Biedronkowate
Coccinellidae[1] | |
Latreille, 1807 | |
Przedstawiciel rodziny – biedronka siedmiokropka (Coccinella septempunctata) | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
(bez rangi) | pierwouste |
Nadtyp | |
Typ | |
Podtyp | |
Gromada | |
Podgromada | |
Infragromada | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Podrząd | |
Infrarząd | |
Nadrodzina | |
Rodzina |
biedronkowate |
Biedronkowate (Coccinellidae) – rodzina owadów z rzędu chrząszczy (Coleoptera). Obejmuje około 5 tysięcy gatunków o owalnym, wypukłym ciele, krótkich odnóżach i czerwonych bądź żółtych pokrywach z czarnymi plamkami. Owady te osiągają niewielkie rozmiary, zwykle 8–10 mm[2].
Żywią się mszycami, dlatego wykorzystywane są w biologicznym zwalczaniu tych szkodników. Mnożą się bardzo szybko i mogą dawać 2-4 pokolenia rocznie. Zimują owady dorosłe. W tym celu potrafią gromadzić się setkami, a nawet tysiącami w różnych miejscach – pod ziemią, w budynkach czy pod korą drzew. Czułki biedronek są przeważnie krótkie lub bardzo krótkie. Mają 8-11 członów, często na ich końcach występuje buławka. W aparacie gębowym charakterystyczne są głaszczki szczękowe o kształcie toporków. Głowa szeroka, wchodzi w przedplecze. Zaniepokojone larwy lub dorosłe chrząszcze wydalają poprzez stawy nóg hemolimfę o żółtym zabarwieniu, która ma trujące właściwości.
Jednym z przedstawicieli jest biedronka – owad o długości ok. 6 mm, pokryty czerwonymi lub pomarańczowymi pokrywami skrzydłowymi, nakrapianymi kontrastowymi plamkami. Biedronki odżywiają się owadami roślinożernymi, są zatem z punktu widzenia człowieka pożyteczne.
W Polsce najczęściej występuje biedronka siedmiokropka. Od 2006 roku obserwuje się inwazję azjatyckiej biedronki Harmonia axyridis, która może zagrozić rodzimym gatunkom.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzina Coccinellidae Latreille, 1807[3]
- podrodzina Chilocorinae Mulsant, 1846[4]
- rodzaj Arawana Leng, 1908
- rodzaj Axion Mulsant, 1850
- rodzaj Brumoides Chapin, 1965
- rodzaj Brumus Mulsant, 1850
- rodzaj Chilocorus Leach, 1815
- rodzaj Curinus Mulsant, 1850
- rodzaj Egius Mulsant, 1850
- rodzaj Exochomus Redtenbacher, 1843
- rodzaj Halmus Mulsant, 1850
- rodzaj Orcus Mulsant, 1850
- rodzaj Platynaspis Redtenbacher, 1844
- rodzaj Telsimia Casey, 1899
- podrodzina Coccidulinae Mulsant, 1846[5]
- rodzaj Anovia Casey, 1908
- rodzaj Azya Mulsant, 1850
- rodzaj Coccidula Kugelann, 1798
- rodzaj Exoplectra Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Pseudoazya Gordon, 1980
- rodzaj Rhyzobius Stephens, 1829
- rodzaj Rodolia Mulsant, 1850
- podrodzina Coccinellinae Latreille, 1807[6]
- rodzaj Adalia Mulsant, 1846
- rodzaj Anatis Mulsant, 1846
- rodzaj Anisosticta Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Aphidecta Weise, 1893
- rodzaj Calvia Mulsant, 1850
- rodzaj Ceratomegilla Crotch, 1873
- rodzaj Cheilomenes Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Coccinella Linnaeus, 1758
- rodzaj Coelophora Mulsant, 1850
- rodzaj Coleomegilla Timberlake, 1920
- rodzaj Cycloneda Crotch, 1871
- rodzaj Harmonia Mulsant, 1850
- rodzaj Hippodamia Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Macronaemia Casey, 1899
- rodzaj Megalocaria Crotch, 1871
- rodzaj Micraspis Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Mulsantina Weise, 1906
- rodzaj Myzia Mulsant, 1846
- rodzaj Naemia Mulsant, 1850
- rodzaj Neoharmonia Crotch, 1871
- rodzaj Olla Casey, 1899
- rodzaj Paranaemia Casey, 1899
- rodzaj Propylaea Mulsant, 1846
- rodzaj Psyllobora Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Synonycha Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Verania Mulsant, 1850
- podrodzina Epilachninae Mulsant, 1846[7]
- rodzaj Epilachna Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Subcoccinella Huber, 1842
- podrodzina Hyperaspidinae Duverger, 1989[8]
- rodzaj Blaisdelliana Gordon, 1970
- rodzaj Brachiacantha Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Helesius Casey, 1899
- rodzaj Hyperaspidius Crotch, 1873
- rodzaj Hyperaspis Chevrolat in Dejean, 1837
- rodzaj Thalassa Mulsant, 1850
- podrodzina Scymninae Mulsant, 1846[9]
- rodzaj Cryptognatha Mulsant, 1850
- rodzaj Cryptogonus Mulsant, 1850
- rodzaj Cryptolaemus Mulsant, 1853
- rodzaj Decadiomus Chapin, 1933
- rodzaj Didion Casey, 1899
- rodzaj Diomus Mulsant, 1850
- rodzaj Nephaspis Casey, 1899
- rodzaj Nephus Mulsant, 1846
- rodzaj Pentilia Mulsant, 1850
- rodzaj Sasajiscymnus Vandenberg, 2004
- rodzaj Scymnobius Casey, 1899
- rodzaj Scymnodes Blackburn, 1889
- rodzaj Scymnus Kugelann, 1794
- rodzaj Selvadius Casey, 1899
- rodzaj Stethorus Weise, 1885
- rodzaj Zagloba Casey, 1899
- rodzaj Zilus Mulsant, 1850
- podrodzina Sticholotidinae Weise, 1901[10]
- rodzaj Cephaloscymnus Crotch, 1873
- rodzaj Coccidophilus Brethes, 1905
- rodzaj Delphastus Casey, 1899
- rodzaj Gnathoweisea Gordon, 1970
- rodzaj Microweisea Cockerell, 1903
- rodzaj Nipus Casey, 1899
- rodzaj Pharoscymnus Bedel, 1906
- rodzaj Serangium Blackburn, 1889
- rodzaj Sticholotis Crotch, 1874
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Coccinellidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Encyklopedia Audiowizualna Britannica. Zoologia I: A–O. Poznań: Axel Springer Polska, 2006, s. 16. ISBN 978-83-60563-05-2.
- ↑ Coccinellidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-04-07] (ang.).
- ↑ Chilocorinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-04-07] (ang.).
- ↑ Coccidulinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-04-07] (ang.).
- ↑ Coccinellinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-04-07] (ang.).
- ↑ Epilachninae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-04-07] (ang.).
- ↑ Hyperaspidinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-04-07] (ang.).
- ↑ Scymninae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-04-07] (ang.).
- ↑ Sticholotidinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-04-07] (ang.).