Allanitt
| Allanite | |||
_-_Mary_Kathleen_Mine,_Mount_Isa,_Queensland,_Australia.jpg) Allanitt frå Mt. Isa – Cloncurry-området i Queensland i Australia (skalaen er ein tomme) | |||
| Generelt | |||
|---|---|---|---|
| Kategori | sorosilikat | ||
| Kjemisk formel | Ca(Ce,REE)Al2Fe2+(Si2O7)(SiO4)O(OH) | ||
| Strunz-klassifisering | 09.BG.05b | ||
| Krystallsymmetri | Monoclinic 2/m | ||
| Einingscelle | a = 8,927 Å, b = 5,761 Å, c = 10,15 Å; β = 114,77°; Z = 2 | ||
| Identifikasjon | |||
| Farge | Brun til svart | ||
| Krystallform | Krystallar er lagdelt, prismeforma til nålforma; granulær, massiv; ofte metamikt | ||
| Krystallsystem | Monoklin | ||
| Tvilling | Polysynetisk, vanleg på {100} | ||
| Kløyv | Ufullstendig til dårleg | ||
| Brot | Muslig til ujamn | ||
| Fastleik | Sprø | ||
| Mohs hardleiksskala | 5½–6 | ||
| Glans | Glasaktig, harpiksglans til submetallisk | ||
| Strekfarge | Grå | ||
| Transparens | Gjennomskineleg til ugjennomsiktig | ||
| Spesifikk vekt | 3,5–4,2 | ||
| Optiske eigenskapar | |||
| Optiske eigenskapar | Toaksa (-) | ||
| Brytingsindeks | nα = 1,715–1,791 nβ = 1,718–1,815 nγ = 1,733–1,822 | ||
| Pleokroisme | X = bleik olivengrøn, raudaktig brun; Y = mørkebrun, brungul; Z = mørk raudbrun, grønbrun | ||
| 2V-vinkel | Målt: 40° til 80° | ||
| Dispersjon (spreiing) | r > v; kraftig | ||
| Andre eigenskapar | Kan vere radioaktiv | ||
| Kjelder | [1][2][3] | ||
Allanitt, tidlegare kalla orthitt er eit svart mineral i epidot-gruppa. Det er monoklint og har kjemisk samansetnad som epidot, men lantanoider erstattar delvis kalsium. Det er ofte i ein metamikt tilstand på grunn av eit lite innhald av thorium og uran. Mineralet er utbreidd som underordna (aksessorisk) bestanddel av granittar, syenittar og gneisar. Det finst i større mengder på granittpegmatittar, òg fleire stader i Noreg.
Mineralet er kalla opp etter mineralogen Thomas Allan (1777–1833).
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Allanitt. (19. mars 2012). I Store norske leksikon. Henta 13. februar 2014.