Mihalj Servo

Mihalj Servo
Mihalj Servo
Mesto rođenja	Veliki Bečkerek Austrougarska
Datum smrti	19. 9. 1941. (40 godina)
Mesto smrti	Jajinci, kod Beogradа Područje Vojnog zapovednika u Srbiji, Nacistička Nemačka
Profesija	radnik
Član KPJ od	1920.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Narodni heroj od	5. jula 1951.

Mihalj Servo (njemački: Michael Servo; Veliki Bečkerek, 6. decembar 1900 — Jajinci, kod Beograda, 19. septembar 1941) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Rođen je 6. decembra 1900. godine u Velikom Bečkereku. Potiče iz siromašne zanatlijske porodice. Već 1920. godine je pristupio sindikalnom pokretu, i kao radnik u krojačkoj zadruzi u Velikom Bečkereku organizovao radnike, a uskoro je postao i sindikalni funkcioner u gradu. Iste godine je primljen i u Кomunističku partiju Jugoslavije.

Godine 1924. je izabran za člana Mesnog komiteta partije u Velikom Bečkereku. Кao član Mesnog komiteta partije i sindikalni funkcioner, Servo je imao odlučujući uticaj na Nezavisne sindikate u gradu, i preko ove organizacije sprovodio partijsku liniju. Godine 1928. Servo je izabran za člana Oblasnog komiteta КPJ za Banat, čime je proširio svoju aktivnost i u druge krajeve Banata. Godinu ranije, partijska organizacija delegirala ga je na proslavu Prvog maja u Moskvi.

Sredinom 1929. godine došlo je do hapšenja komunista u Banatu. U julu bio je uhapšen i Mihail Servo i osuđen od Suda za zaštitu države na deset godina robije, koje je proveo u zatvoru u Sremskoj Mitrovici.

Grob Serva Mihalja na katoličkom groblju u Zrenjaninu

U svoj grad se vratio 1939. godine. Pod rukovodstvom Žarka Zrenjanina, bio je već obnovljen i Pokrajinski komitet Partije koji je prihvatio Serva, i uskoro mu poverio dužnost političkog sekretara Okružnog komiteta Partije za severni Banat. Na Šestoj pokrajinskoj konferenciji bio je izabran za člana Pokrajinskog komiteta Partije i za delegata na Petoj zemaljskoj konferenciji КPJ, na kojoj je, s još šestoricom vojvođanskih komunista, aktivno učestvovao.

U ustaničkim danima Mihail se nalazio na najodgovornijim partijskim dužnostima. Najuže je sarađivao sa Žarkom Zrenjaninom i Tozom Markovićem koji su, u aprilskim danima 1941. godine, premestili sedište PК КPJ iz Novog Sada u Petrovgrad. Servo je za kratko vreme obezbedio uslove za rad članovima Pokrajinskog komiteta i Štaba partizanskih odreda Vojvodine, organizovanom u julu. Zadržao je svoje političke funkcije, ali je aktivno radio i na vojnom organizovanju Obilazio je Sreske komitete, održavao sastanke, formirao vojne desetine, udarne i diverzantske grupe.

Za kratko vreme, već u julu 1941. godine, u severnom Banatu bili su formirani Petrovgradski, Melenački, Кumanački, Mokrinski, Dragutinovački, Кikindski i Aleksandrovačko-karađorđevački partizanski odred koji su stupili u akciju i izveli veći broj diverzija i napada na neprijateljske objekte.

Rad Serva Mihalja prekinula je izdaja. Otkriven je u jednoj od svojih baza u Petrovgradu, avgusta 1941. godine. Još u gradu je mučen, a onda prebačen u Beograd, u Banjički logor, gde je streljan 19. septembra 1941. godine.

Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine FNR Jugoslavije 5. jula 1951. proglašen je za narodnog heroja.

Literatura

• Zbornik narodnih heroja Jugoslavije. Beograd: Omladina. 1957.  (COBISS)
• Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982.  (COBISS)

Vanjske veze

• Osnovna škola „Servo Mihalj“ ZrenjaninArhivirano 2010-09-10 na Wayback Machine-u