Taksila

Taksila

Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Pakistan
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	III, VI
Numer ref.	139
Region	Azja i Pacyfik
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1980 na 4. sesji
Położenie na mapie Pakistanu Taksila
33°45′21″N 72°49′45″E

Taksila

Taksila (urdu, pers. ٹیکسلا, sanskryt तक्षशिला = Takszaśila) – kompleks archeologiczny w północno-wschodnim Pakistanie, od 1980 roku wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W starożytności ważny buddyjski ośrodek uniwersytecki, położony u zbiegu kilku szlaków handlowych regionu.

Historia

Na miejscu kompleksu istniało w starożytności kilka kolejno wznoszonych miast. Najstarsze, istniejące już w V wieku p.n.e., powstało na nieregularnym planie, a budynki wznoszono z nieociosanych kamieni łączonych gliną. W III wieku p.n.e. miasto zdobyli Maurjowie, po czym przeszło ono na własność Greko-Baktrów, którzy jednak opuścili je już w kolejnym stuleciu.

W I wieku p.n.e. osiedlili się tu Śakowie, zakładając niedaleko Taksili miasto Sirkap - regularnie rozplanowane, z prostokątną siatką ulic. Miasto otoczone było murami obronnymi i posiadało bogaty pałac i świątynię buddyjską.

Pod koniec II wieku n.e. nieopodal powstało miasto Sirsukh, zniszczone w V wieku przez Heftalitów.

Stanowisko archeologiczne

Na rozległym terenie kompleksu archeologicznego, obejmującego lokalizacje istniejących tu wcześniej miast, zachowały się pozostałości świątyni Dżandijal, stupa Dharmaradżika, klasztory Dżaulijan i Mohra Moradu. Znaleziono tu też kamienne i stiukowe rzeźby w stylu greko-baktryjskim.

Zobacz też

• Gandhara

Bibliografia

• Encyklopedia sztuki starożytnej, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1974, str. 439-440