miejsce

miejsce (język polski)

wymowa:: ^?/i, IPA: [ˈmʲjɛ̇jst͡sɛ], AS: [mʹi ̯ėi ̯sce], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.• i → j

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) obszar lub punkt w przestrzeni

(1.2) miejsce (1.1), nie zajęte przez nic, wolne do umieszczenia w nim czegoś

(1.3) wyznaczone miejsce (1.1), przeznaczone dla kogoś; krzesło, fotel itp. zarezerwowane dla kogoś

(1.4) sport. ranga, pozycja

odmiana:

(1.1-4)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	miejsce	miejsca
dopełniacz	miejsca	miejsc
celownik	miejscu	miejscom
biernik	miejsce	miejsca
narzędnik	miejscem	miejscami
miejscownik	miejscu	miejscach
wołacz	miejsce	miejsca

przykłady:: (1.1) Na miejscu lądowania UFO był nasz reporter.; (1.2) W szafie nie ma już miejsca.; (1.3) Przepraszam, ale to miejsce jest moje, pana fotel jest obok.; (1.4) Karol zajął pierwsze miejsce i zdobył złoty medal.

składnia:: (1.2) miejsce na + B.; (1.3) miejsce do + D.

kolokacje:: (1.1) miejsce wypadku / katastrofy / lądowania / …; (1.2) miejsce na książkę / buty / telewizor / … • robić / zrobić miejsce; (1.3) miejsce siedzące / leżące / do siedzenia / do leżenia / … • miejsce parkingowe • rezerwować / zająć miejsce • ustąpić komuś miejsca; (1.4) zająć pierwsze / drugie / … miejsce

synonimy:: (1.2) luka

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:: rzecz. miejscowa ż, miejski mrz, miejscowość ż, miejscówka ż, miejscownik m, miasto n, umiejscawianie n, umiejscowienie n, miejscowy, mieścy; czas. umiejscawiać ndk., umiejscowić dk.; przym. miejscowy, umiejscowiony, miejski; przysł. miejscowo, mieścy, miejscami; przyim. miasto

związki frazeologiczne:: mieć miejsce (patrz uwaga) • miejsce publiczne • miejsce pamięci • z miejsca • z miejsca na miejsce • zabić na miejscu • zginąć na miejscu • przysłowia: dla dwóch kogutów za mało miejsca na jednym gnoju • na jednym miejscu i grzybowi się sprzykrzy, to go baba w kosz bierze, a cóż dopiero człeku^[1]

etymologia:

uwagi:: zwrot „mieć miejsce” (będący kalką najprawdopodobniej z języka francuskiego), choć powszechnie stosowany, nie jest aprobowany przez polskich normatywistów^[2] lub uważany za nadużywany^[3].

tłumaczenia:

albański: (1.1) vend m
angielski: (1.1) place, site, scene; (1.2) room, space; (1.4) place
arabski: (1.1) مكان, محل, موقع
baskijski: (1.1) leku, toki; (1.2) leku, toki
białoruski: (1.1) месца n (miesca); (1.2) месца n (miesca)
bośniacki: (1.1) mjesto n; (1.2) mjesto n; (1.3) mjesto n; (1.4) mjesto n
bułgarski: (1.1) място n; (1.2) място n; (1.3) място n; (1.4) място n
chiński standardowy: (1.1) 地 (dì), 地点 (dìdiǎn), 地方 (dìfāng), 房子 (fángzi)
chorwacki: (1.1) mjesto n; (1.2) mjesto n; (1.3) mjesto n; (1.4) mjesto n
czeski: (1.1) místo n; (1.2) místo n
dolnołużycki: (1.1) městno n
duński: (1.1) sted n; (1.2) plads w; (1.3) plads w; (1.4) plads w
esperanto: (1.1) loko; (1.2) loko; (1.3) loko; (1.4) loko
fiński: (1.1) paikka; (1.2) tila
francuski: (1.1) place ż, lieu m, endroit m; (1.2) place ż
gudźarati: (1.1) જગ્યા ż (jagyā)
hawajski: (1.1) kahi
hebrajski: (1.1) מקום m (makom)
hiszpański: (1.1) lugar m, sitio m; (1.2) sitio m; (1.3) sitio m, lugar m; (1.4) lugar m
islandzki: (1.1) staður m; (1.2) rúm n; (1.3) sæti n; (1.4) lag n
kabylski: (1.1) amkan, amḍiq
karaimski: (1.1) йэр
kaszubski: (1.1) môl m; (1.2) môl m; (1.3) môl m
kataloński: (1.1) lloc m, indret m, espai m
kazachski: (1.1) орын
koreański: (1.1) 장소 (changso)
liwski: (1.1) kūož
łaciński: (1.1) locus m
niderlandzki: (1.1) plek m ż, plaats m ż, locatie ż
niemiecki: (1.1) Ort m, Platz m; (1.2) Raum m, Platz m; (1.3) Platz m, Sitzplatz m; (1.4) Platz m, Rang m, Position ż
nowogrecki: (1.1) μέρος n
ormiański: (1.1) տեղ
polski język migowy:
(w zapisie SignWriting)
(1.1) ,
portugalski: (1.1) lugar m; (1.2) lugar m; (1.3) lugar m; (1.4) lugar m
rosyjski: (1.1) место n; (1.2) место n; (1.3) место n; (1.4) место n
rumuński: (1.1) loc n; (1.2) loc n; (1.3) loc n; (1.4) loc n
słowacki: (1.1) miesto n; (1.2) miesto n; (1.3) miesto n; (1.4) miesto n
suahili: (1.1) mahali, pahali
szwedzki: (1.1) plats w, ställe; (1.2) plats w, utrymme n; (1.3) plats w; (1.4) plats w
tahitański: (1.1) vāhi
turecki: (1.1) yer
tuvalu: (1.1) koga
ukraiński: (1.1) місце n
węgierski: (1.1) hely; (1.2) hely; (1.3) hely; (1.4) hely
wilamowski: (1.1) płocc m, płoc; (1.2) płocc m, płoc; (1.3) płocc m, płoc
włoski: (1.1) luogo, posto; (1.2) luogo, posto; (1.3) luogo, posto
wolof: (1.1) berep

źródła:

↑ Jan Tokarski, A ileż to kłopotu… ze spójnikiem „a”, „Poradnik Językowy” nr 2/1951, s. 16.
↑ Hasło „Zabezpieczyć drzwi, ale nie… dostawy!” w: Maciej Malinowski, Obcy język polski.
↑ Porada „mieć miejsce” w: Poradnia językowa PWN.

[1] Jan Tokarski, A ileż to kłopotu… ze spójnikiem „a”, „Poradnik Językowy” nr 2/1951, s. 16.

[2] Hasło „Zabezpieczyć drzwi, ale nie… dostawy!” w: Maciej Malinowski, Obcy język polski.

[3] Porada „mieć miejsce” w: Poradnia językowa PWN.

[1]

[2]

[3]