korrel

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  korrel    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• kor·rel

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘graantje, rond, hard lichaampje’ voor het eerst aangetroffen in 1484
• afgeleid van het Middelnederlandse corn(e) of koorn met het achtervoegsel -el en assimilatie van de -n-

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	korrel	korrels
verkleinwoord	korreltje	korreltjes

Zelfstandig naamwoord

de korrel m

1. een enkele zaad van graan

   • Voor volkorenbrood gebruikt men meel waarin de gehele korrel is verwerkt.. 

2. basisdeeltje waaruit een granulair, korrelig materiaal bestaat

   • Bij klei zijn de afzonderlijke korrels uiterst klein. 

3. een richtmiddel (vizier) op een handvuurwapen

   • Een pistool of revolver heeft als richtmiddel meestal een keep en een korrel. 

Verwante begrippen

• [1] koren
• [2] gruis
• [3] vizier, keep

Uitdrukkingen en gezegden

• met een korreltje zout nemen

niet geheel serieus nemen

•  Hij nam mijn opgeklopte verhalen met een dikke korrel zout en noemde mij steevast Dickhead maar we waren enorm gesteld op elkaar geraakt.  

• iemand op de korrel nemen

iemand bekritiseren, bespotten

Hyponiemen

   

aleuronkorrel bladgroenkorrel fijnkorrel gerstekorrel gerstkorrel gierstkorrel graankorrel hagelkorrel kokkelkorrel paradijskorrel peperkorrel rijstkorrel stuifmeelkorrel vizierkorrel zaadkorrel zandkorrel zetmeelkorrel zilverkorrel zoutkorrel

Afgeleide begrippen

• korrelbeton, korrelganzenvoet, korrelgrootte, korrelhagel, korrelig, korrelklier, korrelreactor, korrelsneeuw

Vertalingen

    1. een enkele zaad van graan   

Engels: grain (en), granule (en)

Spaans: grano (es) m

    2. basisdeeltje waaruit een granulair, korrelig materiaal bestaat   

Spaans: gránulo (es) m

Werkwoord

vervoeging van
korrelen

korrel

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van korrelen
   

   • Ik korrel. 

2. gebiedende wijs van korrelen
   

   • Korrel! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van korrelen
   

   • Korrel je? 

Gangbaarheid

• Het woord korrel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "korrel" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.