Przejdź do zawartości

Nuuk

Edytuj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nuuk
Ilustracja
Centrum miasta
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Dania

Terytorium zależne

 Grenlandia

Gmina

Sermersooq

Data założenia

1721 lub 1728

Burmistrz

Asii Chemnitz Narup

Wysokość

0–100 m n.p.m.

Populacja (2023)
• liczba ludności


19 604

Nr kierunkowy

31

Kod pocztowy

Nuuk 3900, Nuussuaq 3905[1]

Plan Nuuk
Położenie na mapie Grenlandii
Mapa konturowa Grenlandii, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Nuuk”
Ziemia64°10′N 51°45′W/64,166667 -51,750000
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Nuuk (duń. Godthåb) – stolica i największe miasto Grenlandii[2]. Miasto jest położone w południowo-zachodniej części wyspy, nad Cieśniną Davisa, ok. 250 km na południe od koła podbiegunowego.

Port handlowy i rybacki. Zakłady przemysłu spożywczego-przetwórstwo ryb[2]; niewielka stocznia oraz port lotniczy[3]. Ośrodek gospodarczy, kulturalny i naukowy wyspy[4]. Znajduje się tu centrum handlowe Nuuk Center. W mieście jest też nieczynna skocznia narciarska Ravnebakken o punkcie konstrukcyjnym wynoszącym 30 m[5].

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Nuuk jest stolicą Grenlandii[6] i siedzibą gminy Sermersooq[7]. Należy do dystryktu Nuuk[8]. Leży na południowo-zachodnim wybrzeżu Grenlandii, nad Cieśniną Davisa, przy ujściu fiordu Godthåb(inne języki)[9]. Najwyżej położony budynek w mieście leży na wysokości 100 m[10].

Miasto jest podzielone na cztery dzielnice[a][b][11][12]:

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Pomnik Hansa Egedego

Pierwszymi mieszkańcami tych terenów mogli być ludzie zwani kulturą Saqqaq, którzy pojawili się na Grenlandii ponad 4000 lat temu[13][14]. W dziesiątym wieku tereny położone na południe od Nuuk zaczęli eksplorować wikingowie[15], którzy z czasem mogli się osiedlić także na terenie dzisiejszego Nuuk. Inuici i wikingowie żyli razem na tym obszarze od ok. 1000 roku n.e.

Osada, nazwana „Dobra Nadzieja” (duń. Godthåb), założona została w 1721[2][9] lub 1728[16][17] roku przez norweskiego misjonarza Hansa Egedego, w pobliżu miejsca wcześniejszego osadnictwa inuickiego i skandynawskiego z X–XIV w. (tzw. Osiedle Zachodnie – westri-byggd). W 1979, wraz z uzyskaniem autonomii[18], nastąpiła zmiana nazwy na Nuuk.

Kultura i oświata

[edytuj | edytuj kod]
Katuaq – centrum kultury

W Nuuk znajduje się kilka szkół[4], w tym Uniwersytet Grenlandzki (grenl. Ilisimatusarfik)[19], jedyny taki na wyspie. Znajduje się tu także Muzeum Narodowe Grenlandii[20], centrum kultury Katuaq oraz Publiczna i Narodowa Biblioteka Grenlandii.

Populacja

[edytuj | edytuj kod]

Według danych oficjalnych liczba mieszkańców 1 stycznia 2023 roku wynosiła 19 604 osoby[12]. Jest to największe pod względem liczby mieszkańców miasto na Grenlandii[21].

W połowie XX wieku Grenlandia utraciła kolonialny charakter, a lokalna administracja zaczęła przenosić się z Danii na Grenlandię, co spowodowało gwałtowny rozwój Nuuk. W 1965 roku liczba ludności wynosiła 4867, a w 1970 już 7478. Powstało wtedy wiele nowych bloków mieszkalnych, w tym osławiony Blok P. W pierwszej dekadzie XXI wieku powstała nowa dzielnica Qinngorput, we wschodniej części miasta[22].

Populacja Nuuk w latach 1994–2023[12]:

Transport

[edytuj | edytuj kod]
Port morski

Klimat

[edytuj | edytuj kod]

Nuuk znajduje się na zachodnim wybrzeżu, ok. 240 km na południe od koła podbiegunowego. Według klasyfikacji klimatów Köppena panuje tam klimat tundry[26]. Średnia temperatura w ciągu roku wynosi –1,4 °C. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec (9,1 °C), a najzimniejszym luty (–5,8 °C). Opady w ciągu roku wynoszą 781,6 mm[27].

Religia

[edytuj | edytuj kod]
Katedra w Nuuk

W mieście znajduje się drewniana Katedra w Nuuk, pełniąca funkcję katedry luterańskiej Diecezji Grenlandii podlegającej Kościołowi Danii[28], a także luterański Kościół Hansa Egede[29].

W miejscowości funkcjonuje też katolicka parafia Parafia Chrystusa Króla[30] podlegająca Diecezji kopenhaskiej[31].

Sport

[edytuj | edytuj kod]

W Nuuk znajdują się kluby sportowe:

W mieście znajduje się stadion, mogący pomieścić do 2000 osób[32], na którym odbywa się liga grenlandzka oraz stadion do piłki ręcznej Godthåbhallen, mieszczący do 1000 osób[32]. Jest także trasa do narciarstwa alpejskiego z windami (różnica wysokości 300 m) na górze Lille Malene[33], z dolnej stacji kolejki w pobliżu terminalu lotniczego[34].

Miasta partnerskie

[edytuj | edytuj kod]
Wikipedia:Weryfikowalność
Ta sekcja od 2019-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.
Panorama miasta w październiku 2006
Panorama miasta w październiku 2006

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Stan na 1 stycznia 2023.
  2. ↑ Jest jeszcze 625 mieszkańców Nuuk, których dzielnica zamieszkania jest nieznana.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Everything you need to know about Nuuk. visitnuuk.com. [dostęp 2023-10-07]. (ang.).
  2. ↑ a b c Encyklopedia Powszechna „Kluszczyński” (wyd. Ryszard Kluszczyński 2001), strona 714. ISBN 83-88080-13-X.
  3. ↑ GOH – Nuuk Airport. FlightStats.com. [dostęp 2012-08-09]. (ang.).
  4. ↑ a b Welcome to Nuuk – the capital of Greenland. randburg.com. [dostęp 2012-08-09]. (ang.).
  5. ↑ Nuuk – Ravnebakken. SkiSprungschanzen.com. [dostęp 2012-08-09]. (pol.).
  6. ↑ Greenland – The World Factbook. www.cia.gov. [dostęp 2023-10-08]. (ang.).
  7. ↑ Databeskyttelse. sermersooq.gl. [dostęp 2023-10-07]. (duń.).
  8. ↑ Naduk Kleemann: Greenland in Figures 2023. Nuuk: Statistics Greenland, 2023, s. 5. ISBN 978-87-998113-8-0. ISSN 1604-7397. (ang.).
  9. ↑ a b Nuuk, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2013-06-25] (ang.).
  10. ↑ a b Kortportal. nunagis-asiaq.hub.arcgis.com. [dostęp 2023-10-12]. (ang.).
  11. ↑ LOKALPLANER OG KOMMUNEPLANTILLÆG FOR NUUK. www.sermersooq.gl. [dostęp 2023-10-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-21)]. (duń.).
  12. ↑ a b c Population In Nuuk January 1st by citydistrict 1994-2023 [BEESTNUK]. bank.stat.gl. [dostęp 2023-10-07]. (ang.).
  13. ↑ Migration to Greenland. Greenland.com. [dostęp 2012-08-09]. (ang.).
  14. ↑ Ilulissat Icefjord (śródtytuł: Long Description, ostatni akapit). UNESCO (whc.unesco.org). [dostęp 2012-08-09]. (ang.).
  15. ↑ Nowe oblicze Grenlandii – pogoda dla wikinga. National Geographic. [dostęp 2012-08-09]. (pol.).
  16. ↑ Nuuk. Greenland.com. [dostęp 2013-06-25]. (ang.).
  17. ↑ Nuuk Town (Godthåb). LonelyPlanet.com. [dostęp 2013-06-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (ang.).
  18. ↑ Grenlandia chce niepodległości. Czy pomogą rekordowe ceny surowców?. Gazeta Wyborcza (wyborcza.biz). [dostęp 2012-08-09]. (ang.).
  19. ↑ Ilisimatusarfik – University of Greenland. Ilisimatusarfik. [dostęp 2012-08-09]. (ang.).
  20. ↑ The Museum. Natmus.gl. [dostęp 2013-10-03]. (ang.).
  21. ↑ Population in Localities January 1st 1977-2023 [BEESTD]. bank.stat.gl. [dostęp 2023-11-17]. (ang.).
  22. ↑ Adam Grydehoj. Constructing a Centre on the Periphery: Urbanization and Urban Design in the Island City of Nuuk, Greenland. „Island Studies Journal”. 9 (2), s. 205–222, listopad 2014. Beewolf Press Limited. DOI: 10.24043/isj.302. ISSN 1715-2593. [dostęp 2023-11-18]. (ang.). 
  23. ↑ Zob. rozkład lotów na stronie głównej.
  24. ↑ Fares to Settlements, Arctic Umiaq Line [dostęp 2015-03-02].
  25. ↑ Bus.gl. Zob. zakładki: Køreplaner lub Køreplanskort.
  26. ↑ Climate and monthly weather forecast Nuuk, Greenland. www.weather-atlas.com. [dostęp 2023-10-19]. (ang.).
  27. ↑ John Cappelen: DMI Report 18-19 Climatological Standard Normals 1981-2010 – Denmark, The Faroe Islands and Greenland – Based on Data Published in DMI Reports 18-02, 18-04 and 18-05. Danish Meteorological Institute. s. 27. [dostęp 2023-10-19]. (pol.).
  28. ↑ Nuuk Cathedral. www.alluringworld.com. [dostęp 2023-10-19]. (ang.).
  29. ↑ Palaseqarfik Nuuk / Nuuk Præstegæld. palasi-nuuk.dk. [dostęp 2023-10-19]. (gren. • duń. • ang.).
  30. ↑ Den katolske Kirke i Grønland. katolsk.gl. [dostęp 2023-10-19]. (duń. • ang.).
  31. ↑ Krist Konge Kirke w bazie gcatholic.org [dostęp 2023-10-19] (ang.).
  32. ↑ a b World Stadiums – Stadiums in Greenland. worldstadiums.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-09)].
  33. ↑ Forsiden.
  34. ↑ General Aviation Flying to Europe.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Stolice państw Ameryki Północnej
Stolice niepodległych państw
Stolice terytoriów zależnych
Miasta i osady Grenlandii
Kujalleq
Qaasuitsup
Qeqqata
Sermersooq

Flaga Grenlandii

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nuuk&oldid=74064503”