ترڪي ٻولي

نظر ھيٺ مضمون ترڪي ٻولي تي آهي. ٻوليون جيڪا خاندان سان تعلق رکن ٿيو جي لاءِ ترڪش ٻوليون ڏسو.

ترڪي ٻولي
Türkçe (صفت) Türk dili (اسم)
اچار	Türkçe tr Türk dili tr
ٻولي جو وطن	ترڪي (سرڪاري) اتر قبرص (سرڪاري) قبرص (سرڪاري) آذربائيجان آسٽريليا عراق شام لبنان ايران يونان بلگاريا رومانيا ڪوسووو اتر مقدونيا بوسنيا ۽ هرزيگووينا
خطو	اناتوليا بلقان ڪپرس ٻيٽ ميسوپوٽيميا ليونٽ (سر زمين شام) ايشيا ٽرانس قفقاز
نسل	ترڪ
ٻولي ڳالهائيندڙ	پهرين ٻولي طور: اٺ ڪروڙ چاليهه لک (2006ع)e27 ٻيئن ٻولي طور: سٺ لک (2019ع) ڪل: نو ڪروڙ
ٻولي جو خاندان	ترڪش عام ترڪي اوغوز مغربي اوغوز ترڪي ٻولي
پراڻيون صورتون	پراڻي اناتولين ترڪي عثماني ترڪي
معياري صورتون	استنبولي ترڪي
لھجو	*قبرصي ترڪي عراقي ترڪمان ڪرمانلي ترڪي مسخيتين ترڪي روميلين ترڪي شامي ترڪي
لپي	لاطيني لپي (ترڪي الفابيٽ) ترڪي بريل
سرڪاري حيثيت
سرڪاري ٻولي وغيره	ڪپرس اتر قبرص ترڪي
اقليت جي ٻولي	بوسنيا ۽ هرزيگووينا ڪروشيا يونان عراق ڪوسووو اتر مقدونيا رومانيا
ريگيوليٽر	ترڪي ٻولي ايسوسيئيشن
ٻولي جا ڪوڊ
ISO 639-1	tr
ISO 639-2	tur
ISO 639-3	tur
گلوٽولوگ	nucl1301
لنگاسفيئر	part of 44-AAB-a
ملڪ جتي ترڪي هڪ سرڪاري ٻولي آهي   ملڪ جتي ترڪي کي اقليتي ٻولي طور سڃاتو وڃي ٿو   ملڪ جتي ترڪي کي اقليتي ٻولي ۽ گهٽ ۾ گهٽ هڪ ميونسپلٽي ۾ گڏيل سرڪاري ٻولي طور سڃاتو وڃي ٿو

ترڪي (Türkçe ؛ Türk dili) ترڪي زبانن مان سڀ کان وڏي پيماني تي ڳالهائي وڃي ٿي، جنهن ۾ تقريباً نو کان ڏهه ڪروڙ (90 کان 100 ملين) ڳالهائيندڙ آهن. اها ترڪي ۽ قبرص جي قومي ٻولي آهي. ترڪي ڳالهائيندڙن جا اهم ننڍا گروپ جرمني، آسٽريا، بلغاريا، اتر مقدونيه، يونان، يورپ جي ٻين حصن، ڏکڻ قفقاز ۽ وچ ايشيا، عراق ۽ شام جي ڪجهه حصن ۾ پڻ موجود آهن. ترڪي دنيا ۾ 18 هين سڀ کان وڌيڪ ڳالهائي ويندڙ ٻولي آهي.

اولهه ڏانهن، عثماني ترڪيءَ جو اثر- ترڪي ٻولي جو مختلف قسم جيڪو عثماني سلطنت جي انتظامي ۽ ادبي ٻولي طور استعمال ڪيو ويندو هو؛ سلطنت عثمانيه جي وسعت جي ڪري پکڙجي وئي. 1928 ۾، ترڪي جي جمهوريه جي شروعاتي سالن ۾ اتاترڪ جي سڌارن مان هڪ، فارسي-عربي رسم الخط تي ٻڌل عثماني ترڪي الفابيٽ کي لاطيني رسم الخط تي ٻڌل ترڪي الفابيٽ سان تبديل ڪيو ويو. ترڪي ٻوليءَ جون ڪي خاص خصوصيتون آهن آوازي هم آهنگي ۽ وسيع جمعيت. ترڪي ٻوليءَ جو بنيادي لفظ آهي مضمون-آبجڪٽ-فعل. ترڪي ۾ ڪوبه اسم طبقو يا گراماتي صنف ناهي. ٻولي عزت وارو استعمال ڪري ٿي ۽ هڪ مضبوط T-V فرق رکي ٿي جيڪا مختلف سطحن جي شائستگي، سماجي فاصلي، عمر، شائستگي يا مخاطب ڏانهن واقفيت کي فرق ڪري ٿي. جمع ٻئي شخص ضمير ۽ فعل جا فارم استعمال ڪيا ويا آھن ھڪڙي ھڪڙي شخص جي حوالي سان.

Türkiye Türkçesi 'Turkish of Turkey') is the most widely spoken of the Turkic languages, with around 90 to 100 million speakers. It is the national language of Turkey and Cyprus. Significant smaller groups of Turkish speakers also exist in Germany, Austria, Bulgaria, North Macedonia,سانچو:R/ref Greece,سانچو:R/ref, other parts of Europe, the South Caucasus, and some parts of Central Asia, Iraq, and Syria. Turkish is the 18th most spoken language in the world.

To the west, the influence of Ottoman Turkish—the variety of the Turkish language that was used as the administrative and literary language of the Ottoman Empire—spread as the Ottoman Empire expanded. In 1928, as one of Atatürk's reforms in the early years of the Republic of Turkey, the Perso-Arabic script-based Ottoman Turkish alphabet was replaced with the Latin script-based Turkish alphabet.

Some distinctive characteristics of the Turkish language are vowel harmony and extensive agglutination. The basic word order of Turkish is subject–object–verb. Turkish has no noun classes or grammatical gender. The language makes usage of honorifics and has a strong T–V distinction which distinguishes varying levels of politeness, social distance, age, courtesy or familiarity toward the addressee. The plural second-person pronoun and verb forms are used referring to a single person out of respect. ترڪيءَ 1918ع ۾ انقلاب کان پوءِ، ترڪي ٻوليءَ جي سڌاري لاءِ جيڪو ڪم هٿ ۾ کنيو، تنهن ۾ سڀ کان پهريائين، هنن ترڪي ٻوليءَ جي هڪ لغت جوڙائي، ان کان پوءِ ڏٺائون ته پنهنجي ٻوليءَ ۾ ڌارين زبانن جا ڪيترا لفظ آهن، ۽ انهن جي معنيٰ وارا لفظ اسان جي لغت ۾ لڀن ٿا يا نه؟ ترڪيءَ ۾ جيڪي ساڳيا هم معنيٰ لفظ کن ملندا ويا، اهي قائم رکندي، باقي ڌارين ٻولين جا لفظ ڪڍندا ويا. پر جڏهن کين اهڙا لفظ نه ملي گهيا، تڏهن ساڳيا عربي، فارسي لفظ، ائين جو ائين قائم رکيائون. ان ريت ترڪي ٻوليءَ کي سوڌي صفا ڪري، هڪ علمي زبان بڻائي ورتائون.