Tadeusz Bętkowski

Tadeusz Józef Bętkowski

Tata

podpułkownik lekarz
Data i miejsce urodzenia	28 października 1889 Potok Złoty
Data i miejsce śmierci	10 kwietnia 1966 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	przed 1918–1962
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie Armia Krajowa ludowe Wojsko Polskie
Jednostki	7 Szpital Okręgowy Komenda Główna Armii Krajowej Oddział Chirurgiczny Szpitala Ministerstwa Obrony Narodowej Wojskowa Akademia Medyczna
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, II wojna światowa
Odznaczenia

Grób Tadeusza Bętkowskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Tadeusz Józef Bętkowski, ps. „Tata” (ur. 28 października 1889 w Złotym Potoku, zm. 10 kwietnia 1966 w Warszawie) – lekarz chirurg, podpułkownik Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Leona i Marii z Supperów. W latach 1900–1906 uczęszczał do Gimnazjum w Jarosławiu, maturę zdał 25 września 1907 w Gimnazjum Franciszka Józefa w Drohobyczu. Studiował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Lwowskiego (1907–1913), następnie pracował w Klinice Chirurgicznej we Lwowie pod kierownictwem Ludwika Rydygiera. Służył w armii austriackiej w czasie I wojny światowej. 13 marca 1915 uzyskał stopień doktora wszech nauk lekarskich (na Uniwersytecie Karola w Pradze). W niepodległej Polsce wstąpił do Wojska Polskiego, kierował oddziałami chirurgicznymi kilku szpitali wojskowych, m.in. w Krakowie i Rzeszowie oraz 7 Szpitala Okręgowego w Poznaniu. Awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku i 8. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, w grupie lekarzy. We wrześniu 1939 roku był komendantem Stacji Segregacyjno-Rozdzielczej Szpitala Ewakuacyjnego nr 11, od 1 października został komendantem Szpitala dla Jeńców Polskich w Radomiu. Od listopada 1939 r. do wybuchu powstania warszawskiego był naczelnym chirurgiem Szpitala Ujazdowskiego w Warszawie. Uczestniczył również w tajnym nauczaniu. W czasie powstania warszawskiego kierował Służbą Zdrowia Komendy Głównej Armii Krajowej.

Po upadku powstania był naczelnym chirurgiem Polskiego Szpitala Wojskowego, działającego w polskim obozie Stalagu IV B/H w Zeithain, dokąd w październiku 1944 przywieziono 1029 rannych i chorych powstańców. Przywieziono też lekarzy i personel medyczny oraz ocalone z ruin Warszawy wyposażenie sali operacyjnej, aparat rentgenowski oraz materiały opatrunkowe i lekarstwa. Znakomite rezultaty zabiegów chirurgicznych doktora Bętkowskiego w niezmiernie ciężkich warunkach wzbudziły podziw chirurgów niemieckich, którzy przyjeżdżali z Drezna na obserwacje.

15 sierpnia 1945 roku powrócił do Polski. Kierował Oddziałem Chirurgicznym Szpitala PCK w Toruniu. W marcu 1946 roku powołany został do służby czynnej w ludowym Wojsku Polskim na stanowisko ordynatora Oddziału Chirurgicznego I Szpitala Okręgowego w Warszawie. W następnym roku został kierownikiem Oddziału Chirurgicznego Szpitala Ministerstwa Obrony Narodowej. Od 1958 roku był związany z Wojskową Akademią Medyczną. W listopadzie 1962 roku został przeniesiony w stan spoczynku.

Ogłosił około 20 prac naukowych, m.in. Chirurgia ćwiczeń fizycznych i sportu.

Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B14-1-20).

Ordery i odznaczenia

• Order Sztandaru Pracy II klasy
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Walecznych
• Złoty Krzyż Zasługi
• Srebrny Krzyż Zasługi (16 marca 1928)
• Złoty Krzyż Zasługi Wojskowej na Wstędze Medalu Waleczności z Mieczami (Austro-Węgry)
• Brązowy Krzyż Zasługi Wojskowej na Wstędze Krzyża Zasługi z Mieczami (Austro-Węgry)
• Srebrny Medal Waleczności I klasy (Austro-Węgry)
• Krzyż Wojskowy Karola (Austro-Węgry)
• Medal dla Rannych (Austro-Węgry)

Bibliografia

• Lista starszeństwa oficerów zawodowych korpusu sanitarnego. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1931. [dostęp 2016-09-13].
• Rocznik Oficerski 1932. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1932. [dostęp 2016-06-11].
• Czesław Jeśmian, Tadeusz Bętkowski, [w:] Sylwetki chirurgów polskich (pod redakcją Józefa Bogusza i Witolda Rudowskiego), Ossolineum, 1982 [1].
• Tadeusz Bętkowski, Powstańcze Biogramy, Muzeum Powstania Warszawskiego[2].