Petar Matić Dule

Za ostale upotrebe, v. Petar Matić.

Petar Matić Dule
Petar Matić Dule
Datum rođenja	6. 7. 1920. (1920-07-06)
Mesto rođenja	Irig Kraljevina SHS
Datum smrti	4. oktobar 20204.
Mesto smrti	Beograd, Srbija
Profesija	vojno lice
Član KPJ od	juna 1940.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska narodna armija 1941 — 1980.
Čin	General-pukovnik
Narodni heroj od	20. decembra 1951.
Odlikovanja	Orden narodnog heroja Orden jugoslovenske zvezde Orden ratne zastave Orden zasluga za narod sa zlatnim vencem Orden bratstva i jedinsta Orden narodne armije Orden za vojne zasluge Orden partizanske zvezde Orden zasluga za narod sa srebrnim vencem Orden za hrabrost Orden za hrabrost Partizanska spomenica 1941.

Petar Matić Dule (Irig, 6. jul 1920 — Beograd, 4. oktobar 2024 ) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, general-pukovnik JNA i posljednji živi narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Rođen je 6. jula 1920. godine u Irigu. Potiče iz imućne zemljoradničke porodice. Osnovnu školu je završio u rodnom mestu i do početka Drugog svetskog rata se bavio zemoljoradnjom. Družeći se sa mladim radnicima i studentima, upoznao se sa idejama radničkog pokreta i juna 1940. godine je postao član Komunističke partije Jugoslavije.

Posle Aprilskog rata i okupacije Kraljevine Jugoslavije, 1941. godine, Petar je, kao sekretar Mesnog komiteta, a potom i sekretar Sreskog komiteta KPJ za Irig i član Štaba za pripremanje ustanka, vrlo aktivno radio na organizovanju ustanka u Sremu. Kada je formirana Iriška partizanska četa, postao je njen prvi politički komesar. U leto 1942. godine za vreme velike neprijateljske ofanzive na Frušku goru, bio je tokom proboja ranjen u nogu. Po odlasku glavnine Sremskog partizanskog odreda u istočnu Bosnu, on je sa njegovim Četvrtim bataljonom ostao u Sremu. U prvo vreme je bio zamenik, a potom i komandant ovog bataljona.

Polovinom maja 1943. godine postavljen je za komandanta Treće grupe vojvođanskih udarnih bataljona, od kojih je kasnije formirana Treća vojvođanska udarna brigada. Zajedno sa Štabom brigade organizovao je veći broj zaseda, napada na naseljena mesta i komunikacije, koje su uspešno izvele jedinice brigade u Sremu i istočnoj Bosni. Nakon neuspelog napada na neprijateljski garnizon u Brčkom, novembra 1943. godine, vratio se u Srem, gde je preuzeo dužnost komandanta Sremskog partizanskog odreda.

Za komandanta Šeste vojvođanske udarne brigade postavljen je aprila 1944. godine. U borbama ove brigade sa Nemcima na Fruškoj gori 17. jula 1944. godine, bio je ranjen u grudi i ubrzo prebačen u Italiju, na lečenje. Po povratku u zemlju, bio je postavljen za komandanta Sremske operativne zone pri Glavnom štabu NOV i PO Vojvodine.

Posle oslobođenja Beograda, novembra 1944. godine, upućen je na školovanje u Sovjetski Savez, gde je 1945. godine završio Višu vojnu akademiju „Vorošilov“. Po završetku školovanja i povratku u oslobođenu Jugoslaviju, završio je i Višu vojnu akademiju JNA, 1954. godine. Obavljao je razne odgovorne dužnosti u Jugoslovenskoj narodnoj armiji - bio je komandant 51. vojvođanske i Četvrte krajiške divizije, načelnik Štaba korpusa i načelnik odeljenja u Generalštabu, načelnik Ratne škole JNa, prvi zamenik načelnika Generalštaba, pomoćnik saveznog sekretara za narodnu odbranu i podsekretar u Saveznom sekreterijatu za narodnu odbranu i dr. Kasnije se nalazio na dužnosti predsednika Komisije za opštenarodnu odbranu i društvenu samozaštitu pri Predsedništvu Centralnog komiteta Saveza komunista Jugoslavije. Penzionisan je 31. decembra 1980. godine u činu general-pukovnika.

Za člana Centralnog komiteta Saveza komunista Jugoslavije, biran je od Petog kongresa, a za na Sedmom kongresu SKS izabran je za člana Stalnog dela Konferencije Saveza komunista Jugoslavije. Bio je i član Opunomoćstva CK SKJ za JNA. Biran je za narodnog poslanika Skupštine Srbije i Savezne skupštine, u više saziva. Od 1982. do 1986. bio je član Predsedništva CK SKJ. U proleće 1988. izabran je za predsednika Saveznog odbora SUBNOR, a u oktobru iste godine je smenjen zbog sukoba sa rukovodstvom SR Srbije. Kasnije je podneo ostavku i na članstvo u CK SKJ.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su - Orden jugoslovenske zvezde s lentom, Orden ratne zastave, dva Ordena za hrabrost, Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem, Orden partizanske zvezde sa srebrnim vencem, Orden zasluga za narod sa zlatnom zvezdom, Orden zasluga za narod sa srebrnim zracima, Orden narodne armije sa lovorovim vencem, Orden narodne armije sa zlatnom zvezdom, Orden za vojne zasluge sa velikom zvezdom i dr. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 20. decembra 1951. godine.

Literatura

• Vojna enciklopedija (knjiga peta). Beograd 1973. godina
• Narodni heroji Jugoslavije. „Mladost“, Beograd 1975. godina.

Spoljašnje veze

• Danas.rs: Zaboravljeni devedesetogodišnjaci (26. XII 2011)