głupiec

głupiec (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈɡwupʲjɛt͡s], AS: [gu̯upʹi ̯ec], zjawiska fonetyczne: zmięk.• i → j  ​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) osoba dokonująca nierozsądnych wyborów, niemądra, naiwna i bezmyślna

(1.2) daw. przest. osoba ograniczona intelektualnie

odmiana:

(1.1-2)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	głupiec	głupcy
dopełniacz	głupca	głupców
celownik	głupcowi	głupcom
biernik	głupca	głupców
narzędnik	głupcem	głupcami
miejscownik	głupcu	głupcach
wołacz	głupcze / głupcu	głupcy

przykłady:

(1.1) Odezwałem się nie w porę i wyszedłem na głupca.

(1.1) Gdy głupcy, obdarzeni wielką aktywnością, znajdują – w ułożyskowaniu określonych antagonizmów klasowych i narodowych resentymentów – posłuch głupców mniej aktywnych, gotowych pójść za tym, „kto poprowadzi” – może się zrodzić z takiego „wzmocnienia” zło, nie piekielne co prawda, bo czysto ludzkie, lecz nie mniej przez to zgubne.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) abderyta, bałwan, baran, bezmózg, bezmózgowiec, bęcwał, cep, ciumrok, ciućmok, chomąt, cymbał, ćwierćinteligent, debil, dureń, faja, frajer, fiksat, fujara, gamoń, gap, głupek, głuptas, grzmot, idiota, imbecyl, kretyn, matoł, młotek, pacan, poplątaniec, półgłówek, przygłup, psychol, pustak, świrus, tępak, tuman, tłumok, barani łeb, zakuta pała, zakuty łeb, kapuściany łeb, głąb kapuściany

antonimy:

(1.1) mędrzec, chodząca encyklopedia, alfa i omega; pot. jajogłowy

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. głupek mos, głupota ż, głupstwo n, głupawka ż

zdrobn. głuptas mos, głuptasek mos

zgrub. głupol mos

czas. wygłupić się, wygłupiać się, głupieć ndk., zgłupieć dk.

przym. głupi, głupawy, głupowaty

zdrobn. głupiutki

przysł. głupio, głupawo, głupowato

związki frazeologiczne:

ciężki głupiec • głupiec do kwadratu • nikczemny głupiec • robić głupca (z kogoś) • wyjść na głupca

etymologia:

pol. głupi + -ec

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) fool, blockhead, dunderhead, addle-head, softy, half-wit
• arabski: (1.1) أبله, أحمق
• czeski: (1.1) blbec m
• duński: (1.1) nar w, tomhovedet
• esperanto: (1.1) malsaĝulo, stultulo
• francuski: (1.1) imbécile m
• japoński: (1.1) バカ / 馬鹿 (ばか, baka)
• jidysz: (1.1) נאַר m (nar), תּם m (tam), שוטה m (szojte), בהמה ż (behejme), יאָנץ m (jonc), דאָס m (dos), חכם m (chochem)
• niemiecki: (1.1) Dummkopf m, Depp m
• rosyjski: (1.1) глупец m, дурак m
• słoweński: (1.1) bedak m
• suahili: (1.1) mjinga
• turecki: (1.1) aptal
• ukraiński: (1.1) дурень, глупак m, йолоп m

źródła: