Przejdź do zawartości

Józef Celica

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Celica
podpułkownik podpułkownik
Data i miejsce urodzenia

1 października 1910
Wiszniew

Data i miejsce śmierci

5 maja 1980
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1939–1950

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
LWP

Jednostki

44 Pułk Strzelców Legii Amerykańskiej
Wojskowy Instytut Geograficzny

Odznaczenia
Order Krzyża Grunwaldu III klasy Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941) Warszawski Krzyż Powstańczy Srebrny Krzyż Zasługi (II RP)

Józef Celica (od 1954 używał nazwiska Lechicz-Celica), ps. „Elski”, „W. Elski”, „Lechicz”, „Piast”, „W. Piast”, „Wiesław” (ur. 1 października 1910 w Wiszniewie w powiecie wołożyńskim, zm. 5 maja 1980 w Warszawie) – podpułkownik rezerwy ludowego Wojska Polskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 1 października 1910 w rodzinie Antoniego (małorolnego rolnika) i Doroty z Bitelskich. Razem z ojcem[1], skazanym na zesłanie za udział w POW, w 1914 wyjechał na Syberię, gdzie uczył się w polskiej szkole powszechnej i rosyjskiej szkole wydziałowej. Utracił wówczas rodziców. Przez Daleki Wschód w 1922 powrócił do kraju, a od stycznia 1924 był uczniem Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Męskiego w Wejherowie[2]. Kontynuował naukę od 1927 w Państwowej Średniej Szkole Ogrodniczej w Warszawie. Od 1929 studiował w Państwowej Wyższej Szkole Gospodarstwa Wiejskiego w Cieszynie, po ukończeniu, której w czerwcu 1932 otrzymał dyplom. Od września 1932 do września 1933 był słuchaczem Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie. Pracował od lutego 1935 jako urzędnik w PKO w Warszawie, a następnie od 1939 był kontrolerem w biurze wkładów oszczędnościowych[3][2]. Od 1933 był jednocześnie słuchaczem Wydziału Społecznego SNP i do czerwca 1938 zdał egzaminy, ale nie uzyskując dyplomu. Rozpoczął działalność społeczną jako członek zarządu Związku Młodzieży z Dalekiego Wschodu, który został założony w 1929. Działał również w latach 1929–1932 w Związku Niezamożnej Młodzieży Wiejskiej i od 1934 do chwili jej rozwiązania w 1938 w Organizacji Młodzieży Socjalistycznej „Życie”[2].

W kampanii wrześniowej 1939 był oficerem łączności i adiutantem dowódcy 44 pułku piechoty. W październiku 1939 w konspiracji jako współzałożyciel ZPN, który przekształcony został wiosną 1940 w KPN. Był kolejno: komendantem 4 Rejonu, od lutego 1940 komendantem Obwodu II i jednocześnie zastępcą komendanta Okręgu I Warszawa, a od kwietnia 1941 komendantem tego Okręgu i jednocześnie zastępcą komendanta głównego KPN[2]. Rozkazem L.21/BP z 11 listopada 1941 Komendanta Głównego ZWZ gen. Stefana Roweckiego mianowany porucznikiem rezerwy. Organizator i następnie dowódca oddziałów partyzanckich KPN „Perkun” od marca 1942, a w marcu 1943 został mianowany komendantem głównym KPN[4]. W maju 1943 po połączeniu KPN ze „Zrywem” był także wiceprezesem Stronnictwa Zrywu Narodowego pełniąc funkcje do wybuchu powstania[2]. W powstaniu warszawskim był dowódcą batalionu KPN[5] na odcinku ul. Kredytowa, Mazowiecka, Świętokrzyska, Pl. Dąbrowskiego. Mianowany kapitanem rezerwy ze starszeństwem z poprzedniego dnia rozkazem Dowódcy AK, gen. Tadeusza Komorowskiego L.424/BP z 18 września 1944[2]. Przebywał po kapitulacji oddziałów powstańczych w Stalagu Bergen-Belsen i w Oflagu X C Lübeck.

Do kraju powrócił w styczniu 1946, a od marca pracował jako inspektor starostw w Urzędzie Wojewódzkim w Poznaniu. Od października 1946 do maja 1947 służył w ludowym Wojsku Polskim na stanowisku dyrektora Wojewódzkiego Urzędu WF i PW w Poznaniu[2], a po ukończeniu kursu w Szkole Oficerów Polityczno-Wychowawczych był od stycznia 1948 zastępcą komendanta Wojskowego Instytutu Geograficznego do spraw polityczno-wychowawczych. Od czerwca 1949 zastępca kierownika Zakładu Kartograficznego Sztabu Generalnego do spraw polityczno-wychowawczych. W latach 1946–1948 był jednocześnie wiceprezes ZG SP. Od września 1949 w założonym wówczas ZBoWiD był członkiem ZG. W styczniu 1950 przeniesiony został do rezerwy[6]. Pracował w różnych instytucjach w Zegrzu i w Warszawie, a od września 1971 na stanowisku kierownika działu technicznego w Spółdzielni Pracy Usług Technicznych Inżynierów i Techników Emerytów „Wspólnota”.

Zmarł w Warszawie 5 maja 1980[6], pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera D12-2-18)[7].

Awanse

[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Skazany na zesłanie za udział w FOW.
  2. a b c d e f g Kunert 1987 ↓, s. 41.
  3. Pracował tam również w czasie okupacji, aż do wybuchu powstania warszawskiego.
  4. Zachowując nadal bezpośrednie dowodzenie oddziałami partyzanckimi.
  5. Kompanii w składzie zgrupowania AK mjr. Włodzimierza Zawadzkiego „Bartkiewicza”.
  6. a b Kunert 1987 ↓, s. 42.
  7. Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2024-09-10].
  8. Lista odznaczonych Warszawskim Krzyżem Powstańczym. „Stolica”. Rok XXXVII, Nr 23 (1796), s. 14, 22 sierpnia 1982. Warszawa: Warszawskie Wyd. Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch”. [dostęp 2024-09-10]. 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939–1945 T. 2. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 41–42. ISBN 83-211-0739-7.