Allanit

Allanit
	; Allanit
	Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy	ortyt
Skład chemiczny	krzemian wapnia, ceru, itru, lantanu, żelaza, manganu i glinu ((Ca,Fe)2(R,Al,Fe)3Si3O12OH)
Twardość w skali Mohsa	5,5–6
Przełam	muszlowy lub nierówny, kruchy
Łupliwość	niedoskonała
Pokrój kryształu	słupkowy, tabliczkowy
Układ krystalograficzny	jednoskośny
Gęstość	3,4–4,2 g/cm³
	Właściwości optyczne
Barwa	jasnobrązowy do czarnego
Rysa	szarozielona, brązowa
Połysk	żywiczny, smolisty
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ten artykuł od 2014-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Allanit (ortyt) – minerał z grupy krzemianów, odmiana epidotu. Należy do grupy minerałów rzadkich.

Nazwa pochodzi od nazwiska amerykańskiego mineraloga Thomasa Allana (1777–1833).

Charakterystyka

Właściwości

Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju słupkowym, tabliczkowym, igiełkowym. Występuje w skupieniach ziarnistych, zbitych, igiełkowych, spotykany także w formie pojedynczych ziarn w skale. Jest kruchy, przeświecający, bywa promieniotwórczy (obecność uranu i toru). Współwystępuje z epidotem, biotytem, monacytem, gadolinitem, kwarcem.

Pleochroizm: wyraźny; obserwowane barwy: czerwonobrązowa – brązowożółta – zielonobrązowa
Widmo absorpcyjne: nie diagnostyczne
Luminescencja: brak

Występowanie

W kwaśnych skałach magmowych, zwykle w granitach, granodiorytach i sjenitach. Spotykany także w skałach metamorficznych.

Miejsca występowania:

Na świecie: Kanada, Norwegia, Szwecja, Grenlandia, Rosja, Republika Malgaska, USA.

W Polsce: występuje w granitach karkonoskich, granitach i pegmatytach strzegomskich oraz porfirze z okolic Radzimowic.

Zastosowanie

ma znaczenie naukowe,
jest atrakcyjny dla kolekcjonerów,
w jubilerstwie wykorzystywany rzadko z powodu ciemnej barwy. Znacznie częściej w galanterii ozdobnej i wyrobach pamiątkarskich. Poszukiwane są kamienie jasnobrązowe, przeświecające. Powszechny jest szlif kaboszonowy.

Bibliografia

Kazimierz Maślankiewicz: Kamienie szlachetne. Wyd. 3 poprawione i uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1982.
Michał Sachanbiński: Vademecum zbieracza kamieni szlachetnych i ozdobnych. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1984. ISBN 83-220-0199-1.

Linki zewnętrzne

artykuły na stronie Webmineral.com: allanit-(Ce), allanit-(La), allanit-(Y) (ang.)
artykuł na stronie Mindat.org: allanit-(Ce), allanit-(La), allanit-(Y) (ang.)