Achoris
| |
| faraon Egiptu | |
| Okres |
od 390 p.n.e. (?) |
|---|---|
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Ojciec |
Neferites I (?) |
| Dzieci | |
Achoris – faraon, władca starożytnego Egiptu z XXIX dynastii[1]. Panował prawdopodobnie w latach 390-380 p.n.e.[1]
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Jego ewentualne związki rodzinne z Neferitesem I i Neferitesem II są trudne do ustalenia[1]. W zależności od źródła przedstawiany jest jako prawowity następca Neferitesa bądź jako uzurpator[1].
Po śmierci Neferitesa I i walkach o sukcesję objął władzę ok. 390 p.n.e.[1] Prowadził aktywną działalność budowniczą, m.in. w El-Kab, Medinet Habu czy Tod[1]. Cała jego polityka zagraniczna była ukierunkowana na organizację obrony Egiptu przed perskim najeźdźcą[1]. Achoris stworzył armię ateńskich najemników pod wodzą Chabriasa i flotę wojenną[1]. Zawierał liczne przymierza skierowane przeciwko Persji - z władcą Salaminy (a później całego Cypru) Ewagorasem, z greckimi miastami Azji Mniejszej, kartagińskimi Barkidami, a w 389 lub 388 p.n.e. z Atenami[2][3][1].
W 387 p.n.e. udało się Ewagorasowi zdobyć Cypr, ale już w następnym roku sojusznicy opuścili Achorisa i Ewagorasa, zawierając separatystyczny pokój z Persją[1]. Zwolnione z działań w Azji Mniejszej i Grecji siły perskie uderzyły na Egipt w następnym roku, ale zostały odparte przez Achorisa[1]. W tym czasie Ewagoras zdobył Tyr i osiadł w Cylicji. Persowie odzyskali utracone na rzecz Ewagorasa ziemie w latach 381-380 p.n.e. W 380 p.n.e. Ewagoras zmuszony został do zawarcia pokoju z Persją[1]. Prawdopodobnie w tym samym roku Achoris został pozbawiony władzy i zmarł[1].
Tytulatura
[edytuj | edytuj kod]| Królewski Protokół | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| serech lub Horusowe: | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
| trl.: ꜤꜢ ib mry tꜢwy[4][5] | |||||||||||||||
| nebti lub Należący do Obu Pań: | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
| trl.: ḳnw[4][5] | |||||||||||||||
| Złotego Horusa: | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
| trl.: stp nṯrw[4][5] | |||||||||||||||
| prenomen lub imię tronowe: | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
| trl.: ḫnm mꜢꜤt rꜤ[4] (Chnemmaatre[1]/Maatibre[6]) | |||||||||||||||
| tłum.: Obdarzony Maat, Re[6] | |||||||||||||||
| nomen lub imię rodowe: | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
| trl.: hkr[4] (Hakor[1]) | |||||||||||||||
| tłum.: Beduin (?)[6] |
Poza wymienionymi znane są rozliczne warianty zapisu imion Achorisa; w niektórych przypadkach jego nomen odczytuje się jako Hagor[6][1][4][7][5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Bogusław Kwiatkowski, Poczet faraonów. Życie. Legenda. Odkrycia, wyd. 2, Iskry, 2021, s. 873-877, ISBN 978-83-244-1042-2.
- ↑ Thomas Schneider: Leksykon Faraonów. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe PWN SA, 2001, s. 43. ISBN 83-01-13479-8.
- ↑ Peter A. Clayton, Chronicle of the Pharaohs, (reprint 2001), Thames&Hudson, 1994, s. 203, ISBN 0-500-05074-0.
- ↑ a b c d e f Ronald J. Leprohon, Denise M. Doxey, The great name: ancient Egyptian royal titulary, Atlanta: Society of Biblical Literatures, 2013 (Writings from the ancient world), s. 170, ISBN 978-1-58983-767-6 [dostęp 2023-05-25].
- ↑ a b c d Peter Lundström, Akoris in hieroglyphics [online], Pharaoh.se [dostęp 2023-05-28] (ang.).
- ↑ a b c d Egipt Starożytny - XXIX Dynastia [online], www.narmer.pl [dostęp 2023-05-28].
- ↑ Jürgen von Beckerath, Handbuch der ägyptischen Königsnamen, München ägyptologische Studien, München: Deutscher Kunstverlag, 1984, s. 280-281, ISBN 978-3-422-00832-8 [dostęp 2023-05-27] (niem.).
