Jump to content

Կռունկ (համաստեղություն)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Կռունկ (այլ կիրառումներ)
Կռունկ
Համաստեղություն
Լատիներեն անվանումGrus
ՀապավումGru
Մասն էՀարավային երկնային կիսագունդ
Հակում−47
Մակերես365,5 քառակուսի աստիճան[1]
Հիմնական աստղեր7
Բայեր/Ֆլեմստիդ
աստղեր
28
Ճանաչված
մոլորակներով աստղեր
4
Պայծառ աստղեր2
Մոտակա աստղեր1
Ամենապայծառ աստղα Gru (Al Na'ir) (+1.73մ)
Ամենամոտիկ աստղGliese 832 (16.1 լտ)
Ասուպային հոսքեր?????
?????
Հարևան
համաստեղությունները
Հարավային ձուկ
Մանրադիտակ
Հնդիկ
Տուկան
Փյունիկ
Քանդակագործ
Հետազոտության պատմություն
ՀայտնաբերողՊետեր Պլանցիուս
Հայտնաբերման թվական1597
Անվանված էcrane?
Տեսանելի է +34° և −34°. լայնությունների միջև:
Ամենատեսանելին է հոկտեմբեր ամսում ժամը 21:00-ին (երեկոյան 9-ին):

Կռունկ, համաստեղություն հարավային երկնքում։ Գտնվում է Փյունիկ, Տուկան, Հնդիկ, Մանրադիտակ, Հարավային ձուկ, Քանդակագործ համաստեղությունների միջև։ Հս. միջին լայնություններից երևում է միայն աշնանը։

Կռունկը սկզբում Հարավային Ձկան մաս էր համարվում։ Նրա աստղերը առաջին անգամ որպես առանձին համաստեղություն համարվեցին Պետրոս Պլանկիոսի կողմից, ով տասներկու նոր համաստեղություններ անվանակոչեց 16-րդ դարում։ Նա Կռունկ անունը ընտրեց որպես զգոնության սիմվոլ։

Համաստեղության աստղերից մեկը կոչվում է «Կռունկի կապպա» ( լատին․՝ Kappa Gruis, κ Gruis ) միայնակ[2] աստղ է Կռունկի հարավային համաստեղությունում։ 5,37[3] տեսանելի մեծությամբ օբյեկտը անզեն աչքով տեսանելի է որպես թույլ նարնջագույն կետ։ Արևից օբյեկտ հեռավորությունը, որը ստացվում է տարեկան պարալաքսը չափելու միջոցով 8.87[4] աստիճան է, մոտ 368 լուսային տարի է։ Աստղը նահանջում է մեզանից +18 կմ /վրկ[5] հելիոկենտրոն ճառագայթային արագությամբ ։ Նա Արկտուրուս շարժվող խմբի ներկայացուցիչ է[6]։

Այն էվոլյուցիայի ուշ փուլի աստղ է, պատկանում է սպեկտրալ K5 III[7] դասին, գտնվում է ասիմպտոտ հսկա ճյուղի փուլում ։ Միջուկում ջրածնի պարունակությունը գործնականում սպառված է, աստղի արտաքին թաղանթներն ընդլայնվել են մինչև 29,6[6] արևի շառավղեր։ Լուսավորությունը 200[6] արեգակնային լուսավորություն է, ֆոտոսֆերայի արդյունավետ ջերմաստիճանը՝ 3990 Կ[6]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. http://www.ianridpath.com/constellations1.htm
  2. Eggleton, P. P. & Tokovinin, A. A. (September 2008), A catalogue of multiplicity among bright stellar systems, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society Т. 389 (2): 869–879
  3. Corben, P. M. & Stoy, R. H. (1968), Photoelectric Magnitudes and Colours for Bright Southern Stars, Monthly Notes of the Astronomical Society of Southern Africa Т. 27: 11
  4. Brown, A. G. A. et al. Gaia Data Release 2: Summary of the contents and survey properties (англ.) // Astronomy and Astrophysics : journal. — EDP Sciences (англ.)русск., 2018. — August (vol. 616). — P. A1. — doi:10.1051/0004-6361/201833051. — Bibcode: 2018A&A...616A...1G. — arXiv:1804.09365. Gaia DR2 record for this source at VizieR
  5. Gontcharov, G. A. (November 2006), Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35495 Hipparcos stars in a common system, Astronomy Letters Т. 32 (11): 759–771
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Eggen, Olin J. & Iben, Icko, Jr. (April 1991), First giant branch and asymptotic giant branch stars in nearby aggregates, Astronomical Journal Т. 101: 1377–1407
  7. Houk, Nancy & Cowley, A. P. (1979), Michigan catalogue of two-dimensional spectral types for the HD stars, vol. 1, Ann Arbor, Michigan: Dept. of Astronomy, University of Michigan
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 668