Stanisławówka (Grodno)
nr rej. 412Г000033 | |
Elewacja południowa pałacu | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość |
Grodno |
Adres |
ul. Tierieszkowej 29 |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Architekt | |
Kondygnacje |
2 |
Rozpoczęcie budowy |
lata 60. XVIII w. |
Ukończenie budowy |
lata 70. XVIII w. |
Pierwszy właściciel | |
Kolejni właściciele | |
Obecny właściciel | |
Położenie na mapie Grodna | |
Położenie na mapie Białorusi | |
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego | |
53°41′37,3″N 23°50′48,4″E/53,693694 23,846778 |
Stanisławówka[1] (biał. Станіславова) – zespół pałacowy podmiejskiej rezydencji, której właścicielem był król Stanisław August Poniatowski. Znajduje się na końcu obecnej ul. Timiriaziewa w Grodnie.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pałac wybudował specjalnie dla króla podskarbi litewski Antoni Tyzenhauz w latach 60. lub 70. XVIII wieku. Projektantem był włoski architekt Giuseppe de Sacco. Po rozbiorach Rosjanie skonfiskowali majątek. W 1814 roku pałac odkupił gubernator grodzieński książę Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki. Należał on do Druckich-Lubeckich do 1939 roku. Po 1945 roku władze białoruskie przebudowały pałac na szkołę rolniczą, zniekształcając zabytkową bryłę poprzez dobudowę drugiego piętra i zamurowując arkadowy parterowy portyk. Pierwotnie piętrowa była tylko trójosiowa część środkowa.
Od 1951 r. teren i budynek należą do Uniwersytetu Rolniczego w Grodnie, gdzie istnieje oddział Wydziału Agronomii.
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Budynek na rzucie prostokąta ma dwa piętra oraz ryzalit w części środkowej. Attyka ozdobiona jest inicjałami SAR (Stanislaus Augustus Rex - Stanisław August Król) i królewską koroną. We wnętrzach zachował się westybul z dwoma kominkami w stylu neogotyckim z końca XIX wieku i dwie duże sale. Przed pałacem stoją dwie oficyny na planie prostokąta, nakryte wysokimi czterospadowymi dachami[2].
W pobliżu znajduje się też 3 ha park, brama, mur i zabudowania folwarczne.
W Grodnie dla króla wybudowano jeszcze dwie rezydencje:
- Pałac Poniemuń w południowo-wschodniej części miasta
- Pałac Augustówek leżący po drugiej stronie Niemna
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Pałac na obrazie Napoleona Ordy w XIX wieku
-
Pałac przed 1914 rokiem
-
Pałac przed 1914 rokiem
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Polski egzonim przyjęty na 125. posiedzeniu KSNG.
- ↑ Grzegorz Rąkowski Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi, Burchard Edition, 1997
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej. Tom 3