Teleri, Büyük Yolculuğa çıkan elf klanlarının üçüncüsü idi. Valinorean Teleri (Falmari olarak bilinir) ve Sindar, Laiquendi ve Orta Dünya'nın Nandor'u bu klanın parçalarıdır.
İlk başta Nelyar ("Üçüncü") olarak biliniyorlardı ve ilkdoğanların üç hanesinin en büyüğü idi. Efsaneye göre, Cuiviénen'de uyanan üçüncü elf Enel, eşi Enelyë ve yetmiş iki arkadaşının soyundan gelmektedirler. Avari’nin çoğu aslında bu klana aitti.
Eski zamanlarda kendilerine Lindar veya "Şarkıcılar" adını verdiler çünkü güzel sesleriyle tanınıyorlardı.
Tarih[]
Efsaneye göre, klan Cuiviénen'de uyanan üçüncü elf olan Enel tarafından kuruldu. Onunla eşi Enelyë ve 72 yoldaşı vardı ve bu klan Nelyar olarak tanındı.
Büyük Yolculuk[]
Valar, Quendi'yi Aman'a getirmeye karar verdiğinde, üç büyükelçi seçtiler. Ingwë, Finwë ve Elwë oraya seyahat etti ve halklarını seyahate çıkmaya ikna etmeye çalıştı. Cuiviénen'de uyanan orijinal 74 Nelyar'dan 28'i bunu reddetti ve Avari "İsteksizler" in bir parçası oldu.
Teleri klanı, Elwë ve erkek kardeşi Olwë tarafından yönetildi ve çok kalabalıktı. Ayrılan son klandı ve Orta Dünya'nın vahşi topraklarını terk etmek istemeyen ve genellikle Büyük Yolculuğun en arkadaki grubuydu. İlk günlerinde salların ve kürekle ilerleyen teknelerin yapımına başlamışlardı ve batıya doğru yolculuklarında Rhûn Denizi'ni geçmeleri gerektiğinden gemileri daha da güçlenmişti.[1] Uzun yıllar seyahat ettikten sonra, Teleri, Hithaeglir (Dumanlı Dağlar) den korktuklarından Anduin nehri kenarında durdu. Sonra Lenwë liderliğindeki bir grup yolculuktan ayrıldı ve güneye yöneldi. Nandor ("Geri dönenler") olarak adlandırıldılar. Sonunda, diğer Teleri Dumnalı Dağlar'ı geçip Gelion Nehri yakınındaki Doğu Beleriand'a ulaştı.
Bu dönem, Elwë'nin Maia Melian'a aşık olduğu ve Teleri'den ayrıldığı, Nan Elmoth ormanında uzun süre sadece ona bakıp durduğu zamandı. Olwë liderleri oldu, ancak bazı Teleri, özellikle Elwë'nin arkadaşları ve yakın akrabaları uzun süre onu aradılar ve yolculuğa onsuz devam etmeyi reddettiler. Bunlar Sindarin'de Büyük Yolculuktan vazgeçtikleri için Eglath olarak biliniyordu.
En arkadaki grup olarak Teleri hala Gelion civarındaydı ve Vanyar ve Noldor Batı'ya gittiğinde Ulmo'nun çağrısını duyamadılar. Diğerlerinin ayrıldığını öğrendiklerinde, Ulmo'yu beklemek üzere Beleriand kıyılarındaki Sirion nehrinin ağzına yöneldiler. Bekleme sürecinde Maia Ossë onları grup halinde tuttu ve onların arkadaşı oldu. Denize ilk kez baktıklarında, Teleri ona hayran kaldı ve kıyıya yakın yaşamayı arzuladılar. Sonra Aman'da 'Deniz Elfleri' olarak adlandırıldılar. [2]
Daha sonra Ulmo tekrar ada vapuru ile geldiğinde, Teleri'nin çoğu seyahat etmeyi kabul etti. Yine, Ossë ile birlikte kalmak isteyen bazıları vardı ve onlar Sindarin’de Falathrim olarak tanındılar. Liderleri Nowë idi.
Büyük Yolculuğa başlayan 46 orijinal Telerin Eldar'dan yalnızca 20 tanesi yavruları ile Aman'a gelirken, diğer 26 ilkdoğan, Orta Dünya'da Sindar veya Nandor olarak kaldı. [3]
Büyük Yolculuktan Sonra[]
Ada, Eldamar Körfezi yakınında Ulmo tarafından dengelendi ve adına Tol Eressëa, Yalnız Ada dendi. Teleri, Aman'da yaşayan diğer Eldar'ı görmelerinin zamanının geldiğini hissedene kadar yıllarca orada yaşadı. Ossë'nin yardımıyla gemiler yaptılar ve yaşadıkları Aman sahillerine gittiler. Orada Olwë en büyük Teleri şehri olan Alqualondë'yi inşa etti ve halkı Tirion ve Finwë halkı ile birleşti.
Beleriand'da Elwë ve Melian büyülerinden kurtuldular. Geri kalan Eglath ile onu Beleriand Kralı olarak kabul eden Falathrim'i birleştirdi. Hem Elwë, hem de Nowë halkı topluca Sindar olarak bilinir hale geldi. Daha sonra Denethor ile batıya yolculuklarına devam eden ve Ossiriand'a gelen Nandor Laegil'e katıldılar.
Daha sonra Melkor Silmariller'i çaldığında, Fëanor liderliğindeki Noldor, Teleri'nin gemilerini kullanmalarına izin vermesini istedi. Teleri reddettiğinde, gemileri zorla alarak Birinci Akraba Kıyımı'nı gerçekleştirdiler. Bu sebeple, Teleri’nin çok azı yada hiçbiri, Birinci Çağ’ın sonunda Morgoth’u iyilik için yakalamak amacıyla yola çıkan Valar’ın ordusuna katılmıştı. Teleri'nin sonunda Akraba Kıyımları konusunda Noldor'u affettiği ve iki akrabanın yine barış içinde oldukları söylenir.
Teleri'nin Çeşitlenmesi[]
- Falmari, Olwë liderliğinde (Elwë ile birlikte), Teleri klanının tek Calaquendi'si idiler. Tol Eressëa'da ve Aman'ın doğu kıyılarında yaşadılar.
- Nandor, Lenwë'nin önderlik ettiği ve Anduin nehri yakınlarında Büyük Yolculuğu terk eden Teleri.
- Laiquendi, Kendileri Nandor olan Ossiriand Elfleri, Denethor tarafından yönetiliyordu.
- Silvan, Ana olarak Mirkwood ve Lothlórien’in Orman Diyarı'ndaki Orman elfleri
- Sindar, Beleriand'da kalan tüm Teleri. Beleriand Sindarı kendilerini basitçe Edhil olarak adlandırır, bu da Elfler anlamına gelir ve Quenya'nın aynı anlamdaki Eldar kelimesiyle ilgilidir. Kralları Elwë idi. Bunlar ayrıca şunlara ayrıldı:
- Iathrim[4], Kral Thingol'un (yani Elwë) doğrudan yönettiği bölge olan Doriath'ta yaşayanlar.
- Falathrim, Círdan liderliğinde Falas'ta yaşayanlar.
- Mithrim Elfleri[4], ya da Kuzey Beleriand'da yaşayan Kuzey'in Sindar'ı: Hithlum'da, özellikle onlardan sonra Mithrim diye adlandırılan alanda, Dorthonion'da veya Nevrast'ta yaşayanlar. Güneş'in ilk doğuşundan önce Morgoth'un saldırılarından en çok acıyı onlar çektiler ve kalıntıları büyük ölçüde daha sonra bu toprakları işgal eden Noldor'a karıştı.
Dil[]
Teleri, Yolculuk süresince Sindarin (Doriathrin, Falathrin ve Kuzey Sindarin lehçeleriyle) ve Nandorin'den türetilen Ortak Telerin dilini ve ayrıca sık sık Quenya lehçesi olarak kabul edilen Aman Telerin'ini konuşmuştur.( Arkaik Ortak Eldarin özelliklerini diğer dillerden daha fazla koruduğu ve Quenya ile karşılıklı olarak anlaşılabilir kaldığı için).
Etimoloji[]
Teleri, TEL kökünden "son" anlamına gelen Teler'in çoğuludur.
Silmarillion'da Teleri kelimesi, hem genel olarak Üçüncü Klanı, hem de Vanyar ve Noldor bakış açısından Aman'a giden dalı ifade eder; özellikle Aman Teleri'sine Falmari denirdi.
Adlar[]
Teleri'nin eşdeğer isimleri Nelyar ve Lindar idi. Lindar (Quenya "şarkıcılar"), Teleri'nin kendilerini çağırdığı isimdir.
Diğer bir isim ise, sadece Eldar içindeki irfan ustaları tarafından kullanılmış görünen bir isim olan Sindarin Glinnil (tekil Glinnel) idi.[5]
Deniz elfleri, Teleri'nin bir başka adıydı, özellikle Aman'a gelen ve Alqualondë'de (Falmari) yaşayan, deniz sevgisi ve Ulmo'ya saygısı olan bu akrabaların ismidir. "Deniz elfleri" ismi Quenya'da vea (n) ("deniz") + eldar ("elfler")[6] 'den oluşan Veaneldar[7] olarak isimlendirildi.
Teleri diğer birçok isimle de biliniyordu: Köpük Sürücüleri, Kıyı Şarkıcıları, Özgür, Hızlı, Ok Elfleri (ok ve yay sevgileri için), Deniz Elfleri, Gemi Yapımcıları, Kuğu Adamlar, İnci Toplayıcıları, Mavi Elfler ve Olwé halkı.[8]
Legendarium'un Önceki Versiyonlarında[]
Tolkien'in mitolojisinin ilk versiyonlarında (bkz: Orta Dünya Tarihi), Solosimpi ("Kıyıların Kavalcıları") olarak biliniyorlardı, ancak Teleri adı, yayınlanan yayınlarda Silmarillion'da Vanyar olarak bilinen elf klanına verildi.
Referanslar[]
- ↑ Orta Dünya Halkları, "Son Yazılar" s. 391-392
- ↑ Silmarillion, Quenta Silmarillion, "Elflerin Gelişi ve Melkor'un Esaretine Dair"
- ↑ Mücevherler Savaşı, "Dördüncü Bölüm. Quendi ve Eldar" s. 381
- ↑ 4,0 4,1 Mücevherler Savaşı, "Dördüncü Bölüm. Quendi ve Eldar: B. Elflere ve Quenya, Telerin ve Sindarin'deki çeşitlerine uygulanan çeşitli terimlerin anlamları ve kullanımı", 3
- ↑ Mücevherler Savaşı, "4. Bölüm. Quendi ve Eldar", s. 378, 385
- ↑ J.R.R. Tolkien, "The Entu, Ensi, Enta Declension" (Christopher Gilson tarafından düzenlendi), Vinyar Tengwar, Sayı 36, Temmuz 1994, s. 20
- ↑ Kayıp Yol ve Diğer Yazılar, "Ek: I. Şecere", s. 403
- ↑ Morgoth'un Yüzüğü, "Üçüncü Bölüm. Daha Sonra Quenta Silmarillion: (I) Birinci Aşama: 3. Elflerin Gelişine Dair", s. 164