Wéiwú'ěr Zìzhìqū
شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى
Xinjang Uyĝur Aptonom Rayoni (Uygurca)

Xīn
(XUAR)
Urumçi
(乌鲁木齐; ئۈرۈمچی)
Hui Ningksia Hui Özerk Bölgesi 宁夏回族自治区
Níngxià Huízú Zìzhìqū
Huiler Çince konuşur.
Níng
(NHAR)
Yinchuan
(银川)
İdari Bölüm Ulusal Oran (%) 2010 Nüfus Sayımı[1] 2000 Nüfus Sayımı[2] 1990 Nüfus Sayımı[3] 1982 Nüfus Sayımı[4] 1964 Nüfus Sayımı[5] 1954 Nüfus Sayımı[6]
Guangksi 3,5 46.026.629 43.854.538 42.245.765 36.420.960 20.845.017 19.560.822
İç Moğolistan 1,9 24.706.321 23.323.347 21.456.798 19.274.279 12.348.638 6.100.104
Ningksia 0,5 6,176,900 5.486.393 4.655.451 3.895.578 * *
Sincan 1,6 21.813.334 18.459.511 15.155.778 13.081.681 7.270.067 4.873.608
Tibet 0,2 3.002.166 2.616.329 2.196.010 1.892.393 1.251.225 1.273.969

Özerk bölgelerin etnik yapılanması (%, 2000)

[değiştir | kaynağı değiştir]
İdari bölüm Etnik Grup Han Çinliler En Büyük Üçüncü Etnik Grup
Sincan (Uyghur) %45,21 %40,58 %6,74 (Kazak)
Tibet (Tibetli) %92,8 %6,1 %0,35 (Hui)
İç Moğolistan (Moğol) %17,13 %79,17 %2,14 (Mançu)
Ningksia (Hui) %33,9 %65,5 %1,16 (Mançu)
Guangksi (Zhuang) %32,0 %62,0 %3,0 (Yao)

Not: "En Büyük Üçüncü Etnik Grup" sütününde söz konusu etnik grup parantez içinde veriliyor.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]