Ispageti

Lutong ispageti na wala pang pampalasa.

Ispageti

Ang ispageti o espageti ay mahaba, manipis at silindrikong pasta na nagmula sa Italya. Ito ay gawa sa harina at tubig. Ang Italian Dried ispageti ay gawa sa durum wheat, ngunit sa ibang bansa, ibang uri ng harina ang ginagamit sa paggawa nito. Noong una, 50 cm (o 20 ins) ang haba ng ispageti, ngunit umikli ito sa huling kalahati ng ika-20 siglo. Ngayon, ang ispageti ay karaniwang 25–30 cm (o 10–12 in) na lang. Nakabase sa haba ang magiging luto nito, mula sa ispageti na may keso at paminta o bawang at mantika hanggang sa ispageti na may kamatis, karne at iba pang sarsa.

Etimolohiya

Ang ispageti (spaghettti) ay halaw sa plural ng salitang Italyano na spaghetto (o maliit na spago), na ang ibig sabihin ay "manipis na tali".

Ispageti

Pinagmulan

Sa kanluran, partikular sa katimugang bahagi ng Italy, unang ginawa ang mahaba at manipis na ispageti noong ika-12 siglo. Nagsimulang sumikat ito sa buong Italy noong ika-19 siglo kung kailan itinatag ang mga pabrikang pagawaan nito, na nagbigay-daan sa pagkakaroon ng malawakang produksiyon nito sa merkado. Sa Estados Unidos, ang ispageti ay nabili sa mga restawran bilang ispageti Italienne (noodles na babad na babad sa tubig at sinabawan ng tomato sauce) noong katapusan ng ika-19 siglo. Ilang dekada pagkatapos, ito ay inihanda na na may bawang at paminta. Kalaunan, ang mga delatang ispageti, kasangkapan sa paggawa ng ispageti at ispageti na may meatballs ay naging tanyag sa U.S. kaya naging pikolete ang ispageti doon.

Paghahanda

Pinakukuluang ispageti

Sa isang palayok ng kumukulong tubig (5 litro para sa 2 katao) iniluluto ang pasta. Isa o dalawang minuto pagkatapos ilagay ito sa palayok, hinahaluan ito ng isa o dalawang kutsarang asin. Pagkatapos ng 10-15 minuto (depende sa nakatatak sa pakete nito), sinasala ang ispageti gamit ang salaan (o scolapasta sa Italian).

Paghahanda

Klasikong ispageting Carbonara.

Isang simbolo ng Italian cuisine ang ispageti na madalas may tomato sauce at iba't-ibang mga herba katulad ng oregano at Balanoy, Olive Oil, karne, o gulay. Maaari itong ihanda na may Bolognese Sauce, Alfredo at Carbonara at nilalahugan ng ginadgad na keso, tulad ng Pecorino Romano, Parmesan at Asiago.

Mga Tala

Ang tala para sa pinakamalaking mangkok ng ispageti ay nakamit noong Marso 2009 at nareset noong Marso 2010 nang pinuno ang isang palanguyan o swimming pool ng humigit 13,780 pounds (o 6,251 kg) ng ispageti sa isang restawran sa Garden Grove, Buca di Beppo, sa labas ng Los Angeles.