Saltar ao contido

Coenwulf de Mercia

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:BiografíaCoenwulf de Mercia

Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacementoséculo VIII Editar o valor en Wikidata
Morte821 Editar o valor en Wikidata
Basingwerk Abbey, Reino Unido (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Lugar de sepulturaWinchcombe Abbey (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Rei de Mercia
decembro de 796 – 821
← Ecgfrith de Mercia – Ceolwulf I de Mercia → Editar o valor en Wikidata
Actividade
Ocupaciónmonarca Editar o valor en Wikidata
Familia
CónxuxeÆlfthryth of Mercia Editar o valor en Wikidata
FillosBurgenhild, Cwenthryth, São Kenelm Editar o valor en Wikidata
PaiCuthberht of Mercia Editar o valor en Wikidata
IrmánsCuthred de Kent
Ceolwulf I de Mercia Editar o valor en Wikidata
Descrito pola fonteEncyclopædia Britannica Editar o valor en Wikidata
WikiTree: Mercia-244

Coenwulf (tamén escrito Cenwulf, Kenulf, ou Kenwulph), finado en 821, foi rei de Mercia desde decembro do 796 até a súa morte en. Foi un descendente dun irmán do rei Penda, quen gobernou Mercia a mediados do século VII.

Traxectoria

[editar | editar a fonte]

Sucedeu a Ecgfrith, fillo de Offa. Ecgfrith só reinou uns meses, e Coenwulf subiu ao trono no mesmo ano en que Offa morreu. Nos primeiros anos do reinado de Coenwulf tivo que se enfrontar a un levantamento en Kent, que estivera baixo o control de Offa. Eadberht Præn regresara desde o exilio en Francia para reclamar o trono de Kent, e Coenwulf viuse forzado a esperar o apoio papal antes de poder intervir. Cando o papa León III estivo de acordo en anatematizar a Eadberht, Coenwulf invadiu e retomou o reino; fixeron prisioneiro a Eadberht, cegárono, e cortáronlle as mans. Semella que Coenwulf tamén perdeu o control do reino de Anglia Oriental durante a primeira parte do seu reinado, pois existen moedas a nome do rei Eadwald. As moedas de Coenwulf reaparecen en 805, o que suxire que o reino estaba outra vez baixo o control de Mercia. Rexistráronse varias campañas contra os galeses, mais só un conflito con Northumbria, no 801, aínda que é probábel que Coenwulf continuase a apoiar aos adversarios do rei northumbrio, Eardwulf.

Coenwulf entrou en conflito co arcebispo Wulfred de Canterbury sobre se os leigos podían controlar institucións relixiosas, como os mosteiros. A ruptura na súa relación chegou a tal punto que o arcebispo foi incapacitado para realizar os seus deberes durante polo menos catro anos. Logrouse unha resolución parcial no 822 co sucesor de Coenwulf , o rei Ceolwulf, mais non foi até aproximadamente o 826 que se acadou un acordo final entre Wulfred e Cwenthryth, a filla de Coenwulf, quen era a beneficiaria principal das concesións da propiedade relixiosa.

Sucedeuno o seu irmán, Ceolwulf. Unha lenda posterior á conquista normanda afirma que o seu fillo Cynehelm foi asasinado para obter a sucesión. Ao cabo de dous anos Ceolwulf foi deposto, e a familia de Coenwulf perdeu definitivamente o trono. Coenwulf foi o último rei de Mercia en exercer un dominio substancial sobre outros reinos anglosaxóns. Pasada unha década da súa morte, deu comezo o auxe de Wessex so o rei Ecgberht, e Mercia nunca recuperou a súa anterior posición de preeminencia.

Antecedentes e fontes

[editar | editar a fonte]

Durante a maior parte do século VIII, Mercia era o dominante entre os reinos anglosaxóns ao sur do río Humber. Æthelbald, quen subiu ao trono en 716, facíase tratar como o señor supremo dos anglosaxóns do sur sobre o 731[1]. Foi asasinado no 757, e sucedeuno por pouco tempo Beornred, pero ao cabo dun ano Offa expulsou a Beornred e acadou o trono. Eadburh, filla de Offa, casou con Beorhtric de Wessex en 789, e Beorhtric converteuse logo nun aliado[2]. En Kent, Offa interveu con decisión na década do 780, e nun determinado momento converteuse en señor supremo de Anglia Oriental, cuxo rei, Æthelred, fora decapitado por orde de Offa no 794[3][4].

Offa parece que manobrou para eliminar rivais dinásticos para a sucesión do seu fillo, Ecgfrith[5]. Segundo unha carta contemporánea de Alcuíno de York, un diácono e erudito inglés que pasou máis dunha década como principal asesor no tribunal de Carlomagno, «a vinganza polo sangue vertido polo pai chegou ao fillo», engadindo que «isto non foi un fortalecemento do reino, senón a súa ruína»[6][7]. Offa morreu en xullo de 796. Ecgfrith sucedeuno, pero só reinou uns cinco meses antes de que Coenwulf chegase ao trono[8]. As fontes coetáneas non rexistran se Ecgfrith morreu de causas naturais ou foi asasinado, aínda que a carta de Alcuíno parece suxerir isto último.

Desta época data un corpus significativo de cartas, especialmente de Alcuíno, quen mantivo correspondencia con reis, nobres e eclesiásticos de toda Inglaterra[6]. tamén quedan cartas entre Coenwulf e o Papa[9]. Outra fonte clave para o período é a Crónica anglosaxoa, unha colección de anais en inglés antigo que narran a historia dos anglosaxóns. A Crónica era un produto dos saxóns occidentais; con todo, pénsase que está por veces orientada a favor de Wessex[10]. Sobreviviron documentos, datados no reinado de Coenwulf, que concedían terras a súbditos ou a eclesiásticos, e neles actuaban os reis como testemuñas, pois eran os que tiñan a autoridade para facelo[11][12]. Un documento podería rexistrar os nomes dun rei dependente e do seu señor na lista de testemuñas anexa á doazón. Unha desas listas de testemuñas pode verse no Diploma Ismere, por exemplo, onde Æthelric, fillo do rei Oshere de Hwicce, é descrito como "subregulus", ou subrei, de Æthelbald[13]

Mercia e a Inglaterra meridional á morte de Ecgfrith

[editar | editar a fonte]

Segundo a Crónica anglosaxoa, Ecgfrith só reinou 141 días[14]. Sábese que Offa morreu en 796, o 26 ou o 29 de xullo, así que a data da morte de Ecgfrith foi o 14 ou o 17 de decembro do mesmo ano[15]. Coenwulf sucedeu a Ecgfrith como rei. O nome do pai de Coenwulf era Cuthberht, quen pode ser a mesma persoa que un ealdorman dese nome que asinou documentos como testemuña durante o reinado de Offa[5]. Coenwulf aparece tamén rexistrado como testemuña doutros documentos durante o reinado de Offa[16]. Segundo a xenealoxía dos reis de Mercia, Coenwulf descendía dun irmán de Penda chamado Cenwealh, do cal non quedou ningún outro rexistro[5]. É posíbel que se refira a Cenwealh de Wessex, quen casou cunha irmá de Penda, á que máis tarde repudiou[17].

A liñaxe de Coenwulf pode ser conectada coa familia real do Hwicce, un subreino de Mercia no curso inferior do río Severn[18]. Parece que a familia de Coenwulf era poderosa, pero non pertencían á nova familia real de Mercia[15]. Nunha carta escrita por Alcuíno ao pobo de Kent no 797, láiase de que «dificilmente se pode atopar a ninguén do antigo grupo de reis'»[19]. Eardwulf de Northumbria gañara o seu trono, como Coenwulf, en 796, polo que o significado das palabras de Alcuíno está por aclarar, pero pode ser que pretendera calumniar a Eardwulf ou a Coenwulf ou aos dous[20]. Alcuíno certamente tiña unha visión negativa sobre Coenwulf, ao que consideraba un tirano e criticaba por apartar á súa esposa para tomar outra. Alcuíno escribiu a un nobre mercio para pedirlle que o recibise apracibelmente, «se é posíbel facer tal», implicando incerteza sobre a política de Coenwulf cara aos carolinxios[15].

Os principios do reinado de Coenwulf estiveron marcados por unha desaparición do poder mercio na Inglaterra meridional. No reino de Anglia Oriental, o rei Eadwald cuñou moedas nesta época, o que implica que xa non estaba suxeito a Mercia[21]. Un documento de 799 parece mostrar que Wessex e Mercia levaban separados un tempo antes desa data, aínda que non se está totalmente seguro de que o documento sexa xenuíno[22][23][24][25]. En Kent, comezou unha sublevación, probabelmente despois da morte de Ecgfrith, aínda que hai quen suxire que empezou moito antes nese ano, antes da morte de Offa[21][26][27]. A sublevación foi liderada por Eadberht Præn, quen era un exiliado na corte de Carlomagno, polo que a causa de Eadberht é case seguro que gozou do apoio carolinxio[28]. Eadberht converteuse en rei de Kent, e Æthelheard, o arcebispo de Canterbury naquel tempo, fuxiu da súa sé, sendo probabel que a Catedral de Canterbury fose saqueada[21].

Reinado

[editar | editar a fonte]
Inglaterra do sur durante Coenwulf reinado

Coenwulf non estaba disposto a emprender acción militar ningunha en Kent sen o recoñecemento por parte do papa León III de que Eadberht era un impostor. O fundamento para esta aseveración era que Eadberht disque era un sacerdote, e como tal renunciou a calquera dereito ao trono[21]. Coenwulf escribiu ao papa e solicitoulle que considerase facer Londres sé do arcebispado do sur, quitando a honra a Canterbury. É probabel que as razóns de Coenwulf incluísen a perda do control mercio sobre Kent[21][29]. León rexeitou trasladar o arcebispado a Londres, mais na mesma carta estivo de acordo en que a anterior ordenación de Eadberht o facía inelixíbel para o trono[30]:

E respecto daquela carta que o moi reverendo e santo Æthelheard nos enviou ... con respecto a aquel clérigo apóstata que subiu ao trono ... nós excomungámolo e rexeitámolo, con vistas á salvación da súa alma. Pois se aínda persistise naquel comportamento malvado, asegúrate de nos informar rápido, para que poidamos [escribirlles aos] príncipes e todas as persoas que habitan a illa de Gran Bretaña, exhortándoos a expulsalo da súa moi malvada posición e procurar a salvación da súa alma.

Esta autorización do Papa para proceder contra Eadberht foi atrasado até 798, mais unha vez foi recibida Coenwulf emprendeu accións.[21] Os mercios capturaron a Eadberht, cegando os seus ollos e cortándolle as mans, e levouno encadeado cara a Mercia, onde segundo unha tradición máis tardía foi encarcerado en Winchcombe, unha casa relixiosa estreitamente afiliada coa familia de Coenwulf.[31][32] Sobre finais do 801, Coenwulf impuxo ao seu irmán, Cuthred, no trono de Kent.[22] Cuthred Gobernou até a súa morte en 807, tralo que Coenwulf tomou o control de feito de Kent para si mesmo.[33] Coenwulf proclamouse "Rei dos Mercios e a Provincia de Kent" (rex Merciorum atque provincie Cancie) nun cartulario datado no 809.[34]

O dominio de Offa sobre o reino de Essex foi continuado por Coenwulf. O rei Sigeric de Essex marchou cara Roma no 798, segundo a Crónica anglosaxoa, presumibelmente abdicando a favor do seu fillo, Sigered.[35] Sigered aparece en dous cartularios de Coenwulf no 811 como rei (rex) de Essex, mais o seu título é minguado despois, primeiro a subregulus (subrei), e despois a dux (ealdorman).[36][37]

Selo-bula principal do rei Coenwulf de Mercia. Departamento de Moedas e Medallas do Museo Británico.

O curso dos acontecementos en Anglia Oriental é menos claro, mais a emisión de moedas de Eadwald cesou, mentres unha nova emisión de Coenwulf empezou sobre o 805, así que é probabel que Coenwulf restablecera pola forza o dominio mercio alí.[22] O reinicio de relacións amigábeis con Wessex baixo Beorhtric tivo un retroceso cando Beorhtric morreu e o trono de Wessex pasou a Egbert, quen, como Eadberht, estaba exiliado na Corte de Carlomagno.[38] A Crónica anglosaxoa recolle que, no mesmo día que Egbert veu ao trono, un ealdorman do reino de Hwicce chamado Æthelmund comandou unha forza a través do Támese en Kempsford, mais foi derrotado polos homes de Wiltshire baixo o liderado de Weohstan, outro ealdorman.[39] Egbert debeu ter realizado unha reclamación ao trono de Kentish, segundo a Crónica, porén non fixo ningún movemento para recuperalo durante reinado de Coenwulf.[40] Egbert semella ter sido independente de Mercia desde o inicio do seu reinado, e a independencia de Wessex significou que Coenwulf nunca foi capaz de afirmar o seu dominio sobre o sur inglés que pertencera a Offa e Æthelbald.[26] Con todo, reclamou para si o título de "Emperador" nun cartulario, o único rei anglosaxón en facelo antes do século X.[41]

En 796 ou 797 os galeses detiveron as tropas mercias Rhuddlan. Sobre o 798 Coenwulf estivo en disposición de invadirlles, matando a Caradog ap Meirion, o Rei de Gwynedd.[42] Unha guerra civil en Gwynedd na década do 810 rematou coa sucesión de Hywel ap Caradog no 816 ou o 817, e Coenwulf invadiunos outra vez, esta vez devastando Snowdonia e tomando o control de Rhufuniog, un territorio galés pequeno preto de Rhos. Non está claro se os mercios estiveron nunha batalla celebrada en Anglesey no 817 ou o 818, pero ao ano seguinte Coenwulf e o seu exército desolaron Dyfed.[43]

O rei de Northumbria, Æthelred, foi asasinado en abril de 796, e menos que un mes máis tarde o seu sucesor, Osbald, foi deposto en favor de Eardwulf.[44] Eardwulf matou a Alhmund no 800. Alhmund era o fillo do rei Alhred de Northumbria, quen reinou desde o 765 até o 774. A morte de Alhmund considerouse un martirio, e o seu culto posteriormente desenvolveuse en Derby, no territorio mercio, quizais implicando á influencia mercia na política northumbria naquel tempo. Coenwulf deu refuxio aos inimigos de Eardwulf, quen estaba exiliado de Northumbria, e consecuentemente Eardwulf invadeu Mercia no 801. Con todo, a invasión non foi concluinte, e a paz foi arranxada mantendo o statu quo. Coenwulf tamén puido estar detrás do golpe do 806 que levou a Eardwulf a perder o seu trono, e igualmente continuou apoiando aos inimigos de Eardwulf despois do seu regreso no 808.[45][46]

Relacións coa igrexa

[editar | editar a fonte]
A diocese de Inglaterra durante o reinado de Coenwulf. A fronteira entre as arquidioceses de Lichfield e Canterbury é mostrada en grosa.

En 787, Offa persuadiu á Igrexa para crear un novo arcebispado en Lichfield, dividindo a arquidiocese de Canterbury. A nova arquidiocese incluíu as sés de Worcester, Hereford, Leicester, Lindsey, Dommoc e Elmham, que eran esencialmente os territorios centrais dos anglos. Canterbury retivo as sés do sur e do sueste.[47][48] Hygeberht, bispo de Lichfield, foi o primeiro bispo da nova archidiocese e o seu único arcebispo.[49]

Dúas versións dos acontecementos que levaron á creación da nova arquidiocese aparecen en forma dun intercambio de cartas en 798 entre Coenwulf e o Papa León III. Coenwulf afirmaba na súa que Offa quixera crear a nova arquidiocese fóra de inimizade algunha para Jaenberht, o Arcebispo de Canterbury no tempo da división. Porén, León III respondeulle que o único motivo polo que o papado estivo de acordo coa súa creación era debido ao tamaño do reino de Mercia.[50] Os comentarios de ambos os dous, Coenwulf e León, eran partidistas, tendo cada un as súas propias razóns para levar a situación como o fixeron: Coenwulf tentaba entreter ao Papa para facer de Londres a única arquidiocese do sur, mentres León III estaba preocupado por evitar a aparencia de complicidade coas indignas motivacións que Coenwulf imputaba a Offa.[51] O desexo de Coenwulf de trasladar o arcebispado do sur a Londres sería influído pola situación en Kent, onde o arcebispo Æthelheard foi forzado a fuxir por Eadberht Præn. Coenwulf desexaría reter o control sobre o asento arcebispal, e no tempo escribiu ao Papa dicíndolle que Kent era independente de Mercia.[52]

Æthelheard, quen sucedeu a Jaenberht no 792, era abade dun mosteiro en Louth (Lindsey).[26] O 18 de xaneiro do 802, Æthelheard recibiu un privilexio papal que restablecía a súa autoridade sobre todas as igrexas na arquidiocese de Lichfield, así como as de Canterbury. Æthelheard convocou un Concilio en Clovesho para o 12 de outubro do 803, que finalmente retirou a Lichfield a consideración de arcebispado. Con todo, semella que Hygeberht xa fora expulsado do seu posto. De feito, Hygeberht asistiu ao Concilio de Clovesho como a cabeza da Igrexa en Mercia, porén asinara como un abade máis.[53]

O arcebispo Æthelheard morreu en 805 e foi sucedido por Wulfred.[54] Wulfred tivo a liberdade de cuñar moedas que non nomeaban a Coenwulf no seu reverso, probabelmente pretendendo dar a entender que Wulfred tiña boas relacións co rei de Mercia. No 808 era evidente que había unha rifa dalgunha clase: unha carta do Papa León III a Carlomagno contaba que Coenwulf non acadara aínda a paz con Wulfred. Despois disto, ningunha outra discordia foi mencionada até o 816, cando Wulfred presidiu un Concilio no que queixábase do control exercido sobre as casas relixiosas.[55] no Concilio, celebrado en Chelsea, afirmábase que Coenwulf non tiña dereito a intervir en conventos e mosteiros, a pesar de que tanto León III como o seu predecesor, o Papa Hadrián I, garantiron a Offa e Coenwulf poder facelo. Coenwulf nomeara naquel tempo á súa filla, Cwoenthryth, abadesa de Minster-in-Thanet. León III morreu en 816, e o seu sucesor, Estevo V, morreu o mes de xaneiro seguinte. O novo Papa, Pascual confirmou a Coenwulf os seus privilexios, mais isto non rematou coa disputa.[42] No 817 Wulfred asinou dous cartularios nos que Coenwulf concedía terras a Deneberht, bispo de Worcester, mais non hai outro rexistro posterior no que figure Wulfred como arcebispo durante o resto do reinado de Coenwulf.[42] Unha nova da época manifesta que o enfrontamento entre Wulfred e Coenwulf levara a Wulfred a ser privado da súa sé durante seis anos, non realizándose bautismos durante aquel tempo, mais isto pode ser unha esaxeración, sendo o máis probable que o tempo da suspensión fora de catro anos.[55][56]

En 821, o ano do falecemento de Coenwulf, un Concilio foi convocado en Londres no cal Coenwulf ameazou co exilio a Wulfred se o arcebispo non entregaba unha propiedade de 300 hides e facía un pago de 120 libras ao rei.[42][57] Wulfred foi obrigado a aceptar estes termos, pero o conflito continuou incluso despois da morte de Coenwulf, cun aparente acordo final entre Wulfred e a filla de Coenwulf, Cwoenthryth, acadado en 826 ou 827. Con todo, Wulfred oficiou na consagración do irmán e herdeiro de Coenwulf, Ceolwulf, o 17 de setembro do 822, así que é evidente que algún tipo de convenio tivo que se lograr por aquel tempo. Wulfred probabelmente retomou os seus deberes arcebispais a principios dese ano.[42][54]

Moedas

[editar | editar a fonte]
Artigo principal: Moeda da Inglaterra anglosaxoa.

A cuñaxe de moedas de Coenwulf segue o formato do penique de prata ancho estabelecido baixo Offa e os seus contemporáneos. As súas primeiras moedas son moi similares ás pesadas moedas dos derradeiros anos de Offa, e, debido a que a ceca de Canterbury e as de Anglia Oriental estaban baixo o control de Eadbert Praen e de Eadwald, respectivamente, estes peniques máis temperáns foron cuñadas na ceca de Londres. Antes do 798 apareceu o novo tribrach, cun deseño consistente en tres liñas radiais que converxían no centro. Ao principio, o tribrach foi cuñado só en Londres, pero pronto foi estendido a Canterbury despois de ser reconquistada. Non foi cuñada en Anglia Oriental, porén hai peniques de tribrach con Cuthred, sub-rei de Kent. Ao redor do 805 un novo deseño para moeda introduciuse para as tres cecas do sur. Ao redor do 810, elaborouse unha nova gama de deseños de reversos, aínda que moitas eran similares a moitas outras, incluíndo ás cecas privadas ou moneyers.[58] Despois desta data houbo evidencias dunha nova ceca, a de Rochester en Kent.[59]

Recentemente, deuse un avance na numismática do período de Coenwulf cando no 2001 descubriuse en Biggleswade (Bedfordshire, Inglaterra) unha moeda de ouro que contén o nome Coenwulf , nun sendeiro xunto ao Río Ivel.[60][61] O mancuso de 4,33 gramos (0.15 oz), cun valor duns 30 peniques de prata, é só a oitava moeda de ouro anglosaxoa coñecida do período Anglosaxón medio tardío.[60][61] A inscrición contida na moeda, "DE VICO LUNDONIAE", indica que foi cuñada en Londres.[61] Inicialmente foi vendida ao coleccionista norteamericano Allan Davisson por 230.000£ nunha poxa promovida pola Casa de Poxas Spink no 2004, polo que o Goberno británico decretou unha prohibición de exportación coa esperanza de salvalo para o pobo británico.[60][62][63] En febreiro de 2006 a moeda foi comprada polo Departamento de Moedas e Medallas do Museo Británico por 357.832 libras esterlinas coa axuda financeira do National Heritage Memorial Fund e The British Museum Friends, facendo dela a moeda británica máis cara adquirido até entón, aínda que o prezo foi superado o mes de xullo seguinte polo terceiro exemplar coñecido de florín ou leopardo dobre.[60][64][65] A moeda actualmente atópase exposta na Galería Numismática do museo.

Familia e sucesión

[editar | editar a fonte]
Árbore familiar de Coenwulf.

Un cartulario do 799 recolle a unha muller de Coenwulf chamada Cynegyth. Porén, o cartulario perdeuse, mais esta nova é posiblemente veraz. Ælfthryth é a esposa máis probable de Coenwulf, segundo evidencian outros cartularios datados entre o 804 e o 817.[66][67][68] A filla de Coenwulf, Cwoenthryth, sobreviviulle e herdou o mosteiro de Winchcombe, que Coenwulf mantivo como parte do patrimonio familiar.[69] Cwoenthryth posteriormente viuse involucrada nunha longa disputa co Arcebispo Wulfred sobre os dereitos ao mosteiro.[42] Coenwulf tamén tivo un fillo, Cynehelm, quen máis tarde foi tratado como un santo, tendo datado o seu culto polo menos desde a década do 970.[70] Segundo o biógrafo de Alfredo o Grande, o monxe galés e bispo Asser, a muller de Alfredo, Ealhswith, descendía de Coenwulf pola súa nai, Eadburh, aínda que Asser non sinala de que fillos de Coenwulf descende Eadburh.[71]

Coenwulf morreu no 821 en Basingwerk, preto de Holywell (Flintshire), probabelmente mentres facía preparacións para unha campaña contra os galeses que, finalmente, tivo lugar ao ano seguinte baixo o reinado do seu irmán e sucesor, Ceolwulf.[72] Unha fonte de mediados do século XI afirma que Cynehelm sucedeulle brevemente no trono mentres aínda era un neno, pero que foi asasinado polo seu tutor Æscberht por encargo de Cwoenthryth. Esta versión dos feitos «está chea de problemas históricos», segundo un historiador, e é posíbel que Cynehelm sexa confundido cun ealdorman que atopouse en cartularios de principios do reinado de Coenwulf, e que semella que morreu sobre o 812.[69][70] A opinión dos historiadores non é unánime neste punto: Simon Keynes suxeriu que o ealdorman é improbábel que sexa a mesma persoa que o príncipe e que Cynehelm por tanto ben puido sobrevivir ao fin do reinado do seu pai.[8] A pesar de como se interprete a lenda de Cynehelm, semella que houbo unha disputa dinástica a principios do reinado de Ceolwulf, xa que un documento do 825 conta que, despois da morte de Coenwulf, «houbo moita discordia e numerosas desavinzas xurdiron entre varios reis, nobres, bispos e ministros da Igrexa de Deus en moi moitos asuntos de tipo secular».[43]

Coenwulf foi o derradeiro rei dunha serie de reis mercios, que comezou con Penda a principios do século VII, que exerceron o dominio sobre case toda ou mesmo todo o sur de Inglaterra. Nos anos posteriores á súa morte, a posición dominante de Mercia debilitouse, e a batalla de Ellendun no 825 impuxo firmemente a Ecgberht de Wessex como o rei dominante ao sur do estuario Humber.

Notas

[editar | editar a fonte]

Todas as referencias en inglés agás cando se indique o contrario.

  1. ↑ Entrada "Mercia", de Simon Keynes, en (VV.AA. 2000, p. 306)
  2. ↑ (Stenton 1963, p. 210)
  3. ↑ (Kirby 1990, p. 167)
  4. ↑ (Yorke 2003, p. 64)
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 (Yorke 2003, p. 118)
  6. ↑ 6,0 6,1 Entrada "Alcuin of York", de Michael Lapidge, en (VV.AA., p. 24)
  7. ↑ Véxase en (Whitelock 1996, p. 787) a carta de Alcuíno ao ealdorman de Mercia Osbert.
  8. ↑ 8,0 8,1 Entrada "Coenwulf", de Simon Keynes, en (VV.AA. 2000, p. 111)
  9. ↑ Véxase a correspondencia entre Coenwulf e o papa León III en (Whitelock 1996, p. 791–794)
  10. ↑ (Campbell 2000, p. 144)
  11. ↑ (Blair 1966, p. 14–15)
  12. ↑ (Campbell 1991, p. 95–98)
  13. ↑ (Whitelock 1996, p. 453–454).
  14. ↑ (Swanton 1998, p. 50)
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 (Kirby 1990, p. 177)
  16. ↑ (Yorke 2003, p. 120)
  17. ↑ (Williams 1999, p. 29)
  18. ↑ Véxase a entrada "Decline", de Sarah e John Zaluckyj, en (Zaluckyj 2011, p. 228).
  19. ↑ (Story 2013, p. 145)
  20. ↑ (Kirby 1990, p. 156)
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 21,3 21,4 21,5 (Kirby 1990, p. 178)
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 (Kirby 1990, p. 179)
  23. ↑ (Kirby 1990, p. 122)
  24. ↑ (Kirby 1990, p. 184)
  25. ↑ "King Coenwulf to Balthun, abbot; grant of 30 hides (manentes) belonging to Kempsey minster, Worcs., in exchange for 12 hides at Harvington, Worcs". anglo-saxóns.net. 
  26. ↑ 26,0 26,1 26,2 (Stenton 1963, p. 225)
  27. ↑ Tamén en (Kirby 1990, p. 183), citando a (Brooks 1996, p. s/n).
  28. ↑ (Kirby 1990, p. 185)
  29. ↑ (Whitelock 1996, p. 791)
  30. ↑ (Whitelock 1996, p. 793)
  31. ↑ (Yorke 2003, p. 121)
  32. ↑ (Story 2013, p. 142)
  33. ↑ (Yorke 2003, p. 32)
  34. ↑ "Coenwulf, king of Mercia and Kent, to Wulfred, archbishop; grant of 7 sulungs (aratra) at Barham, Kent, in return for 30 pounds. Confirmed at Canterbury in A.D. 810". anglo-saxóns.net. 
  35. ↑ (Swanton 1998, p. 56)
  36. ↑ (Yorke 2003, p. 51)
  37. ↑ (Stenton 1963, p. 305)
  38. ↑ (Zaluckyj 2011, p. 232)
  39. ↑ (Swanton 1998, p. 58–59)
  40. ↑ (Kirby 1990, p. 189)
  41. ↑ (Wormald 1991, p. s/n)
  42. ↑ 42,0 42,1 42,2 42,3 42,4 42,5 (Kirby 1990, p. 187)
  43. ↑ 43,0 43,1 (Kirby 1990, p. 188)
  44. ↑ (Kirby 1990, p. 155)
  45. ↑ (Yorke 2003, p. 95)
  46. ↑ (Kirby 1990, p. 197)
  47. ↑ (Kirby 1990, p. 174)
  48. ↑ De acordo a Brooks, a primeira fonte que facía relación das dioceses vencelladas a Lichfield foi William de Malmesbury no século XII. Brooks advirte o feito de que é unha fonte moi tardía, aínda que recoñece que a división ofrecida é plausible.
  49. ↑ (Stenton 1963, p. 217-218, notas 3 e 4)
  50. ↑ (Whitelock 1996, p. 791–794)
  51. ↑ (Kirby 1990, p. 169-170)
  52. ↑ (Brooks 1996, p. 120–125)
  53. ↑ (Stenton 1963, p. 227)
  54. ↑ 54,0 54,1 Entrada "Wulfred", de S. E. Kelly, en (VV.AA. 2000, p. 491)
  55. ↑ 55,0 55,1 (Kirby 1990, p. 186)
  56. ↑ (Stenton 1963, p. 229, nota 5)
  57. ↑ (Stenton 1963, p. 229-230)
  58. ↑ (Blackburn e Grierson 2007, p. 284-288)
  59. ↑ (Williams 2001, p. 221)
  60. ↑ 60,0 60,1 60,2 60,3 "Museum's £350,000 deal for coin". BBC. 8-2-2006. Consultado o 11-2-2008. 
  61. ↑ 61,0 61,1 61,2 The Fitzwilliam Museum (ed.). "Early Medieval Corpus of Coin Finds, 410–1180". Early Medieval Corpus. Arquivado dende o orixinal o 18-02-2008. Consultado o 11-2-2008. Número catálogo EMC: 2004.167 
  62. ↑ "Ancient coin could fetch £150,000". BBC. 6-10-2004. Consultado o 11-2-2008. 
  63. ↑ Matthew Healey (8-2-2006). "Museum Buying Rare Coin to Keep It in Britain". The New York Times (Nova York).  .
  64. ↑ "Struck gold". The Guardian. 8-2-2006. Consultado o 11-7-2017. 
  65. ↑ "Rare Coin Breaks Auction Record". BBC. 29-6-2006. Consultado o 11-2-2008. 
  66. ↑ "King Coenwulf and his wife Cynegyth to Christ Church, Canterbury; grant of 4 sulungs (aratra) at Giddinge and Wootton, Kent". anglo-saxóns.net. 
  67. ↑ (Stafford 2001, p. 42, nota 5)
  68. ↑ PASE (ed.). "Ælfthryth 3 (Female). Queen of the Mercians, wife of e ix". Arquivado dende o orixinal o 21 de xaneiro de 2022. Consultado o 25 de xaneiro de 2024. 
  69. ↑ 69,0 69,1 (Yorke 2003, p. 118–119)
  70. ↑ 70,0 70,1 (Thacker 1985, p. 8)
  71. ↑ (Kirby 1990, p. 212)
  72. ↑ (Stenton 1963, p. 230)

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]

Fontes primarias

[editar | editar a fonte]

Fontes secundarias

[editar | editar a fonte]
  • VV.AA. (2000). Blackwell Encyclopaedia of Anglo-Saxon England (en inglés). p. 560. 
  • Blackburn, Mark; Grierson, Philip (2007). Medieval European Coinage: Volume 1, The Early Middle Ages (5th-10th Centuries) (en inglés). Cambridge: Cambridge University Press. p. 704. ISBN 0-521-03177-X. 
  • Blair, Peter Hunter (1966). Roman Britain and Early England, 55 B.C.-A.D. 871 (en inglés). W. W. Norton. p. 292. 
  • Brooks, Nicholas (1996). The Early History of the Church of Canterbury: Christ Church from 597 to 1066 (en inglés). Leicester University Press. p. 402. 
  • Campbell, James (1991). The Anglo-Saxóns (en inglés). Penguin Books. p. 272. 
  • Campbell, James (2000). The Anglo-Saxon State (en inglés). A&C Black. p. 290. 
  • Kirby, David P. (1990). The Earliest English Kings (en inglés). Routledge. p. 258. 
  • Stafford, Pauline (2001). Political Women in Mercia, Eighth to Early Tenth Centuries. Mercia: An Anglo-Saxon kingdom in Europe (en inglés). Michelle P. Brown e Carole A. Farr (Contínuum). ISBN 0-8264-7765-8. 
  • Stenton, Frank Merry (1963). Anglo-Saxon England (en inglés). Londres: Readers Union. p. 772. 
  • Story, Joana (2013). Carolingian Connections: Anglo-Saxon England and Carolingian Francia, c.750-870 (en inglés). Ashgate. p. 311. 
  • Thacker, Alan (1985). "Kings, Saints and Monasteries in Pre-Viking Mercia" (PDF). Midland History (en inglés) 10. pp. 1–25. ISSN 0047-729X. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 29-5-2008. Consultado o 10-1-2008. 
  • Williams, Ann (1999). Kingship and Government in Pre-conquest England, c.500-1066 (en inglés). Macmillan. p. 243. 
  • Williams, Gareth (2001). Mercian Coinage and Authority. Mercia: An Anglo-Saxon kingdom in Europe (en inglés). Michelle P. Brown e Carole A. Farr (Contínuum). p. 386. ISBN 0-8264-7765-8. 
  • Wormald, Patrick (1991). James Campbell, Eric John e Patrick Wormald, ed. The Age of Offa and Alcuin. The Anglo-Saxóns (en inglés) (Penguin Books). ISBN 0-14-014395-5. 
  • Yorke, Barbara (2003). Kings and Kingdoms of Early Anglo-Saxon England (PDF) (en inglés). Taylor & Francis. p. 218. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 23 de setembro de 2015. Consultado o 09 de xullo de 2017. 
  • Zaluckyj, Sarah; Zaluckyj, John (2011). Mercia: The Anglo-Saxon Kingdom of Central England (en inglés). Logaston Press. p. 320. 
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Coenwulf_de_Mercia&oldid=6735822»