Բակտերեմիա
| Բակտերեմիա | |
|---|---|
| Բուժաքննություն | Արյան միջավայր |
| Բժշկական մասնագիտություն | վարակաբանություն |
| ՀՄԴ-9 | 790.7 |
| ՀՄԴ-10 | A49.9 |
 Bacteremia Վիքիպահեստում | |
Բակտերեմիա ( հին հունարեն՝ βακτηρία -բակտերիա և αἷμα - արյուն) ,արյան մեջ բակտերիաների առկայությունը։ Սովորաբար համարվում է[1],
որ նորմայում արյունը ստերիլ է[2], իսկ արյան մեջ բակտերիաների հայտնաբերումը ( արյան բաղադրության շնորհիվ ) կարող է վկայել պաթոլոգիայի մասին։ Այնուամենայնիվ, կան ուսումնասիրություններ, որոնք հաստատում են առողջ մարդու արյան մեջ բակտերիաների առկայությունը[3]:.
Բակտերեմիան առաջանում է ժանտախտի,տուլարեմիայի,սիբիրախտի, որովայնային տիֆի, ինչպես նաև բազմաթիվ ռիկետցիոզների,սպիրոխետոզի,դեղին տենդի և այլնի ժամանակ[4]։
Արյան մեջ շրջանառվող բակտերիաների առկայությունը վարակների լուրջ բարդություն է (օրինակ՝ թոքաբորբ և մենինգիտ),վիրահատությունները (հատկապես լորձաթաղանթների հետ կապված, ինչպիսիք են ստամոքս-աղիքային տրակտը), կատետերիզացիան կամ օտար մարմինների մուտքը զարկերակներ կամ երակներ (ներառյալ ներերակային վարակները, հատկապես թմրանյութեր ընդունելիս), ինչպես նաև արյուն ծծող հոդվածոտանիների միջոցով (ոջիլներ, մոծակներ, մոսկիտներ, տզեր)։
Բակտերեմիան կարող է հանգեցնել մի քանի լուրջ հետևանքների։ Բակտերիաների նկատմամբ իմունային պատասխանը կարող է առաջացնել սեպսիս և սեպտիկ շոկ՝ մահվան մեծ հավանականությամբ։ Բակտերիաները կարող են արյան միջոցով տարածվել ամբողջ մարմնում (հեմատոգեն տարածում)՝ առաջացնելով երկրորդական վարակի օջախները վարակի առաջնային կիզակետից զգալի հեռավորության վրա։ Օրինակ կարող են լինել էնդոկարդիտը և օստեոմիելիտը։
Բակտերեմիան դարձնում է հնարավոր բակտերիալ վարակների փոխանցման միջոցով։
Բակտերեմիայի բուժումը ցուցված է հակաբիոտիկներով և այլ հակամանրէային դեղամիջոցներով։
Մանկաբուժություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Մանկական տարիքում բակտերեմիայի ռիսկի գործոնները հետևյալն են.
- հիվանդ երեխայի տարիքը մինչև 36 ամսական է
- ջերմաստիճանը 39,5 և բարձր
- լեյկոցիտներ15000 μL (15×109/л) բարձր, и 5000 μL (5×109/л) կամ ցածր
- նեյտրոֆիլ գրանուլոցիտներ 1500 μL (1,5×109/л) -ից բարձր
- էրիթրոցիտների նստվածքի արագությունը 30 mm/h -ից բարձր
- քրոնիկ հիվանդություններ
- կլինիկական դրսևորումներ (դյուրագրգռություն, քնկոտություն, թունավորման դրսևորումներ)[5].
Ճառագայթային բակտերեմիա
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Օրգանիզմի վրա իոնային ճառագայթների ազդեցությունը և ճառագայթային հիվանդությունների առաջացումը իջեցնում է իմունային պաշտպանիչ համակարգը,որը բերում է բարձր կենսաբանական խոչընդոտների թափանցելիության։
Բակտերեմիան զարգանում է մանրէների շնորհիվ, որոնք գտնվում են աղիներում, շնչառական ուղիներում, մաշկի ծածկույթներում բնական քանակությամբ[6]:.
Ծանոթագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Are There Naturally Occurring Pleomorphic Bacteria in the Blood of Healthy Humans? Արխիվացված 2017-12-12 Wayback Machine // J Clin Microbiol. 2002 Dec; 40(12): 4771-4775. doi: 10.1128/JCM.40.12.4771-4775.2002
- ↑ Ochei et al. Pus Abscess and Wound Drain // Medical Laboratory Science : Theory And Practice. — Tata McGraw-Hill Education, 2000. — С. 622.
- ↑ «PubMed — Are There Naturally Occurring Pleomorphic Bacteria in the Blood of Healthy Humans?». Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
- ↑ «БАКТЕРИЕМИЯ — Большая Медицинская Энциклопедия». xn--90aw5c.xn--c1avg. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 14-ին. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 10-ին.
- ↑ Berkowitz’s Pediatrics: A Primary Care Approach, 5th Edition Copyright © 2014 American Academy of Pediatrics p.335
- ↑ «БАКТЕРИЕМИЯ — Большая Медицинская Энциклопедия». xn--90aw5c.xn--c1avg. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 14-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 4-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Хебель Иоганн Петер // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
- «Гебель, Иоганн-Петер». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)