Rosario, Cavite

Rosario Bayan ng Rosario
Bayan
Mapa ng Cavite na nagpapakita ng lokasyon ng Rosario
Rosario Lokasyon sa Pilipinas
Mga koordinado: 14°25′N 120°51′E
Bansa	Pilipinas
Rehiyon	Calabarzon (Rehiyong IV-A)
Lalawigan	Kabite
Distrito	Unang Distrito ng Cavite
Mga barangay	20 (alamin)
Pagkatatag	1845
Pamahalaan
• Punong-bayan	Jose Voltaire V. Ricafrente III
• Pangalawang Punong-bayan	Antionio H. Luna, Jr.
• Manghalalal	93,315 botante (2022)
Lawak
• Kabuuan	7.61 km2 (2.94 milya kuwadrado)
Populasyon  (Senso ng 2020)
• Kabuuan	110,807
• Kapal	15,000/km2 (38,000/milya kuwadrado)
• Kabahayan	31,510
Ekonomiya
• Kaurian ng kita	ika-1 klase ng kita ng bayan
• Antas ng kahirapan	7.69% (2021)
• Kita	₱981,144,190.56 (2022)
• Aset	₱2,019,577,208.12 (2022)
• Pananagutan	₱346,660,149.59 (2022)
• Paggasta	₱850,600,057.12 (2022)
Kodigong Pangsulat	4106
PSGC	042117000
Kodigong pantawag	46
Uri ng klima	Tropikal na monsoon na klima
Mga wika	wikang Tagalog
Websayt	rosariocavite.gov.ph

Ang Bayan ng Rosario ay isang mataas na urbanisadong bayan sa lalawigan ng Cavite, Pilipinas. Ayon sa senso ng 2020, ito ay may populasyon na 110,807 sa may 31,510 na kabahayan.

Ang Rosario ay isa sa dalawampung bayan na napapaloob sa lalawigan ng Cavite. Ang pangunahing kabuhayan sa bayang ito ay ang paghuli at pagtinda ng mga yamang dagat tulad ng isda, tahong, alimasag at iba pa dahil malapit ito sa dalampasigan. Bukod sa pagtinda ng mga yamang dagat, kilala rin ang Rosario sa paggawa ng asin. Dahil dito, ang Rosario ay tinatawag din sa kanyang palayaw na Salinas. Ang pangalan na Rosario ay kailan lang na bininyagan sa bayan. Ang Rosario ay unang tinatawag na Marcella ng mga prayle noong nasasakupan pa ng mga Kastila ang Pilipinas. Ang pangalan na Marcella ay nagmula sa salitang Kastila na mar na nangangahulugang dagat.

Noong 1845, ang Rosario (Salinas Marcella) ay dating pangalawang pinakamaliit na bayan sa lalawigan. Ngunit sa ngayon, ang Rosario ay kinikilalang isa sa mga pinakamaunlad na bayan sa lalawigan ng Cavite.

Mga Barangay

Ang bayan ng Rosario ay nahahati sa 20 barangay.

Silangan I Bagbag I Kanluran Ligtong I Ligtong II Muzon I Poblacion Sapa I Tejeros Convention Wawa I

Ligtong III Bagbag II Ligtong IV Muzon II Sapa II Sapa III Sapa IV Silangan II Wawa II Wawa III

Mga opisyal

• Alkalde: Jose Voltaire Villanueva Ricafrente III
• Bise-alkalde: Antionio Honrada Luna, Jr.

Mga Sangguniang Bayan

• Christopher Posadas Go
• Raul Jose Hernandez
• Pio Abutin Vivo
• Porfirio Quinto Enriquez
• Lamberto Patriarca Cuello
• Ethel Ricafrente Andico - Malabanan
• ABC President: Crisanto Nazareno
• SKF President: Bryan B. Aquino

Mga Naging Alkalde

• Gobernadorcillos
  • 1845 - Jacinto Jimenez
  • 1846 - Pablo Buendia
  • 1847 - Ventura Caldeira
  • 1848 - Jacinto Jimenez
  • 1849 - Adriano Zacarias
  • 1850 - Reducindo Cruz
  • 1851 - Pablo Buendia
  • 1852 - Jacinto Jimenez
  • 1853 - Reducindo Buenviaje
  • 1854 - Roberto Jimenez
  • 1855 - Lino Ner
  • 1856 - Lino Ner
  • 1857 - Benito Atangan
  • 1858 - Isidoro Gonzales
  • 1859 - Natalio Buenaflor
  • 1860 - Tomas Panganiban
  • 1861-1862 - Isidoro Gonzales
  • 1863-1864 - Lino Ner
  • 1865-1866 - Bernabe Raqueno
  • 1867-1868 - Lino Ner
  • 1869-1870 - Juan Buendia
  • 1871-1872 - Benito Atangan
  • 1873-1874 - Basilio Copon
  • 1875-1877 - Lino Ner
  • 1878-1879 - Bernabe Raqueno
  • 1880-1881 - Mariano Odvina
  • 1882-1883 - Francisco Prudente
  • 1884-1885 - Ciriaco Abutin
  • 1886-1887 - Pantaleon Raqueno
  • 1888- - Francisco Sales
  • 1889-1890 - Mariano Punzalan
  • 1891-1892 - Pablo Raqueno
• Capitan Presidents
  • 1893 - Roman Bulda
  • 1894 Marcelo Rodriguez
  • 1895-1898 - Catalino Abueg
• Presidente Municipal
  • 1899-1900 - Catalino Abueg
  • 1901-1905 - Andres Ner
  • 1906-1907 - Benigno Santi
  • 1908-1909 - Andres Villanueva
  • 1910-1912 - Andres Giongco
  • 1913-1915 - Pascual Jimenez
  • 1915-1922 - Julio Mata
  • 1922-1925 - Andres Giongco
  • 1925-1930 - Julio Mata
  • 1930-1934 - Narciso Jimenez Ner
• Municipal Mayors
  • 1934-1837 - Julio Mata
  • 1938-1941 - Jose Castro
  • 1942-1943 - Agustin Abadilla
  • 1944-1945 - Julio Mata
  • 1945 - Narciso Jimenez Ner
  • 1946 - David Jimenez
  • 1947 - Julio Mata
  • 1948-1951 - David Jimenez
  • 1952-1959 - Antonio Guhit
  • 1960-1963 - Pedro Giongco
  • 1964-1978 - Calixto Enriquez
  • 1978-1980 - Agripina Abueg
  • 1980-1986 - Calixto Enriquez
  • 1986-1988 - Oscar Reyes
  • 1988-1992 - Ernesto Andico
  • 1992-1998,2007-2016,2019-2020 - Jose Ricafrente, Jr.
  • 1998-2007 - Renato Abutan
  • 2016-2019,2020-Kasalakuyan - Jose Ricafrente III

Relihiyon

Romano Katoliko ang karaniwang relihiyon ng mga taga-Rosario. Mayroong dalawang Simbahang Katoliko ang Bayan ng Rosario. Isa sa Poblacion, ang Parokya ng Santissimo Rosario de Caracol at sa Ligtong, ang Parokya ng San Isidro Labrador.

Heograpiya

Ang Rosario ay napapaligiran sa hilagang at hilagang-silangan ng Noveleta, sa timog ang Tanza, at sa kanluran at timog-kanluran ay ang Look ng Maynila. Matatagpuan ang Rosario mahigit na 30 km patimog mula sa Maynila, 20 km pahilaga mula sa kapital ng probinsiya, ang Lungsod ng Trece Martires at 17 km patimog at patimog-kanluran mula sa Lungsod ng Cavite. Ang Rosario ay maaring dayuhin sa pamamagitang ng mga sasakyang panlupa at pandagat (bangka).

Kabuhayan at ekonomiya

Mga sardinas na binibilad sa ilalim ng araw sa barangay Wawa Dos

Ang pangalawa sa pinaka maliit na nayon sa lalawigan ng Cavite, ang Rosario, ay ngayon isa sa "pinakamalaki" hindi dahil sa kalawakan nito ni hindi rin sa kabuuang ipon kung hindi dahil sa malaking biglaang pagunlad at pagbago ng pamahalaan, lipunan, kultura, at kabuhayan mula noong 1845.

Ang Rosario ay unang nabahagi sa San Francisco de Malabon na sa ngayon ay Gen. Trias, at tinawag itong "Tejero" ng mga Kastila. Ang pangalan na "Tejero" ay maaaring nanggaling sa salitang kastila na "tejer" (na ang ibig sabihin ay "habi") dahil sa paghahabi ng mga kababaihan ng mga lambat para maabot ang pangangailangan ng mga mangingisda, ang pangunahing hanapbuhay, sa nayon. Nakikilala rin ang bayan sa pangalan na "Salinas" na nagmula sa salitang Kastila na "sal" (na ang ibig sabihin ay asin) dahil sa paggagawa ng asin at patis, na bukod sa pangingisda, isa sa pinakamalaking pagkakabuhayan ng bayan. Ang nayong ito ay nakilala rin sa pangalan na Marcelles o Marcella na nagmula sa salitang Kastila na mar (na ang ibig sabihin ay dagat) dahil sa kalapitan nito sa dagat.Dito sa Bayan ng Rosario, matitikman ang tanyag at pinakamasarap na "TINAPANG SALINAS".

Himno ng Rosario

Ang himno ng Rosario ay isinulat at kinompows ng Kagalang - galang na Alkalde ng Bayan ng Rosario na si Atty. Jose "Nonong" M.Ricafrente, Jr. para sa 150th Anibersaryo ng Rosario, Kabite noong 1995.

Mahal ko ang Rosario
Ito ang aking bayan
Dagat ang aming langit
At gabay n'ya ring buhay

Tayo'y magkapit bisig
Tungo sa 'ting pangarap
Isang bayang tahimik,
Masaya, at maunlad

Kasaysayan

Ayon sa unang bersyon, ang imahe ng Madonna and The Child ay nakita ng ilang kabataan na namamayagpag sa may dalampasigan. Kinuha nila ito at ginawang laruan na pagkatapos ay tinatago sa damuhan na malapit sa dagat. Pero sa bawat oras na sila'y magbalik para paglaruan ang imahe, nakikita na lamang nila ito na muling lumulutang sa dagat na parang hinihintay silang maglangoy. Nagtaka ang mga kabataan kung paano nangyari iyon at hindi nila ito mapaliwanag.

Ilang araw ang makalipas, nalaman ng mga matatanda ang tungkol sa imahe. Kinuha nila ito at inilagay sa isang kubo na gawa sa nipa para maipamahagi sa publiko. Hindi nagtagal at ang reputasyon ng imahe ay lumaganap sa iba't ibang lugar. Sa tindi ng pananampalataya ng mga tao, dulot ng imahe, ginawa nila itong patrona ng bayan. Dahil rin dito ay naiba na ang pangalan ng bayan mula sa SALINAS MARCELLA papunta sa ROSARIO.

Ayon naman sa pangalawang bersyon ang imahe ng Madonna and The Child ay nakita sa isang puno ng Sampaloc. Nagpasya ang mga tao na gumawa ng isang maliit na kapilya para maging bahay ng imahe na kung saan din idaraos ang isang piyesta na nakasaalang-alang sa La Nuestra Señora Virgen del Santissimo Rosario, Reina de Caracol sa bawat unang Linggo ng Oktubre ng bawat taon. (Source: Medina's M.A. Thesis, p.ixx)

Ayon sa pangatlong bersyon, ayon sa pananaliksik ni Rev. Fr. Virgilio Saenza Mendoza, noong panahon ng mga Kastila, mayroon isang malakas na bagyo na sumira sa mga bahay at kabuhayan ng mga tao na nakatira sa baybayin ng Maynila. Maraming manlalayag ang naapektuhan ng malalakas na hangin sa gitna ng karagatan. Isa sa mga bangkang ito ay isang bangkang galing sa Mindoro, na naglalaman ng maraming kagamitan. Ang mga manlalayag na nakasakay rito, dulot ng takot sa posibleng pagkamatay, ay tinali ang kanilang mga katawan sa bangka. Subalit ang kapitan ng bangka ay pumasok sa kaban ng bangka para kumuha ng mga kagamitan na puwedeng maisalba. Habang nasa loob, napansin niya ang isang litrato ng Birhen ng Santo Rosario na nakasabit sa dingding. Nagdasal siya sa imahe na iligtas siya at ang kaniyang mga kasamahan sa kapahamakan kapalit ng pagpapatayo ng isang kapilya na alang-alang sa Birhen sa oras na sila'y makaapak muli sa lupa.

Edukasyon

Elementary

• Bible Christian Academy (Cuevas Subd.)
• Rosario Elementary School
• Agustin Abadilla Elementary School
• David Jimenez Elementary School
• Ligtong Elementary School
• Silangan Elementary School
• Bagbag Elementary School (Greenfields Subd.)
• Bagbag Elementary School (Sunrise Subd.)
• Tejeros Elementary School

High School

• Isaac Librada Andico Mem. School
• Rosario Institute
• Rosario National High School (Formerly Known As Agustin Abadilla High School)
• STI High School - Rosario
• Cavite State University (formerly Known as Cavite College of Atrs and Trade CCAT)High School Dept.
• BagBag National High School

College

• Academy for Computer Elite Studies
• Cavite State University - Rosario Campus
• Imus Computer College Rosario Branch Naka-arkibo 2016-11-19 sa Wayback Machine.
• STI College - Rosario Branch

Demograpiko

Senso ng populasyon ng
Rosario

Taon	Pop.	±% p.a.
1903	6,601	—
1918	7,117	+0.50%
1939	9,894	+1.58%
1948	11,894	+2.07%
1960	16,227	+2.62%
1970	23,817	+3.91%
1975	28,725	+3.83%
1980	33,312	+3.01%
1990	45,405	+3.15%
1995	54,086	+3.33%
2000	73,665	+6.85%
2007	94,228	+3.45%
2010	92,253	−0.77%
2015	110,706	+3.53%
2020	110,807	+0.02%
Sanggunian: PSA

Mga panlabas na kawing

• Philippine Standard Geographic Code Naka-arkibo 2012-04-13 sa Wayback Machine.
• 2010 Philippine Census Information Naka-arkibo 2012-06-25 sa Wayback Machine.