UR-77 Meteorit

UR-77 Meteorit
	Dane podstawowe
Państwo	ZSRR
Producent	Charkowska Fabryka Traktorów
Typ pojazdu	pojazd rozminowujący
Trakcja	gąsienicowa
Załoga	2
	Historia
Prototypy	1978
Egzemplarze	ok. 500
	Dane techniczne
Silnik	1 silnik wysokoprężny JAMZ-238N o mocy 300 KM (220 kW)
Transmisja	mechaniczna
Poj. zb. paliwa	550 l
Pancerz	15–20 mm
Długość	7,86 m
Szerokość	2,85 m
Wysokość	2,535 m
Prześwit	0,4 m
Masa	15 500 kg
Moc jedn.	19,1 KM/t
Nacisk jedn.	0,5 kg/cm²
	Osiągi
Prędkość	60 km/h (po drodze); 30 km/h (w terenie); 4,6 km/h (w wodzie)
Zasięg pojazdu	500 km (po drodze)
	Pokonywanie przeszkód
Brody (głęb.)	pływający
Rowy (szer.)	2,2 m
Ściany (wys.)	0,8 m
Kąt podjazdu	35°
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	brak
	Użytkownicy
	Rosja, Syria
	Multimedia w Wikimedia Commons

UR-77 Meteorit (ros. УР-77 «Метеорит», inna nazwa to Змей Горыныч – smok z rosyjskiej mitologii, pol. Smok Gorynycz) – pojazd rozminowujący skonstruowany w ZSRR, użytkowany przez armię Federacji Rosyjskiej.

Historia

Pojazd powstał jako rozwinięcie wcześniej eksploatowanego UR-67. Nowa konstrukcja została stworzona na bazie samobieżnej haubicy 2S1 Goździk. UR-77 był produkowany seryjnie od 1978 r. w Charkowskiej Fabryce Traktorów, w tym też roku wszedł na wyposażenie Armii Radzieckiej^[1]. Stany wyposażenia jednostek przewidywały, że batalion inżynieryjny dywizji czołgów miał na wyposażeniu dwa pojazdy UR-77, a inżynieryjny batalion szturmowy sześć takich pojazdów. Produkcję zakończono na początku lat 90. XX w., wraz z rozpadem ZSRR^[2].

Przeznaczeniem UR-77 jest usuwanie min lądowych za pomocą tzw. ładunku wydłużonego, czyli ładunku w formie elastycznego węża wypełnionego materiałem wybuchowym. Na nadwoziu zamontowana jest podwójna wyrzutnia dająca możliwość wystrzelenia pocisku DM-140, który służy do napięcia liny z materiałem wybuchowym. Ładunek bojowy UZ-67 (ros. УЗ-67) może być wystrzelony na odległość 200 lub 350 metrów i pozwala na rozminowanie powierzchni o wymiarach 75-80 × 6 m. Ładunek UZP-77 (ros. УЗП-77) ma zasięg 250 lub 500 m i rozminowuje obszar 80-90 × 6 m. Najnowszy ładunek ZRSz (ros. ЗРШ) składa się z modułów o długości 6 m i pozwala na rozminowanie obszaru o powierzchni 100 × 6 m^[3]. Do wypełnienia ładunku wydłużonego używane są materiały wybuchowe: TNT, PVV-7 lub TGAF-25^[4]. Pojazd może przewozić dwa ładunki miotające i bojowe. Przygotowanie do odpalenia ładunku zajmuje obsłudze od 3 do 5 minut, ponowne załadowanie wyrzutni trwa 30-40 min^[5].

Załoga pojazdu składa się z dwóch osób (kierowcy i operatora). UR-77, po zbliżeniu się do zaminowanego obszaru, wystrzeliwuje ładunek miotający z podłączonym ładunkiem bojowym. Po jego opadnięciu na ziemię załoga wycofuje pojazd i za pomocą liny łączącej go z ładunkiem poprawia jego ułożenie na polu minowym i dokonuje detonacji^[6].

Wybuch ładunku detonuje miny za pomocą oddziaływania fali uderzeniowej na ich zapalniki. Jest nieskuteczny w przypadku min o zapalniku napięciowym, zapalników wymagających podwójnej aktywacji (zabezpieczających miny przed wytrałowaniem) czy zapalników niekontaktowych lokalizujących i identyfikujących cele za pomocą wielosensorowych czujników elektronicznych (magnetycznych, termicznych, akustycznych oraz sejsmicznych)^[3].

Poza zastosowaniem zgodnym z przeznaczeniem pojazdy UR-77 wykorzystywano do torowania przejść w terenach zurbanizowanych. Wiązało się to z wyburzaniem budynków, barykad, przeszkód inżynieryjnych lub umocnionych punktów oporu^[7].

Bliżej nieznana liczba pojazdów była eksploatowana przez Siły Zbrojne Ukrainy, jednak zostały one utracone w walkach w 2014 r.^[8] oraz w początkowym okresie rosyjskiej agresji na Ukrainę w 2022 r.^[2] W Siłach Zbrojnych Federacji Rosyjskiej eksploatuje się ok. 150 egzemplarzy UR-77.

Użycie bojowe

Pierwsze bojowe zastosowanie UR-77 przez Armię Radziecką miało miejsce podczas radzieckiej interwencji w Afganistanie^[9]. Armia Federacji Rosyjskiej pierwszy raz użyła bojowo UR-77 podczas pierwszej i drugiej wojny czeczeńskiej. W 2015 r. wojska rosyjskie wykorzystały pojazd podczas walk o lotnisko w Doniecku oraz o miasto Rubiżne^[10].

Podczas wojny domowej w Syrii w 2016 r. użyto UR-77 w czasie walk o Aleppo w celu stłumienia oporu bojowników na gęsto zabudowanych obszarach miejskich^[11]. Syrian Network for Human Rights podało w swoim raporcie, że UR-77 było również użyte przez Siły Zbrojne Syrii w walkach z siłami opozycyjnymi pod Damaszkiem^[12].

Kolejne bojowe wykorzystanie UR-77 nastąpiło podczas agresji Rosji na Ukrainę, kiedy to zastosowano go m.in. podczas walk w porcie Mariupola^[10]. Do 15 sierpnia 2023 r. siły zbrojne Federacji Rosyjskiej utraciły 29 pojazdów tego typu^[13].

Galeria

UR-77 na stanowisku
Odpalenie pocisku DM-140
Widoczna trajektoria lotu ładunku wydłużonego
Detonacja ładunku
UR-77 zdobyty przez Siły Zbrojne Ukrainy

Przypisy

↑ Rosyjski UR-77 Meteoryt, czyli niszczyciel obszarów mieszkalnych. CHIP.pl. [dostęp 2023-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-05-31)]. (pol.).
↑ ^a ^b УР-77 «Змей Горыныч»: российский «метеорит» в зоне СВО. AmalNews. [dostęp 2023-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-15)]. (ros.).
↑ ^a ^b Установка разминирования УР-77. saper.etel.ru/. [dostęp 2023-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-31)]. (ros.).
↑ Установка разминирования УР-77, особенности и характеристика. Армия Cегодня. [dostęp 2023-08-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-16)]. (ros.).
↑ UR-77 Meteorit – pojazd do oczyszczania pól minowych. SmartAge Media Sp. z o.o. [dostęp 2023-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-08)]. (pol.).
↑ Спасительный «змей»: как установка УР-77 сохраняет жизни на поле боя. ОАО «ТРК ВС РФ «ЗВЕЗДА». [dostęp 2023-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-12-06)]. (ros.).
↑ Ukraińcy znaleźli to w lesie. To pojazd UR-77 Meteoryt. WP Tech. [dostęp 2023-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-22)]. (pol.).
↑ Секрет „Змея Горыныча”: Почему танк, у которого нет ни одного орудия, наводит ужас на ВСУ. Life.ru. [dostęp 2023-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-14)]. (ros.).
↑ Взрыв против мины: «Змей Горыныч» в роли сапера. Военное обозрение. [dostęp 2023-08-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-16)]. (ros.).
↑ ^a ^b Russia’s ‘Meteorite’ Could Be Putin’s Secret Weapon to Kill Ukraine’s Cities. 19FortyFivev. [dostęp 2023-08-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-09)]. (ang.).
↑ УР-77 «Змей Горыныч»: российский «метеорит» в зоне СВО. AmalNews. [dostęp 2023-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-15)]. (ros.).
↑ The Explosive Hose, the Last Improvised Weapon to be Added to the Syrian Regime’s Arsenal [online], Syrian Network for Human Rights, 16 maja 2017 [dostęp 2023-08-18] .
↑ Attack On Europe: Documenting Russian Equipment Losses During The Russian Invasion Of Ukraine. AmalNews. [dostęp 2023-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-14)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Użycie UR-77 podczas walk Syrii, dostęp: 2023-08-17
UR-77 podczas ćwiczeń Centrum-2019, dostęp: 2023-08-17
Zniszczenie UR-77 przez Siły Zbrojne Ukrainy, dostęp: 2023-08-17

[CHIP-1] Rosyjski UR-77 Meteoryt, czyli niszczyciel obszarów mieszkalnych. CHIP.pl. [dostęp 2023-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-05-31)]. (pol.).

[AN2-2] УР-77 «Змей Горыныч»: российский «метеорит» в зоне СВО. AmalNews. [dostęp 2023-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-15)]. (ros.).

[SAP-3] Установка разминирования УР-77. saper.etel.ru/. [dostęp 2023-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-31)]. (ros.).

[AS-4] Установка разминирования УР-77, особенности и характеристика. Армия Cегодня. [dostęp 2023-08-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-16)]. (ros.).

[SMM-5] UR-77 Meteorit – pojazd do oczyszczania pól minowych. SmartAge Media Sp. z o.o. [dostęp 2023-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-08)]. (pol.).

[ZW-6] Спасительный «змей»: как установка УР-77 сохраняет жизни на поле боя. ОАО «ТРК ВС РФ «ЗВЕЗДА». [dostęp 2023-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-12-06)]. (ros.).

[TWP-7] Ukraińcy znaleźli to w lesie. To pojazd UR-77 Meteoryt. WP Tech. [dostęp 2023-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-22)]. (pol.).

[ZG-8] Секрет „Змея Горыныча”: Почему танк, у которого нет ни одного орудия, наводит ужас на ВСУ. Life.ru. [dostęp 2023-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-14)]. (ros.).

[WO-9] Взрыв против мины: «Змей Горыныч» в роли сапера. Военное обозрение. [dostęp 2023-08-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-16)]. (ros.).

[FF-10] Russia’s ‘Meteorite’ Could Be Putin’s Secret Weapon to Kill Ukraine’s Cities. 19FortyFivev. [dostęp 2023-08-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-09)]. (ang.).

[AN-11] УР-77 «Змей Горыныч»: российский «метеорит» в зоне СВО. AmalNews. [dostęp 2023-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-15)]. (ros.).

[12] The Explosive Hose, the Last Improvised Weapon to be Added to the Syrian Regime’s Arsenal [online], Syrian Network for Human Rights, 16 maja 2017 [dostęp 2023-08-18] .

[ORX-13] Attack On Europe: Documenting Russian Equipment Losses During The Russian Invasion Of Ukraine. AmalNews. [dostęp 2023-08-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-14)]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

Czołgi	PT-76 IS-3 IS-4 IT-1 T-10 T-34-85 T-44 T-54 T-55 T-62 T-64 T-72 T-80 T-90 T-14
Działa samobieżne i moździerze	SU-122-54 ASU-57 ASU-85 2S1 2S3 2S4 2S5 2S7 2S9 2S19 2S23 2S25 2S31 2S34 2S35 2S39 2S40 2S41 2S42 2S43
Pojazdy przeciwlotnicze	ZSU-23-4 Szyłka ZSU-57-2 2K11 Krug 2K12 Kub 2K22 Tunguska 9K31 Strieła-1 9K33 Osa 9K35 Strieła-10 9K37 Buk 9K330 Tor Pancyr 2S38
Samobieżne wyrzutnie rakietowe	2K5 Korszun BM-14 BM-21 Grad BM-24 BM-27 Uragan BM-30 Smiercz BMD-20 9A52-4 Tornado TOS-1 TOS-2
Transportery opancerzone	BTR-152 BTR-40 BTR-50 BTR-60 BTR-70 BTR-80 BTR-82 BTR-90 Bumierang BTR-D Witiaź BPM-97 BTR-22 MT-LBu
Bojowe wozy piechoty	BMP-1 BMP-2 BMP-3 BMD-1 BMD-2 BMD-3 BMD-4 BMPT Kurganiec-25 T-15
Pojazdy rozpoznawcze	BRDM-1 BRDM-2 BRM-1 BRM-3K PRP-3 PRP-4 PRP-5
Samochody ciężarowe	GAZ-51 GAZ-63 GAZ-66 ZiS-5 ZiS-151 ZiŁ-157 ZiŁ-131 Ural-375 Ural-4320 KrAZ-214 KrAZ-255 KrAZ-260 ZiŁ-135
Inne pojazdy	ATS-59 BAW MT-LB PTS UR-77 Meteorit GAZ-46 MAW GAZ-67 GAZ-69 UAZ 469 UAZ Hunter GAZ Tigr GAZ 3927 GAZ-3937 MAZ-535 MAZ-537 GMZ-3 MTU-12 MTU-20 PMR-3
Pociągi pancerne	BP-1
Konstrukcje doświadczalne i prototypowe	1K17 IS-7 BTR-T Czarny Orzeł Obiekt 477
Pojazdy bezzałogowe	Uran-6 Uran-9