Here naverokê

Portal:Dîrok

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.

Portalên Wîkîpediya: Dîn • Dîrok • Erdnîgarî • Huner • Jînenîgarî • Matematîk • Teknolojî • Zanist

 

Portala Dîrokê

Herodot (nêzîkî  484 b.z — nêzîkî 425 b.z.), gelek caran wek "bavê dîrokê" tê nasîn
Herodot (nêzîkî  484 b.z — nêzîkî 425 b.z.), gelek caran wek "bavê dîrokê" tê nasîn


Dîrok an jî tarîx lêkolîna zanistî ya zemanê berê ye ku bûyerên berê li gorî konteksta kronolojiyê û çavkaniyan bi sedem û netîceyên xwe bi awayekî rexneyî tên nirxandin. Pisporên dîrokê dîroknas (dîrokzan, dîrokvan) in. Dîroknas di lêkolîna zemanê berê de çavkaniyên tarîxî yên wekî belgeyên nivîskî, tecribeyên devkî, nîşanên xwezayî û objeyên maddî wekî berhemên hunerî bi kar tînin.

Dîroknas bi riya vegotinan hewl didin ku zemanê berê fêm bikin û pêşkêş bikin. Bi gelemperî li ser kîjan vegotin bûyerekê herî baş rave dike û li ser muhîmiya sedem û netîceyên wan yên cuda nîqaş dikin.

Herodot, dîroknasekî yewnan ê sedsala 5an, di nav tradisyona rojavayê de wek "bavê tarîxê" tê nasîn, tevî ku carinan jê re "bavê derewan" jî hatibe gotin. Li gel Tûkûdîdesî, wî bingehên lêkolîna tarîxa mirovahiyê ya modern damezrand. (Gotarê bixwînê...)

biguhêre  

Gotarên dîrokê yekî din nîşan bide

  • Image 1 Bajarê Asûrê Asûr navê bajarekî Mezopotamyaya kevn bû. Bajarekî pir dîrokî ye. Paytexta Împeratoriya Asûr kiribû. (Gotarê bixwîne...)
    Bajarê Asûrê

    Asûr navê bajarekî Mezopotamyaya kevn bû. Bajarekî pir dîrokî ye. Paytexta Împeratoriya Asûr kiribû. (Gotarê bixwîne...)
  • Image 2 Medreseya Sor a Cizîra Botan Medreseya Sor, cihekî dîrokî û kevnare li Cizîra Botan e. Medreseya Sor ji aliyê Mîr Şerefdîn Duyem ve hatiye avakirin. Emîr Şerefê Duyem ê kurê Emîr Bedredînê kurê Emîr Şerefê Yekem ê kurê Emîr Alî Begê kurê Mecdedîn e. Cizîr, 1475'an de ketiye bin destê Aqoyunîyan de. Di wî demî de Mîrên Cizîrê tevde hatine sirgûn kirin, gelek ji wan jî hatine kûştin. Emîr Şerefê Duyem ê kurê Emîr Bedredîn bi alîkariya gelê Botan 1508'an de dîsa Cizîr vegirtiye. Avahiya Medreseya Sor bi mîmariya xwe ji cûreyên medreseyên hewşa wan vekiriye. Di nava gel de bi “Medresa Sor” tê navkirin. Medreseya Sor, li roj avayê Cizîrê li ser sûrhê hatiye avakirin. Ji ber ko bi pirnî bi toxlayên sor hatiye avakirin ji wê re “Medreseya Sor” hatiye gotin. Ji bo ketina malde li pêşiya deriyê wê yê ji derve 4 derincên bi kevir hatiye çêkirin. Medrese ji aliyê rojhilat ve 18,95 m ji erdê bilind e, bes binetara wê jî 1,10 m ji erdê bilindtir hatiye danîn. Aliyê wê yê başûr bi sê eywan e û mizgefta medreseyê jî di wê beşê de ye. Tirbeya Mela Ehmedê Cizîrî li aliyê rojhilat yê mizgeftê ye. (Gotarê bixwîne...)
    Medreseya Sor a Cizîra Botan

    Medreseya Sor, cihekî dîrokî û kevnare li Cizîra Botan e.
    Medreseya Sor ji aliyê Mîr Şerefdîn Duyem ve hatiye avakirin. Emîr Şerefê Duyem ê kurê Emîr Bedredînê kurê Emîr Şerefê Yekem ê kurê Emîr Alî Begê kurê Mecdedîn e. Cizîr, 1475'an de ketiye bin destê Aqoyunîyan de. Di wî demî de Mîrên Cizîrê tevde hatine sirgûn kirin, gelek ji wan jî hatine kûştin. Emîr Şerefê Duyem ê kurê Emîr Bedredîn bi alîkariya gelê Botan 1508'an de dîsa Cizîr vegirtiye.

    Avahiya Medreseya Sor bi mîmariya xwe ji cûreyên medreseyên hewşa wan vekiriye. Di nava gel de bi “Medresa Sor” tê navkirin. Medreseya Sor, li roj avayê Cizîrê li ser sûrhê hatiye avakirin. Ji ber ko bi pirnî bi toxlayên sor hatiye avakirin ji wê re “Medreseya Sor” hatiye gotin. Ji bo ketina malde li pêşiya deriyê wê yê ji derve 4 derincên bi kevir hatiye çêkirin. Medrese ji aliyê rojhilat ve 18,95 m ji erdê bilind e, bes binetara wê jî 1,10 m ji erdê bilindtir hatiye danîn. Aliyê wê yê başûr bi sê eywan e û mizgefta medreseyê jî di wê beşê de ye. Tirbeya Mela Ehmedê Cizîrî li aliyê rojhilat yê mizgeftê ye. (Gotarê bixwîne...)
  • Image 3 Xoybûn (li gorî hin çavkaniyan wateya wî Xwebûn e) rêxistineke siyasî ya kurdan bû. Ji aliyê Celadet Elî Bedirxan û çend hevalên wî ve hatibû damezirandin. (Gotarê bixwîne...)
    Xoybûn (li gorî hin çavkaniyan wateya wî Xwebûn e) rêxistineke siyasî ya kurdan bû. Ji aliyê Celadet Elî Bedirxan û çend hevalên wî ve hatibû damezirandin. (Gotarê bixwîne...)
  • Image 4 Zerîfe Xanim (jdb. ? - m. 9'ê tîrmehê, 1937) tevî hevalê xwe Elîşêr li paşî serhildana çekdarane ya herî pêşîn dijberî Komara Mistefa Kemal Atatirkî anko Serhildana Qoçgiriyê bi find û fêlan dihêt girtin. Ji ber ko Atatirkî serê Elîşêrî xwestibû, Serokê hêzên Tirk Topal Osman, serê herduan bi diyarî ji bo wî bir. Serê Zerîfe Xanimê û hevalê wê Elîşêr bi mehan li Koçka Çankaya cihê ko Atatirk lê dima liber darê bûn. Serhildana Qoçgiriyê hat sekinandin û heta serhildana Şêx Seîdê Pîran rewşa Kurdistanê gelek xirabtir lêhat. (Gotarê bixwîne...)
    Zerîfe Xanim (jdb. ? - m. 9'ê tîrmehê, 1937) tevî hevalê xwe Elîşêr li paşî serhildana çekdarane ya herî pêşîn dijberî Komara Mistefa Kemal Atatirkî anko Serhildana Qoçgiriyê bi find û fêlan dihêt girtin. Ji ber ko Atatirkî serê Elîşêrî xwestibû, Serokê hêzên Tirk Topal Osman, serê herduan bi diyarî ji bo wî bir. Serê Zerîfe Xanimê û hevalê wê Elîşêr bi mehan li Koçka Çankaya cihê ko Atatirk lê dima liber darê bûn.

    Serhildana Qoçgiriyê hat sekinandin û heta serhildana Şêx Seîdê Pîran rewşa Kurdistanê gelek xirabtir lêhat. (Gotarê bixwîne...)
  • Image 5 Biweyhî, Dewleta Biweyhiyan di pirtûkan de bi erebî : الدولة البويهية al-Dawla al-Buwayhīya hatiyê binavkirin, dewleteke şiî ya deylemiyan bû, di 932an de li Îran û Îraqa îroyîn de hatiye avakirin. Her çiqas pêşiyê bi pirranî li bakûrê Îranê bûbin jî paşê heta başûrê Îranê çûne. Paytexta vê dewletê Şîraz bû. Dînê dewletê îslam û ziman jî bi piranî farisî û erebî bûye. (Gotarê bixwîne...)

    Biweyhî, Dewleta Biweyhiyan di pirtûkan de bi erebî : الدولة البويهية al-Dawla al-Buwayhīya hatiyê binavkirin, dewleteke şiî ya deylemiyan bû, di 932an de li Îran û Îraqa îroyîn de hatiye avakirin. Her çiqas pêşiyê bi pirranî li bakûrê Îranê bûbin jî paşê heta başûrê Îranê çûne.

    Paytexta vê dewletê Şîraz bû. Dînê dewletê îslam û ziman jî bi piranî farisî û erebî bûye. (Gotarê bixwîne...)
  • Image 6 Abgal, mavê kalekî ku di dema Sûmerîyan de jîya ya. Di dema Sumerîyan de jê re "abgal" tê gotin. Di dema Akadîyan de jî tê gotin ku jê re "Apkallu". Abgal, bi tememî weke xwûdayekî nayê nîşandî. Weke mirovekî ku nîvxwûda tê nîşandin. Tê gotin ku ew ne xwûdayaka. Lê ji aliyekî Xwûda Enkî ve hatîya afirandin li dunyê ji Dîlmun ê. Şandina wî jî, sedeme wê, ew tê nîşandin ku enkî ew şandîya ku ew şarîştaniyê di nava mirovan de pêş bixe. (Gotarê bixwîne...)
    Abgal, mavê kalekî ku di dema Sûmerîyan de jîya ya. Di dema Sumerîyan de jê re "abgal" tê gotin. Di dema Akadîyan de jî tê gotin ku jê re "Apkallu". Abgal, bi tememî weke xwûdayekî nayê nîşandî. Weke mirovekî ku nîvxwûda tê nîşandin. Tê gotin ku ew ne xwûdayaka. Lê ji aliyekî Xwûda Enkî ve hatîya afirandin li dunyê ji Dîlmun ê. Şandina wî jî, sedeme wê, ew tê nîşandin ku enkî ew şandîya ku ew şarîştaniyê di nava mirovan de pêş bixe. (Gotarê bixwîne...)
  • Image 7 Bêlît, tê gotin ku di dema akadîyan de jî ya, ew, di wê demê de bi navên "beltu" û "beltum" jî tê naskirin. Hevjinê wê Bêl a. (Gotarê bixwîne...)
    Bêlît, tê gotin ku di dema akadîyan de jî ya, ew, di wê demê de bi navên "beltu" û "beltum" jî tê naskirin. Hevjinê wê Bêl a. (Gotarê bixwîne...)
  • Image 8 Açîna an jî ššina navê serhildêrekî elamî bû ku di dema Daryûsê Mezin de li Elamê serî hilda bû. Di nivîskên Bêstûnê de tê gotin ku navê bavê wî Upadarma bû. Açîna ji aliyê şervanên Daryûs ve têk diçe û dîl tê girtin. Piştre ji aliyê Daryûs ve tê kuştin. (Gotarê bixwîne...)
    Açîna an jî ššina navê serhildêrekî elamî bû ku di dema Daryûsê Mezin de li Elamê serî hilda bû. Di nivîskên Bêstûnê de tê gotin ku navê bavê wî Upadarma bû. Açîna ji aliyê şervanên Daryûs ve têk diçe û dîl tê girtin. Piştre ji aliyê Daryûs ve tê kuştin. (Gotarê bixwîne...)
  • Image 9 Kus, xwûdayekî dema Sumerîyan a. Di dema Akad û babiliyan de jî, hatîya kifşkirin. (Gotarê bixwîne...)
    Kus, xwûdayekî dema Sumerîyan a. Di dema Akad û babiliyan de jî, hatîya kifşkirin. (Gotarê bixwîne...)
  • Image 10 Împeratoriya Rûsî (bi rûsî: Российская Империя, lat. Rossiyskaya Imperiya) an jî Rûsyaya Çarî împeratoriya ku di sala 1721an de ji hêla çar Pyotrê yekem hatiye sazkirin. Ew li ser axên ko îroj Rûsya dewletên Yekîtiya Komarên Sovyet ên Sosyalîst yê berê û hin herêmên Fînlenda û Polonyayê û Alaskayê rûniştibû. Wê dewletê li ser axên ku pê re YKSS li ser hatibû sazkirin heta Şoreşa Şibatê ya 1917an bû serwerî ajot. (Gotarê bixwîne...)

    Împeratoriya Rûsî (bi rûsî: Российская Империя, lat. Rossiyskaya Imperiya) an jî Rûsyaya Çarî împeratoriya ku di sala 1721an de ji hêla çar Pyotrê yekem hatiye sazkirin. Ew li ser axên ko îroj Rûsya dewletên Yekîtiya Komarên Sovyet ên Sosyalîst yê berê û hin herêmên Fînlenda û Polonyayê û Alaskayê rûniştibû. Wê dewletê li ser axên ku pê re YKSS li ser hatibû sazkirin heta Şoreşa Şibatê ya 1917an bû serwerî ajot. (Gotarê bixwîne...)
  • Image 11 Heyna Dewletên Bakur-Başûr di tarîxa Korêyê da di mavîna salên 628-926 P. Z. ra tê gotin. Di vê heynê da dewletên Silla û Balhae li Nîvgirava Korêyê hebûn. (Gotarê bixwîne...)
    Heyna Dewletên Bakur-Başûr di tarîxa Korêyê da di mavîna salên 628-926 P. Z. ra tê gotin. Di vê heynê da dewletên Silla û Balhae li Nîvgirava Korêyê hebûn. (Gotarê bixwîne...)
  • Image 12 Peykerê Babekê Xuremdînî Babek Xuremdînî (bi farisî: Babak Xoramdin) (jdb. 798 - m. kanûna paşîn, 838) zaneyekî civatî û serokekî civatî bû. Li dijî xelîfeyê Ebasiyan serî hilda û li berxwe da. Hat girtin û bi dest û lingên jêkirinê re hat kuştin. Kuştina wî di nava kurdan û herêmê re hertimî bi îbretî hat bi bîrhanîn. Pêşeng û mîrê kurdên Xurem bû ku ew li herêma Xorasanê dijîn. Xelîfeyê Ebasî piştî raperîna wan, dawiya wan anî. Piştî kuştina Babek re ji wan û êl û eşîrên wan ti zêde ti kesek sax nema li jiyanê.[çavkanî hewce ye] Wî tenê bi serê xwe raperîneke mezin li darxist. Piştî ku xelîfe li dijî tevgeriyeke mezin dabû dest pê kirin. Piştî wî re, wê di nava kurdan de, êdî tevgeriya wî bimêne. temenê tevgeriya wî jî, têgihiştina wan ya olî ya yarsanî bû ku temenê wê bi Zerdeştîtiyê ava bû. Di serî de, wan xwest ku nirx û olîtiya xwe biparêzin. Bi taybetî temenê serhildana wan di vê xalê de dest pê kiribû. Piştî wî re jî heta sedsala 9an, wê çûna bi ser kurdên êzîdî de çûyin bibe û wê bi hezaran ji wan were kuştin. Ji ber ku olîtî û baweriya wan jev bû, êdî pişt Babek û serhildana wî re, xelîfe xwestibû ku ji wê şeklê baweriyê ti tiştek nemîne. Bi hezaran pirtûk û nivîsên baweriya Êzîdîtiyê û Yarsanîtiyê hingî hatibûn şewitandin. Ev pêvajo, wê kurdan, êdî hin bi hin navenda xalîfetiyê ya Abasiyan êdî sar bike. Piştre temenê dewleta kurdan a Merwaniyan dihê avêtin. Di wê demê de, Babekî, weke dewletekî bûn. Temenê wan, bi dewleta Şedadî ya kurd re hebû. Di nava sînorê wê de dijîn.[çavkanî hewce ye] (Gotarê bixwîne...)
    Peykerê Babekê Xuremdînî

    Babek Xuremdînî (bi farisî: Babak Xoramdin) (jdb. 798 - m. kanûna paşîn, 838) zaneyekî civatî û serokekî civatî bû. Li dijî xelîfeyê Ebasiyan serî hilda û li berxwe da. Hat girtin û bi dest û lingên jêkirinê re hat kuştin. Kuştina wî di nava kurdan û herêmê re hertimî bi îbretî hat bi bîrhanîn. Pêşeng û mîrê kurdên Xurem bû ku ew li herêma Xorasanê dijîn. Xelîfeyê Ebasî piştî raperîna wan, dawiya wan anî. Piştî kuştina Babek re ji wan û êl û eşîrên wan ti zêde ti kesek sax nema li jiyanê.[çavkanî hewce ye] Wî tenê bi serê xwe raperîneke mezin li darxist. Piştî ku xelîfe li dijî tevgeriyeke mezin dabû dest pê kirin. Piştî wî re, wê di nava kurdan de, êdî tevgeriya wî bimêne. temenê tevgeriya wî jî, têgihiştina wan ya olî ya yarsanî bû ku temenê wê bi Zerdeştîtiyê ava bû. Di serî de, wan xwest ku nirx û olîtiya xwe biparêzin. Bi taybetî temenê serhildana wan di vê xalê de dest pê kiribû. Piştî wî re jî heta sedsala 9an, wê çûna bi ser kurdên êzîdî de çûyin bibe û wê bi hezaran ji wan were kuştin. Ji ber ku olîtî û baweriya wan jev bû, êdî pişt Babek û serhildana wî re, xelîfe xwestibû ku ji wê şeklê baweriyê ti tiştek nemîne. Bi hezaran pirtûk û nivîsên baweriya Êzîdîtiyê û Yarsanîtiyê hingî hatibûn şewitandin. Ev pêvajo, wê kurdan, êdî hin bi hin navenda xalîfetiyê ya Abasiyan êdî sar bike. Piştre temenê dewleta kurdan a Merwaniyan dihê avêtin. Di wê demê de, Babekî, weke dewletekî bûn. Temenê wan, bi dewleta Şedadî ya kurd re hebû. Di nava sînorê wê de dijîn.[çavkanî hewce ye] (Gotarê bixwîne...)
  • Image 13 Mînyatûreke Şehzade Mistefa Şehzade Mistefa (bi Zimanê osmanî : ﺷﻬﺰﺍﺩﻩ ﻣﺼﻄﻔﻰ), (jdb. 1515, Manîsa - m. 1553, Qonye) şehzadeyekî Împeratoriya Osmanî bû. Kurê Siltan Silêmanê Qanûnî û Mahîdewran Siltan e. Şaredariyên Saruhan, Amasya û Qonye kiriye. Hatî sûckirin ji îsyankirina bavî xwe; Di dema artêşa osmaniyan a ku diçû sefera Naxçiwanê li Qonye vêzdikir li otaxa padîşêh hate fetisandin. Qetla xwe ji sûca îsyankirina dûgelê ye; lakîn gotûbêj hene di mijara delîl û şahîdan. Hinik dîroknas îdîa dikin ku Xurrem Siltan ji bo kurekî xwe derkevê têxt pusu kiriye Şehzade Mustafa û mirina wî amade kirî ye. Hinik dîroknas îna dikin ku Şehzade Mustafa bêsûc e. (Gotarê bixwîne...)
    Mînyatûreke Şehzade Mistefa

    Şehzade Mistefa (bi Zimanê osmanî : ﺷﻬﺰﺍﺩﻩ ﻣﺼﻄﻔﻰ), (jdb. 1515, Manîsa - m. 1553, Qonye) şehzadeyekî Împeratoriya Osmanî bû. Kurê Siltan Silêmanê Qanûnî û Mahîdewran Siltan e.

    Şaredariyên Saruhan, Amasya û Qonye kiriye. Hatî sûckirin ji îsyankirina bavî xwe; Di dema artêşa osmaniyan a ku diçû sefera Naxçiwanê li Qonye vêzdikir li otaxa padîşêh hate fetisandin. Qetla xwe ji sûca îsyankirina dûgelê ye; lakîn gotûbêj hene di mijara delîl û şahîdan. Hinik dîroknas îdîa dikin ku Xurrem Siltan ji bo kurekî xwe derkevê têxt pusu kiriye Şehzade Mustafa û mirina wî amade kirî ye. Hinik dîroknas îna dikin ku Şehzade Mustafa bêsûc e. (Gotarê bixwîne...)
  • Image 14 Cahş an jî Cehş ji bo kesên kû bi dewletê re kar dikin û li dijî serhildêran şer dikin, tê gotin. Herwekî ji kerên çêlik re jî Cahş anjî kurrîk tê gotin. Di dîroka Kurdistanê de gelek caran dewletên serdest ji nava civaka kurd kesên ku li dijî tevgerên azadîxwaz şer kirine ji xwe re bi kar anîne û ew bi serhildêren kurd dana şerkirin. Di van şeran de bi hezaran kurd bi destê hevûdû dane kuştin. Armaca wan dewletên ku Cahş û Cerdewanan bi kar tînin ewe ku civakê bikin çend beş û berxwedana şervanan bişkînin. Îro bi taybetî li bakurê Kurdistanê sistema Cahşîtiyê tê bi kar anîn û li derdora 60.000 kes weke Cahşê ( bi tirkî: Köykorucu) dewlêtê kar dikin. Serokeşîr û axayên kurd yên ku tenê li berjewendiyên xwe yên şeqsî dinêrin, ji vê sistemê re dibin alîkar. (Gotarê bixwîne...)
    Cahş an jî Cehş ji bo kesên kû bi dewletê re kar dikin û li dijî serhildêran şer dikin, tê gotin. Herwekî ji kerên çêlik re jî Cahş anjî kurrîk tê gotin. Di dîroka Kurdistanê de gelek caran dewletên serdest ji nava civaka kurd kesên ku li dijî tevgerên azadîxwaz şer kirine ji xwe re bi kar anîne û ew bi serhildêren kurd dana şerkirin. Di van şeran de bi hezaran kurd bi destê hevûdû dane kuştin. Armaca wan dewletên ku Cahş û Cerdewanan bi kar tînin ewe ku civakê bikin çend beş û berxwedana şervanan bişkînin. Îro bi taybetî li bakurê Kurdistanê sistema Cahşîtiyê tê bi kar anîn û li derdora 60.000 kes weke Cahşê ( bi tirkî: Köykorucu) dewlêtê kar dikin. Serokeşîr û axayên kurd yên ku tenê li berjewendiyên xwe yên şeqsî dinêrin, ji vê sistemê re dibin alîkar. (Gotarê bixwîne...)
  • Image 15 Ptolemaîos II Fîladelfos, Ptolemaîosê Duyem (bi yewnaniya kevn: Πτολεμαῖος Φιλάδελφος, lat. Ptolemaîos Philádelphos; bi latînî: Ptolemaeus Philadelphus) padîşahek ji padîşahên ptolemaîk bû di navbera salên 285 û 246 b.z. de. Ew padîşah (bi yewnaniya kevn: βασιλεύς, lat. basileús) û fîrewnê duyem ê Misira serdema helenîstîk bû. Ptolemaîos bi bavê xwe Ptolemaîos I Sotêr re bû padîşah. Piştî ku Ptolemaîos Sotêr di 282 de mir, Ptolemaîos Philadelphos tenê padîşah bû. Ptolemaîos padîşahî mezintir dikir. Wî du Şerên Sûrî li dijî Împeratoriya Seleukî şer kirin. Ptolemaîos di dema Şerê Sûrî yê Yekem de (274–271) li dijî Antîoxos I şer kir. Ptolemaîos di dema Şerê Sûrî yê Duyem (260–253) li dijî Antîoxos II şer kir. Duyemîn Şerê Sûrî ne ew qas serfiraz bû. Piştî wê, Antîoxos II bi Berenîkê II, keça Ptolemaîos Philadelphos re zewicî. Ptolemaîos di navbera 267–261ê de li dijî keyaniya Makedonî şerê bi navê "Şerê Xremonidesî" kir. Şahiya Ptolemaîk ne serfiraz bû. Di sala 250 de, Misirê Kyrenaika ji nû ve stend. (Gotarê bixwîne...)
    Ptolemaîos II Fîladelfos, Ptolemaîosê Duyem (bi yewnaniya kevn: Πτολεμαῖος Φιλάδελφος, lat. Ptolemaîos Philádelphos; bi latînî: Ptolemaeus Philadelphus) padîşahek ji padîşahên ptolemaîk bû di navbera salên 285 û 246 b.z. de. Ew padîşah (bi yewnaniya kevn: βασιλεύς, lat. basileús) û fîrewnê duyem ê Misira serdema helenîstîk bû. Ptolemaîos bi bavê xwe Ptolemaîos I Sotêr re bû padîşah. Piştî ku Ptolemaîos Sotêr di 282 de mir, Ptolemaîos Philadelphos tenê padîşah bû.

    Ptolemaîos padîşahî mezintir dikir. Wî du Şerên Sûrî li dijî Împeratoriya Seleukî şer kirin. Ptolemaîos di dema Şerê Sûrî yê Yekem de (274–271) li dijî Antîoxos I şer kir. Ptolemaîos di dema Şerê Sûrî yê Duyem (260–253) li dijî Antîoxos II şer kir. Duyemîn Şerê Sûrî ne ew qas serfiraz bû. Piştî wê, Antîoxos II bi Berenîkê II, keça Ptolemaîos Philadelphos re zewicî. Ptolemaîos di navbera 267–261ê de li dijî keyaniya Makedonî şerê bi navê "Şerê Xremonidesî" kir. Şahiya Ptolemaîk ne serfiraz bû. Di sala 250 de, Misirê Kyrenaika ji nû ve stend. (Gotarê bixwîne...)
Zêdetir gotar
biguhêre  

Wêneyên bijartî

biguhêre  

Di dîrokê de îro

Bûyer

Tahir Elçi

Jidayîkbûn

Mirin

Arşîv – Bêhtir…
biguhêre  

Kategorî

Ji "https://ku.wikipedia.org/w/index.php?title=Portal:Dîrok&oldid=885361" hatiye standin.