Tomasz Lipiec
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Minister sportu | |
Okres |
od 31 października 2005 |
Przynależność polityczna |
z ramienia PiS |
Poprzednik | |
Następca |
Tomasz Wojciech Lipiec (ur. 10 maja 1971 w Warszawie) – polski chodziarz, dziennikarz i polityk, w latach 2005–2007 minister sportu w rządzie Kazimierza Marcinkiewicza i w rządzie Jarosława Kaczyńskiego.
Jest absolwentem Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie (1996).
Kariera sportowa
[edytuj | edytuj kod]Karierę sportową rozpoczynał w 1985 jako zawodnik klubu Olimpia Warszawa. W latach 1986–2000 reprezentował Polonię Warszawa, a od 2001 Skrę Warszawa. Należał do najlepszych polskich chodziarzy. Wielokrotnie rywalizował z najsłynniejszym polskim chodziarzem Robertem Korzeniowskim. Brał udział w rozmaitych zawodach krajowych i międzynarodowych. Był uczestnikiem Letnich Igrzysk Olimpijskich w Sydney w 2000. W 1998 był zdobywcą Pucharu Europy w chodzie na 50 km. Jest dwukrotnym medalistą Pucharu Świata, trzykrotnym Mistrzem Polski[1][2].
Najważniejsze osiągnięcia
[edytuj | edytuj kod]Rok | Impreza | Miejsce | Lokata | Konkurencja | Wynik |
---|---|---|---|---|---|
1997 | Mistrzostwa świata | Ateny | 5. miejsce | chód na 50 km | 3:50:14 |
1997 | Puchar świata w chodzie | Poděbrady | 5. miejsce | chód na 50 km | 3:41:58 |
1998 | Mistrzostwa Europy | Budapeszt | 5. miejsce | chód na 50 km | 3:48:05 |
1998 | Puchar Europy w chodzie | Dudince | 1. miejsce | chód na 50 km | 3:42:57 |
1999 | Puchar świata w chodzie | Mézidon-Canon | 2. miejsce | chód na 50 km | 3:40:08 |
2000 | Puchar Europy w chodzie | Eisenhüttenstadt | 7. miejsce | chód na 20 km | 1:20:48 |
2000 | Igrzyska olimpijskie | Sydney | DNF | chód na 50 km | |
2002 | Puchar świata w chodzie | Turyn | 3. miejsce | chód na 50 km | 3:45:37 |
Ranking światowy (chód na 50 km) Track & Field News[3]
- 1997 – 5. miejsce
- 1998 – 5. miejsce
- 1999 – 5. miejsce
- 2001 – 9. miejsce
- 2002 – 4. miejsce
Zarzut dopingu
[edytuj | edytuj kod]Tomaszowi Lipcowi w czasie kariery zawodniczej w 1993 zarzucono stosowanie niedozwolonych środków dopingujących. Komisja do Zwalczania Dopingu w Sporcie pod kierunkiem profesora Jerzego Smorawińskiego uznała, że wyniki badań wskazują na doping, za co na cztery lata Lipiec został zawieszony w prawach zawodnika[4].
W sprawie rzekomego dopingu u Lipca wypowiedział się później płk Stefan Milewski (od 1993 szef Komisji Dyscypliny i Wyróżnień PZLA) wskazując nieprawidłowości w opinii Smorawińskiego. Tomasz Lipiec poddał się specjalistycznym badaniom w Centralnym Szpitalu Klinicznym Wojskowej Akademii Medycznej przy ul. Szaserów w Warszawie. Przeprowadziła je grupa lekarzy pod kierownictwem dra Sławomira Zieniuka. W opinii Zieniuka badania antydopingowe były w przypadku Tomasza Lipca zbyt powierzchowne, zaś wyniki z samej analizy moczu pod kątem hormonalnym – niedopuszczalne. Komisja do Zwalczania Dopingu skoncentrowała się na tylko jednym badaniu hormonalnym podejrzanego, co było dalece niewystarczające. Nie zdecydowano się na badania znacznie dokładniejszą metodą radioimmunologiczną.
W zakładzie medycyny nuklearnej WMA przeprowadzono pod kierownictwem Zieniuka badania, które wykazały, że w czasie wzmożonego wysiłku fizycznego u zawodnika wyraźnie wzrasta stosunek T:E (testosteronu do epitestosteronu). To samo stwierdzono u wielu młodych żołnierzy. Wobec argumentacji Zieniuka Komisja Dyscypliny i Wyróżnień PZLA zmieniła stanowisko i po blisko trzech latach dochodzeń orzekła jednogłośnie 13 czerwca 1996, że Tomasz Lipiec nie jest winny użycia niedozwolonego dopingu, i przywróciła mu prawa sportowe[5]. Zawodnik wrócił do sportu po trzech latach dyskwalifikacji, na Igrzyska Olimpijskie w Atlancie w 1996 r.
Według norm obowiązujących współcześnie, zgodnie z zaleceniami MKOl i WADA (Światowej Agencji Antydopingowej) ocena przypadku Tomasza Lipca byłaby zupełnie inna, skierowano by co najwyżej jego próbkę do szerszych badań.
Starty w kategorii masters
[edytuj | edytuj kod]Od 2023 roku startuje w międzynarodowych lekkoatletycznych zawodach w kategorii masters. Zdobywca złotych medali mistrzostw świata i Europy[6].
Rok | Impreza | Miejsce | Konkurencja | Pozycja | Wynik |
---|---|---|---|---|---|
2023 | 9. Halowe mistrzostwa świata masters | Toruń | chód na 3000 m M50 | 1. miejsce | 13:09,01[6] |
chód na 10 km M50 | 1. miejsce | 46:41[6] | |||
2023 | 22. Mistrzostwa Europy masters | Pescara | chód na 5000 m M50 | 1. miejsce | 22:57,39[6] |
chód na 10 km M50 | 1. miejsce | 48:39[6] | |||
chód na 10 km drużynowy M40, w drużynie z: Grzegorz Grinholc, Sebastian Karpiński |
1. miejsce | 2:39:15[6] | |||
2024 | 14. Halowe mistrzostwa Europy masters | Toruń | chód na 5 km M50 | 2. miejsce | 23:00[7] |
chód na 3000 m M50 | 3. miejsce | 13:17,24[8] | |||
2024 | 19. Mistrzostwa Europy w lekkiej atletyce masters non-stadia | Porto Santo | chód na 10 km M50 | 1. miejsce | 49:32[9] |
chód na 20 km M50 | 1. miejsce | 1:43:41[10] | |||
chód na 10 km drużynowy M40, w drużynie z: Leszek Behounek, Sebastian Karpiński |
2. miejsce | 2:45:08[9] | |||
chód na 20 km drużynowy M40, w drużynie z: Leszek Behounek, Sebastian Karpiński |
2. miejsce | 6:00:31[10] | |||
2024 | 25. Mistrzostwa świata masters | Göteborg | chód na 10 km drużynowy M35, w drużynie z: Maher Ben Hlima, Krzysztof Czerski |
1. miejsce | 2:22:24[11] |
chód na 20 km drużynowy M35, w drużynie z: Maher Ben Hlima, Krzysztof Czerski |
1. miejsce | 5:04:59[11] | |||
chód na 20 km M50 | 3. miejsce | 1:44:20[11] |
Działalność publicystyczna i społeczna
[edytuj | edytuj kod]Pod koniec swojej kariery[doprecyzuj!] zawodniczej zaczął pisywać m.in. w warszawskim dodatku Gazety Wyborczej i Agencji Informacyjnej SIS-Serwis (1994).
W latach 1995–2000 kierował promocją sportową w Radiu Dla Ciebie. Był menedżerem w Agencji Marketingu Sportowego „Mediathlon”. W latach 2001–2003 był doradcą szefa Departamentu Sportu Wyczynowego Urzędu Kultury Fizycznej i Sportu, a następnie pracownikiem Biura Sportu Wyczynowego Polskiej Konfederacji Sportu. Od 2003 pełnił funkcję dyrektora Stołecznego Ośrodka Sportu i Rekreacji.
Działał w strukturach Polskiego Związku Lekkiej Atletyki: był prezesem Warszawsko-Mazowieckiego Związku Lekkiej Atletyki, a w 2005 został wybrany członkiem Zarządu PZLA i wiceprezesem Związku do spraw organizacyjno-finansowych. W lutym 2005 został członkiem Zarządu Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Był przewodniczącym Komisji Zawodniczej PKOl.
Był członkiem Honorowego Komitetu Poparcia Lecha Kaczyńskiego na Prezydenta Polski (2005).
Minister sportu
[edytuj | edytuj kod]31 października 2005 Tomasz Lipiec został powołany na stanowisko ministra sportu w rządzie Kazimierza Marcinkiewicza. 1 lutego 2006 minister Lipiec zwolnił z pracy przewodniczącego Komisji do Zwalczania Dopingu w Sporcie Jerzego Smorawińskiego, który w 1993 wydał ekspertyzę zarzucającą mu doping. Minister Lipiec twierdził, że Komisja pod kierunkiem profesora Smorawińskiego działała źle, i że zwolnienie Smorawińskiego ze stanowiska nie stanowi zemsty za decyzję sprzed lat.
19 stycznia 2007 Tomasz Lipiec, po wszczęciu postępowania prokuratorskiego wobec Wita Żelazki, jednego z członków zarządu PZPN oskarżanego o korupcję, wydał decyzję o ustanowieniu zarządu komisarycznego PZPN. Funkcję komisarza objął Andrzej Rusko. Już jednak po dwunastu dniach, 1 lutego, Rusko zrezygnował z funkcji kuratora, i zastąpiony został przez Marcina Wojcieszaka, a 5 marca 2007 minister Lipiec odwiesił Zarząd PZPN i wycofał kuratora ze Związku.
2 lipca 2007 Centralne Biuro Antykorupcyjne zatrzymało pod zarzutem korupcji przy budowie Stadionu Narodowego dyrektorów Centralnego Ośrodka Sportu, którzy przyznali się do winy. Premier Jarosław Kaczyński wezwał w związku z tym Lipca na wyjaśnienia. Z nieoficjalnych wiadomości wynikało, że premier zamierza zdymisjonować Lipca. Dymisji Lipca żądała Platforma Obywatelska, która zapowiedziała 4 lipca 2007, że złoży w Sejmie wotum nieufności dla ministra sportu Tomasza Lipca, jeśli ten nie zostanie zdymisjonowany. 9 lipca 2007 sam podał się do dymisji, a premier Jarosław Kaczyński ją przyjął. Tego samego dnia prezydent Lech Kaczyński odwołał go z urzędu.
Zatrzymanie i aresztowanie
[edytuj | edytuj kod]25 października 2007 Tomasz Lipiec został zatrzymany przez Centralne Biuro Antykorupcyjne na polecenie prokuratora apelacyjnego z Warszawy, pod zarzutami m.in. przyjęcia korzyści majątkowej (100 tysięcy zł) oraz uzależnienia wykonania czynności służbowych od otrzymania korzyści majątkowej. Sprawa dotyczyła śledztwa w sprawie korupcji w Centralnym Ośrodku Sportu. Sąd aresztował go początkowo na 3 miesiące, a później aresztowanie było wielokrotnie[doprecyzuj!] przedłużane.
Zatrzymanie Tomasza Lipca wzbudziło liczne kontrowersje. Niektóre media, jak np. tygodnik Wprost twierdziły, że do zatrzymania ministra dojść miało wkrótce po jego dymisji, lecz decyzję zablokowała ówczesna prokurator okręgowa w Warszawie, Elżbieta Janicka. Postępowanie prokurator dziennikarze wiązali ze zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi. Sprawę tę wyjaśniała m.in. sejmowa komisja śledcza ds. nacisków na służby specjalne[12].
W wyniku postanowienia sądu[a] tymczasowy areszt stosowany wobec Tomasza Lipca został zamieniony na poręczenie majątkowe w wysokości 80 tysięcy złotych. Po jego opłaceniu 18 lipca 2008 Tomasz Lipiec odzyskał wolność. 2 kwietnia 2009 rozpoczął się proces[13][14][15]. 17 kwietnia 2012 został skazany na 3,5 roku więzienia. Otrzymał również zakaz zajmowania stanowisk publicznych przez 10 lat[16]. W roku 2013 w wyniku apelacji wyrok złagodzono do 2 lat i 3 miesięcy[17]. Ostatecznie opuścił zakład karny w sierpniu 2014, po odbyciu połowy kary[18].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Postanowienie sądu z 17 lipca 2008.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Janusz Rozum, Tadeusz Wołejko: Historia Finałów Lekkoatletycznych Mistrzostw Polski 1920-2007. Konkurencje męskie. Szczecin – Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2008, s. 339. ISBN 978-83-61233-20-6.
- ↑ Polish Championships [online], gbrathletics [dostęp 2012-04-01] (ang.).
- ↑ Men’s 50K Walk Rankings By Nation 1970–2023 [online] [dostęp 2024-04-02] [zarchiwizowane z adresu 2024-04-02] (ang.).
- ↑ Były minister sportu zatrzymany za korupcję.
- ↑ Polscy dopingowicze. Ich tłumaczenia i powroty.
- ↑ a b c d e f Mirosław Łuniewski, Medale polskich chodziarzy zdobyte w Mistrzostwach Świata i Mistrzostwach Europy [online], veteranswalk.pl [dostęp 2023-10-29] [zarchiwizowane z adresu 2023-10-29] .
- ↑ DomTel-Sport Poland , 14. European Masters Athletics Championships Indoor. Official Results. 5 km Race Walk M35-50 [online], 24 marca 2024 [dostęp 2024-04-01] (ang.).
- ↑ DomTel-Sport Poland , 14. European Masters Athletics Championships Indoor. Official Results. Walk M50-55 [online], 18 marca 2024 [dostęp 2024-04-01] (ang.).
- ↑ a b 10 km Race WALK [online], 17 maja 2024 [dostęp 2024-06-04] [zarchiwizowane z adresu 2024-06-04] (ang.).
- ↑ a b 20 km Race WALK [online], 27 maja 2024 [dostęp 2024-06-04] [zarchiwizowane z adresu 2024-06-04] (ang.).
- ↑ a b c XXV World Masters Athletics Championships [online], world-masters-athletics.org [dostęp 2024-10-30] [zarchiwizowane z adresu 2024-10-31] .
- ↑ Żona byłego ministra rządu PiS oskarżona Onet.pl.
- ↑ Proces Tomasza Lipca odroczony do 27 kwietnia. rmf24.pl, 2 kwietnia 2009.
- ↑ Lipiec czeka na wyrok. tvn24.pl, 7 czerwca 2011. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ Prokurator chce czterech lat dla Lipca. wyborcza.pl, 5 kwietnia 2012.
- ↑ Były minister sportu skazany na 3,5 roku więzienia. wiadomosci.gazeta.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-08)]., Gazeta Wyborcza.
- ↑ mn/tr (źródło: PAP): Tomasz Lipiec o ponad rok krócej w więzieniu. tvn24, 2013-06-13. [dostęp 2015-07-01]. (pol.).
- ↑ Nie będzie kasacji w sprawie Lipca. Wniosek wycofał sam zainteresowany. tvp.info, 2014-10-08. [dostęp 2014-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-13)].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Tomasz Lipiec w bazie World Athletics (ang.). [dostęp 1 kwietnia 2012].
- Tomasz Lipiec, [w:] tilastopaja.info [dostęp 2012-04-01] (ang.).
- Polski Komitet Olimpijski: Tomasz Lipiec – sylwetka w portalu www.olimpijski.pl. www.olimpijski.pl. [dostęp 2014-12-21]. (pol.).
- Lekkoatleci Legii Warszawa
- Lekkoatleci Polonii Warszawa
- Lekkoatleci Skry Warszawa
- Polscy chodziarze
- Polscy lekkoatleci na igrzyskach olimpijskich
- Polscy ministrowie sportu
- Polscy olimpijczycy (Atlanta 1996)
- Polscy olimpijczycy (Sydney 2000)
- Politycy Prawa i Sprawiedliwości
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Urodzeni w 1971
- Polscy lekkoatleci ukarani za doping