Amfiteatr w Al-Dżamm

Amfiteatr w Al-Dżamm
Amphithéâtre d'El Jem

Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Tunezja
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	IV, VI
Numer ref.	38
Region	Afryka
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1979 na 3. sesji
Położenie na mapie Tunezji Amfiteatr w Al-Dżamm Amphithéâtre d'El Jem
35°17′47,26″N 10°42′24,73″E

Amfiteatr w Al-Dżamm – amfiteatr znajdujący się w Al-Dżamm, we wschodniej Tunezji. Trzeci pod względem wielkości amfiteatr na świecie, po Koloseum w Rzymie.

Historia

Amfiteatr zbudowany został w latach 230-238 n.e., a jego pomysłodawcą najprawdopodobniej był cesarz Gordian I. Jest on najbardziej spektakularną rzymską budowlą w Afryce Północnej. Zachował się w lepszym stanie niż rzymskie Koloseum. Powierzchnia tego zabytku ma kształt elipsy o obwodzie 427 m, długości 149 m i szerokości 124 m, widownia zaś wznosi się do 36 m. W szczytowym okresie mieściło się w nim 30-35 tys. widzów. W przeciwieństwie do większości tego rodzaju obiektów, budowanych w pobliżu wzniesienia lub bezpośrednio wkomponowanych we wzgórze, amfiteatr leży na otwartej przestrzeni. Znajduje się on w bardzo dobrym stanie. Tunezyjski monument zaliczany jest do najlepiej zachowanych amfiteatrów na terytorium rzymskiego imperium.

Budulec sprowadzano z oddalonych o 30 km kamieniołomów w Sulectum (dzisiejsza Salakta) na wybrzeżu, a wodę doprowadzono podziemnym akweduktem ze wzgórz położonych 15 km na północny zachód od miasta.

Amfiteatr był wiele razy wykorzystywany do celów obronnych. W jego murach pod koniec VII w. broniła się przed Arabami księżniczka berberyjska Al-Kahina.

W XVII w. wojska Mohammeda Beja wysadziły zachodnią część jego muru, aby rozgromić miejscowe plemiona. Wyrwa została poszerzona podczas kolejnej rebelii w 1850 r.

Zabytek ten został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO w 1979.