śmiech

śmiech (język polski)

śmiech (1.1)

śmiech (1.1)

wymowa:

IPA: [ɕmʲjɛx], AS: [śmʹi ̯eχ], zjawiska fonetyczne: zmięk.• i → j  ​

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) charakterystyczny dźwięk i grymas twarzy wydawany przez człowieka, gdy jest mu wesoło

(1.2) szydzenie z czegoś lub kogoś

(1.3) odgłos zwierząt przypominający śmiech (1.1)

odmiana:

(1.1-3)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	śmiech	śmiechy
dopełniacz	śmiechu	śmiechów
celownik	śmiechowi	śmiechom
biernik	śmiech	śmiechy
narzędnik	śmiechem	śmiechami
miejscownik	śmiechu	śmiechach
wołacz	śmiechu	śmiechy

przykłady:

składnia:

kolokacje:

(1.1) napad / wybuch / salwa śmiechu • donośny / gromki / szyderczy / tubalny śmiech • wywołać / wzbudzić śmiech

synonimy:

(1.2) szyderstwo, kpina, natrząsanie się

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

(1.1) chichot, chichotanie, rechot, rżenie

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. uśmiech m, uśmieszek m, uśmiechnięcie n, śmieszek m, śmieszka ż, śmieszność ż, śmiesznostka ż

czas. śmieszyć, śmiać się, rozśmieszać ndk., rozśmieszyć dk., uśmiechać (się) ndk., uśmiechnąć (się) dk., wyśmiewać, zaśmiewać się

przym. śmieszny

przysł. śmiesznie

związki frazeologiczne:

beczka śmiechu • śmiech abderycki • śmiech na sali • śmiech to zdrowie • śmiechu warte • umierać ze śmiechu / konać ze śmiechu / zdychać ze śmiechu / dusić się ze śmiechu / pękać ze śmiechu / pokładać się ze śmiechu / tarzać się ze śmiechu / zrywać boki ze śmiechu / zrywać boki od śmiechu / zanosić się od śmiechu / zanosić się śmiechem / skręcać się ze śmiechu / sikać ze śmiechu • zabić śmiechem • przysłowia: komu śmiech, a komu bieda • przed Bogiem grzech, przed ludźmi śmiech • święta Katarzyna śmiechem, święty Andrzej grzechem • święta Katarzyna śmiechem, święty Jędrzej grzechem

etymologia:

od prasł. *směxъ, od czasownika prasł. *smijati sę → śmiać się, od rdzenia praindoeur. *smeHi-

por. bułg. смях, chorw. smijeh, ros. смех, scs. смѣхъ, słc. smiech, słń. smeh i ukr. сміх

por. ang. smile i sanskr. स्मयते

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) laugh, laughter
• arabski: (1.1) ضحك m (ḍiḥk)
• baskijski: (1.1) barre
• białoruski: (1.1) смех m (smjech)
• bułgarski: (1.1) смях m (smjah)
• chiński standardowy: (1.1) 笑声 (xiàoshēng)
• chorwacki: (1.1) smijeh m
• czeski: (1.1) smích m
• dolnołużycki: (1.1) směch m
• duński: (1.1) latter w
• esperanto: (1.1) rido
• estoński: (1.1) naer
• fiński: (1.1) nauru
• francuski: (1.1) rire m
• górnołużycki: (1.1) směch m
• hebrajski: (1.1) צחוק m (ts'khok)
• hiszpański: (1.1) risa ż
• indonezyjski: (1.1) ketawa
• islandzki: (1.1) hlátur m
• japoński: (1.1) 笑い (warai), 笑い声 (waraigoe)
• jidysz: (1.1) געלעכטער n (gelechter), krótki לאַך m (lach)
• kaszubski: (1.1) smiéch m
• kataloński: (1.1) rialla ż
• koreański: (1.1) 웃음
• litewski: (1.1) juokas m; (1.2) juokas m; (1.3) juokas m
• luksemburski: (1.1) Laach ż
• łaciński: (1.1) risus m, cachinnatio ż
• łotewski: (1.1) smiekli m lm
• nepalski: (1.1) हाँसो (hām̐sō)
• niderlandzki: (1.1) gelach n, lach m
• niemiecki: (1.1) Lachen n
• norweski (bokmål): (1.1) latter m
• nowogrecki: (1.1) γέλιο n (gélio)
• ormiański: (1.1) ծիծաղ (cicał)
• pali: (1.1) jagghita n
• portugalski: (1.1) riso m, risada ż
• rosyjski: (1.1) смех m
• rumuński: (1.1) râs n
• sanskryt: (1.1) हस m (hasa)
• serbski: (1.1) смех m (smeh)
• słowacki: (1.1) smiech m
• słoweński: (1.1) smeh m
• staroangielski: (1.1) hleahtor m
• staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) смѣхъ / ⱄⰿⱑⱈⱏ m (směxŭ)
• staroruski: (1.1) смѣхъ m (směxŭ)
• szwedzki: (1.1) skratt n
• turecki: (1.1) gülüş
• ukraiński: (1.1) сміх m
• wepski: (1.1) nagrand
• węgierski: (1.1) nevetés
• wietnamski: (1.1) tiếng cười
• włoski: (1.1) riso m, risata ż

źródła: