Nesotragus

	Nesotragus
	Von Düben, 1846
	; Antylopka piżmowa (N. moschatus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	parzystokopytne
Podrząd	przeżuwacze
Infrarząd	Pecora
Rodzina	wołowate
Podrodzina	antylopy
Plemię	Neotragini
Rodzaj	Nesotragus
	Typ nomenklatoryczny
	Nesotragus moschatus Von Düben, 1846
Synonimy
	Hylarnus O. Thomas, 1906;
	Hylarnus O. Thomas, 1906;
Gatunki
	2 gatunki – zobacz opis w tekście
	2 gatunki – zobacz opis w tekście
	Multimedia w Wikimedia Commons

Nesotragus – rodzaj ssaków z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w gęstych lasach zachodniej, środkowej i południowo-wschodniej Afryki^[3]^[4]^[5].

Morfologia

Długość ciała 49–66 cm, długość ogona 9–13 cm, wysokość w kłębie 28–38 cm; długość rogów 3,2–12,7 cm; masa ciała 2,2–10 kg (samice są nieco większe i cięższe od samców)^[4]^[6]. Wzór zębowy: I ${\tfrac {0}{3}}$ C ${\tfrac {0}{1}}$ P ${\tfrac {3}{3}}$ M ${\tfrac {3}{3}}$ (x2) = 32^[4].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1846 roku szwedzki zoolog Magnus Wilhelm von Düben w artykule poświęconym antylopom opublikowanym na łamach Öfversigt af Kongl. Vetenskaps-Akademiens Forhandlingar^[1]. Na gatunek typowy von Düben wyznaczył (oznaczenie monotypowe) antylopkę piżmową (N. moschatus).

Etymologia

Nesotragus: gr. νησος nēsos ‘wyspa’ (tj. Chapani); τραγος tragos ‘kozioł’^[7].
Hylarnus: gr. ὑλη hulē ‘teren lesisty, las’^[8]; ἁρνος harnos ‘owieczka’^[9]^[2]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Neotragus batesi de Winton, 1903.

Podział systematyczny

W niektórych ujęciach systematycznych taksony z tego rodzaju należą do rodzaju Neotragus^[3]^[4]^[5]; ponadto wyróżniane są dwa gatunki wyodrębnione z N. moschatus – N. kirchenpaueri i N. livingstonianus^[3]^[4]; tutaj klasyfikacja za Mammals Diversity Database i All the Mammals of the World^[10]^[6]^[11]:

Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa^[11]	Podgatunki^[4]^[3]^[6]	Rozmieszczenie geograficzne^[4]^[3]^[6]	Podstawowe wymiary^[4]^[6]^[a]	Status IUCN^[12]
	Nesotragus batesi	(de Winton, 1903)	antylopka lilipucia	gatunek monotypowy	Nigeria (od rzeki Niger do Cross River), Kamerun (na południe od rzeki Sanaga), południowo-zachodnia Republika Środkowoafrykańska, Gwinea Równikowa (Mbini), Gabon, zachodnie Kongo, północno-wschodnia Demokratyczna Republika Konga (na wschód od rzeki Kongo) do zachodniej Ugandy	DC: 49–62 cm DO: około 9 cm MC: 2,2–2,8 kg	LC
	Nesotragus moschatus	Von Düben, 1846	antylopka piżmowa	3 podgatunki	wyżyny i wybrzeża południowej Kenii i Tanzanii (włącznie z wyspą Zanzibar oraz kilkoma mniejszymi wyspami) na południe do Malawi, Mozambiku, Zimbabwe i północno-wschodniej Południowej Afryki	DC: 58–66 cm DO: 9–13 cm MC: 4–10 kg	LC

Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski.

Uwagi

↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

↑ ^a ^b W. von Dueben. Ny Antelop-art. „Öfversigt af Kongl. Vetenskaps-Akademiens Forhandlingar”. 3 (7), s. 221, 1847. (szw.).
↑ ^a ^b O. Thomas. On a new Pigmy Antelope obtained by Col. J, J. Harrison in the Semliki Forest. „The Annals and magazine of natural history”. Seventh series. 18, s. 149, 1906. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 332. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h C. Groves, D. Leslie, B. Huffman, R. Valdez, K. Habibi, P. Weinberg, J. Burton, P. Jarman & W. Robichaud: Family Bovidae (Hollow-horned Ruminants). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 621–623. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).
↑ ^a ^b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Neotragus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-04-23]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 604. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 459, 1904. (ang.).
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 121.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 26.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-11-30]. (ang.).
↑ ^a ^b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 179. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-07-21]. (ang.).

Bibliografia

E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).

[12] DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

[dub-1] W. von Dueben. Ny Antelop-art. „Öfversigt af Kongl. Vetenskaps-Akademiens Forhandlingar”. 3 (7), s. 221, 1847. (szw.).

[tho-2] O. Thomas. On a new Pigmy Antelope obtained by Col. J, J. Harrison in the Semliki Forest. „The Annals and magazine of natural history”. Seventh series. 18, s. 149, 1906. (ang.).

[icmw-3] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 332. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[hmw-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h C. Groves, D. Leslie, B. Huffman, R. Valdez, K. Habibi, P. Weinberg, J. Burton, P. Jarman & W. Robichaud: Family Bovidae (Hollow-horned Ruminants). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 621–623. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.).

[msw-5] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Neotragus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-04-23]. (ang.).

[amw-6] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 604. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[pal-7] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 459, 1904. (ang.).

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=161_121]-8] Jaeger 1959 ↓, s. 121.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=66_26]-9] Jaeger 1959 ↓, s. 26.

[mdd-10] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-11-30]. (ang.).

[miiz-11] W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 179. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[13] Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-07-21]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[a]

[12]