Мазмұнға өту

Меңіреу құр

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Меңіреу құр

Амандық күйі

Least Concern (IUCN3.1) [1]
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Құстар
Сабы: Тауықтәрізділер
Тұқымдасы: Tetraonidae
Тегі: Меңіреу құрлар
Түрі: T. urogallus
Екі-есімді атауы
Tetrao urogallus
Linnaeus, 1758

Меңіреу құр (лат. Tetrao urogallus) – тауықтәрізділер отрядының құрлар тұқымдасына жататын құс.

Қазақстанда Алтайда, Қалба Алтайы мен Ертіс өзенінің қарағайлы ормандарында кездеседі. Дене тұрқы 56 – 85 см, қоразының салмағы 3,5 – 6,5 кг, мекиені 1,7 – 2,3 кг. Қоразының түсі көкшіл қара, қанатының қауырсыны қызыл қоңыр, бауырында кішкентай ақ түсті дағы болады. Мекиені шұбар келеді. Меңіреу құр Қазақстанның шығыс өңірінде (Марқакөл маңы) кездеседі. Меңіреу Құр – отырықшы, орман құсы. Жазда таудың биік белдеуінде мекендесе, қыс түсе тау етектеріне қоныс аударады. Көбіне жеке жүреді, тек күз бен қыста топ құрады. Жылына 1 рет балапан ұшырады. Жерге ұя салады, 5 – 16-дан жұмыртқалайды, оны мекиені 24 күндей шайқайды.

Күй ойнағы” кезінде меңіреу құрлар ерекше дыбыстар шығарып, бір-бірін тауып алады. Осы “Күй ойнағы” кезінде қораздары бірнеше секундқа естімей қалады, құстың аты осыған байланысты қойылған. Негізгі қоректері – орман ағаштарының сабағы, бүршігі, жапырағы, жемістері, сондай-ақ жәндіктермен де қоректенеді. Меңіреу құрдың жылдан жылға саны азаюда, сондықтан оларды атуға тыйым салынған.[2]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. BirdLife International (2004). Tetrao urogallus. 2006. IUCN Red List of Threatened Species. IUCN 2006. www.iucnredlist.org. Retrieved on 11 мамыр 2006. Database entry includes justification for why this species is of least concern
  2. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Tetrao urogallus