Astronomía chinesa

Mapa da China que mostra as constelacións do polo Norte. Século VII

A astronomía chinesa é máis antiga cá occidental e evolucionou de xeito independente; os expertos consideran os chineses os observadores máis perseverantes e precisos de fenómenos celestes do mundo, mesmo antes dos estudos astronómicos dos árabes.

A astronomía oriental é máis antiga cá desenvolvida na Europa antiga e no Oriente Próximo, pero pouco se sabe dela. Os chineses consideraron a estrutura do universo como unha froita pendurada da que se coñecía en Occidente como estrela Polar, e describiron 284 constelacións distribuídas en 28 "casas" ou templos que ocupaban todo o firmamento. En 2357 aC desenvolveron un dos calendarios solares máis antigos coñecidos. O primeiro rexistro dun eclipse solar data do 2137 aC. Dende 1766 aC empregaron un calendario lunar cun ciclo de 19 anos, coincidindo co do Metón de Atenas do 432 aC. No 1200 aC descubriron a existencia de manchas solares. No 350 aC Shi Shen listou 800 estrelas. No 100 aC descubriron o compás, comparando a súa aínda incerta dirección coa posición solar e estelar.

Ao comezo concibiron unha Terra plana e un ceo, a 40.000 km de distancia. Pensaban que o Sol, cun diámetro duns 625 km, xiraba no ceo excéntrico respecto á vertical chinesa, de xeito que cando se achegaba era de día e cando se afastaba, de noite. Isto non deu conta do tránsito solar polo horizonte, por iso tiveron que dobrar tal concepción en dous hemisferios concéntricos, calculando o raio da superficie terrestre en 30.000 km. Non se sabe como deduciran tales dimensións. A Terra foi o resultado do cálculo da curvatura de cada grao da súa circunferencia.

Dende o século II chegan a unha concepción totalmente esférica, a partir da cal inventan a esfera armilar, formada por regras anulares de cálculo e medida, que representan o aparente curso celestial das estrelas, vista dende a Terra. Este instrumento foi asumido polos científicos europeos dous séculos despois. A visión cósmica chinesa desenvolveuse aínda máis, explicando que o universo era unha especie de ovo (é dicir, unha forma case elíptica de revolución, semellante á concepción sumeria do universo) a xema do cal era a Terra, aínda que a situaban no centro, soa e pequena, e non nun foco da elíptica ou ovoide. Estes descubrimentos, que podemos considerar confucianos, foron alterados dende a visión taoísta, segundo a cal a consecuencia da contradición entre o movemento e o inmobilismo, o yin e o yang, e o Absoluto (ou o Infinito, con sentido cósmico xerador, no Tai Chi chinés) o universo estaba formado por lume, terra, metal, auga e madeira, mutuamente xeradores e aniquiladores, e que, por todo iso, era amorfo, infinito e superficial, oco por dentro. Ambas as dúas concepcións coinciden parcialmente coas actuais, aínda que non foron capaces de lograr un intercambio integrador, unificándoas.

En 336, Ju Jsi determinou a precesión de equinoccios nun grao cada 50 anos. En 635 concluíron que a cola do cometa sempre apunta no sentido oposto á situación relativa do Sol. En 1006 observaron unha supernova que se puido ver durante o día, cousa que non volveu suceder máis. En 1181 rexistraron unha explosión de supernova, da cal se formou a nebulosa do Cangrexo. O filósofo Zhu Xi (1131 - 1200) concibiu o universo a partir dun caos primordial da materia en movemento, a rotación do cal separaba os elementos. Os máis pesados, como a Terra, situáronse no centro e os máis lixeiros nos bordos. Así estableceran unha xerarquía, segundo os seus pesos, de estrelas, sol, planetas, lúa, nubes, paxaros, árbores, mamíferos, réptiles e insectos reptantes (en chinés yuan-yuan, insulto co que chamaron aos bárbaros, por iso non sabemos se existían hunos ou Chiongnu amarelos ou brancos, ou se confundían etnias e culturas diferentes, como os t'o-kiu ou turcos, co mesmo nome), etc. É de destacar a interrelación coa concepción budista, a relixión oficial da China dende o século V.

Compartillaban o ceo en catro seccións segundo os puntos cardinais. Cada sección incluía unha constelación e cada constelación sete estrelas.

Astrónomos sonados chineses

• Guo Shoujing
• Shen Kuo
• Shi Shen
• Su Song
• Su Guangqi
• Zhang Heng
• Gan De

Véxase tamén

Outros artigos

• Astronomía islámica medieval

Bibliografía

• Enciclopedia da Historia da ciencia, a tecnoloxía e a medicina en culturas non occidentais, editada por Helaine Selin. Dordrecht: Kluwer, 1997. Sv "Astronomía en China" de Ho Peng Yoke.
• Sun Xiaochun, "Crossing the Boundaries Between Heaven and Man: Astronomy in Ancient China" en Astronomy Across Cultures: The History of Non-Western Astronomy, editado por H. Selin, pp.   423-454. Dordrecht: Kluwer, 2000.
• Chan Ki-colgado: chinés antigo mapa de estrelas, departamento de lecer e servizos culturais, 2002, ISBN 962-7054-09-7
• Xemas das reliquias da astronomía chinesa antiga, ISBN 962-7797-03-0

Ligazóns externas

• Matemáticas do calendario chinés de Helmar Aslaksen.
• Fronteiras cruzadas: Astronomía occidental na China confuciana, 1600-1800 de Pingyi Chu.
• Páxina de inicio dos Observatorios Astronómicos Nacionais da Academia Chinesa de Ciencias.
• Astronomía chinesa na Universidade de MaineArquivado 03 de marzo de 2016 en Wayback Machine..