Naar inhoud springen

Pelt (gemeente)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Pelt
Gemeente in België Vlag van België
Pelt (België)
Pelt
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Limburg Limburg
Arrondissement Maaseik
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
83,78 km² (2022)
69,16%
13,17%
17,67%
Coördinaten 51° 14' NB, 5° 26' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkings­dichtheid
34.433 (01/01/2024)
50,07%
49,93%
410,98 inw./km²
Leeftijdsopbouw
– 0-17 jaar
– 18-64 jaar
– 65 jaar en ouder
(01/01/2024)
18,67%
58,69%
22,64%
Buitenlanders 19,38% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester Dennis Fransen (CD&V)
Bestuur CD&V + Samen Pelt
Zetels
22 op 31
Economie
Gemiddeld inkomen 20.465 euro/inw. (2021)
Werkloosheids­graad 4,66% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
3900
3910
3910
Deelgemeente
Overpelt
Neerpelt
Sint-Huibrechts-Lille
Zonenummer 011
NIS-code 72043
Politiezone HANO
Hulpverlenings­zone Noord-Limburg
Website www.gemeentepelt.be
Detailkaart
Kaart van Pelt
Portaal  Portaalicoon   België

Pelt is een gemeente in het noorden van de Belgische provincie Limburg die op 1 januari 2019 is ontstaan uit de fusie van Neerpelt en Overpelt.[1] De gemeente heeft een oppervlakte van 83,63 km² en telt ruim 34.000 inwoners.

In het noorden grenst Pelt aan de Nederlandse gemeente Valkenswaard. Overige buurgemeenten zijn de klok rond: Hamont-Achel, Bocholt, Peer, Hechtel-Eksel en Lommel.

Door het zanderige Pelt vloeit de Dommel, die in het natuurgebied Plateaux-Hageven Nederland binnenstroomt.

Een eerste poging tot fusie tussen de gemeenten mislukte in 1976.

Begin 2017 gingen Hamont-Achel, Neerpelt en Overpelt samenzitten om één grote gemeente te vormen.[2] In mei dat jaar haakte Hamont-Achel af,[3] maar Neerpelt en Overpelt beslisten om door te gaan.[4]

De gemeenteraden keurden op 18 december 2017 de fusie definitief goed.[5] Het Vlaams Gewest bekrachtigde die beslissing met het decreet van 4 mei 2018. Op 14 oktober 2018 kozen de Peltenaren een nieuwe gezamenlijke gemeenteraad. Vanaf 1 januari 2019 werd Pelt officieel een nieuwe gemeente in Limburg.

Op 4 november 2017 werd na een referendum in beide gemeenten de naam van de fusiegemeente bekendgemaakt. Ongeveer een derde van de stemgerechtigden (9.519 inwoners ouder dan 12 jaar) bracht zijn stem uit voor de drie mogelijkheden: "Dommelpelt", "Pelt" of "Pelten". Ruim 74 % stemde uiteindelijk voor de historische aanduiding "Pelt".

De naam gaat reeds terug naar de Romeinen, die de streek Palethe noemden, wat zoveel als moerassig gebied betekent.

In de Middeleeuwen en nog tot aan de Franse Revolutie was Pelt een ambt, dat ook Kleine-Brogel en Kaulille omvatte. Het werd later met Hamont, Achel en Sint-Huibrechts-Lille tot het Ambt Pelt-Grevenbroek samengevoegd, dat tot aan de Franse Revolutie als onderdeel van het Prinsbisdom Luik bleef bestaan. Pelt werd hierna in het plaatselijke dialect nog als de gewone aanduiding voor Overpelt gebruikt, waar immers de hoofdzetel van het historische ambt met de drossaard gevestigd was.

Wie de achternaam van Pelt draagt, heeft vermoedelijk een voorouder uit dit gebied.

Deelgemeenten

[bewerken | brontekst bewerken]
# Naam Opp.
(km²)
Inwoners
(2020)
Inwoners
per km²
NIS-code
1 Neerpelt 29,39 13.978 475 72025A
2 Sint-Huibrechts-Lille 13,49 3.410 253 72025B
3 Overpelt 40,90 15.685 384 72029A

Demografische ontwikkeling

[bewerken | brontekst bewerken]

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 2019.

Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari
1992 tot heden
jaar Aantal[6] Evolutie: 1992=index 100
1992 26.039 100,0
1993 26.244 100,8
1994 26.524 101,9
1995 26.781 102,8
1996 27.094 104,1
1997 27.342 105,0
1998 27.542 105,8
1999 27.782 106,7
2000 27.911 107,2
2001 28.227 108,4
2002 28.561 109,7
2003 28.866 110,9
2004 29.012 111,4
2005 29.308 112,6
2006 29.552 113,5
2007 29.737 114,2
2008 29.971 115,1
2009 30.195 116,0
2010 30.502 117,1
2011 30.808 118,3
2012 31.086 119,4
2013 31.285 120,1
2014 31.530 121,1
2015 31.684 121,7
2016 31.920 122,6
2017 32.378 124,3
2018 32.652 125,4
2019 32.902 126,4
2020 33.076 127,0
2021 33.383 128,2
2022 33.601 129,0
2023 34.100 131,0
2024 34.433 132,2

Burgemeesters

[bewerken | brontekst bewerken]

Op nieuwjaarsnacht 2023 werd burgemeester Frank Smeets (CD&V) opgevolgd door burgemeester Dennis Fransen (CD&V). Frank Smeets werd begin 2019 burgemeester van Pelt en was al van 1993 tot 2000 burgemeester van Neerpelt. Toen nog voor de CVP de voorganger van CD&V

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 2018

[bewerken | brontekst bewerken]
Zetelverdeling gemeenteraad 2019-2024
3
5
17
4
2
17 
De 31 zetels zijn als volgt verdeeld:
Partij of kartel 14-10-2018 [7] 13-10-2024
Stemmen / Zetels % 31 % 31
CD&V 47,0 17 55,9 20
Samen Pelt 15,6 5 10,0 2
N-VA 15,6 4 11,7 3
Groen 11,2 3 7,1 1
Lijst Vissers1 / Vlaams Belang2 8,11 2 15,32 5
Thuis in Pelt 2,5 0 -
Totaal stemmen 21.436 14.193
Opkomst % 94,5 61,9
Blanco en ongeldig % 5,0 0,7

De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
Voor oudere verkiezingsresultaten zie de gemeenten Neerpelt en Overpelt.
Samen Pelt is een rood-blauwe lijst en de Lijst Vissers is een Vlaams Belanglijst.

Bezienswaardigheden

[bewerken | brontekst bewerken]

Bekende Peltenaren

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Pelt van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.