Կասիոպեա (համաստեղություն)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Կասիոպեա
| Համաստեղություն | |
 | |
| Լատիներեն անվանում | Cassiopeia |
|---|---|
| Հապավում | Cas |
| Հակում | +60 |
| Մակերես | 598 քառակուսի աստիճան[1] |
| Հիմնական աստղեր | 5 |
| Բայեր/Ֆլեմստիդ աստղեր | 53 |
| Ճանաչված մոլորակներով աստղեր | 3 |
| Պայծառ աստղեր | 5 |
| Մոտակա աստղեր | 3 |
| Ամենապայծառ աստղ | α Cas (Schedar) (2.23մ) |
| Ամենամոտիկ աստղ | η Cas (Achird) (19.4 լտ) |
| Ասուպային հոսքեր | Պերսեիդներ |
| Հարևան համաստեղությունները | Ընձուղտ Ցեֆեոս Մողես Անդրոմեդա Պերսևս |
| Անվանված է | Կասիոպեա (դիցաբանություն) |
 | |
 | |
| Տեսանելի է +90° և −20°. լայնությունների միջև: Ամենատեսանելին է նոյեմբեր ամսում ժամը 21:00-ին (երեկոյան 9-ին):  | |
Կասիոպեա (Լատիներեն՝ Cassiopeia, նշանակումը՝ Cas), համաստեղություն է հյուսիսային կիսագնդում՝ Մողես, Ցեֆեոս, Ընձուղտ, Պերսեոս, Անդրոմեդա համաստեղությունների միջև։ Հինգ պայծառ աստղերը 2, 2-3, 4 աստղային մեծության են։ Հյուսիսային միջին լայնություններից երևում է ամբողջ տարին։ Հիշեցնում է հինգ պայծառ աստղերից կազմված լատիներեն W տառը։ 2-րդ դարում ներառվել է Պտղոմեոսի նկարագրած 48 համաստեղությունների մեջ, այժմյան 88 համաստեղություններից մեկն է։
Աստղերը
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Համաստեղությունը կազմված է հետևյալ աստղերից.
- Շեդար (α, alpha Cassiopeiae)
- Կաֆ (β, beta Cassiopeiae)
- Ցիհ (γ, gamma Cassiopeiae)
- Ռուկբախ (δ, delta Cassiopeiae)
- Սեգին (ε, epsilon Cassiopeiae)
- Ակիրդ (η, eta Cassiopeiae)
- Մարֆակ (θ, theta Cassiopeiae)
Անուն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կասիոպեն Եթովպիայի արքա Կեփևսի կինն էր և Անդրոմեդայի մայրը, որոնց անուններով նույնպես կան համաստեղություններ և երկնակամարում գտնվում են իր հարևանությամբ։ Կասիոպեն երկինք է ուղարկել որպես պատիժ՝ իրեն Ներեիդներից ավելի գեղեցիկ երևակայելու համար։ Իր գահին կապված վիճակում, նա դատապարտվել է պտտվելու Հյուսիսային բևեռի շուրջը՝ գլխիվայր դիրքով[2]։
Մեսյե օբյեկտներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կասիոպեայում են գտնվում հետևյալ Մեսյե առարկաները[3]՝
| Մեսյե առարկա | Տեսակ | Ուղղակի ծագում | Հակում | Մեծություն | NGC համար |
|---|---|---|---|---|---|
| M52 | բաց աստղաբույլ | 23ժ 24.2 | 61ա 35 | 8.0 | 7654 |
| M103 | բաց աստղաբույլ | 1ժ 33.2 | 60ա 42 | 7.0 | 581 |
NGC օբյեկտներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նաև, Կասիոպեայում են հետևյալ Հերշել 400 առարկաները[3]՝
| Առարկա | Տեսակ | Ուղղակի ծագում | Հակում | Մեծություն | Դաս |
|---|---|---|---|---|---|
| NGC 129 | բաց աստղաբույլ | 00ժ 29.9 | 60ա 14 | 10.0 | IV 2 p |
| NGC 136 | բաց աստղաբույլ | 00ժ 31.5 | 61ա 32 | 11.5 | II 2 p |
| NGC 185 | գալակտիկա | 00ժ 39.0 | 48ա 20 | 11.0 | dE0 |
| NGC 225 | բաց աստղաբույլ | 00ժ 43.4 | 61ա 47 | 9.0 | III 1 p n |
| NGC 278 | գալակտիկա | 00ժ 52.0 | 47ա 33 | 12.5 | E0p |
| NGC 381 | բաց աստղաբույլ | 01ժ 8.3 | 61ա 35 | 9.5 | III 2 p |
| NGC 436 | բաց աստղաբույլ | 01ժ 15.6 | 58ա 49 | 9.5 | I 3 m |
| NGC 457 | բաց աստղաբույլ | 01ժ 19.1 | 58ա 20 | 8.0 | I 3 r |
| NGC 559 | բաց աստղաբույլ | 01ժ 29.5 | 63ա 18 | 7.5 | II 2 m |
| NGC 559 | բաց աստղաբույլ | 01ժ 29.5 | 63ա 18 | 7.5 | II 2 m |
| NGC 637 | բաց աստղաբույլ | 01ժ 42.9 | 64ա 0 | 7.5 | I 3 p |
| NGC 654 | բաց աստղաբույլ | 01ժ 44.1 | 61ա 53 | 10.0 | II 3 m |
| NGC 659 | բաց աստղաբույլ | 01ժ 44.2 | 60ա 42 | 10.0 | III 1 p |
| NGC 663 | բաց աստղաբույլ | 01ժ 46.0 | 61ա 15 | 7.5 | III 2 m |
| NGC 1027 | բաց աստղաբույլ | 02ժ 42.7 | 61ա 33 | 7.5 | III 2 p n |
| NGC 7789 | բաց աստղաբույլ | 23ժ 57.0 | 56ա 44 | 9.5 | II 1 r |
| NGC 7790 | բաց աստղաբույլ | 23ժ 58.4 | 61ա 13 | 7.0 | III 2 p |
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ http://www.ianridpath.com/constellations1.htm
- ↑ Staal 1988, էջեր. 14–18
- ↑ 3,0 3,1 «Կասիոպեա համաստեղությունը (անգլերեն)». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 3-ին.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 275)։ 
|
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Կասիոպեա (համաստեղություն) կատեգորիայում։ |
| ||||||